Евгений Угольниковӑн ӳкерчӗкӗ

Авӑнӑн 26-мӗшӗнче, пӗтӗм тӗнчери ядерлӑ хӗҫ-пӑшала пӗтерессишӗн кӗрешмелли кун, Нью-Йоркри ПНО штаб-хваттерӗнче «Тӗнче валли — ӳнер — 2012» конкурс ҫӗнтерӳҫисен ӗҫӗсен куравӗ пулнӑ. Унта пирӗн ентешӗн ӗҫӗ те лекнӗ.

2012 ҫулта ҫав конкурса 92 ҫӗршыври 6,5 пин ачан ӗҫӗ ҫитнӗ. Чи лайӑх 12 ӗҫре пирӗн ентешӗн те пулнӑ. Вӑл — Шупашкарти 12-мӗш шкулта вӗренекен Евгений Угольников. Унӑн ӗҫӗ 3-мӗш вырӑн йышӑннӑ, ӑна ПНО ҫулсерен кӑларакан календаре кӗртнӗ.

Конкурсра ачасене тӗнче тетелӗнче хӗҫ-пӑшалпа кӗрешессине хирӗҫ видеофильм пӑхма сӗннӗ, унтан хут ҫине хӗҫ-пӑшалсӑр тӗнчене мӗнле курнине ӳкерме каланӑ. 2013 ҫулхи ака уйӑхӗнче Раҫҫей ачисем валли экскурси ҫулҫӳревӗ ирттернӗ.

Вӑйӑри самант

Компьютер вӑййисене шухӑшлака кӑларакан «Creative Assembly» компани Лондонра ҫӗнӗ вӑйӑ кӑтартнӑ. «Total War» ятлӑскерӗн ҫӗнӗ пайне хунсемпе вӗсен пуҫлӑхне Атиллӑна халалланӑ.

Проектӑн официаллӑ сайтӗнче «Total War: Attila» вӑйӑри пай 395-мӗш ҫулта пуҫланнине пӗлтернӗ. Вӑл самант Хӗвеланӑҫ Рим империне выҫлӑх аптӑратма пуҫланипе, чир-чӗр тата граждан вӑрҫи тапхӑрӗпе пӗр килнине ӑнлантарса панӑ. Ҫав вӑхӑтра Тухӑҫри ҫеҫенхирте ҫӗнӗ вӑй амаланса аталанма пуҫлать. Миллионлӑ лаша ҫарне Атилла ертсе пырать. Ҫав ҫар Рима хирӗҫ тӑрать.

Ҫӗнӗ вӑййа компьютер вӑййине юратакансем патне килес ҫулхи нарӑсра ҫитерме палӑртаҫҫӗ.

«Ирӗклӗ сӑмах» интернет-хаҫат хунсен тата пӑлхарсен тематики юлашки вӑхӑтра компьютер вӑййисенче анлӑ вырӑн тупнине палӑртать. Пӑснӑ чӑваш чӗлхипе калаҫакан Атилла сӑнарӗ, ав, «Civilization» паллӑ стратегин «Gods & Kings» пайӗнче те пур. Ӑна 2012 ҫулхи ҫӗртме уйӑхӗнче кӑларнӑ. Тепӗр ҫулхи ҫу уйӑхӗнче «Paradox Interactive» швед компанийӗ «Crusaders Kings II» стратегине хушнӑ та Атӑлҫи пӑлхарсемшӗн вылямалла утса панӑ.

Ӗнер Аслӑ Британири Шотландире референдум иртнӗ — вырӑнти халӑх малашне уйрӑммӑн е пӗрле пурӑнасси пирки хуравланӑ. Сасӑсене шутласа тухнӑ хыҫҫӑн уйрӑлас кӑмӑллисем сахалтарах пулнине палӑртнӑ. Аслӑ Британине пӑхӑнма пӑрахассишӗн пурӗ 44,6% сасӑланӑ, малашне те пӗрле пурӑнассишӗн — 55,4%.

Уйрӑлма кӑмӑллакансем Шотландин 4 тӑрӑхӗнче кӑна ҫӗнтернӗ — Глазго, Ҫурҫӗр Ланакшир, Анӑҫ Дамбартоншир тата Данди. Ытти 28 тӑрӑхӗнче пӗрлехи патшалӑхра юлассишӗн ытларах сасӑланӑ. Сасӑлава пурӗ хутшӑнма пултаракан ҫынсенчен 84,5% килнӗ. Каласа хӑварас пулать, ку референдум валли влаҫрисем чи кӗҫӗн сасӑлавҫӑ ҫулне 16 ҫул таран чакарнӑччӗ.

Ҫӗнтерӳҫӗсене Дэвид Кэмерон саламлама та ӗлкӗрчӗ ӗнтӗ. Ҫавах та шотландсем питех те выляса яман теме пулать — Аслӑ Британин ҫурҫӗр пайӗнче вырнаҫнӑ тӑрӑхӑн парламентне аслӑрах полномочисем пама шантараҫҫӗ. Ку вара экономика тӗлӗшӗнчен те пулӑшу кӳрӗ.

Тӗрӗсрех, вӗсене тапӑнма уйрӑмах ҫӑмӑл. Ҫапла пӗтӗмлетнӗ Positive Technologies компани тӗпчевӗ вӑхӑтӗнче.

Пӗтӗмпе 500-е яхӑн веб-сайта хакланӑ. Ку шутра — банксенне, массӑллӑ информаци хатӗрӗсенне, патшалӑх учрежденийӗсенне, промышленноҫ предприятийӗсенне тата телекоммуникаци компанийӗсенне сӑнанӑ.

Сайтсен 62 процентине амантма ҫӑмӑллине асӑрханӑ. Икӗ ҫул каялла тӗрӗсленӗ чух ҫак цифра пӗчӗкрех пулнӑ иккен.

Амантма уйрӑмах ҫӑмӑл сайтсен шутне МИХсенне кӗртнӗ. Вӗсенчен 80 процентне сиенлетме йывӑр мар иккен.

Банк пулӑшӑвӗ кӳрекенсене илсен укҫа-тенкӗ тытӑмӗсенчен пӗри те пур енчен хӑрушӑ темелле мар иккен.

Сиенлетекен чи анлӑ сарӑлнӑ меслет — сценарисене сайтсем хушшинче пурнӑҫлани. Иккӗмӗш вырӑнта — усӑ куракансен паролӗсемпе идентификаторӗсене ҫителӗксӗр хӳтӗлени.

Программа чӗлхине илсен PHP чӗлхипе хатӗрленисене сиенлетес хӑрушлӑх уйрӑмах пsсӑк иккен. Ун йышшисенчен 76 проценчӗ шанчӑксӑррине асӑрханӑ. Java никӗсӗ ҫинче хатӗрленисенчен 70 процентне сиенлетес хӑрушлӑх пур, ASP.NET чӗлхипе хатӗрленисенчен — 55 проценчӗ.

Паянтан пуҫласа Европа пӗрлешӗвӗнче 1600 ваттран хӑватлӑрах тусанҫӑтӑшсене (пылесоссене) лавккасенче сутма, туса кӑларма тата ытти патшалӑхсенчен кӳрсе килме чарнӑ. Саккун кӑларакансен шухӑшӗпе ку 2020 ҫул тӗлне 19 тераватт-сехет перекетлеме май парӗ. Ку виҫе 4 электростанци хӑвачӗпе танлашать имӗш.

Еврокомисси пӗлтернӗ тӑрӑх ҫак вӑхӑтччен сутакан тусанҫӑтӑшсен вӑтам хӑвачӗ 1800 Вт-па танлашнӑ. Уйрӑмах юлашки кунсенче суту-илӳ хӗрӳ пынӑ — 1600 ваттран хӑватлӑраххисем ытти кунсемпе танлаштарсан 50% ытларах сутӑннӑ. 2000 ваттлисене вара пушшех те туянса пӗтернӗ.

Тепӗр 3 ҫултан саккун тата та вӑйлӑланӗ — 2017 ҫулхи авӑнӑн пӗрремӗшӗнчен пуҫласа 900 ваттран хӑватлисене сутма юрамӗ. Ҫак саккуна ҫыракансен шухӑшӗпе тусан пуҫтарасси аппарат хӑвачӗпе пӗрре те ҫыхӑнман имӗш. Тусанҫӑтӑшсене хӗстереҫҫӗ пулсан кофемашинӑсене ирӗк парасшӑн — вӗсен хӑватне унччен чарни электроэнергие ытлашшиех перекетлемест иккен.

Раҫҫей хӑйне хирӗҫле экономика санкцийӗсем йышӑннӑ ҫӗршывсенчен тавар кӳрсе килме чарнишӗн Евросоюз Пӗтӗм тӗнчери суту-илӳ организацине ҫӑхавласшӑн. Кун пирки суту-илӳ енӗпе ӗҫлекен еврокомиссар Карел де Гюхт каланӑ.

Еврокомиссар авӑн уйӑхӗн ҫурринче ҫӑхавлама пултарнине пӗлтернӗ. Анчах хальлӗхе ку ыйтупа татӑклӑ йышӑну туман-мӗн-ха.

Маларах Брюссельте Раҫҫей ют ҫӗршыв таварне кӳрсе килме чарнӑ фактпа Пӗтӗм тӗнчери организаципе канашласси пирки каланӑ.

Ҫӑхавласси пирки каласан, пуринчен ытла Польша ҫапла тума ыйтать иккен. Ара, вӑл панулми сутмалли пысӑк рынока ҫухатнӑ-ҫке.

Джеки Чан ӳкерчӗксемпе

Аннета Егорова Вӑрмарти Г.Е.Егоров ячӗллӗ шкулта 5-мӗш класра вӗренет. Кӑҫалхи утӑ уйӑхӗнче вӑл тӗнче шайӗнче иртнӗ конкурса хатшӑннӑ. Унта Buddy Bear упан дизайнне суйланӑ.

Конкурса JC Group фонд тата Джеки Чан актер йӗркеленӗ. Конкурса пӗтӗмпе 208 ҫын хутшӑннӑ: Раҫҫерен, Индирен, АПШран, Индонезирен…

Аннета Прохорова 11 ҫул тултарман ачасен йышӗнче ҫӗнтерӳҫӗсен йышне кӗнӗ. Вӗсене Джеки Чан хӑй суйланӑ.

Ӗнер Турцире пӗрремӗш хут Президента парламент мар, халӑх суйланӑ. Суйлаври 100% майлӑ сасӑсене шутланӑ хыҫҫӑн премьер-министр Реджеп Тайип Эрдоган пурӗ 52% пухни паллӑ пулнӑ. Тулли пӗтӗмлетӗве ҫурлан 11-мӗшӗнче пӗлтерӗҫ.

Иккӗмӗш вырӑна Экмеледдин Ихсаноглу йышӑннӑ, вӑл пурӗ 38,5% пухма пултарнӑ. Халӑхпа республика партийӗ тата националлӑ вӑй партийӗ тӑратнӑ кандидат Эрдогана выляса янипе килӗшнӗ ӗнтӗ. Виҫҫӗмӗш вырӑна курдсен кандидачӗ Селахаттин Демирташ тухнӑ. Вӑл пурӗ те 9,7% пухайнӑ.

Реджеп Тайип Эрдоган 2003 ҫултанпа премьер-министр вырӑнне йышӑнать. Вӑл хӑй йӗркеленӗ вӑтамла исламлӑ тӳрӗ кӑмӑллӑхпа аталану партие ертсе пырать. 1994–98 ҫулсенче Эрдоган Стамбул мэрӗ пулнӑ.

Раҫҫей Федерацийӗнчи темиҫе туроператор хӑйсен ӗҫне пурнӑҫлайманнине пула Чӑвашра 300 ытла ҫын йывӑрлӑха лекнӗ. Чӑваш Республикин культура министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх ҫак вӑхӑт тӗлне 300 ытла ҫын укҫа тавӑрас тесе заявлени ҫырнӑ. Кусем — канма кайиманнисем.

Тепӗр 95 ҫын Раҫҫей Федерацийӗн чиккин леш енче иккен — вӗсем панкрута тухнӑ туроператорсем урлӑ канма кайнӑ, анчах хальхи вӑхӑтра таврӑнас тӗлӗшпе йывӑрлӑха лекнӗ. Ҫак йышри ҫулҫӳревҫӗсенчен 60% Грецире, теприсем — Испанире, Болгарире, Кипрта, Тунисра, Чехинче тата АЭПра.

Маларах пӗлтернӗ тӑрӑх йывӑрлӑха лекнӗ туристсене тӑван ҫӗршыва ятарлӑ рейссемпе тавӑрӗҫ.

Юлашки вӑхӑтра темиҫе туркомпани укҫа-тенкӗ енчен йывӑрлӑха лекни пирки пӗлетӗрех пулӗ. Утӑ уйӑхӗнче малтан темиҫе ҫул хушши аван ӗҫленӗскерсем хӑйсен ӗҫне чарса лартрӗҫ — «Нева», «Роза ветров Мир», «Экспо-тур». Юлашки вӑхӑтра ҫавӑн пекех йывӑрлӑха «Лабиринт», «Идеал-Тур» кӗрсе ӳкрӗҫ. Вӗсене пула чикӗ леш енчи 25 пин ҫын хальхи вӑхӑтра шар курать. Ростуризм пӑтӑрмахсем ытти туркомпанисемпе те пулма пултарасси пирки систерет.

Паллах, инкеке лекнисене пулӑшу кӳмесӗр хӑвармӗҫ. Паян тата ыран Тунисран, Турцирен тата Грецирен вӗсене илсе килме пурӗ 7 рейс тумалла. Патшалӑх шучӗпе.

Ростуризм пуҫлӑхӗн ӗҫне вӑхӑтлӑха пурнӑҫлакан Олег Сафронов вара паянхи калаҫура пурне те Раҫҫейре канма сӗннӗ: «Эпӗ Раҫҫейре канма сӗннӗ пулӑттӑм — ку хатарсӑртарах».

Туризм отрасльне ярса илнӗ пӑтӑрмахсенче хӑш-пӗр блогҫӑсем шӑп та лӑп Крымпа ҫыхӑнтарса пӑхатчӗҫ — халӑха унта яма сӑлтав хатӗрлеҫҫӗ имӗш. Олег Сафроновӑн сӑмахне ӗненсен вара ку чӑн та ҫапла пулни пирки шухӑшлама пулать.