Ӗнер, утӑ уйӑхӗн 20-мӗшӗнче, Пӑрачкав районӗнчи Пӑрачкав патӗнче вырнаҫнӑ Сӑр урлӑ хывнӑ кӗпер ҫинче («Шупашкар» – «Сурски» ҫулӑн 143-мӗш километрӗ) ҫулӑн пӗр пайӗ ҫӗмрӗлнӗ. Деформациллӗ ҫӗвӗпе ҫыран хӗрринчи юпа ҫинчи плита катӑлнӑ. Пӑрачкав районӗ пӗлтернӗ тӑрӑх плитара вырӑн-вырӑнӗпе 10 см-ран пуҫласа 20 см таран шӑтӑксем йӗркеленнӗ.
Республика влаҫӗн официаллӑ порталӗ пӗлтернӗ тӑрӑх Чӑваш Енӗн Элтеперӗ Михаил Игнатьев кӗперпе ҫыхӑннӑ лару-тӑрӑва тимлӗ сӑнаса тӑрать. Хальхи вӑхӑтра Министрсен Кабинечӗн Председателӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Владимир Аврелькин кӗпер тӑрӑх ҫӳрессине чаракан распоряжени алӑ пуснӑ: 10 тоннӑран йывӑртарах транспорта ҫӳреме чарнӑ, ыттисене кӗперӗн пӗр пайӗпе ҫеҫ яма йышӑннӑ. Кӗпер патне пынӑ вырӑнта авари пирки пӗлтерекен паллӑсем вырнаҫтарнӑ, ятарлӑ службӑсен каҫхи дежурствине йӗркеленӗ.
«Чӑвашҫулупр» КУ директорӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Алексей Алексеев шантарнӑ тӑрӑх пӑтӑрмах тухнӑ пайри юсав ӗҫсене ыранах пуҫлӗҫ.
Чӑваш Ен лаптӑкӗнче Сӑр урлӑ темиҫе кӗпер вырнаҫнӑ. Етӗрне патӗнче вырнаҫнӑ кӗпер те юсавра.
Маршруткӑсем хула тӑрӑх ҫил пек вирхӗнсе пыраҫҫӗ-и? Водительсем салона ҫынсене хӑяр пички пек тултараҫҫӗ-и? Ҫӑхавлӑр. Вӗсене 23-51-99 номерпе йышӑнаҫҫӗ.
Шупашкар хула администрацийӗ ятарласа хӗрӳ лини уҫнӑ. Вӑл ӗҫлемелли кунсенче ирхи 6 сехетрен пуҫласа 23 сехетчен ӗҫлӗ.
Шӑнкӑравласан оператор хуравне кӗтмелле е ҫӑхава автоответика пӗлтермелле. Ята, хушамата, ашшӗн ятне пӗлтерме, маршрутка ӑҫта тата хӑҫан йӗркене пӑснине калама ыйтӗҫ. Ҫавӑн пекех телефон номерне, адреса каламалла, ҫапла ҫырса хуравлӗҫ.
Сӑмах май, администраци ҪҪХПИ ӗҫченӗсемпе пӗрле рейд ирттернӗ. Ун чухне виҫӗ микроавтобус ҫын нумай тултарнине тупса палӑртнӑ. Вӗсем 42, 44, 52-мӗш маршрутсемпе ӗҫслекенсем.
Иртнӗ канмалли кун Патӑрьел районӗн кунӗнче Ксыл-Камыш ялӗнче ҫӗнӗ ҫула савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫнӑ. Унта ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев та хутшӑннӑ.
Ҫӗнӗ урамра пурӑнакансем халӗ ҫӗнӗ ҫулшӑн савӑнаҫҫӗ. Ҫула тумашкӑн 11,25 миллион тенкӗ тӑкакланӑ. «Стройреммост» фирма директорӗ каланӑ тӑрӑх, ҫул ҫирӗп, кирек мӗнле ҫанталӑк та уншӑн хӑрушӑ мар.
Ҫул тӑршшӗ 1 ҫухрӑм. Малтанах ӑна ҫӗртмен 1-мӗшӗ тӗлне туса пӗтермелле пулнӑ. Контракта 10 миллион та 781 тенкӗлӗх алӑ пуснӑ.
Ялта пурӑнакан Фердания Ахмадеева кунашкал ҫул пуласса ӗненмен те. Вӑл куншӑн питӗ савӑнать.
«Автҫулсене тӑвасси республикӑра аталанать, ҫавна май хулапа ял хушшинчи уйрӑмлӑх пӗтсе пырать», — тенӗ Михаил Игнатьев сӑмах илсен.
Ҫул ҫинчи камерӑсем правилӑсене пӑснӑ тӗслӗхсене тупса палӑртма пулӑшаҫҫӗ. Вӗсем пулӑшнипех водительсене урӑх енӗпе те штраф тӳлемелле тӑвасшӑн.
Хальлӗхе проекта Мускав ҫывӑхӗнче тӗрӗслеҫҫӗ. Камерӑсем пулӑшнипе урапаран кӑларса ывӑтнӑ ҫӳп-ҫапшӑн водительсене штраф тӳлеттересшӗн. Ҫакна камера урапа кайнӑ чухне те, чарӑннӑ вӑхӑтра та курӗ.
Кунсӑр пуҫне камерӑсем сӑнанипе урапана юраман ҫӗртре ҫунӑшӑн хуҫине штрафлаттарасшӑн. Камера топливӑна юхтарнине те, стоянкӑна вараланине те асӑрхӗ. Ахӗртнех, ку ӗҫе кивӗ камерӑсене «хӑнӑхтарӗҫ».
Хальлӗхе кунашкал камерӑсене ытти регионта вырнаҫтарасси пирки калаҫмаҫҫӗ.
Ҫӗнӗ Шупашкарти пӗр автошкула рейдер мелӗпе ярса илнӗ тесе шухӑшлаҫҫӗ. РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗлтӗрхи утӑ уйӑхӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан хӗрарӑм автошкул учредителӗсен пухӑвне ирттермелли суя протокол хатӗрленӗ, унта директора ӗҫрен кӑлармаллине палӑртнӑ.
Ун вырӑнне вара вӑл хӑй ларнӑ. 2015 ҫулхи чӳк уйӑхӗнче хӗрарӑм тепӗр протокол хатӗрленӗ, унта автошкул ятне улӑштарассине, ҫӗнӗ устав йышӑннине палӑртнӑ. Протоколта икӗ ҫынна учредительсен йышӗнчен кӑларнине каланӑ. Лешсем кун пирки пӗлмен те.
Унтан хӗрарӑм документсене налук инспекцине тӑратнӑ. Пӗр учредитель кун тӗлӗшпе заявлени ҫырнӑ. Хӗрарӑм тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ӗҫе малалла тӗпчеҫҫӗ.
Ҫул-йер шӑтӑк-путӑк пулни — ҫивӗч ыйту. Ҫӗнӗ Шупашкарта та ку ҫынсене пӑшӑрхантарать. Пӗр арҫын тӳре-шара ҫула юсаса парасса кӗтсе илеймен — хӑйех шӑтӑка сапланӑ.
Арҫын хӑйӗн урапипе асфальт катӑкӗсем илсе килнӗ. Вӗсемпе вӑл Семенов урамӗнчи пысӑк шӑтӑксене сапланӑ. Унти ҫул тахҫанах арканнӑ. Водительсем унтан аран иртсе ҫӳренӗ.
Хула администрацийӗнче ҫулсене юсас тӗлӗшпе аукцион иртмелле пулнӑ. Анчах ӑна куҫарнӑ. Утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗччен заявкӑсем йышӑнаҫҫӗ. Аукциона вара утӑн 8-мӗшӗнче ирттерӗҫ.
Винокуров тата Коммуналлӑ урамсенче ҫула вӗри асфальтпа сапланӑ ӗнтӗ. Тӗкӗрҫ ращинчи ҫула утӑ уйӑхӗнче юсама палӑртнӑ. Хальлӗхе документсем хатӗрлеҫҫӗ.
Республика кунне Шупашкарта кӑна мар, пӗр-пӗр районта та йӗркелесси тахҫанах ырӑ йӑлана кӗчӗ. Кӑҫал вӑл Элӗк районӗнче пулчӗ.
Уява хатӗрленнӗ май элӗксем самай тӑрӑшнӑ. Ҫав шутра района пыракан ҫула ҫине тӑрса юсанине те палӑртмалла. Унта ҫав кун пулса курнисем пӗлтернӗ тӑрӑх, тӳре-шара, ҫав шутра Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев та, вӑл тӑрӑха пырса ҫитнӗ ҫӗре асфальт хытса илеймен имӗш. Юрӗ, ку вӑл тем мар тейӗпӗр: чи пахи — ҫулӗ вырӑнтисем валли юлать.
Уявсенче тӗрлӗ объект хута ярасси пирки сӑмах пуҫартӑмӑр та, Республика кунӗнче Элӗк районӗнчи Йӑлкӑш ялӗнче фельдшерпа акушер пункчӗ те уҫнӑ. Ку пулӑма республикӑн Патшалӑх Канашӗн вице-спикерӗ Николай Малов пысӑка хурса хакланӑ май ФАП ял ҫыннисемшӗн тивӗҫлӗ парне тесе палӑртнӑ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра туризм троллейбусӗсем ҫӳреме пуҫлӗҫ. Кун пирки республикӑн тӗп хулин сити-менеджерӗ Алексей Ладыков хушу кӑларнӑ. Унта туризм троллейбусӗсемпе автобусӗсен маршрутне те ҫирӗплетнӗ.
Туристсене турттаракан маршрутсем ҫак ҫулпа ҫӳрӗҫ: Хӗрлӗ лапам, Президент бульварӗ, Воробьев композиторсен урамӗ, Карл Маркс урамӗ, Ленин проспекчӗ, И.Я. Яковлев проспекчӗ, Мир проспекчӗ, Калинин урамӗ, Воробьев композиторсен урамӗ, Ленинград урамӗ, Хӗрлӗ лапам.
Троллейбус виҫӗ вырӑнта чарӑнӗ: Хӗрлӗ лапамра, Николаев космонавт урамӗнче, Мир проспектӗнчи агрегат савучӗ тӗлӗнче.
Туристсене турттаракан автобуссен маршручӗ ҫапларах пулӗ: Юханшыв порчӗ патӗнчи лапам, Сергий Радонежский урамӗ, Шупашкар кӳлмекӗн дамби, Константин Иванов урамӗ, Мускав проспекчӗ, Воробьев композиторсен урамӗ, Калинин урамӗ, Текстильщиксен урамӗ, Зоя Яковлева урамӗ, Иван Франко урамӗ, Калинин урамӗ, Сергий Радонежский урамӗ, Хусан Турӑ амӑшӗн чиркӗвӗн умӗ, Юханшыв порчӗ умӗнчи лапам.
Автобус Юханшыв портӗнче, Константин Иванов урамӗнчи Ҫветтуй Троицки мӑнастир, К.
Республика кунӗ умӗн Шупашкарти Мускав кӗперне хӑйне евӗр юсанӑ. Кӳлмекрен пуҫласа республика пульници таран тӑсӑлакан колеяна мэри васкаса хуплама йышӑннӑ.
Ку ӗҫе «Гарант» строительство компанийӗ пурнӑҫланӑ. Ҫул-йӗр ӗҫченӗсем 50 сантиметр сарлакӑш, 5 сантиметр тарӑнӑш тӑрӑхла картсем касса кӑларнӑ та шӑтӑксем ҫине вырнаҫтарнӑ. Ку мӗн хака кайса ларни пирки нимӗн те каламан.
Кӗпере хӑҫан йӗркеллӗ юсӗҫ? Ахӑртнех, халех мар. Хальлӗхе Мускав кӗперне реконструкцилемелле. Кун хыҫҫӑн ҫеҫ кӗпере 6 йӗр таран сарӗҫ.
Ҫула ҫакнашкал лӑпӑр-лапӑр юсанипех улталасшӑн-ши халӑха?
«Чӑвашупрдор» хысна учрежденийӗн пуҫлӑхӗ Игорь Прусаков ака уйӑхӗн 17-мӗшӗнче руль умне ӳсӗр ларнипе ҫул-йӗр инспекторӗсен аллине ҫакланнине эпир пӗлтернӗччӗ.
Аса илтеретпӗр, ӗҫри урапана тытса пыракан пуҫлӑх инспекторсемпе те хӑйне кӑнттам тытнӑ. Урапа умне хӗрӗнкӗ пуҫпа кӗрсе ларнӑ пуҫлӑх Чӑваш Енӗн правительствин ҫул-йӗр ҫинчи хӑрушсӑрлӑх енӗпе ӗҫлекен комиссин пайташӗ шутланать.
Ҫӗртмен 20-мӗшӗнче Шупашкар районӗнчи 2-мӗш суд участокӗн миравай тӳри пуҫлӑха ҫулталӑк ҫурӑлӑха водитель прависӗр хӑварма тата 30 пин тенкӗлӗх штрафлама йышӑннӑ.
Суд ларӑвне темиҫе хутчен те куҫарнине пӗлтереҫҫӗ. Малтан — ваккат ыйтнипе, каярах икӗ хутчен — кӳнтеленсене чӗннине пула, тепрехинче — тӳре ӗҫлине кура.
+12.5 °C