Шупашкарта ҫуралнӑ Раҫҫей тава тивӗҫлӗ художникӗ, Шупашкарти художество училищине тата И.Е. Репин ячӗллӗ Санкт-Петербургри живопись, скульптура тата архитектура институтне вӗренсе пӗтернӗ, халӗ Чӑваш кӗнеке издательствинче иллюстратор пулса ӗҫлекен художника Виктор Бритвина Александр Солженицын ячӗллӗ литература премине панӑ.
Наградӑна художник тӗнчери халӑхсен юмахӗсемпе халапӗсене паха капӑрлатнишӗн тата вырӑссен лагерь прозине художник-график куҫӗпе тарӑннӑн тишкернишӗн тивӗҫнӗ.
Виктор Бритвин алла ручка та тытать. 2004 ҫулта Чӑваш кӗнеке издательствинче унӑн «Царевич голубок» юмахӗ пичетленнӗ, 2015 ҫулта – «Господин аптекарь». Малтан каланӑ кӑларӑм ҫулталӑкри чи нумай вулакан кӗнеке шутне те лекнӗ.
«Про Город» хаҫат редакцийӗнчен Ҫӗнӗ Шупашкарти 44-мӗш ача пахчин 1-мӗш корпусне ҫӳрекен шӑпӑрлансен ашшӗ-амӑшӗ пулӑшу ыйтнӑ. Вӗсем каланӑ тӑрӑх, унта тахҫанах юсав ирттермен, стена вара йӑтӑнать.
«Бассейн тахҫанах ӗҫлемест, стенасем йӑтӑнаҫҫӗ. Верандӑсем те авариллӗ лару-тӑрура, ҫумӑр ҫунӑ чухне ачасен пытанма та вырӑн ҫук. Ачасемшӗн хӑрушӑ», - тенӗ аслисем.
Ача пахчин заведующийӗ Людмила Шибанова лару-тӑрӑва ӑнлантарнӑ: хула администрацийӗнче юсав ирттермешкӗн укҫа уйӑрнӑ, проектпа смета документацине хатӗрленӗ. Анчах тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн ҫакӑ палӑрнӑ: унта бассейна ӗҫлеттерме юрамасть. Юсав хыҫҫӑн, ахӑртнех, ача пахчинче спортзал пулӗ.
Юсав ӗҫӗсем ирттермешкӗн пӗтӗмпе 170 пин тенкӗ уйӑрса панӑ.
Пирӗн республикӑра автотуризма аталантарасшӑн. Ӗнер Чӑваш Енӗн Суту-илӳпе промышленность палатинче Ростуризм валли валли хатӗрленӗ инвестици проектне сӳтсе явассипе ӗҫлӗ лару иртнӗ. Унта «Развитие внутреннего и въездного туризма (2019-2025 годы)» (чӑв. Шалти тата тулашри туризма (2019-2025 ҫулсем) аталантарасси)» федераци программине тишкернӗ. Пирӗн республика «Чувашия – сердце Волги» (чӑв. Чӑваш Ен — Атӑл чӗри) туризм кластерне йӗркелесшӗн.
Туризмӑн тӗп направленийӗсен шутӗнче юханшыв круист туризмне, сиплев туризмне, услам туризма тата автотуризма асӑнаҫҫӗ. Автотуризма суйлакансем валли Чӑваш Енре «симӗс чарӑну» йӗркелесшӗн, Атӑл ҫыранӗн хӗрринче туристсене меллӗ канма май туса парасшӑн.
«Вятка» ҫул урлӑ иртекен Кӑкшӑм юханшывӗ урлӑ хывнӑ кӗпере ҫывӑх вӑхӑтра юсасшӑн. Унта «Чӑвашупрдор», Чӑваш Енӗн Строительство министерствин тата «Волгастройпроект» проект институчӗн специалисчӗсем пулнӑ, кӗпер пахалӑхне хакланӑ.
Вӗсем кӗпере тишкернӗ тӑрӑх, объект япӑхма пуҫланӑ. Автотранспорта каҫса ҫӳреме хӑрушӑ мар-ха, ҫапах та специалистсем хӑш-пӗр мера йышӑнмаллах тесе пӗтӗмлетнӗ. Сӑмахран, иртен-ҫӳрен машинӑсен хӑвӑртлӑхне кӗпер ҫинче чакармалли. Асӑрхаттаракан ҫынна кунӗн-ҫӗрӗн тӑратаймӑн, апла пулсан информаци щичӗсем кирлӗ.
Ӳлӗмрен кӗпере юсама тивӗ. Унччен вара проектпа шырав ӗҫӗсене ирттермелле.
Кӗпер тӑршшӗ 60 метр иккен. Унӑн тӗп пайне 1994 ҫулта тунӑ. Хӑш-пӗр ӗҫе вара 1988 ҫулта пуҫланӑ.
Паян, Ҫӗнтерӳ кунӗнче, Шупашкарти икӗ музейра кирек кама та тӳлевсӗр кӗртӗҫ.
Чӑваш наци музейӗ хӑйӗн сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, Ҫар мухтавӗн музейне тата В.И. Чапаев ячӗллӗ музея тӳлевсӗр кӗме май туса панӑ. Сӑмах май каласан, асӑннӑ икӗ учреждени те Чӑваш Енӗн наци музейӗн филилӗсем шутланаҫҫӗ.
Ҫав мухтавӗн музейӗнче «Живая Память» (чӑв. Чӗрӗ астӑвӑм) акци иртӗ. Унта хутшӑнакансем «Дороги Победы» (чӑв. Ҫӗнтерӳ ҫулӗсем) квеста (акӑлчан чӗлхинчен кӗнӗ ҫак сӑмаха приключени тесе ӑнланмалла, чӑвашларах каласан вӑл мыскара тенине пӗлтерет) хутшӑнайӗҫ. Музей Шупашкарти Ехрем хуҫа купса бульварӗнчи 10-мӗш ҫуртра вырнаҫнӑ. Телефон номерӗ: 62-01-78.
В.И. Чапаев ячӗллӗ музея Василий Чапаев ячӗллӗ дивизи ветеранӗсене тӗл пулӑва йыхравланӑ. Культура учрежденийӗ Шупашкарти Ленин проспектӗнчи 46-мӗш «А» ҫуртра вырнаҫнӑ. Телефон номерӗ: 56-20-61.
Чӑваш Енре чухӑнлӑх чиккинче пурӑнакан ҫын нумай. Чӑвашстат пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫулталӑкра вӗсен йышӗ ӳснӗ.
Пурӑнмашкӑн кирлӗ укҫа виҫинчен сахалрах ӗҫлесе илекенсем 19 процентпа – 235,3 пин ҫын - танлашнӑ. Ку – 2017 ҫулхи кӑтарту. 2016 ҫулта 229,8 пин ҫын чухӑнлӑх чиккинче пурӑннӑ.
Пӗлтӗр халӑхӑн 11,4 проценчӗ 7 пин тенкӗрен сахалрах шалу илнӗ, 15,1 проценчӗ 7-10 пин тенкӗ ӗҫлесе илнӗ. 10-14 пин тенкӗ илекенсен йышӗ – 20,2 процент. 45 пин тенкӗрен ытларах ӗҫ укҫиллӗ ҫынсен йышӗ пӗлтӗр 3,6 процент кӑна пулнӑ.
Атӑлҫи федераци округне илес тӗк, Чӑваш Ен пурӑнмашкӑн кирлӗ укҫа виҫинчен сахалрах илекенсен йышӗпе иккӗмӗш вырӑн йышӑнать. Пӗрремӗш вырӑнта – Мари Эл.
Республикӑри туберкулезпа кӗрешекен диспансера куҫса ҫӳрекен ҫӗнӗ флюорограф килнӗ. Вӑл – КамАЗ.
Ҫӗнӗ машина республикӑри ялсене ҫитӗ. Ял ҫыннин ӗҫ нумай, унта-кунта тухса ҫӳреме вӑхӑт ҫук. КамАЗ вара меллӗ – яла ҫитме пултарать.
ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, кунашкал машина кунне 150 ҫын таран йышӑнма пултарать, ҫулталӑкне вара – 33 пин ҫынна. Флюорографие кирек мӗнле ҫанталӑкра та тума май пур. КамАЗ «шӑтӑкра» вырнаҫнӑ ялсене те ҫитме пултарать.
Флюорограф пысӑк пахалӑхлӑ, вӑл чир-чӗре лайӑрах тупса палӑртма май парать. Ку хатӗре республика хыснинчен уйӑрнӑ 14 миллион тенкӗпе туяннӑ.
Раҫҫейре ҫу уйӑхӗнче ҫӗнӗ саккунсем вӑя кӗрӗҫ. Кун пирки «Раҫҫей хаҫачӗн» порталӗнче пӗлтернӗ.
Ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен ӗҫленӗшӗн тӳлемелли чи сахал виҫе (МРОТ) ӳсӗ. Вӑл 11 пин те 163 тенкӗпе танлашӗ (халӗ – 9489 тенкӗ).
Курорт тӳлевӗ вая кӗрӗ. Алтай крайне, Краснодар крайне тата Ставрополь крайне кайма шут тытнӑ туристсенчен талӑкра пӗр ҫынран 50 тенкӗ пухӗҫ. Ҫитес ҫул ку виҫе 100 тенкӗпе танлашӗ.
Малашне клиент валюта операцийӗ ирттернӗ чухне банксен хирӗҫлеме май паракан сӑлтавсем нумайланӗҫ. Ҫу уйӑхӗн 27-мӗшӗнчен банксем Раҫҫей саккунӗсене пӑхӑнмасӑр ӗҫлекен лотерея, казино йӗркелӳҫисен счечӗ ҫине укҫа куҫарма ирӗк пулмӗ.
Ҫавӑн пекех ҫу уйӑхӗн 25-мӗшӗнчен пуҫласа футбол енӗпе иртекен тӗнче чемпионатне пула хӑрушсӑрлӑх мерисем вӑйланӗҫ. Ку Волгоград, Свердловск, Калининград, Чулхула, Ростов, Самар облаҫӗсене, Мӑкшӑ Республикине, Мускава, Питӗре, Хусана тата Сочие пырса тивӗ.
Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫи вӗҫленнӗренпе кӗҫех 73 ҫул ҫитӗ. Республика Аслӑ Ҫӗнтерӗве анлӑн уявлама хатӗрленет. Яланхи пекех ҫу уйӑхӗн 9-мӗшӗнче каҫхи тӳпере салют ялкӑшӗ.
Шупашкар хули салют вӗҫтермешкӗн 550 пин тенкӗ тӑкаклама палӑртнӑ. Патшалӑх закупкисен сайтӗнче «Пултарулӑх хули» АУ пӗлтернӗ закупка вырнаҫтарнӑ.
Аукцион пирки ака уйӑхӗн 20-мӗшӗнче пӗлтернӗ. Тепӗр виҫӗ кунран сӗнтерӳҫӗ тупӑннӑ та. Кӑҫал Аслӑ Ҫӗнтерӗве халалланӑ салюта «Пироснаб-Поволжье» йӗркелӗ.
Аса илтерер: салют Шупашкарти кӳлмекре ҫу уйӑхӗн 9-мӗшӗнче 22 сехетре пулӗ. Унччен Хӗрлӗ лапамра хула ҫыннисемпе хӑнисем валли «Ҫӗнтерӳ летопиҫӗ» концерт пулӗ. Вӑл 20 сехетре пуҫланӗ.
Чӑваш Енре тупса палӑртнӑ суя укҫа шучӗ кӑҫалхи пӗрремӗш кварталта сахалланнӑ. Раҫҫей Тӗп банкӗн Атӑлҫи-Вятка тӑрӑхӗнчи тӗп управленийӗн Чӑваш Енри уйрӑмӗнче ҫак йӗркесен авторне пӗлтернӗ тӑрӑх, суя укҫана кӑҫалхи кӑрлач-пуш уйӑхӗсенче пӗлтӗрхи ҫав тапхӑртинчен 22 процент сахалрах асӑрханӑ.
Пӗрремӗш кварталта пирӗн регионта пӗтӗмпе 40 купюра ҫакланнӑ. 5000 тенкӗллӗ суя укҫа 25 купюра лекнӗ, 1000-лӗххисем — 15.
Укҫа чӑнни пирки иккӗленсен йӗрке хуралҫисене систерме е экспертизӑна яма сӗнеҫҫӗ. Чӑннипе чӑн маррине уйӑрса илмелли паллӑсем пирки Раҫҫей Тӗп банкӗн www.cbr.ru сайтӗнчи «Банкноты и монеты» (чӑв. хут укҫасемпе тимӗр укҫасем) баннерта тӗплӗн ӑнлантарса панӑ, унти хыпарпа паллашни те усӑллӑ пулӗ.
+10.3 °C