Театр ӳнерне юратакансем валли ыран пирӗн республикӑра паллӑ пулӑм: Шупашкарта пуҫласа «Пурин те пӗр пек пулмасан та» ят панӑ пӗтӗм тӗнчери расна фестиваль иртмелле. Мероприятие Мари Элти, Мӑкшӑ Республикинчи, Тутарстанри, Удмуртинчи, Ханты-Мансийск автономи округӗнчи, Чӑваш Енпе Мускав облаҫӗсенчи тата Болгаринчи, Казахстанри, Литвари, Сербинчи, Украинӑри тата Францинчи пукане театрӗсем килсе ҫитмелле.
Фестиваль ырантан пуҫласа юпа уйӑхӗн 16-мӗшӗччен тӑсӑлмалла. Артистсем Шупашкарти тӗрлӗ сцена ҫинче: пукане театрӗнче, Наци вулавӑшӗнче, Культруа институчӗн вӗренӳ театрӗнче, Трактор тӑвакансен культура керменӗнче — вылӗҫ. Фестиавль ыран, каҫхи тӑватӑ сехетре, Хусанкай ячӗллӗ культура керменӗнче уҫӑлӗ.
Паян Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ черетлӗ хут чаршав уҫрӗ. Юлашки ҫулсенче ҫирӗп йӑлана кӗнӗ пекех кӑҫал та театрӑн сезонӗ Федор Павловӑн «Ялта» спектаклӗпе уҫӑлчӗ.
«Ывӑнтарчӗҫ ӗнтӗ унпа пӗр вӗҫӗм уҫса-хупса», — текенсем те пуррине пӗлсе тӑнӑран хамӑн та ҫапла шухӑшлас кӑмӑл малтанланса амалланнине пытарам мар. Анчах залра ҫутӑ сӳнет те «Ҫич уй урлӑ ҫул курнать — эпир каяс ҫул мар-ши?» — тени янӑраса каять те вилӗмсӗр «Ялта» драмӑпа пуҫласа тӗрӗсех тунине ӑнланса илетӗн. Ҫапла. Классика классиках ҫав ӗнтӗ. Тарӑн шухӑшлӑ хайлав ҫумне артистсен вӑййине, тумтирӗпе стенӑна епле илемлетнине, юрри-ташшине, ҫутӑ вылявне кӗрт те тек нимӗн те хушса калаймӑн.
Спекталкь пуҫланас умӗн куракансен умне театрӑн илемлӗх ертӳҫи Валерий Яковлев сцена ҫине тухрӗ. Вӑл кӑҫалхи ҫӗнӗ сезонти плансемпе паллаштарчӗ. Ун пирки эпир маларах пӗлтернӗччӗ. Ҫӗнӗрен ҫакна кӑна хушса калас: «Сутӑн илнӗ чыс» премьерӑпа театр куракансене ҫак уйӑхрах, 17-мӗшӗнче, савӑнтарӗ. Ытти шухӑш-тӗллев пирки эпир сире маларах пӗлтернине кура тепӗр хутчен асӑнмӑпӑр.
Театр ӳнерне юратакансене Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра иртмелли ҫак пулӑм чӑннипех те пысӑк савӑнӑҫ кӳрессе шанас килет. Тӗп хуламӑрти «Ҫеҫпӗл» кинотеатрта нихӑҫан пулман балет кӑтартӗҫ. Ҫапла-ҫапла, кинотеатрта. Унччен чӑваш сцени ҫинче пулман та спектакльсем мар пулӗ те, анчах тӗлӗнтермӗшӗ — балета 3D форматпа кӑтартни.
Юпа уйӑхӗн 15-мӗшӗнче П. Чайковскин «Щелкунчикне» кӑтартӗҫ, 22-мӗшӗнче — А.Аданӑн «Жизельне», 29-мӗшӗнче каллех П. Чайковскин балетне — ун чухне «Акӑш кӳллине» курма май килӗ. 3D форматлӑ балета 19 сехетре кӑтартӗҫ.
Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ «Халал» гастроль турне тухса каять. Театршӑн ҫакӑ ҫӗнӗ проект. Ӑна вӑл Раҫҫейӗн Культура министерстви ҫӗршывра гастрольсене ирттерме пулӑшасси ҫинчен калакан программӑна пурнӑҫа кӗртнӗ май тивӗҫнӗ. Ҫула кайса ҫӳреме федераци хыснинчен укҫа уйӑраҫҫӗ.
Гастролӗн малтанхи тапхӑрӗ ҫак уйӑхӑн 7-11-мӗшӗсенче Тутарстан Республикинче иртӗ. Унта ачасем тата аслисем валли лартнӑ икӗ спектакльпе тухса кайӗҫ. Пӗри — «Ама кайӑк ҫулӗпе» асамлӑ юмах, тепри — «Ах, хуняма, хуняма» камит. Юмах авторӗ, сӑмах май, хальхи вӑхӑтри автор тата режиссер — Иосиф Трер. Чӑваш халӑхӗн ламран лама пыракан ӑслайне кӑтартакан юмах аслисемшӗн те кӑсӑклӑ пулмалла.
Чӳк уйӑхӗнче артистсем Пушкӑртстана ҫитӗҫ.
Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ пирки ҫырмалли тупӑнсах тӑрать. Мӗн тӑвас тейӗн — тӑрӑшаҫҫӗ те, каласа кӑтартмасӑр чун чӑтмасть.
Ҫак уйӑхӑн 24, 25, 28-мӗшӗсенче унта «Куракана халаллани» мероприяти иртнӗ. Ун хӑнисем ачасем пулнӑ. Вӗсене чи лайӑх спектакльсенчи сыпӑксемпе паллаштарнӑ. Мероприяти вӑхӑтӗнчи сӑнсене пӑхатӑн та, пӗчӗкскерсене театр тем пекех килӗшни вӗсен хавас сӑнӗсенче сисӗнет. Фойере, акӑ, ачасене Такса йытӑ кӗтсе илнӗ. Анчах хамлатса та хӑрлатса мар, хавассӑн, ырӑ кӑмӑлпа.
Хайхискер ача-пӑчана театр ҫинчен каласа кӑтартнӑ, спектакле камсем тата епле хатӗрлени ҫинчен уҫӑмлатса панӑ. Тӗрлӗ спекталкьти сӑнарсем театрта епле тытмалли пирки те ӑнлантарнӑ. Сӑмахран, унта спектакль пуҫланиччен ҫур сехет маларах пымалла, капӑр ҫипуҫ тӑхӑнмалла, телефона сӳнтермелле, шавламасӑр ҫӳремелле, ретсем хушшипе иртнӗ чух ҫурӑма сцена енне туса утмалла.
Театра пынӑ-пынах — ачасен спектакль те курма май килнӗ.
Сӑнсем (39)
Театрсем ҫуллахи вӑхӑтра гастрольсем тӑрӑх ҫӳренине кашниех пӗлетпӗр. Кӑҫал та ҫаплах пулчӗ. Хӑш-пӗр театр халӗ, ав, ӗҫе кӳлӗнчӗҫ ӗнтӗ. Ҫитес уйӑхӑн 10-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ ҫӗнӗ сезон уҫӗ.
Йӑлана кӗнӗ йӗркепе театр чаршавӗ кӑҫал та «Ялта» спектакльпе уҫӑлӗ. Хупма та унпа хупнине, уҫма та унпа уҫнине театрӑн тӗп режиссерӗ ку спектакльте мӗнпур труппа вылянипе сӑлтавлать.
Хальлӗхе вара сцена ӑстисем Пушкӑртстанра пурӑнакан йӑхташӑмӑрсене хӑйсен пултарулӑхӗпе савӑнтараҫҫӗ. Гастроле вӗсем Александр Пӑртта пьесипе лартнӑ «Килех килчӗ Тур ҫырни» спектакльпе тухса кайнӑ. Театршӑн вӑл ҫӗнӗ спекталкьсенчен пӗри. Ӗнер Стерлӗ (Стерилитамак) сцени ҫинче вылянӑ, паян — Ӗпхӳре, ыран Толбазӑра, виҫмине — Пелепейре, юпан 3-мӗшӗнче — Пишпӳлекре.
Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ ача-пӑча студине йӗркелет. Унта 6–14 ҫулсенчи ачасене йышӑнаҫҫӗ. Пӗчӗкскерсене виҫӗ ушкӑна пайласа театр ӑсталӑхне хӑнӑхтарӗҫ. Студие театрӑн режиссерӗ, Чӑваш культура тата ӳнер институчӗн доценчӗ Иосиф Дмитриев ертсе пырӗ. Занятисене театр артисчӗсем тата чӗнсе илнӗ хореограф ирттерӗ.
Ачисем студие ҫӳренӗшӗн вӗсен ашшӗ-амӑшне укҫа тӳлеттермӗҫ. Килес ҫул епле пулассине калама йывӑр та, анчах кӑҫал тупра пирки пӑшӑрханмалла мар.
Студие лекиччен ачасем ала витӗр тухаҫҫӗ. Театрта темиҫе хутчен итлев иртнӗ те. Ҫитесси ҫак эрнери вырсарникун, 12 сехетре, пулӗ. Студие лекме ӗмӗтленекенсен сӑвӑ вуласа, юрласа, чупса сиксе кӑтартмалла. Чӑвашла пӗлекенсене уйрӑмах хапӑл тӑваҫҫӗ.
Заняти юпа уйӑхӗнче пуҫланмалла.
Пӗрремӗш хут чӑваш чӗлхи ҫине Уильем Шекспирӑн чи паллӑ хайлавсенчен пӗрине — «Лир патши» трагедине чӑвашла куҫарнӑ. Шӑматкун, авӑнӑн 20-мӗшӗнче, Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Ҫамрӑксен театрӗнче спектакльӗн премьери иртнӗ. Ӑна ултӑ уйӑх хушши хатӗрленӗ пулнӑ иккен.
Тӗнчипе паллӑ ҫыравҫӑн хайлавне чӑвашла республикӑри паллӑ драматург, журналист Владислав Николаев куҫарнӑ. Спектакльне вара Станислав Васильев режиссёр лартнӑ пулнӑ.
— «Лир патши» пур театрта — пысӑк ҫитенӳ. Спектакльте республикӑри тава тивӗҫлӗ артистсемпе пӗрле ҫамрӑккисем те хӑйсен рольне тупнӑ. Тум-юмсемпе декорацисем усӑ курса эпӗ спектакльте пулса иртекен ӗҫе-хӗле паянхи вӑхӑтпа тачӑ ҫыхӑнтарма тӑрӑшрӑм, — каласа парать спектакль режиссёрӗ.
Иртнӗ ӗмӗрсенче ҫырнӑ трагеди хӑйӗн кӑткӑслӑхне паянхи кун та ҫухатман. Спектакльте ачасемпе ашшӗ-амӑшӗсем хушшинчи ӑнланусӑрлӑх, патшалӑх пайланӑвӗ, шанчӑклӑхпа сутӑнчӑклӑх тата ытти пирӗн обществӑри ыйтусене хускатнӑ.
Уильем Шекспирӑн хайлавне чӑвашла куҫарса, сцена ҫинче лартни республикӑшӑн пысӑк ҫитӗнӳ.
Чӑваш пукане театрӗ Мускав ҫывӑхӗнчи Мытищи хулинче иртекен Пӗтӗм тӗнчери пукане театрӗсен «Чаепитие в Мытищах» (чӑв. Мытищинче чей ӗҫни) фестивальне тухса кайнӑ.
Кӑҫалхипе улттӑмӗш хут иртекен мероприятие хамӑр ҫӗршыври пултарулӑх коллективӗсем кӑна мар, чикӗ леш енчи — Белоруссинчи, Болгаринчи, Германири, Корейӑри, Литвари, Молдавинчи, Украинӑри тата Францинчи артистсем килсе ҫитнӗ. Пирӗн «пуканесем» В. Соллогуб пьесипе лартнӑ «Беда от нежного сердца» спектакле паян кӑтартнӑ.
Асӑннӑ фестивале унччен коллектив 2006 тата 2008-мӗш ҫулсенче кайнӑ, малтанхинче — хӑна евӗр, тепрехинче — «Сыграем в Красную Шапочку» спектакльпе. Пӗлтӗрхи раштавра пуҫласа лартнӑ спектакле илсе пыма фестиваль йӗркелӳҫисем хӑйсем ыйтнӑ-мӗн. Артистсем фестиваль вӗҫленичченех пулмӗҫ — ҫак уйӑхӑн 23-28-мӗшӗсенче Хусанта иртекен «Шомбай-fest» фестивале тухса кайма вырсарникун таврӑнӗҫ.
Паян тата ыран, авӑнӑн 20–21-мӗшӗсенче Мускавра чӑвашла спектакльсем иртмелле. Вӗсене вырӑсла куҫарсах пырӑҫ.
Спектакльсем «Содружество актеров Таганки» (чӑв. Таганка актёрӗсен пӗрлешӗвӗ) театрта ирмелле. Хӑйсен пултарулӑхӗпе мускавсене Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн артисчёсем паллаштарӗҫ. Паян А. Пӑрттан «Укҫа чул кастарать» спектакль пулмалла, ыран — «Хурлӑхлӑ хурама сасси» драма (авторӗсем — Денис Гордеевпа Г. Кириллова). Пуҫламӑшӗ 19 сехетре. Театр «Таганская» метро ҫвӑхӗнче вырнаҫнӑ.
Билетсене театр кассинче туянма пулать, е Волков Анатолий Иванович урлӑ — 962-981-87-16 номерпа ҫыхӑнмалла.
+13.3 °C