«Ирӗклӗх» халӑх пӗрлешӗвӗ тавар туянакансен правине хӳтӗлес тӗллевпе Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленине ҫӑхав шӑрҫаланӑ. Ҫыру авторӗсем «Альбион — 2002» тулли мар яваплӑ обществӑн Шупашкарти «Бристоль» лавккисем потребителе тӗрӗс мар хыпарланине асӑрханӑ.
Лавккана кӗнӗ ҫӗрте ҫырса ҫакнин чӑвашла вариантӗнче «Санитари кунӗ 1–мӗш уйӑхӑн кӗҫнерни кунӗ» тесе хыпарланӑ. Вырӑсла вара «Санитарный день – первый четверг месяца» тесе пӗлтернӗ. Чӑвашла ҫырни тӑрӑх хакласан хыпара пачах та урӑхла ӑнланма тивет.
«Ирӗклӗх» хастарӗсем лавкка потребителе ҫапла пӑтраштарса арпаштарни тавар туянакансен правине пӑсни тесе шухӑшлаҫҫӗ. Ҫавӑнпах вӗсем Роспотребнадзорӑн республикӑри управленине евитленӗ.
Шупашкарти Модӑсен ҫуртӗнчи кафене тата каҫзи клуба хупма йышӑннӑ.
Шупашкар прокуратури Модӑсен ҫуртӗнчи «Паблик паб» клуба тата «Дровишки» пиццерие хупма ыйтса суда тавӑҫпа тухнӑ. Пушар хӑрушсӑрлӑхӗн правилисемпе килӗшсе тӑмалла ӗҫсем пурнӑҫласан заведенисене ҫӗнӗрен уҫма чармӗҫ.
Сӑмах май, ака уйӑхӗн 26-мӗшӗнче Модӑсен ҫуртӗнчи кафере ҫулӑм хыпса илнӗччӗ. Унти ҫынсене васкаса урама кӑларнӑччӗ, пушара алхасма паманччӗ.
Республикӑн тӗп хулинчи «Модӑсен ҫурчӗ» центрта пушар сигнализацийӗ тата хӑрушлӑх пирки пӗлтерекен тытӑм юсав пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, Чӑваш Енӗн Пуҫлӑхӗ Правительство пайташӗсемпе ака уйӑхӗн 9-мӗшӗнче ирттернӗ канашлура суту-илӳпе кану центрӗсенчи тӗрӗслевӗн малтанхи пӗтӗмлетӗвне тишкернӗччӗ.
Шупашкарта «Тӑван шаурма» ятлӑ талӑкӗпех ӗҫлекен обществӑлла апатлану предприятийӗ уҫӑлнӑ. Кун пирки Фейсбукра Юрий Федоров хыпарланӑ. «Таван шаурма»... Это сильно, ящетаю», — сӑмахсене юри йӑнӑшпа кукӑртса хунӑ вӑл.
Кӗске хыпара сӳтсе явакансем унта пулса курнине хыпарлаҫҫӗ. «Тӑван шаурма» Шупашкарти Иван Франко урамӗнче, ача-пӑча парк тӗлӗнче, чарӑнӑва хирӗҫ вырнаҫнӑ иккен.
«Унта шӳрпе пур-и?» — кӑсӑкланнӑ пӗри. «Эпӗ пулнӑ, пур», — хуравланӑ тепри.
Хӑшӗсем шухӑшланӑ тӑрӑх, киоска кӑнтӑр енчи усламҫӑсенчен пӗри уҫнӑ. Хуҫи кирек кам пулсан та ятӗнче те пулин тӑван сӑмах пурри аван. Ахальлӗн пирӗн суту-илӳ точкисем чӑвашла сӑмахсене юратсах каймаҫҫӗ. Сӑнанӑ тӑрӑх, «Пятерочка» сетьсӗр пуҫне. Вӗсем Кӳкеҫре нумаях пулмасть уҫнӑ лавккара та ӑҫта мӗнле апат-ҫимӗҫ вырнаҫнине, кӗрсе тухмалли кӑтартмӑшсене икӗ чӗлхепе кӑтартнӑ.
Шупашкарти ҫӗнӗ кӑнтӑр районӗнче тӗрлӗ йышши чечек калчине саккуна пӑсса сутнине тупса палӑртнӑ. Суту-илӗве йӗркеленӗ ҫын административлӑ йӗркене пӑснине шута илсе тӗрӗслевҫӗсем протокол ҫырнӑ. Кун пирки «Мой город Чебоксары» (чӑв. «Ман хула Шупашкар») портал пӗлтерет.
Хулари Калинин район администрацийӗн пресс-служби хыпарланӑ тӑрӑх, Эгер бульварӗнчи 32-мӗш ҫурт ҫывӑхӗнче саккуна пӑсса чечек калчи сутнине ӗнер, ҫу уйӑхӗн 3-мӗшӗнче, асӑрханӑ. Ҫавна май сутуҫа ку ӗҫрен пӑрӑнмалли ҫинчен асӑрхаттарнӑ.
Каласа хӑвармалла, протокола Шупашкар хула администрацийӗ ҫумӗнчи ятарлӑ комисси пӑхса тухӗ. Саккунпа килӗшӳллӗн ку ӗҫ-пуҫшӑн ахаль ҫынна — 1-2 пин тенкӗлӗх, должноҫри ҫынна — 3-7 пин тенкӗлӗх, юридици сӑпачӗсене 30-50 пин тенкӗлӗх штрафлама пултараҫҫӗ.
Кемерово хулинче пулса иртнӗ трагедии хыҫҫӑн чылай та вӑхӑт иртмерӗ пулин те, каллех массӑлла информаци хыпарӗсенче унта та кунта пушарсем пулса тухни пирки пӗлтереҫҫӗ. Тӗрӗслевсем пур ҫӗрте те нарушенисем палӑртаҫҫӗ. Мӗншӗн тетӗр-и?Кунта пӗртте тӗлӗнмелли ҫук, манӑн шухӑшпа. Темӗнле ӑслӑ пулма та кирлӗ мар, ҫакӑ пулӑмсен чӑн сӑлтавне уҫма: кашни тӗрӗслев вали ятарлӑ комисси хатӗрлеҫҫӗ, укҫа уйӑраҫҫӗ. Ҫавӑ укҫа ӑҫта каять? Паллӑ ӗнтӗ кӗсъесене.
Кемеровори суту-илӳ цетрне илер тӗслӗхрен: унта вырнаҫтарнӑ йышши вылямалли конструкцисем тата вунӑ хулара, хӑшӗнче сӳтнӗ тӗслӗхсем пур? Пулмаҫҫӗ те, вӗсем патӗнче пушар пулман вӗт. Мӗншӗн-ха вӗсен пӑшӑрханмалла ҫукшӑнах. Мӗншӗн ют патшалӑхри автоконцернсем енчен те пӗр-икӗ машинӑра пӗрпекле неисправность пулсан, пур выпуска та кутӑн пухаҫҫӗ? Вӗсемшӗн компании ячӗ тупӑшран хаклӑрах.
Пирӗн тӑван патшалӑхра вара вӑрӑ-хурахсене чӑн-чӑн телей: енчен те ӑҫта-тӑр томограф списать турӗҫ-тӗк, пирӗннисем ҫавна ҫӗнӗ тесе илсе те ҫитереҫҫӗ тӑван ҫӗршыва. Укҫана вара ҫӗнӗ томограф чухлех уйӑраҫҫӗ кӗсъесене тултарса.
«Халӑх тӗрӗслевӗн» хастарӗсем Шупашкар хула пуҫлӑхӗн ҫумӗ Владимир Горбунов ертсе пынипе аптекӑсен ӗҫӗ-хӗлне тӗрӗсленӗ.
Хула администрацийӗ хыпарланӑ тӑрӑх, хастарсем ака уйӑхӗн 11-мӗшӗнче пилӗк аптекӑра пулнӑ, хӑшӗ-пӗринче ҫитменлӗхсем тупса палӑртнӑ. Акӑ, сӑмахран, Мускав проспектӗнчи 10-мӗш ҫуртра вырнаҫнӑ аптекӑра эмел таврашӗн Раҫҫей Правительстви ҫирӗплетнӗ переченьне аран шыраса тупнӑ, Ленин проспектӗнчи аптекӑра вӑл электронли ҫеҫ пулнӑ. Унсӑр пуҫне «Будь здоров» (Сывӑ пул) аптекӑра «Амоксициллин» антибиотике тухтӑр рецепчӗсӗрех сутнӑ. Кунашкал тӗслӗхе Ленин проспектӗнчи «Максавит» аптекӑра та тупса палӑртнӑ. Тепӗр аптекӑра вара сусӑр ҫынсем валли чӗнӳ пускӑчӗ пулман.
Палӑртса хӑвармалла, Виктор Горбунов каланӑ тӑрӑх, вӗсем аптекӑсенче антибиотике тухтӑр рецепчӗсӗрех сутнӑ тӗслӗхсем пирки чӗнӳ хучӗ ҫырса тивӗҫлӗ органсене ярса парӗҫ.
Паян, ака уйӑхӗн 4-мӗшӗнче, Мускавра суту-илӳ центрӗ ҫунма тытӑннӑ. «Персей» хулан хӗвелтухӑҫ енче вырнаҫнӑ.
Тӑватӑ хутлӑ ҫурта кӑнтӑрла ҫулӑм ярса илнӗ. Пушара 2-мӗш ранг йывӑрлӑхӗпе танлаштарнӑ. «Интерфакс» пӗлтернӗ тӑрӑх, пушарта аманнисем пур. Вӗсем иккӗн. Пӗр ҫын вилнӗ. Анчах информацие официаллӑ майпа ҫирӗплетмен. Суту-илӳ центрне (унта ача-пӑча япалисене сутаҫҫӗ) пынисене ҫӑлав пусмипе урама кӑларнӑ. Палӑртмалла: центрта ачасем валли вылямашкӑн аттракционсем те пур.
Пушар вӑхӑтӗнче центртан 300-е яхӑн ҫынна кӑларнӑ. Вӗсен йышӗнче унти ӗҫченсем те пулнӑ.
Аса илтерер: нумаях пулмасть Кемӗрти хӑрушӑ пушарта 64 ҫын вилнӗ. Вӗсенчен 41-шӗ — ачасем.
Чӑваш Енре пурӑнакансем лавккара тата тӳлевлӗ пулӑшу илекен ытти вырӑнта аллӑн укҫа тӳлессинчен писсе пыраҫҫӗ. Ҫакӑ пирӗнтен чылайӑшӗ банк карттисемпе усӑ курма пуҫланипе ҫыхӑннине тавҫӑрма йывӑр мар.
Раҫҫей Тӗп банкӗн Атӑлҫи-Вятка тӑрӑхӗнчи управленийӗн Чӑваш Енри уйрӑмӗн пресс-службинче ҫак йӗркесен авторне пӗлтернӗ тӑрӑх, транзакцисен хисепӗ иртнӗ ҫул унчченхинчен 41 процент нумайланнӑ. Ҫав шутра банк карттисемпе тӳлекенсен виҫи 3,5 хут йышланнӑ. Чекӑн вӑтам виҫи 555 тенкӗпе танлашнӑ.
Раҫҫей Тӗп банкӗн Атӑлҫи-Вятка тӑрӑхӗнчи управленийӗн Чӑваш Енри уйрӑмӗн управляющийӗ Александр Логвинов шухӑшланӑ тӑрӑх, аллӑн укҫа тӳлес вырӑнне банк карттипе татӑласси Чӑваш Енре пурӑнакансен пурнӑҫӗнче вӑй илсе пырать.
Ялта пурӑнакансене усламҫӑсем сӗте йӳнӗ хакпа пуҫтарни канӑҫсӑрлантарать. Ку ыйтӑва правительствӑра та сӳтсе яваҫҫӗ.
Чӑваш Енре сӗт ярмӑрккисем уҫма палӑртнӑ. Вӑл ку шӑматкун Шупашкарта пӗрремӗш хут ӗҫлеме тытӑнӗ. Унта вырӑнти сӗт юр-варне сутӗҫ.
«Сӗт тӗнчи» ярмӑрккӑн тӗп лапамӗ «Шупашкар» суту-илӳ комплексӗ ҫывӑхӗнче уҫӑлӗ. Вӑл нарӑсӑн 17-мӗшӗнчен пуҫласа пуш уйӑхӗн 24-мӗшӗччен ӗҫлӗ. Ҫак тапхӑрта ҫынсен сӗт, турӑх, йогурт, тӑпӑрч, хӑйма, ҫу, чӑкӑт тата ытти юр-вара туянма май пулӗ.
Кунашкал ярмӑрккӑ Канаш хулинче ӗҫлеме пуҫланӑ ӗнтӗ. Палӑртмалла: сӗт хакӗ Чӑваш Енре кӑна мар, Атӑлҫи федераци округӗнче те, Раҫҫейӗпе те тӑрук чакнӑ. Ҫакна тӳре-шара чикӗ леш енчен типӗ сӗт тата услам ҫу кӳрсе килнипе ҫыхӑнтарать.
Тинех пулчӗ! «Пятерочка» лавкка чӑвашланчӗ. Ку куҫарусене гуманитари институтӗнче ҫулталӑк каяллах хатӗрлесе панӑччӗ. Вӑхӑт иртсе пынӑ май (саккаслаканӗ — ҫав лавккасем валли пӳлӗмсене хатӗрлекен организаци) сайт ятӗнчен ҫыру та ҫырасшӑнччӗ — вӗсене хатӗрлесе панӑ куҫарусемпе хӑҫан усӑ курӗҫ-ши тесе ыйтасшӑнччӗ. Куҫарусемпе районта уҫакан лавккасенче кӑна усӑ курасси те шиклентеретчӗ. Ак халӗ вара, ҫулталӑк иртнӗ хыҫҫӑн, чӑвашла куҫарусем тинех пурнӑҫа кӗнӗ иккен.
Савӑнмалла кӑна. «Пятерочка» хуҫисене ырӑ сӑмахпа асӑнмалла, мухтамалла. Кам та пулин ҫак ӗҫе тӑваех пуль тетӗп. Унсӑрӑн хамӑра хисеплеме те кирлӗ мар.
Халӑх тетелӗнче вырнаҫтарнӑ сӑнсем ҫине «Пӑтӑ, кумаляк» ҫырни лекнӗ. Шӑп ҫак сӑн самай калаҫу пуҫарчӗ те. Пурне те «кумаляк» сӑмах мӗне пӗлтерни кӑсӑклантара пуҫларӗ. «Кумаляк» маншӑн тутарла пек илтӗнет», — текенни те тупӑнчӗ. Ку сӑмах чылайӑшне интереслентерсе янӑран ун пирки пӗчӗк тӗпчев ирттерес терӗм.
«Хлопья» тенӗ чухне, паллах, сӑмах «овсяные хлопья» пирки пырать. Ун куҫарӑвӗ М.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (27.04.2024 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 753 - 755 мм, 14 - 16 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 3-5 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Алексеев Борис Алексеевич, чӑваш актёрӗ, Чӑваш АССРӗн халӑх артисчӗ ҫуралнӑ. | ||
| РСФСРти Наркомнац ҫумӗнче чӑваш уйрӑмӗ йӗркеленнӗ. | ||
| Кубашина Лидия Михайловна, сӑвӑҫ, тӑлмач ҫуралнӑ. | ||
| Широкова Наталия Александровна, чӗлхеҫӗ, филологи ӑслӑлӑхӗсен докторӗ вилнӗ. | ||
Пулӑм хуш... |