Шупашкарта ял хуҫалӑх продукцине сутасси енӗпе ярмӑркка ӗҫлеме тытӑнӗ. Вӑл хӑш вырӑнсенче пуласси паллӑ ӗнтӗ.
Ярмӑркка ирттерессине паян, пуш уйӑхӗн 31-мӗшӗнче, палӑртнӑ. Постановление Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков алӑ пуснӑ.
Ярмӑрккӑна ака уйӑхӗн 9-мӗшӗнче савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫӗҫ. Вӑл виҫӗ вырӑнта иртӗ: «Николаевски» суту-илӳ комплексӗнче, «Дар» тулли мар яваплӑ обществӑра, «Суту-илӳ компанийӗ» тулли мар яваплӑ обществӑра.
Сутмалли вырӑнсемпе тӳлевсӗрех тивӗҫтереҫҫӗ. Продукцие вара йӳнӗ хакпа туянма май пулӗ. Пенсионерсене, ветерансене, сусӑрсене тӳлевсӗрех килех леҫсе парӗҫ.
Ярмӑркка ҫу уйӑхӗн 21-мӗшӗччен пулӗ.
Вӑрӑ вӑрра шанманран мар-ха, сутуҫӑсем улталама тӑрӑшнӑран ҫак мера патне пырса тухнӑ Улатӑрти налукҫӑсем.
Вӗсем шухӑшланӑ тӑрӑх, тӗрӗслевпе касса техникипе усӑ курас йӗркене пӑсса усламҫӑсем налукҫӑсене шӑнман пӑрпа лартса яма тӑрӑшаҫҫӗ. Шӑнман пӑрӗ кунта налук сахалтарах тӳлеме хӑтланнине пӗлтерет-ха.
Суйма-улталама хӑтланакансен касса чекне тӗрӗслемелли ятарлӑ кодпа хаклама пулать-мӗн.
Касса чекне пуҫтарма Улатӑрти налукҫӑсем инспекцин (вӑл хулари Гончаров урамӗнчи 36-мӗш ҫуртра вырнаҫнӑ) фойинче ятарлӑ ещӗк вырнаҫтарнӑ. Унта чексене кирек кам та чек пырса яма пултарать. Ҫав документа тӗрӗслесе налук сахалтарах тӳлес тесе суйма хӑтланакан сутуҫӑсемпе уйрӑм усламҫӑсене тупса палӑртӗҫ.
Ял халӑхне мӗн пӑшӑрхантарать? Сӗт хакӗ. Ара, тупӑш тумалли тӗп мелсенчен пӗри-ҫке вӑл. Ял ҫынни сӗт сутса та пулин газшӑн, ҫутӑшӑн тӳлемеллех укҫа тӑвать.
Анчах хак ял ҫыннине калаҫтарма пӑрахмасть. Лавккасенче сӗт хакӗ йӳнелни курӑнмасть. Пачах тепӗр май — ӳсет ҫеҫ. Сӗт туянакансен вара хакӗ йӳнелсех пырать. Чылайӑшӗ каланӑ тӑрӑх, хаксем пӗлтӗрхинчен пӗчӗкрех пулнӑ. Ун чухне 20 тенкӗрен иртнӗ, кӑҫал вара — пӗчӗкрех.
ЧР Ял хуҫалӑх министерствин сайтӗнче кӑтартнӑ тӑрӑх, пуш уйӑхӗн 11-мӗшӗ тӗлне чылай районта сӗте 15–16 тенкӗпе пухнӑ. Хӑш-пӗр вырӑнта 17–18 тенкӗпе пухакан пулнӑ. Анчах ку та ял халӑхӗшӗн, манӑн шухӑшпа, ҫителӗксӗр. Сӗт туса илессишӗн мӗн чухлӗ тӑрӑшмалла? Выльӑх-чӗрлӗх пӑхасси — шӳт мар. Утӑ хатӗрлес тесен ҫӑвӗпех тар тӑкмалла. 1 ӗне усракансене те йывӑр. 2–3 ӗне тытакан пирки каламалла та мар ӗнтӗ.
Манӑн пӗлӗш икӗ ӗне усрать. Кунне 25 литр сӗт сутать. Халӗ пӗр литрне 15 тенкӗпе пухаҫҫӗ. Ҫапла 375 тенкӗ тупӑш тӑвать вӑл кунне. Хальхи пурнӑҫпа танлаштарсан, ку пысӑк укҫа мар. Лайӑх кӑлпасси те 1 килограмӗ ун чухлӗ тӑмасть.
Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗ потребительсен прависене пӑснӑ организацисен списокне пичетленӗ. Тӗрӗслев нарӑс уйӑхӗнче иртнӗ.
Иртнӗ уйӑхра Роспотребнадзор 26 организацие потребительсен правине мӗнле пӑхӑннине тӗрӗсленӗ. Кафесене, лавккасене, шкул апатланӑшӗсене штрафсем ҫырса панӑ.
Специалистсем палӑртнӑ тӑрӑх, таварсен ценникӗсем пӗрешкел пулманни, сутуҫӑсем пирки информаци ҫукки штраф тӳлеттерме йышӑннӑ.
Пӑсӑлнӑ апат-ҫимӗҫе упрани, сутни те тӗл пулнӑ. Суту-илӳ инвентарьне ҫумалли ванна та пулман. Ҫӑкӑр таврашне упаковкӑсӑр сутнӑ. Списока кӗнӗ организацисемпе «Про Горо» сайтӗнче паллашма пулать.
Потребительсен правине хӳтӗлемелли куна, вӑл пуш уйӑхӗн 15-мӗшӗнче пулать, халалласа Роспотребнадзорӑн республикӑри управленийӗ «хӗрӳ линисем» уҫма йышӑннӑ.
«Хӗрӳ лини» номерӗсене управлени пуш уйӑхӗн 16-мӗшӗнчен тытӑнса 18-мӗшӗччен ӗҫлеттерессине пӗлтерет.
Тӗрлӗ ыйтупа тӗрлӗ номерпе шӑнкӑравламалла. Апат-ҫимӗҫ пахалӑхӗпе ҫыхӑннӑ ыйту сиксе тухсан 58-50-79 номерпе шӑнкӑравламалла. Тавар пахалӑхӗ, пулӑшу кӳнин шайӗ тивӗҫтермесен 58-17-19, 58-25-95 номерсемпе пӗлтермелле. Шӑнкӑравсене управлени ирхи 9 сехетрен пуҫласа 16 сехетчен йышӑнассине пӗлтерет.
Управленин вырӑнсенчи пайӗсем те ҫынсене пулӑшма хирӗҫ мар. Патӑрьел районӗнчине 8 (8353) 25-03-45, Канашрине, 8 (8353) 32-24-49, Ҫӗрпӳ районӗнчине 8 (8354) 52-13-30, Ҫӗмӗрлеринчине 8 (8353) 62-29-15, Ҫӗнӗ Шупашкартине 8 (8352) 78-44-19 номерсемпе шӑнкӑравламалла.
Ял хуҫалӑх продукцине ытти кун та сутӗҫ-ха. Эпир маларах пӗлтернӗччӗ ӗнтӗ, пуш уйӑхӗн 5-мӗшӗнчен тытӑнса республикӑн тӗп хулинче, Шупашкарта «Вырӑнта тавар туса илекенӗн кунӗ – 2016» ярмӑрккӑ ӗҫлеме тытӑннӑ. Ун пек черетлӗ суту-илӳ пуш уйӑхӗн 12-мӗшӗнче «Шупашкар» суту-илӳ центрӗ умӗнчи лапамра иртӗ.
Кӑҫал пуҫласа ирттернӗ ярмӑрккӑна Ҫӗрпӳ районӗнчисем хастар хутшӑннӑ. Сӑмахран, «Ҫӗрпӳ беконӗ», «Чӑваш бройлерӗ», «Колос», Н.Ф. Львовӑн хушма хуҫалӑхӗ, Ҫӗрпӳри «Чӑвашҫӑкӑрпродукчӗ» предприятин Ҫӗрпӳри филиалӗ, И.Э. Тимофеева уйрӑм усламҫӑ тата ыттисем хула ҫыннисене хӑйсен апат-ҫимӗҫне сӗннӗ.
Вырӑнта тавар туса илекенсен ярмӑрккин кунӗнче сутакан апат-ҫимӗҫ лавккаринчен йӳнӗрех, мӗншӗн тесен продукцине ӑна туса илекенсем хӑйсем тӳрремӗнех сутаҫҫӗ.
Шупашкарта пахча ҫимӗҫе, аш-какая, сӗте йӳнӗ хакпа туянма пулать. Тӗп хулара ял хуҫалӑх продукцийӗн ярмӑркки ӗҫлеме пуҫлӗ. Унта шӑматкунсерен ҫитме пулать.
Пӗрремӗш ярмӑрккӑ ыран, пуш уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, иртӗ. Вӑл «Шупашкар» суту-илӳ комплексӗ ҫывӑхӗнче пулӗ. Унта Ҫӗрпӳ районӗнчи продукцие илсе килӗҫ. Сутӑҫсене суту-илӳ вырӑнӗсене тӳлевсӗрех парӗҫ.
Ярмӑрккӑна ҫӗрпӳсем пахча ҫимӗҫ, ҫӑкӑр, кӑлпасси таврашӗ, аш-какай илсе килӗҫ. «Шупашкар» умӗнчи лапама кайран республикӑри тӗрлӗ районтан сутма килӗҫ. Кашни шӑматкун унта пӗр район суту-илӳ тӑвӗ. Хальлӗхе Шупашкар, Ҫӗрпӳ, Етӗрне, Комсомольски, Муркаш районӗсем продукци сутма кӑмӑл тунӑ. Ярмӑрккӑ ака уйӑхӗччен ӗҫлӗ.
Чӑваш Енре апат-ҫимӗҫ хакӗ иртнӗ эрнерен мӗнлерех улшӑннӑ? Хӑшӗсен хакӗсем хӑпарнӑ? Мӗн йӳнелнӗ? Чӑвашстат нарӑсӑн 21–29-мӗшӗнчи хаксене тишкернӗ.
Ҫак тапхӑрта помидор 6,3 процент ӳснӗ. Ҫавӑн пекех сӗт хакӗ хӑпарнӑ — 2,4 процент. Лавкка-пасарта панулми, хӑяр, ҫӗрулми, купӑста хакланнӑ.
Ҫав вӑхӑтрах пуш уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне вир кӗрпи, сурӑх какайӗ, кӑлпасси йӳнелнӗ. Сухан, кишӗр, сахӑр, рис, ӗне какайӗн хакӗ те кӑштах чакнӑ.
Раҫҫейре кризис хуҫаланни пирки таҫта та калаҫаҫҫӗ. Вӑл Чӑваш Енре те палӑрать. Республикӑра ҫурт-йӗр туянакансен йышӗ сахалланӑ. Пӗлтӗрхи ҫак тапхӑрпа танлаштарсан, ку кӑтарту 18 процент чакнӑ.
Нарӑс уйӑхӗн 20-мӗшӗ тӗлне пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫал республикӑра куҫман пурлӑх тӗлӗшпе 14 пин ытла суту-илӳ тунӑ. Пӗлтӗр вара пирвайхи уйӑхсенче хваттер тара паракансен, туянакансен йышӗ 18 пин ытла пулнӑ.
Иртнӗ ҫул юридици сӑпачӗсен хастарлӑхӗ пӗчӗк пулнӑ. Кӑҫал ҫурт-йӗр ҫине ипотека илекен те сахалланнӑ — 10 процент.
Шупашкарти Гузовский урамӗнчи ҫуртсенчен пӗринче пурӑнакан сусӑра лавкка канӑҫсӑрлантарать.
А.В. Долганов ятлӑ сусӑр республикӑн тӗп хулинчи маларах асӑннӑ урамри 4-мӗш ҫуртри 2-мӗш хваттерте пурӑнать. Хваттерӗ хайхин пӗрремӗш хутра вырнаҫнӑ. Сусӑр килӗпе юнашарах «Seven» лавкка суту-илӳ туса пурӑнать. Лавккан компрессорӗнчен конденсат пухӑнать-мӗн, ҫавӑ сусӑр хваттерне чӳречерен лексе хваттере нӳретет.
Кун пирки лавккапа та ҫыхӑнса пӑхни усси пулман, ҫурта тытса тӑракан управляющи компанире телефон ӗҫлемест иккен. Аптӑранипе сусӑршӑн хӳтлӗх шыраса А.В. Корнилов ятлӑ ҫын «Народный контроль» (чӑв. Халӑх тӗрӗслевӗ) портала ҫырса янӑ. Унта автор кӑлтӑка пӗтерме пулӑшма тата айӑплисене хваттерте юсав ирттерттерме ыйтать.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (23.11.2024 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 758 - 760 мм, -1 - 1 градус сивӗ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Левитская Лия Сергеевна, чӑваш чӗлхин тӗпчевҫи ҫуралнӑ. | ||
Пулӑм хуш... |