Патӑрьел районӗнчи икӗ ял тӑрӑхӗ тӗлӗшпе вӑл тӑрӑхри прокуратура суда тавӑҫпа тухнӑ.
Суда хут шӑрҫаличчен прокуратура ҫутҫанталӑк ҫинчен калакан саккуна ял тӑрӑхӗсенче епле пурнӑҫланине тӗрӗсленине пӗлтерет.
Йӑлари каяша тата ҫӳп-ҫапа пуҫтарассипе турттарасси вырӑнти хӑй тытӑмлӑх органӗсен тивӗҫӗ пулса тӑрать. Аслӑ Арапуҫ (Первомайскинчи) тата Ҫӗнӗ Ахпӳрт ял тӑрӑхӗсем ку енӗпе ӗҫлесе ҫитерейменнине асӑрханӑ. Вӗсем ҫӳп-ҫапа пухассине йӗркелеменнине кура ҫынсем ӑҫта кирлӗ унта переҫҫӗ.
Кӑлтӑка асӑрханӑ прокуратура ӗҫченӗсем РФ Административлӑ йӗрке пӑсни ҫинчен калакан кодексӑн 6,3 статйипе ӗҫ пуҫарнӑ. Ял тӑрӑхӗсен пуҫлӑхӗсене 500-шер тенкӗлӗх штрафланӑ. Ҫӳп-ҫапшӑн яваплисене прокуратура административлӑ майпа асӑрхаттарма сӗннине пурнӑҫласа ял тӑрӑхӗсен пуҫлӑхӗсем вырӑнтисене явап тыттарнӑ.
Кӑлтӑка пӗтерме ыйтса прокуратура суда та тавӑҫпа ҫитнӗ.
Шупашкар районӗнчи прокуратура Кӳкеҫ урамӗсенчен пӗринче, Сӗнтӗрвӑрри текеннинче, ҫутӑ пулманнипе суда ҫитнӗ.
Урамра йӗп чиксен те куҫ курмалла маррине надзор органне поселокри йӑрӑ ҫынсем систернӗ. Прокуратурӑра ӗҫлекеннисем тӗрӗсленӗ те, Сӗнтӗрвӑрри урамӗнче нумай хваттерлӗ 3 ҫурт тата уйрӑм ҫынсен 7 ҫурчӗ вырнаҫнине шутласа кӑларнӑ. Анчах урамри хунарсенчен хӑшӗсем ӗҫлемен, пуррисем урама ҫутатса ҫитереймеҫҫӗ. Саккунпа вара куншӑн Кӳкеҫ ял тӑрӑхӗ яваплӑ.
Малтанласа прокуратура Кӳкеҫ ял тӑрӑхне кӑлтӑка пӗтерме сӗнсе асӑрхаттару хучӗ ҫитернӗ. Ҫитменлӗхе пӗтерме васкаманнине кура суда тавӑҫпа тухнӑ. Ҫав хутра прокуратура Кӳкеҫ ял тӑрӑхне маларах асӑннӑ урама ҫутӑпа тивӗҫтерме хистеме ыйтнӑ.
Тӑвай районӗнче пурӑнакан 22 ҫулти каччӑ эрех ҫитменнишӗн урса кайнипе амӑшне тата сусӑр йӑмӑкне хӗнесе пӗтернӗ.
Пуш уйӑхӗн 8-мӗшӗнче ҫакскер юлташӗпе Пӗтӗм тӗнчери хӗрарӑмсен кунне уявланӑ. Унпа вӗсем пӗр кӗленче шурӑ эрех тата литр ҫурӑ сӑра пушатнӑ. Анчах каччӑсене ку сахал пек туйӑннӑ. Каҫхине киле таврӑнсан амӑшӗнчен укҫа тапӑнма тытӑннӑ. Лешӗ хирӗҫленине кура 22-ри ывӑл тарӑхсах кайнӑ — амӑшне тапса пӗтернӗ. Хӗрарӑм кӑшкӑрнине кура каччӑн 14-ри сусӑр йӑмӑкӗ сиксе тухнӑ, хӗнекен пиччӗшӗпе шар куракан амӑшӗ хушшине тӑнӑ. Хӗрачана каччӑ ҫамкаран тапса панӑ. Лешӗ ҫавӑнтах айккинелле ывтӑнса кайнӑ. Кунпах лӑпланман-ха эрех ҫитменнипе алхасакан каччӑ. Йӑмӑкне хулпуҫҫинчен ярса илнӗ те йывӑҫ урайне ывӑтса янӑ. Сусӑр хӗр пӗрчӗк тӑрайманнине кура каччӑ килтен тухса тарнӑ.
Ӑнман ывӑл килтисене унччен те шар кӑтартнӑ. Амӑшне те хӗненӗ, ашшӗне те. Ӳсӗрле ҫӳренишӗн тата пуҫтахланнишӗн ӑна администартивлӑ майпа пӗрре кӑна мар айӑпланӑ.
Судра пӳтсӗр каччӑ хӑйне каҫарма ыйтнӑ-ха. Эрех ун чухлӗ ӗҫмен пулсан усалланман пулӑттӑм тесе ӑнлантарнӑ. Анчах вайпитти хӳтлӗхсӗр ҫынна хӗненине кура суд каччӑна пуҫиле майпа айӑплама йышӑннӑ, Тӑвай район прокурорӗ Оксана Ястребова 10 пин тенкӗлӗх штрафланӑ тесе пӗлтерчӗ.
Шупашкар районӗнче пурӑнакан ҫамрӑк арҫын ҫине-ҫинех ашшӗ пулса тӑнӑ. Унӑн пӗр ачи 2013 ҫулта ҫут тӗнчене килнӗ, тепри — 2014-мӗшӗнче. Ҫав пепкесен амӑшне ача ҫине ача ҫуратма тархасласах ыйтнине пӗлместпӗр-ха. Тен, ашшӗ пулас шухӑшӗ ҫирӗпленсех те ҫитеймен-ши унӑн?..
28 ҫулти арҫыннӑн тупӑшӑн пӗрре-виҫҫӗмӗш пайне алимента ямалла пулнӑ. Кун пирки шӑп та лӑп ҫулталӑк каялла суд йышӑну тунӑ. Анчах ҫамрӑк ашшӗ хӑнк та туман темелле. Ик ачашӑн парӑм унӑн 120 пин тенкӗ пуҫтарӑнса та кайнӑ. Суд приставӗсем ӑна РФ Пуҫиле кодексӗн 157-мӗш статйин 1-мӗш пайӗпе айӑпласси пирки асӑрхаттарсан та икӗ ача ашшӗ ӗҫе вырнаҫма шутламан. Шупашкар район прокуратури пӗлтернӗ тӑрӑх, нумаях пулмасть суд арҫынна айӑплама йышӑннӑ. Унӑн юсанмалла 5 уйӑх ӗҫлеме тивӗ, тупӑшӑн 5 процентне патшалӑх тытса юлӗ.
Шупашкарта пурӑнакан 35 ҫулти арҫын Мӑкшӑ Республикин тӗп хулинче, Саранскра, финанс пирамиди йӗркеленӗ. Ҫынсене улталаса пуйма шут тытнӑ арҫыннӑн шӑпине Шупашкарти Ленин районӗнчи суд татса парӗ. Прокуратура айӑплав хутне ҫирӗплетнӗ ӗнтӗ.
Арҫын Шупашкарта «Народный сейф» (чӑв. Халӑх сейфӗ) ятпа тулли мар яваплӑ общество йӗркеленӗ. Унта вӑл ҫынсен укҫа-тенкине пуҫтарнӑ. 2014 ҫулхи пуш уйӑхӗн 24-мӗшӗнчен пуҫласа 2015 ҫулхи кӑрлачӑн 20-мӗшӗччен арҫын Шупашкарта тата Саранскра пурӑнакансенчен 8,1 миллион тенкӗ ытла пухнӑ. Малтанхи уйӑхсенче арҫын процентсене паркаланӑ, кайран тупра ҫынсене кӗми пулнӑ. Укҫана ултавҫӑ арҫын темиҫе уйӑхран пуҫласа темиҫе ҫуллӑх тесе пуҫтарнӑ. Процентне пысӑк кӑтартнӑ вӑл.
Шупашкар районӗнчи Лапсар ял тӑрӑхне ертсе пынӑ пуҫлӑх тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнине эпир пӗлтернӗччӗ. Аса илтеретпӗр, Следстви комитечӗн тӗпчевҫисем Лапсар ял тӑрӑхӗн экс-пуҫлӑхӗ ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курнӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Вӑл ҫӗрпе ҫыхӑннӑ ыйтупа тӗпчевҫӗсен аллине ҫакланнӑ. Хайхи хӑйӗн паллаканне Ҫатракасси ялӗнче 0,17 гектар ҫӗр уйӑрса пама вӑхӑтӗнче йышӑну тунӑҫи пулса суя хут хатӗрленӗ. Лешӗ ҫавӑн тӑрӑх лаптӑка харпӑрлӑха куҫарнӑ.
Ҫапла хӑтланнипе экс-пуҫлӑх Шупашкар район администрацине вӑл 800 пин тенкӗлӗх сиен кӳнӗ тесе палӑртнӑ.
Сӑмах май каласан, ҫав ҫӗр лаптӑкне арест хума йышӑннӑ.
Экс-пуҫлӑх турткалашса тӑман: айӑпа йышӑннӑ. Тӗпчевҫӗсем халӗ ку ӗҫе тӗпчесе пӗтернӗ.
Тӑвай районӗнчи пӗр вӑй питти эрех сахал тесе шуруповерт вӑрланӑ. Ҫак айванлӑхшӑн ӑна РФ Пуҫиле кодексӗн 158-мӗш статйин 2-мӗш пайӗн «б» пункчӗпе айӑплӗҫ. Тӑвай район прокурорӗ Оксана Ястребова пӗлтернӗ тӑрӑх, айӑплав пӗтӗмлетӗвне 47-ри арҫынна тыттарнӑ ӗнтӗ, пуҫиле ӗҫе суда ярса панӑ.
Пӑтӑрмахӗ ҫапларах сиксе тухнӑ. Кӑҫалхи ака уйӑхӗн 3-мӗшӗнче каҫхи 5 сехет тӗлӗнче кӳршӗпе эрех ӗҫнӗ. Анчах сӑра сакки сарлака ҫав — сахал ярса панӑн туйӑннӑ. Ӗҫмелли тупатӑп-и е урӑх пурлӑх лекӗ-и те ӑна сутма е ылмаштарма май килмӗ-и тесе вӑл пӗрле хӑналаннӑ арҫыннӑн гаражне кӗнӗ. Эрехӗ гаражра пулман, анчах куҫ тӗлне 2500 тенкӗ тӑракан шуруповерт лекнӗ. Ҫавна ҫаклатса тухнӑ та эрех ӗҫес шухӑшлӑ этем. Ӑна вӑл 200 тенкӗпе сутса янӑ та пыра хӗртмелли туяннӑ.
Евгений Борисова Раҫҫей Геройӗн ячӗсӗр хӑварнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтеретпӗр, нумаях пулмасть Шупашкарти Мускав районӗн сучӗ ултӑ ҫынна «Астармӑш вӑйӑсем йӗркеленӗшӗн тата ирттернӗшӗн», «Сӗтев панӑшӑн» статьясемпе айӑпланӑ. Ҫав шутра, вулакан ӑнланчӗ ӗнтӗ, Евгений Борисов та пулнӑ. Ӑна 6 ҫул ҫурӑллӑха ҫирӗп режимлӑ колоние ӑсатнӑ. Кунсӑр пуҫне унӑн 10 миллион тенкӗ штраф тӳлемелле. Тата ӑна суд Раҫҫей Геройӗн ячӗсӗр хӑвармалла тунӑ.
Ҫак кунсенче Евгений Борисов ячӗпе ҫӗршыв Президенчӗ Ҫӗнтерӳ кунӗпе саламлани ҫитнӗ. Анчах ӑна Евгений Борисова хальлӗхе тытса усракан Шупашкарти следстви изоляторне яманнине, тӑванӗсене панине Александр Борисов журналист хӑйӗн блогӗнче пӗлтерет.
Шупашкарта йӗрке хуралҫинче ӗҫленӗ арҫын федераци шыравӗнчи урапапа ярӑнса ҫӳренине эпир пӗлтернӗччӗ.
Халӗ ҫав этем тӗлӗшпе пуҫарнӑ ӗҫе суда ярса панӑ.
Аса илтеретпӗр, РФ Шалти ӗҫсен министерствин Шупашкарти управленийӗн полицин 2-мӗш уйрӑмӗнче оперуполномоченнӑйра ӗҫленӗ арҫын пӗлтӗрхи ҫурла уйӑхӗнченпе ют урапапа хуҫаланнӑ. Ятарлӑ стоянкӑран Honda Accord урапана вӑл тӗпчев умӗнхи ӗҫсем ирттерме кирлӗ тесе илсе тухнӑ. Урапана Мускав облаҫӗнчи йӗрке хуралҫисем ҫӗршывӗпех шыранӑ. Шупашкарти оперуполномоченнӑй урапан номерне хӑйӗннине вырнаҫтарнӑ та унпа ҫил вӗҫтерсе ҫӳренӗ. Ҫурла уйӑхӗнчен тытӑнса раштавӑн 4-мӗшӗчченех ҫапла хӑтланнӑ вӑл. Анчах пӗррехинче урапана ҫул-йӗр инспекторӗсем тытса чарнӑ. Ҫавӑн чухне автомобиль шыраври урапа пулни ҫиеле тухнӑ.
Саккуна пӑснӑ полицейскине йӗрке хуралӗнчен кӑларса янӑ, ӳсӗрле руль умне ларнишӗн административлӑ майпа явап тыттарнӑ.
Чӑваш Енӗн Аслӑ сучӗн председательне паян патшалӑх наградипе чысланӑ. Ордена ӑна паян тыттарман-ха, анчах парасси ҫинчен калакан хушӑвне кӑларнӑ.
Республика Элтеперӗн паянхи 40-мӗш номерлӗ Хушӑвӗнче палӑртнӑ тӑрӑх, Николай Порфирьев судьяна «Чӑваш Республики умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» орденпа наградӑлӗҫ.
Николай Петрович — чӑваш. Кӑҫалхи ҫул уншӑн юбилейлӑ. Тӑвай районӗнчи Енӗш Нӑрваш ялӗнче 1951 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 14-мӗшӗнче ҫуралнӑскер ҫитес уйӑхра 65 ҫул тултарать.
Чӑваш Енӗн Аслӑ судне вӑл 2005 ҫултанпа ертсе пырать. 1986 ҫултанпа унта председатель ҫумӗнче тӑрӑшнӑ. Судья ӗҫне 1979-мӗшӗнче Шупашкарти Мускав районӗн тӳринчен тытӑннӑ. Кайран ӑна асӑннӑ район сучӗн ертӳҫине лартнӑ.
+12.3 °C