Елчӗк районӗ 90 ҫул тултарнине халалласа «Улӑп» спорт керменӗнче профессилле панкратион енӗпе тӗнчери ӑмӑрту иртнӗ. Чӑваш Енӗн патшалӑх телерадиокомпанийӗ хыпарланӑ тӑрӑх, унта пухӑннӑ Раҫҫей, Азербайджан, Кӑркӑс спортсменӗсем Елчӗк тӑрӑхӗнче ҫуралса ӳснӗ, самбо, каратэ, джиу-джитсу енӗпе Мускав тата Азипе Еврази чемпионӗ ята тивӗҫнӗ Олег Захаров кубокӗшӗн тупӑшнӑ. Пухӑннисене Чӗмпӗр облаҫӗнчи чӑвашсен наципе культура автономийӗн председателӗ Олег Мустаев тата ыттисем ӑнӑҫу суннӑ.
Ун пек ӑмӑрту Елчӗк районӗнче пӗрремӗш хут иртнӗ. Спортсменсем валли 8 кӗтеслӗ ринг йӗркеленӗ. Турнирта тӗрлӗ ҫӗршыври 77 кило таякан 14 спортсмен вӑй виҫнӗ. Пӗрремӗш вырӑна Мускав облаҫӗнчи Шамиль Рамазанов йышӑннӑ. Кӑркӑс спортсменӗ Алманбет Жаныбеков 2-мӗшне тухнӑ. Чечен Республикин спорт мастерӗн кандидачӗ Ислам Дадаев — 3-мӗш. Куракансем Елчӗк районӗнчи Лащ Таяпара ҫуралса ӳснӗ Геннадий Дмитриев (вӑл — ветерансем хушшинчи самбо енӗпе тӗнче чемпионӗ) тата Кӑркӑстанри Калдарбек Касимов раундне те кӑсӑкланса йышӑннӑ. Пилӗкшер минут пыракан 2 раундра та пӗр пек паллӑ пухса иккӗшӗ те ҫӗнтерӳҫӗ пулса тӑнӑ.
Ҫак уйӑхӑн 22—28-мӗшӗнче Сочире Пӗтӗм тӗнчери хӗллехи виҫҫӗмӗш ҫар вӑййи иртет. Паян биатлонистсем: арҫынсем те, хӗрарӑмсем те — спринтра старта тӑчӗҫ. Арҫынсенчен пӗрремӗш вырӑна Раҫҫей спортсменӗ Максим Цветков тухрӗ.
Раҫҫей биатлонисткисенчен пиллӗккӗн ӑмӑртрӗҫ. Ҫав шутра Чӑваш ҫӗрӗ ҫинче ҫуралса ӳснӗ Татьяна Акимова та пулчӗ. Спринтра вӑл иккӗмӗш вырӑн йышӑнчӗ. Бронза медале те, сӑмах май, Раҫҫей спортсменки — Ульяна Кайшева — йышӑнчӗ.
Татьяна Акимова икӗ хутчен те мишене тӗл лектерчӗ. Анчах хӑвӑртлӑхпа вӑл Словени спортсменкине Тея Грегорина ҫитеймерӗ. Тӑрса пенӗ чухне Тея Грегорин васкамасӑр тӗллерӗ пулин те чупассипе чи вӑйли пулчӗ, ҫавна май вӑл финиша хӑвӑрт ҫитсе ылтӑн медале тивӗҫрӗ.
Паян, нарӑс уйӑхӗн 23-мӗшӗнче, Ҫӗршыв хӳтӗлевҫин кунне республикӑри тӳре-шара пӑр ҫинче ирттернӗ. «Шупашкар-Арена» пӑр керменне пуҫтарӑнса республика Правительствин пайташӗсемпе Шупашкар хула администрацийӗн ушкӑнӗсем хоккейла вылянӑ. Унта Михаил Игнатьев Элтепер те хутшӑннӑ. Ӑмӑрту юлташла иртнӗ пулин те ҫӗнтерме кашни вӑйӑҫ чунтан ӑнтӑлнӑ-талпӑннӑ.
Коньки ҫине тӑнӑ пуҫлӑхсене пирӗн республикӑна килнӗ РФ спорт министрӗн ҫумӗ Марина Томилова саламланӑ. Хӑй ячӗпе кӑна та мар. РФ спорт министрӗн ячӗпе. Чӑваш Енре спорта вӑйлӑ аталантарнине палӑртнӑ май вӑл кунтах Раҫҫейри ӑмӑртусене ахаль мар йӗркеленине пӗлтернӗ. Кӗркунне, сӑмах май, пирӗн республикӑра Ӗҫ ҫыннисен ҫӗршыври спартакиади иртмелле.
Ҫӗмӗрлери ача-пӑча пултарулӑх ҫуртне ҫӳрекен ачасем урайӗнче шахматла вылӗҫ. Ку вӑйӑ чылай ачана килӗшет. Сӗтел хушшинче шанк хытса лармалла мартан вӑл пӗчӗккисемшӗн уйрӑмах кӑсӑклӑ пуласса шанаҫҫӗ.
Урайӗнче вылямалли кӳлепесем — 50-60 сантиметр тӑршшӗ. Айккинчен тем пысӑкӑш курӑннӑран пушшех те илӗртӳллӗн туйӑнаҫҫӗ. Калӑпӑшне кура мар вӗсем ҫӑмӑллӑн куҫаҫҫӗ. Пластикран хатӗрленӗскерсем ҫӑмӑл, пахалӑхӗпе чӑтӑмлӑхӗ аваннине кура вӗсем чылайлӑха пымалла. Шахмат кӳлеписене пӗр вырӑнтан тепӗр ҫӗре куҫарас тесен ачасен пӗр ҫӗртен тепӗр ҫӗре хускалма тивет.
Ҫӗмӗрлери ача-пӑча пултарулӑх центрне урайӗнчи шахматпа тивӗҫтернишӗн унта ӗҫлекенсем вырӑнти, хула администрацийӗнче тӑрӑшакан, тӳре-шарана тав тӑваҫҫӗ.
| НАР | 19 |
Нарӑс уйӑхӗнчи 13-мӗшпе 18-мӗш кунӗсенче Чӑваш халӑх сайтӗнче эсир ҫак хыпарсем паллашма пултартӑр (яланхи пекех вӗсене чи нумай пӑхни тӑрӑх вырнаҫтарнӑ):
• «Хыпар» хаҫат тилхепине малалла кам туртса пырасси пирки пӗлтертӗмӗр;
• «Хыпар» хаҫатӑн редакторӗнче миҫе хӗрарӑм пулни пирки каласа патӑмӑр;
• Вячеслав Телятов телеоператор пирӗнтен уйрӑлса кайнине пула хурлантӑмӑр;
• Чӑваш чӗлхине тӗпчеме ҫамрӑк чӗлхеҫе мӗн хистени ҫинчен хыпарларӑмӑр;
• Пире хурлантаракан тепӗр хыпар — ача пахчисене чӑвашла ятсем парасшӑн пулманни;
• «Хавал» уйлӑха кайма пуҫтарӑнакансемшӗн вара ыр хыпар пӗлтертӗмӗр;
• Татьяна Акимовӑшӑн пӑшӑрхантӑмӑр;
• Тепӗр йӗлтӗрҫӗ вара Эрзурум хулинче ҫитӗнӳ тума пултарнӑ;
• Чукун ҫул ҫинче хӗр пурнӑҫӗ татӑлни те пире самай хумхантарчӗ;
• Пирӗн Элтепер пирки хӑш Китай хаҫатӗнче статья тухни пирки сире систертӗмӗр.
Ҫак эрнере республика ертӳҫи яланхиллех тӗрлӗ муниципалитет тӑрӑх ҫӳресе вырӑнти ӗҫ-хӗлпе паллашрӗ. Нарӑсӑн 16-мӗшӗнче Михаил Игнатьев Элтепер Шупашкар районӗнче пулнӑччӗ. Районти ӗҫ-хӗле пӗтӗмлетмелли канашлу пуҫланиччен унти предприяти-организацисем тӑрӑх ҫӳремен вӑл: Кӳкеҫри «Улӑп» физкультурӑпа сиплев комплексне ҫеҫ кӗрсе тухнӑ. Тепӗр тесен, ҫав кун республика парламенчӗн черетлӗ сессийӗ иртрӗ те, ӗҫ кунӗнчи кашни минут шутлӑ пулнине тавҫӑрма кӑткӑс мар.
Кӳкеҫри «Улӑп» физкультурӑпа сывлӑх комплексӗнче Михаил Васильевич буфет патӗнче чарӑннӑ. Унта вӑл таурин энергетикне сутнине асӑрханӑ. Михаил Игнатьев ФСКра ун йышши шыв сутнинчен тӗлӗннӗ, ҫавӑншӑн вӑл кӑмӑлсӑрланнӑ.
Татьяна Акимовӑшӑн Австрири Хохфильцен хулинче хӗрарӑмсен эстафети енӗпе енӗпе иртнӗ тӗнче чемпионачӗ ӑнӑҫсӑр вӗҫленнӗ. Пирӗн ентеш йӗлтӗр туййине хуҫнӑ, ун чухне хӑйӗн винтовкине ҫӗмӗрме пултарнӑ.
Ӑмӑрту нарӑс уйӑхӗн 17-мӗшӗнче иртнӗ. Пирӗн ҫӗршыв чысне Ольга Подчуфарова, Светлана Слепцова, Ирина Старых тата Татьяна Акимова хӳтӗленӗ. Пирӗн Татьяна старта тӑваттӑмӗш тухнӑ. Шел те, унпа ҫакнашкал пӑтӑрмах пулса иртнӗ.
Татьяна ӳкнӗ хыҫҫӑн пӑшӑрханнине ирттереймен. Вӑл винтовкӑран пенӗ чухне тӑватӑ хутчен йӑнӑшнӑ. Ӑмӑртура Германи пӗрремӗш вырӑн йышӑннӑ. Кайран — Украина, Франци.
Чӑваш Енри ҫамрӑк йӗлтӗрҫӗ Кристина Кускова Эрзурум хулинче иртнӗ хӗллехи Олимп фестивалӗнче ылтӑн медаль ҫӗнсе илнӗ.
ЧР Спорт министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, ӑсталӑхне Шупашкарти спортӑн хӗллехи тӗсӗсен центрӗнче туптаканскер 7,5 ҫухрӑма парӑнтарса финиша чи малтан ҫитнӗ. 16 ҫулти Кристина дистанцие 19 минут 13,3 ҫеккунтра чупса тухнӑ. Ку — чи лайӑх кӑтарту. Пирӗн ентеш Раҫҫейри тата Финляндири спортсменсене хыҫа хӑварнӑ.
Ӑмӑртура медальсемшӗн 19 ҫӗршыври 44 спортсменка вӑй виҫнӗ. Сӑмах май, хӗллехи Олимп фестивалӗнче 14–18 ҫулсенчи ҫамрӑксем хутшӑнаҫҫӗ. Вӗсем спортӑн тӑхӑр тӗсӗнче ӑмӑртаҫҫӗ: йӗлтӗр чупӑвӗ, трамплинран сикесси, сноуборд, сӑрт-ту йӗлтӗрӗ, эрешлесе ярӑнасси, керлинг, шотр-трек, хоккей.
Шӑматкун, нарӑс уйӑхӗн 11-мӗшӗнче, «Лыжня России-2017» (чӑв. Раҫҫей йӗлтӗрӗ-2017) ятпа йӗлтӗрҫӗсен старчӗ иртнине Чӑваш халӑх сайтне вулакансем те пӗлеҫҫех ӗнтӗ. Республикӑри министерствӑсемпе ведомствӑсенче тӑрӑшакансем те унта яланхиллех хастар хутшӑннӑ. Ҫулсерен йӗркелекен массӑллӑ спорт мероприятие пухӑнакансем мӗнпе те пулин уйрӑлса тӑма тӑрӑшаҫҫӗ.
Чӑваш Енӗн Информаци политикин тата массӑллӑ коммуникацисен министерствин сайтӗнче вырнаҫтарнӑ хыпарпа пӗрле лартнӑ сӑн ӳкерчӗксенче Хӗл Мучи тумӗ тӑхӑннӑ арҫынна та, чӑваш тумӗллӗ кинемие те асӑрхама тиврӗ. Капла капӑрланса йӗлтӗр йӗрӗ ҫине тӑракан, ҫулне кура мар ӳрӗк хӗрарӑм ытти чухне те пулнӑччӗ. Кӑҫал тата пӗри, ҫамрӑках мар арҫын, ҫӑпата сырса йӗлтӗрпе тухнӑ. Тумпа ыттисенчен уйрӑлса тӑракансене хавхалантарнипе хавхалантарманни паллӑ мар — кӗске хыпарта ун пирки асӑнман.
Нарӑс уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Пӗтӗм Раҫҫейри «Йӗлтӗр йӗрӗ» спорт уявӗ иртнӗ. Кӑҫал, пӗлтӗрхи пекех, Шупашкарта вӑл аэропорт ҫывӑхӗнче йӗркеленнӗ. Хальхинче спорт уявне 13,5 пин ытла ҫын хутшӑннӑ.
Чи малтан VIP-чупу пулнӑ. Унтан ыттисем старта тухнӑ. Финиша ҫитичченех вӗсемпе пӗрле хаски йытӑсем чупнӑ.
Спорта юратакансем 3, 5 тата 10 ҫухрӑмлӑ дистанцисене парӑнтарнӑ. Чи аслӑ тата чи кӗҫӗн спортсменсем те парнеллӗ пулнӑ. Кӑҫал чи аслисем 84-ри Леонид Никифоровпа Вера Орлова пулнӑ. Чи пӗчӗкки вара — Шупашкарти 144-мӗш ача пахчине ҫӳрекен Дарья Иванова. Вӑл 2,5 ҫулта кӑна.
Сӑмах май, кӑҫал пирӗн республикӑра «Йӗлтӗр йӗрӗ» старта пӗтӗмпе 60 пин ытла ҫын тухнӑ.
+23.3 °C