Мускаври «Современник» театр актерӗ Михаил Ефремов Самарти гастрольте куракансене кӳрентернине пуш уйӑхӗн 10-мӗшӗнче пӑхса тухӗҫ. Кун пирки федераци МИХӗсене паян ирпе театрӑн ертӳҫи Игорь Попов пӗлтернӗ.
Театр Гарольд Пинтерӑн «Не становись чужим» пьеси тӑрӑх лартнӑ спектакльпе гастрольте пулнӑ. Спектакль хыҫҫӑн куракансенчен пӗри халӑх тетелӗнче Михаил Ефремова хурласа ҫырнӑ. Актер сцена ҫине ҫур сехет кая юлса тухнӑ, вӑл ӳсӗр пулнӑ, текста пӑтраштарнӑ, сӑмахсене манса кайнӑ иккен. Хытӑрах калама ыйтсан куракансене усал сӑмахпа хуравланӑ имӗш. Билетсем 4 пинтен пуҫласа 7 пин тенкӗ таран тӑнӑ.
РБК пӑтӑрмах пирки ӑнлантарма ыйтсан: «Самарӑри кураканшӑн ку вӑл кӑткӑс пьеса. Урӑх нимӗн те каламӑп», — тенӗ иккен Михаил Ефремов.
Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ ашшӗсемпе аслашшӗ-кукашшӗсене ҫеҫ мар, амӑшӗсемпе кукамӑшӗ-асламӑшне те театра тӳлевсӗр кӗртмелли кунсем туса парать. Ун пек акцие ҫулталӑкра икӗ хутчен йӗркелет вӑл: Ҫӗршыв хӳтӗлевҫин кунӗнче театра арҫынсене тӳлевсӗр йыхравлать, Пӗтӗм тӗнчери хӗрарӑмсен кунӗнче — хӗрарӑмсене. Вӗсене культура учрежденийӗ ывӑл-хӗрӗпе, мӑнукӗсемпе чӗнет.
Ӗнер культура учрежденийӗнче В. Орловӑн хайлавӗ тӑрӑх лартнӑ «Золотой цыпленок» (чӑв. Ылтӑн чӑх чӗппи) юмах кӑтартнӑ.
Пуш уйӑхӗн 8-мӗшӗнче черетлӗ акци йӗркелӗҫ — В. Афонин хайлавӗпе калӑпланӑ «Мымренок» юмаха кӑтартрӗҫ. Амӑшӗсемпе асламӑшӗ-кукамӑшӗсен билет туянса тӑкакланма тивмӗ, вӗсен ачасем валли ҫеҫ билет илмелле.
Паян Етӗрне районӗнче театр кунӗ иртнӗ. Ӑна Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ 100 ҫул тултарнине халалланӑ.
Етӗрне районӗ пултаруллӑ ҫынсемпе мухтанма пултарать. Района килнӗ артистсенчен пиллӗкӗшӗ – етӗрнесем. Вӗсем – Василиса Петрова, Петр Садовников, Григорий Федоров, Ирина Иванова тата Надежда Зубкова.
Артистсем Етӗрнери 1-мӗш гимнази вӗренекенӗсемпе тӗл пулнӑ. Хӑй вӑхӑтӗнче унта Ирина Ивановӑпа Надежда Зубкова вӗреннӗ. Театр ӗҫченӗсем шкул ачисене хӑйсем пирки каласа кӑтартнӑ, артист профессине илес текенсене усӑллӑ сӗнӳ панӑ. Унтан вӗренекенсемпе ӑсталӑх класӗ ирттернӗ.
Артистсем район администрацийӗнче те тӗлпулу ирттернӗ. Кун хыҫҫӑн вӗсем культура ҫуртӗнче Федор Павлов пьеси тӑрӑх хатӗрленӗ «Ялта» драма кӑтартнӑ.
Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче нарӑс уйӑхӗн 14—24-мӗшӗсенче Чӑваш кӗввин фестивалӗ иртессине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Ҫав вӑхӑтра, аса илтерер, чӑваш композиторӗсен кӗввисемпе лартнӑ спектакльсене кӑтартаҫҫӗ.
Халӑх ӗнер театра Федор Васильевӑн «Сарпике» балетне курма пуҫтарӑннӑ. Чӑвашсен пӗрремӗш балетне 1970 ҫулта лартнӑ. Ӗнерхи спектакле «Язык успеха» (чӑв. Ӑнӑҫу чӗлхи) ертӳҫи Алпарух (Александр) Блинов кайса курнӑ. «Питӗ килӗшрӗ», — тесе ҫырнӑ Алпарух. Вӑл Федор Васильев кӗвӗленӗ кӗвве те кӑмӑлланӑ, тумсене те: «Чӑнах та пуян, илертӳллӗ», — тесе хакланӑ. «Вӗҫӗ те питӗ лайӑх: ырри ҫӗнет, усалли парӑнать! Чи кӑсӑкли вара сюжечӗ! Мӗншӗн тесен тӗп геройӗ — Сарпике хӗрача... Вӑл кӑна усал вӑйсене ҫӗнтерме пултарть. Каччи тухатнине ҫӗнтереймест, Сарпике пулӑшнипе (юратнипе) анчах «чӗрӗлет». Вырӑс юмахӗсенче пач урӑхла! Унта ытларах ырӑ каччӑ хӑйӗн савнине шыраса тупса ҫӑлса хӑварать. Чӑнах та кӑсӑклӑ!», — ҫырнӑ Александр Блинов «Контактри» хӑйӗн страницинче, сӑн ӳкерчӗксем те вырнаҫтарнӑ.
К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ хӑйӗн пӗр ӗмӗрхи юбилейне халалланӑ мероприятисене малалла ирттерет.
Аса илтерер, ҫулҫӳревпе артистсем темиҫе района ҫитме ӗлкӗрнине эпир пӗлтернӗччӗ. Ҫак уйӑхӑн 20-мӗшӗнче вӗсем Етӗрнери культура ҫуртӗнче спектакль лартӗҫ. Етӗрнесене Федор Павловӑн пьеси тӑрӑх лартнӑ «Ялта» драмӑна кӑтартӗҫ.
Ака уйӑхӗн 8–9-мӗшӗсенче театр Питӗр хулинче гастрольте пулӗ. Шупашкарти артистсем ун чухне Литейнӑй проспектри Патшалӑх драма театрӗн сцени ҫине тухӗҫ.
Пӗрремӗш кунхине питӗрсем И.С. Максимов-Кошкинский пьеси тӑрӑх лартнӑ «Вӗри юнлӑ ҫемҫе чун» спектакльпе киленӗҫ, тепӗр кунхине — Арсений Тарасов пьеси тӑрӑх хатӗрленӗ «Туя туй пек тӑвар-и»? камитпе.
Иртнӗ уйӑхӑн 27-мӗшӗнче ҫӗр ҫул тултарнӑ республикӑри чи аслӑ театр учрежденийӗ — К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ — республикӑри районсем тӑрӑх гастрольпе ҫӳрет. Юбилея халалласа йӗркеленӗ ҫулҫӳревпе артистсем темиҫе района ҫитме ӗлкӗрнӗ-ха. Ҫак уйӑхӑн 20-мӗшӗнче вӗсем Етӗрнери культура ҫуртӗнче Федор Павловӑн «Ялта» спектакльне кӑтартӗҫ.
Куракансемпе спектакль умӗн артистсем курнӑҫӗҫ. Ҫав шутра — Етӗрне ҫӗрӗ ҫинче ҫуралса ӳснисем те. Вӗсем — Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗсем Василиса Петрова тата Петр Садовников, театр артисчӗсем Ирина Иванова, Надежда Зубкова, Григорий Федоров.
Нарӑс уйӑхӗн 15-мӗшӗнче чӑваш драма театрӗ Алексей Островскин «Хӑв пурӑнас килнӗ пек ан пурӑн» вилӗмсӗр пьеси тӑрӑх куракан патне ҫитернӗ икӗ пайлӑ драмӑпа Хусанта пулӗ.
Чӑваш патшалӑх пукане театрӗ Петӗр Хусанкай ҫырнӑ юмах тӑрӑх «Голубка» спектакль-мюзикл лартнӑ. Ку ӗҫе театр Чӑваш Енӗн Элтеперӗн гранчӗпе пурнӑҫлама пултарнӑ. Аслӑ классикӑмӑрӑн юмахӗсем тӑрӑх театрта кӑҫал тӑватӑ спектакль хатӗрленӗ.
Пукане театрӗнче мюзикл жанрӗпе пачах ӗҫлемен мар-ха. 18 ҫул каялла «Красная шапочка» лартнӑ, 2015-мӗшӗнче — «Светофор» шоу. Анчах ку, мӗн тесен те, наци сӗмӗллӗ. Петӗр Хусанкай ҫуралнӑранпа кӑҫалхи кӑрлачра 110 ҫул ҫитнине шута илсен ҫак ӗҫ пушшех те пӗлтерӗшлӗ.
«Голубка» мюзикла поэтӑн мӑшӑрӗ, СССР халӑх артисчӗ Вера Кузьмина тата вӗсен ывӑлӗ, литература критикӗ Атнер Хусанкай та кайса курнӑ.
Эпир асӑрханӑ тӑрӑх, премьерӑна ҫитес ҫулхи кӑрлач уйӑхӗнчи репертуара кӗртмен. Анчах каярах ӑна пӗрех кӑтартӗҫ.
Вырӑс драма театрӗ 1922 ҫулхи раштав уйӑхӗн 14-мӗшӗнче А.Н. Островский пьеси тӑрӑх лартнӑ «Василиса Мелентьева» спектакльпе уҫӑлнӑ. Унччен маларах, юпа уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, «Чувашский край» хаҫат театр сезонӗн репертуарне туллин пичетленӗ.
Ҫапла, театр йӗркеленнӗренпе кӑҫал 95 ҫул ҫитрӗ. Паллӑ пулӑма халалласа театр ӗҫченӗсем ӗнер савӑнӑҫлӑ мероприяти ирттернӗ. Унта Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн комитет пуҫлӑхӗ Александр Федотов, культура министрӗ Константин Яковлев тата яланхи кураканӗсем хутшӑннӑ.
Чӑн сӑмахӑн суййи ҫук — 95 ҫул хушшинче артистсем халӑх килӗштернӗ вун-вун спектакль лартнӑ. «...Театр стенисем пултаруллӑ актерсемпе паллӑ режиссерсене манман-ха. Вӗсем — республика ят-сумӗпе мӑнаҫӗ... Тав сире пархатарлӑ ӗҫӗршӗн», — Чӑваш Ен Элтеперӗн Михаил Игнатьевӑн саламлӑ ҫырӑвне вуланӑ Константин Яковлев.
К.В.Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ куракансене каллех премьерӑпа савӑнтарнӑ. Хальхинче Арсений Тарасовӑн «Юратӑва ҫул парӑр» пьеси тӑрӑх хатӗрленӗ спектакль сцена ҫине тухнӑ.
Спекаткль режиссерӗ — ЧР тава тивӗҫлӗ артисчӗ Валерий Карпов. «Малтанах хӑрарӑм. Пьеса вӗҫленмен пек туйӑнатчӗ. Ӗҫлеме пуҫласан пьесӑн хӑйӗн шӑнӑрӗ, шухӑшӗ пуррине ӑнлантӑм. Премьерӑна куракансем хакларӗҫ ӗнтӗ», — тенӗ режиссер.
Спектакльти тӗп сӑнарсем — Павловсен ҫемйи. Вӗсем Магаданран Граф килесси пирки хыпарлакан телеграмма илеҫҫӗ. Вӗсен шухӑшӗпе, вӑл — вӑрӑ. Ҫавӑнпа ҫемье унпа курнӑҫасран тарса ҫӳрет. Финалта вара ҫакӑ паллӑ: Граф лайӑх шухӑшпа — ваттисен ҫуртне пулӑшас тӗллевпе — килнӗ.
Ҫӗнӗ Шупашкарти Чӑваш патшалӑх сӑнав драма театрӗ Алекс Бьерклундӑн «Четыре солдата в поисках мира» драми тӑрӑх лартнӑ спектакле куракан умне кӑларма хатӗрленет. Ку спектакле театр труппи «Пӗчӗк хулари театрсем» федераци проектне хутшӑнса ҫӗнсе илнӗ грант укҫипе лартать.
Сӑнав театрӗн илемлӗх ертӳҫи Валерий Проворов палӑртнӑ тӑрӑх, театра федераци хыснинчен 5 миллион та 506 пин тенкӗ панӑ, республика та укҫа уйӑрнӑ: 611800 тенкӗ. Ҫак нухратпа театр хальхи йышши ҫутӑ тата сасӑ хатӗрӗсем, сцена эффекчӗсем валли ытти оборудовани, декораци тата тум туяннӑ.
Асӑнса хӑварар, ҫак спектакле театр артисчӗсем Шупашкарта, Канашра, Ҫӗмӗрлере, Етӗрнере, Сӗнтӗрвӑрринче, Ҫӗрпӳре, Чикмере, Чулхулара тата Чӗмпӗрте кӑтартасшӑн. Унсӑр пуҫне вӗсем ҫитес ҫул Раҫҫейри пӗчӗк хуласен театрӗсен фестивальне хутшӑнасшӑн.
+7.3 °C