Культурӑна кӑмӑллакансем, юрра-ташша юратакансем нумаях пулмасть черетлӗ хутчен Элӗкри культура ҫуртне пухӑннӑ. Пултаратпӑр, савӑнтаратпӑр, йывӑрлӑха парӑнтаратпӑр! Ҫакӑн пек ятпа пултарулӑх коллективӗсемпе клуб пӗрлешӗвӗсем савӑнӑҫлӑ мероприяти ирттернӗ.
Артистсем хальхинче халӑха «Вовочкӑн ҫӗнӗ мыскарисем» спектакльпе тӗлӗнтернӗ. Ҫак кун культура ҫурчӗн фойинче «Ырӑ сунса кӗтетпӗр» курав ӗҫленӗ, унта пултарулӑх коллективӗсемпе клуб пӗрлешӗвӗсен ӗҫӗсемпе, буклечӗсемпе, сӑнӳкерчӗксемпе паллаштарнӑ.
Ҫӗнӗ сезонра культура ҫурчӗн коллективӗсем куракана ҫӗнӗлӗхпе паллаштарнӑ: сцена ҫинче ташӑ хыҫҫӑн юрӑпа спектакль черетленсе пынӑ. Концертра «Валинкке» фольклор ушкӑнӗ, «Топотушки» халӑх ташӑ ушкӑнӗ, «Ветеран» халӑх хорӗ пурне те савӑнӑҫлӑ кӑмӑл-туйӑм парнеленӗ.
Константин Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче ҫӗнӗ, 98-мӗш сезона, ӗнер уҫрӗ кӑна-ха. Ун пирки эпир пӗлтернӗччӗ. Сезон уҫӑлнӑ-уҫӑлман куракансем валли халӑх юратнӑ театр премьерӑпа савӑнтарасшӑн.
Николай Терентьевӑн «Ыйӑх ҫухатнисем» пьеси тӑрӑх спектакле академи драма театрӗн артисчех лартнӑ. Вӑл — Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ, Чӑваш Республикин Ҫамрӑксен патшалӑх премийӗн лауреачӗ Валерий Карпов. Художникӗ — Людмила Сидорова. Премьерана авӑнӑн 30-мӗшӗнче кӗтеҫҫӗ.
Пьесӑри кашни мӑшӑр хӑй телейне тӗрлӗ майпа тупать. Геннадипе Любӑшӑн вӑл — мул кӑларнӑ вырӑнта, Петӗрпе Ольгӑшӑн — трактор, тыр-пул пулса ҫитнӗ хир. Ҫамрӑксем вара телее мӗнре кураҫҫӗ-ха? Тепӗр тесен, спектакле кайса курмалла та йӑлтах уҫӑмланӗ.
Ӗнер К. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче черетлӗ сезон уҫӑлнӑ. Чӑвашри самай ҫулланнӑ культура учрежденийӗ хӑйӗн чаршавне ӗнер 98-мӗш хут уҫса ӳнерӗн ҫак енне кӑмӑллакансене хӑй тавра чӑмӑртанӑ.
Чӑваш академи драма театрӗ юлашки ҫулсенче сезона ҫума та, хупма та Федор Павловӑн «Ялта» пьеси тӑрӑх ҫав ятпах лартнӑ спектакльпе уҫаканччӗ. Пытармасӑр каласан, хӑш-пӗр куракан ку вӑл ывӑнтарса та ҫитернӗччӗ. Театрта вара «Ялтана» суйланине унта мӗнпур артист вылянипе сӑлтавлатчӗҫ. 98-мӗш сезон И. Максимов-Кошкинскийӗн «Константин Иванов» пьеси тӑрӑх лартнӑ «Вӗри юнлӑ ҫемҫе чун» спектакльпе уҫӑлнӑ.
Ҫӗнӗ спектакль (ӑна иртнӗ сезон хупӑнас умӗн кӑна куракан патне пуҫласа ҫитернӗччӗ те вӑл кивелменнине кура ҫапла каларӑмӑр) умӗн республикӑри Театр ӗҫченӗсен пӗрлешӗвӗн ертӳҫи, Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче ӗҫлекен Чӑваш Республикин халӑх артисчӗ Геннадий Медведев саламланӑ. Ытти шайри тӳре-шара ҫӗнӗ сезон ячӗпе саламлама пырса ҫитеймен.
Сӑнсем (16)
Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче — премьера. Унта нумаях пулмасть 83-мӗш сезон уҫӑлнӑ. Артистсем куракансем валли парне хатӗрленӗ — сцена ҫине ҫӗнӗ спектакль тухнӑ.
Ку — хальхи юмах. Ӑна ача-пӑча ҫывавҫи Владислав Николаев ҫырнӑ. Театр ачасене сиенлӗ апат-ҫимӗҫрен сивӗтмешкӗн тӗллев лартнӑ. «Ванюк каникулӗсем» вара шӑпах ҫак темӑпа ҫыхӑннӑ.
Ванюк каникула асламӑшӗ патӗнче ялта ирттерет. Ӑна, хальхи ытти ачасем пекех, ялти апата хӑнӑхма йывӑр. Вӑл ҫав апат сӗтел ҫине мӗнле лекнине те пӗлмест. Унӑн шухӑшӗпе — апат-ҫимӗҫ лавккана ахаль ҫеҫ лекет. Чӑннипе вара мӗнле? Ванюка кун пирки Ҫӑкӑр, Сӗт, Ҫӗрулми каласа кӑтартаҫҫӗ.
Юмах — интерактивлӑ. Ачасем сӑнарсемпе пӗрле чуста ҫӑрма, ҫӑкӑр пӗҫерме, ҫӗрулми кӑларма, утӑ ҫулма вӗренеҫҫӗ. Постановкӑна икӗ чӗлхепе — вырӑсла тата чӑвашла — лартаҫҫӗ.
Ҫамрӑксен театрӗ аслисем валли те премьера хатӗрленӗ. Вӑл — «Ҫерем ҫинчи ҫиҫӗм» ятлӑ. Ку постановка — фронтовик шӑпи пирки.
Шупашкарта театрсем сезона кӗҫех уҫасси пирки унччен те хыпарланӑччӗ. Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗ черетлӗ сезонне «Нарспи» оперӑпа пуҫӑни пирки те сайтра пӗлтернӗччӗ.
Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗ сезона хӑйне евӗр акцирен пуҫӑнасси нумаях пулмасть паллӑ пулнӑ. ЧР Культура министерствин пресс-службинче пӗлтернӗ тӑрӑх, оперӑпа балет театрӗ куракансене тӳлевсӗрех кӗртӗ. Билета укҫасӑрах парӗҫ-ха, анчах ун вырӑнне кураканӑн пӗрле чечек ҫыхи йӑтса кӗмелле.
Театр ӗҫченӗсем юратнӑ артистсене чечек ҫыххи парнелеме ан вӑтанӑр тесе калаҫҫӗ. Артиста ку савӑнӑҫ кӳрӗ, спектакль вара куракан кӑмӑлне ҫӗклӗ.
Акци авӑн уйӑхӗн тӑршшӗпех пулӗ. Аса илтерер: Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗ сезонне авӑнӑн 11-мӗшӗнче уҫӗ. Эппин, ҫынсен спектакльсене чечек ҫыххи йӑтса килсех курма май пулӗ.
Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗн «Театрӑн васкавлӑ пулӑшӑвӗ» проекчӗ пулӑшу илнӗ. Вӑл «Лукойл» ирттерекен социаллӑ тата культура программисен конкурсне хутшӑнса ҫӗнтерӳҫӗ пулса тӑнӑ.
Проектсене Чулхула, Улатимӗр, Вологда облаҫӗсенчен, Мари Эл, Мӑкшӑ, Чӑваш республикисенчен 276 заявка тӑратнӑ. Ӗҫсене тӑватӑ номинаципе палӑртнӑ. 114 программӑран эксперт канашӗ 19 проекта суйласа илнӗ. Ҫав шута Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ хӑйӗн «Театрӑн васкавлӑ пулӑшӑвӗ» проекчӗпе лекнӗ.
Асӑннӑ проект спектакльсемпе пульницӑсене, ача ҫурчӗсене, социаллӑ реабилитаци центрӗсене, ваттисен ҫурчӗсене тухса ҫӳреме май парать. Ҫав учрежденисене артистсем уйӑхра икӗ хутчен ҫитсе килме палӑртаҫҫӗ.
Проекта театр 2012 ҫулхи авӑн уйӑхӗнче пурнӑҫа кӗртме тытӑннӑ. Ҫав вӑхӑтра 150 ытла мероприяти ирттернӗ, вӗсене 8 пин ытла ҫын хутшӑннӑ.
Чӑваш театрӗпе киностудине йӗркеленӗ Иоаким Максимов-Кошкинский пирӗнтен уйрӑлса кайнӑранпа кӑҫал, ҫурлан 30-мӗшӗнче, 40 ҫул ҫитет. Ҫав кун ЧР кинематографистсен пӗрлешӗвӗн пайташӗсем унӑн вилтӑпри ҫине кайӗҫ. Пӗлӗшӗсене, тӑванӗсене тата ыттисене пӗрле пыма йыхравлаҫҫӗ.
Иоаким Максимов-Кошкинский Тутарстанри Теччӗ районӗнче 1893 ҫулхи авӑнӑн 14-мӗшӗнче ҫуралнӑ. Чӗмпӗрти чӑваш шкулӗнче, Хусанти ӳнер училищинче вӗреннӗ вӑл. 1918 ҫулта Хусанта Островский пьесипе пӗрремӗш чӑваш спектаклӗ лартнӑ. 1920 ҫултанпа Шупашкарта чӑваш спектаклӗсем лартма пуҫланӑ. 1925 ҫулта вӑл кинопа кӑсӑкланма тытӑннӑ, тулли метражлӑ чӑвашла илемлӗ фильм ӳкерме пуҫланӑ.
«Аслӑ пӑлхарсем», прокатра «Атӑлҫи пӑлхавҫисем», пӗрремӗш фильм премьери 1926 ҫулхи ҫӗртмен 22-мӗшӗнче пулнӑ. Рольсене чӑваш тата вырӑс актерӗсем калӑпланӑ.
Иоаким Максимов-Кошкинский репрессие лекнӗ. Ҫавна пулах вӑл ӳкернӗ чӑвашла илемлӗ фильмсенчен чылайӑшӗ упранса юлман. Вӑл 1975 ҫулхи ҫурлан 30-мӗшӗнче Мускавра вилнӗ. Ӑна Шупашкарти Б.Хмельницкий урамӗнчи масарта пытарнӑ.
Утӑ уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Канаш районӗнчи Матьшӳ ялне К.В.Иванов драма театрӗн артисчӗсем ҫитнӗ. Ку мероприятие Раҫҫейри Литература ҫулталӑкне халалланӑ вӗсем.
Артистсем матьшӳсем патне А.Пӑрттан «Килех килчӗ Тур ҫырни» камитпе килнӗ. Куракансем Шупашкар артисчӗсене хапӑлласах йышӑннӑ.
Артистсене сцена ҫинче лайӑх вылянӑшӑн ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ С.Л.Иванов тата ялта пурӑнакан В.С.Васильев тав сӑмахӗ каланӑ, ӗҫре ӑнӑҫу, ҫитӗнӳсем суннӑ.
Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ «Кот в сапогах» спектакльпе Саров хулине театр ӳнерне ачасене халалланӑ фестивале тухса каять. Фестиваль ҫӗртме уйӑхӗн 2-мӗшӗнчен тытӑнса 5-мӗшӗччен пырӗ.
Професси театрӗсене йыхравланӑ фестивальте Ҫамрӑксен театрӗ кӗтнӗ хӑна тесе пӗлтернӗ ҫак мероприяти пирки театр сайтӗнче хыпарланинче. Кӑҫал пирӗннисене фестивале уҫма шаннӑ. Ун валли театр «Кот в сапогах» мюзикла суйланӑ. Фестивале Мӑкшӑ Республикинчи, Жуковский, Заречный, Тамбов хулисенчи коллективсем пулмалла. Кунсӑр пуҫне Санкт-Петербургри «КВАМ» чӑматан-дуэт хутшӑнмалла.
Ку спектакле театр ӳнерӗн «Ылтӑн чаршав» республикӑри конкурсӗнче чи лайӑх ача-пӑча спектаклӗ тесе кӑҫал йышӑннӑччӗ. Ӑна Чӑваш Енӗн искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Иосиф Дмитриев лартнӑ.
К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ ҫу уйӑхӗн 24-мӗшӗнче гастроле тухса кайнӑ. Артистсем Пушкӑртстанра тата Тутарстанра пулӗҫ. Унта вӗсем «Икӗ каччӑн пӗр шухӑш» камите илсе кайнӑ.
«Айтар» тата «Кушар» пьесӑсен авторӗ Петр Осипов — чӑваш театрне пуҫарса яраканӗсенчен пӗри. Паян та унӑн хайлавӗсене куракансем кӑмӑлласах йышӑнаҫҫӗ. Унӑн «Икӗ каччӑн пӗр шухӑш» камичӗ — чӑваш театрӗн сцени ҫинче ӑнӑҫлӑ пыракан спектакльсенчен пӗри. Камитре халӑх юрри-ташши чылай. Хайлаври ӗҫсем пӗрремӗш тӗнче вӑрҫи вӑхӑтӗнче пулса иртеҫҫӗ пулин те ӑна пӑхас килет. Мӗншӗн тесен унта нихӑҫан кивелмен темӑсене хускатнӑ: юратупа ҫемье, туслӑхпа ултав, пуянлӑхпа чухӑнлӑх пирки.
Спектакле Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ Андриян Павлов лартнӑ. Художникӗ — Чӑваш Республикин халӑх художникӗ Юрий Матросов. Ташшисене Раҫҫей Федерацийӗн культура тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Анатолий Музыкантов лартнӑ.
+18.3 °C