Тутарстанри Халӑхсен туслӑхӗн ҫуртӗнче чӑваш спектакльне кӑтартӗҫ. Хусана К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ «Хӑвӑрт укҫа ҫавӑрать пуҫа» спектакльпе тухса кайӗ. Ӑна Александр Пӑртта драматург пьеси тӑрӑх лартнӑ.
Чӑваш спектакльне Хусанта кӑтартма пулӑшассишӗн асӑннӑ тӑрӑхри чӑваш хастарӗ Константин Малышев тӑрӑшать.
Спектакле синхронлӑ мелпе вырӑслана куҫарӗҫ. Апла пулсан ӑна чӑвашсем ҫеҫ мар мар, ытти халӑх ҫыннисем те пырса курайӗҫ.
Спектакль ыран, ҫу уйӑхӗн 19-мӗшӗнче, 19.00 сехетре пуҫланӗ.
Кӑҫалхи ҫӗртме уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Совет Союзӗ ҫӗршывӗ ҫине фашистла Германи ешкерӗ тапӑнса килни 80 ҫул ҫитет. Ҫак вӑрҫӑ нуши-асапне фронтри ҫапӑҫусенче тӳссе ирттерсе сыхланса юлнӑ ӑру паян кунран-кун сахалланса та сахалланса пырать, «вӑрҫӑ ачисен» ӑрӑвӗ те – халь чи аслӑ ҫынсем. Анчах вӑрҫӑ историйӗ пире паян та калаҫтарать, шутлаттарать, унпа ҫыхӑннӑ асап йӗрӗ паянхи кун та пирӗн пурнӑҫ асӗнче. Патшалӑх архивӗсенче ҫӗнӗ документсене алла тытса вулама май килнипе вӑрҫӑ историйӗпе ҫӗнӗрен ҫӗнӗ тӗпчев ӗҫӗсем ҫырӑнаҫҫӗ, вӑрҫӑ темипе ҫӗнӗ кинофильмсем ӳкерӗнеҫҫӗ, следопытсен ӗҫӗ-хӗлӗ вӑрҫӑра вилнӗ чылай салтак виллине йӗрлесе тупса ӑна тӑван ҫӗре илсе килсе пытарма пулӑшать, нумаях пулмасть вӑй илнӗ «Вилӗмсӗр полк» акци халӑха пӗрлештерсе кашни киле пырса ҫапнӑ вӑрҫӑ нуши ҫинчен калаҫтарать, театрсенче вӑрҫӑ темипе лартнӑ спектакльсем кун ҫути кураҫҫӗ. Пирӗн чӑваш литературинче те вӑрҫӑ темипе ҫырӑннӑ произведенисем чылай темелле. Салтак нуши-асапне тӳссе вӑрҫӑ витӗр тухнӑ чӑваш писателӗсемпе поэчӗсем хӑй вӑхӑтӗнче чылай произведени кун ҫути кӑтартнӑ.
Паян — Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистки Александра Зайцева ҫуралнӑранпа 60 ҫул ҫитнӗ.
Ҫу уйӑхӗн 13-мӗшӗнче артисткӑн юбилейне халалласа К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче юбилей каҫӗ иртӗ. Саламсем хыҫҫӑн «Ай, мӑнтарӑн ҫил-тӑманӗ» спектакле кӑтартӗҫ. Игорь Муренко пьеси тӑрӑх лартнӑ ҫав ӗҫре Александра Зайцева Шура сӑнарне калӑплӗ.
Александра Николаевна Шӑмӑршӑ районӗнчи Палтиел ялӗнче 1961 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗнче ҫуралнӑ. 1978-1983 ҫулсенче вӑл Мускаври М.С. Щепкин ячӗллӗ аслӑ театр училищинче вӗреннӗ. Унта театр тата кино актрисин ӑсталӑхне алла илнӗ. 1983 ҫултанпа Александра Зайцева К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче ӗҫлет.
Паян, ака уйӑхӗн 14-мӗшӗнче, К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн артисчӗсем Тутарстана гастрольпе тухса кайнӑ.
Кӳршӗллӗ регионта сцена ӑстисем 10 кун пулӗҫ. Ҫав вӑхӑтра вӗсем Александр Пӑртта пьеси тӑрӑх лартнӑ «Хӑвӑрт укҫа ҫавӑрать пуҫа» камите тата Владимир Илюхов пьеси тӑрӑх хатӗрленӗ «Как Настенька чуть кикиморой не стала» юмаха кӑтартӗҫ.
Гастроль Алексевски районӗнчи Алексеевское ялӗнче пуҫланӗ. 10 кунта артистсем Тутарстанри тӗрлӗ сцена ҫине 18 хутчен тухӗҫ.
Паян Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗн артисчӗ Сергей Алексеев юбилейне паллӑ тӑвать.
Культура учрежденийӗ Фейсбукра пӗлтернӗ тӑрӑх, Сергей Алексеев — опера труппин ертсе пыракан солисчӗ. Асӑннӑ театр сцени ҫине артист пуҫласа 1999 ҫулта тухнӑ. Вӑл мӗнпур оперӑна, опереттӑна тата концерт программине илем кӳрет. Унӑн уйрӑмах асра юлмалли сӑнарӗсенчен пӗри — «Любовный напиток» оперӑри Белькоре партийӗ. Ҫав эпизодшӑн ӑна «Чӗнтӗрлӗ чаршав-2016» конкурсра палӑртнӑ.
Сцена ӑсталӑхне пулас артист Сартури Л.В. Собинов ячӗллӗ патшалӑх консерватоийӗнче алла илнӗ. Унӑн вӗрентекенӗ Раҫҫей Федерацийӗн искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Александр Быстров пулнӑ.
К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш паташлӑх академи драма театрӗнче «Инкеклӗ телей» спектакль премьери пулнӑ. Аса илтерер: ӑна Юлия Николаева калавӗ тӑрӑх Сергей Павлов инсценировкипе лартнӑ. Спектакле Сӑр тата Хусан хӳтӗлев чиккисене чавма хутшӑннисен ӗҫне халалланӑ. Спектакль режиссёр-постановщикӗ тата художникӗ — театрӑн илемлӗх ертӳҫи, СССР халӑх артисчӗ Валерий Яковлев.
Театрта пӗлтернӗ тӑрӑх, премьерӑна курма пынисем РСФСР халӑх артистки Нина Яковлева, Сергей Павлов, Оксана Драгунова, Кристина Иванова, Алексей Степанов тата ытти артист вылянине кӑмӑлтан йышӑннӑ. Зал тулли халӑх пулнӑ. Ҫав шутра — республикӑн культура министрӗ Светлана Каликова, РФ Патшалӑх Думин депутачӗсем Анатолий Аксаков тата Леонид Черкесов, Чӑваш Енри Хӗрарӑмсен канашӗн председателӗ Наталья Николаева тата ыттисем ҫитсе курнӑ.
Ака уйӑхӗн 8-мēшēнче Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче «Чи хаклӑ пуянлӑх» премьера иртӗ. Юхма Мишши ҫырнã истори халапне Чãваш Республикин искусствãсен тава тивēҫлē деятeлē Вячеслав Оринов режиссер лартнӑ.
Театр Фейсбукра ҫӗнӗ ӗҫ пирки ҫаларах хыпарланӑ: «Этемлӗх ӗмӗрӗнче ҫут тӗнчерен мӗн чухлӗ халӑх ҫухалнӑ-ши! Вӗсен кашнийӗн хӑйӗн сӑн-сӑпачӗ: культури, чӗлхи, йӑли-йӗрки пулнӑ. Чӑваш халӑхӗ тӗрлӗ ахӑрсамана витӗр хурҫӑ пек туптанса тухса хӑйне хӑй упраса хӑварма пултарнӑ. Мӗнле майпа? Несӗлсем пилленӗ чи хаклӑ пуянлӑха – ӑс-хакӑл ҫирӗплӗхне, вӑй-халне, вышкайсӑр паттӑрлӑхне – ҫухатманнине пула. Пирӗн, паянхи кун пурӑнакансен, чӑваш халӑхӗ малашне те пултӑр тесен ҫакна тӗпе хумалла та. «Чи хаклӑ пуянлӑх» истори халапӗ чӑвашсен иксӗлми вӑй-хӑват ҫӑлкуҫӗсене уҫса кӑтартать».
Пуш уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, вырсарникун, Шупашкарти Трактор тӑвакансен культура керменӗнче «Ҫӑлкуҫ» халӑх театрӗн ертӳҫин Галина Моисеевна Скворцовӑн юбилейне паллӑ тӑвӗҫ. Уяв 15 сехетре пуҫланӗ.
Куракансене «Амӑшӗ мӗнле, хӗрӗ те ҫапла» спектакль кӑтартӗҫ. Трагикамитре ҫивӗч ыйтӑва – ашшӗ-амӑшӗпе ачисен хутшӑнӑвне – хускатнӑ. Каччӑн ҫемйинче – ырӑ, пулӑшма хатӗр ҫынсем. Хӗрӗн ҫемйи вара укҫашӑн тем тума та хатӗр.
Спектакль сценарисчӗ тата режиссерӗ – уяв хуҫи хӑй, Галина Скворцова.
Чӑваш академи драма театрӗ. Сӑна тунӑ: Н. Плотников. 07.11.2019
Театр пирки хускатнӑ сӑмах-юмаха «мӗнрен пуҫласан аван-ши» тесе вӑрахчен пуҫа ватрӑм. Ырри пуҫа кӗмест, усалӗ чӗлхе вӗҫӗнчен каймасть. Ирӗксӗрех А. П. Чехов сӑмахӗсем аса килчӗҫ. Эпӗ унӑн сӑмахӗсене кӑшт тӑснӑ пулӑттӑм: «Театр — вешалкӑран, спектакль — чаршав хыҫӗнчен пуҫланать» — тесшӗн. Ҫапла-ҫапла!.. Мӗн кӑна пулса иртмест унта: драма та, камит те, трагеди те. Вӑл хӑй – спектакль. Уйрӑмах ӑна ӑста режиссер лартсан. Шел те, ӑна куракан курмасть. Анчах та вулакана чаршав хыҫӗнче пулса иртекен хӑшпӗр самантсене уҫса кӑтартасах терӗм, унсӑрӑн пурне-пӗрне ӑнланма йывӑр. Унччен вара ҫакна каласшӑн: чаршав хыҫӗнчи спектакль мӗн чухлӗ вӑйлӑрах, ҫивӗчрех – сцена ҫинчи спектакль ҫавӑн чухлӗ вӑйсӑртарах, йӑвашрах.
Сӑмах-юмах халӑх юратакан К. В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ пирки пырӗ. «Юратакан» сӑмах кунта вырӑнлах та мар пулӗ. Ӗлӗк, чӑн та, халӑх ӑна юратнӑ, халӗ темшӗн юратсах каймасть. Кӑҫал ҫанталӑк юр-тӑманлӑ пулчӗ, нумай ҫӗре юр хӳсе лартрӗ.
Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче кӑҫалхи пӗрремӗш премьерӑна хатӗрленеҫҫӗ.
«Инкеклӗ телей» спектакле Юлия Николаева калавӗ тӑрӑх Сергей Павлов инсценировкипе лартӗҫ. Ӑна Сӑр тата Хусан хӳтӗлев чиккисене чавма хутшӑннисен ӗҫне халалланӑ.
Спектакль режиссерӗ тата художник-постановщикӗ – СССР халӑх артисчӗ Валерий Яковлев. Ҫӗнӗ ӗҫе ака уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче куракан патне ҫитерӗҫ. Валерий Яковлев каланӑ тӑрӑх, «Инкеклӗ телей» спектакль пирӗн ҫӗршывӑн тата республикӑн историйӗнчи ҫӗнӗ страницӑсене уҫса парӗ. Окоп чавнӑ хӗрарӑмсемпе ачасем чирленӗ, шӑнса пӑсӑлнипе, выҫлӑхпа нушаланнӑ, леш тӗнчене ӑсанакансем те пулнӑ.
+20.3 °C