Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗн ятне икӗ чӗлхепе ҫырса хунӑ. Кун пирки пире Валерий Туркай сӑвӑҫ пӗлтерчӗ. Асаилтеретпӗр, унччен маларах, театр ҫуртне ҫӗнетнӗ май, ятне вырӑсла кӑна ҫырнӑччӗ. Театр ертӳҫи Елена Николаева пире пӗлтернӗ тӑрӑх икӗ чӗлхепе ҫырса хума малтанах шут тытнӑ пулнӑ. Халӑх хушшинче шӑв-шав ҫӗкленнине пула театр ятне икӗ чӗлхепе халех ҫырса хунӑ.
Ҫак кунсенче театрта ҫамрӑксен театрӗсен пӗтӗм Раҫҫейри «Атӑл юмахӗ» фестивалӗ иртет. Унта ҫӗршыври тӗрлӗ тӑрӑхсенчи театрсем хӑйсен пултарулӑхӗпе савӑнтараҫҫӗ. Паян, сӑмахран, 18 сехет ҫурӑра эсир Ӗпхӳри «Нур» тутар патшалӑх театрӗ лартнӑ «Живи на солнечной стороне» (чӑв. Хӗвел ҫӳтипе савӑн) спектакльпе паллашма пултаратӑр.
Унсӑр пуҫне, чӳкӗн 22-мӗшӗнче 14 сехетре пирӗн паллӑ поэтӑмӑра Ҫеҫпӗл Мишшин юбилейне халалласа кунта тӗп уяв иртмелле. Унта Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ преми лауриачӗсене чыслӗҫ, уява чаплӑ хӑнасем те хутшӑнӗҫ.
Пушкӑртстанра пурӑнакан Марина Васильева
«МИСС Интернет» (чӑв. Тӗнче тетелӗнчи хитре хӗр) конкурсра тупӑшать. Ентешӗмӗршӗн «Контактри» «MISS INTERNATIONAL UFA - 2019» пабликра пӗлтернӗ. Сасӑлав чӳк уйӑхӗн 17-мӗшӗнче вӗҫленӗ.
Конкурс тӗллевӗ Пушкӑртстанӑн нумай енлӗ культурине кӑтартасси тесе пӗлтернӗ. Унта хутшӑнакан Марина Васильева — чӑваш, 23 ҫулта. Малтан вӑл Пушкӑртстан Республикинчи Октябрьскинчи музыка коллеждӗнчен вӗренсе тухнӑ. халӗ хӗр И.Н. Ульянова ячӗллӗ ЧПУра вӗренет, халӑх юррисене шӑрантарас пултарулӑха туптать. Ӗпхӳри Культура керменӗнче юрӑҫ пулса ӗҫлет.
Конкурса Кӑркӑстан, Инди, Азербайджан, Куба, Армени, Пушкӑртстан, Тутарстан, Китай, Грузи, Ангола хӗрӗсем хутшӑнаҫҫӗ. Финалта чӑваш хӗрӗ «Илемлӗ» юрра шӑрантарӗ. Ӑна вырӑсла калаҫма пӗлмен Китай хӗрӗ те вӗреннӗ.
Конкурса хутшӑнакансен сӑнӳкерчӗкӗсемпе ҫакӑнта паллашма пулать. Марина Васильевӑшӑн ҫакӑнта сасӑламалла.
Трактор тӑвакансен культура керменӗнче ҫитес вӑхӑтра «Янра, чӑваш юрри» концерт пулмалла. Чӑваш эстрада ҫӑлтӑрӗсем Анне кунне халалласа хӑйсен пултарулӑхӗпе савӑнтарӗҫ.
Концерт чӳкӗн 22-мӗшӗнче иртӗ, пуҫламӑшӗ яланхи пекех каҫхине — 18 сехет ҫурӑра. Билет туянас текенсем 51-25-20 номерпе шӑнкӑравлама пултараҫҫӗ. Е chuvashconcert.ru сайт урлӑ туянма пулать.
Концерта хутшӑнакансен йышӗ ҫакнашкал: Стас Владимиров, Валентина Кузнецова, Алёна Алексеева, Татьяна Лукина, Михаил Фёдоров, Татьяна Кунер, Алина Савельева, Николай Ключников, Виктория Захарова, Денис Павлов, «Юрату.ру» ушкӑн, Сергей Петров, Тамара Ишмуратова, Алёна Арсентьева, Сергей Лекеров.
Чӳкӗн 13-мӗшӗнче сӑтӑрҫӑсем чӑваш эстрада ҫӑлтӑрӗсен темиҫе страницине ҫӗмӗрнӗ. Шар курнисен йышӗнче Виталий Сергеева тата Вероника Пинеслӑва асӑнма пулать — сайт редакторӗ вӗсенчен укҫа енчен пулӑшу ыйтакан ҫырусем илнӗ.
Сӑмахран, Виталий Сергеевӑн страницинче амӑшӗ ҫул-йӗр инкекне лекни пирки ҫырнӑ, ӑна васкасах укҫапа пулӑшмалли пирки вырнаҫтарнӑ. Сехетрен, калас пулать, унӑн страницинче ҫӗмӗрни пирки информаци вырнаҫтарнӑ. Ҫавӑн пекех Вероника Пинеслуран та ҫыру ҫитнӗ, ун ячӗпе 12 пин тенкӗ укҫа ыйтнӑ.
Калас пулать, пӗр-пӗр страницӑна кӗме май тупнӑ хыҫҫӑн сӑтӑрҫӑсем унӑн юлташӗсенчи аккаунтсенчен вӑл е ку майпа укҫа ыйтма пуҫлаҫҫӗ. Ҫав вӑхӑтрах вӗсем хӑйсен ҫырӑвӗсене шар курнӑ ҫыннӑн ӳсӗмне кура хатӗрлеҫҫӗ.
Хӑвсамӑр страницӑсен вӑрттӑн сӑмахӑрсене тивӗҫлӗ шайра упрамалли пирки аса илтеретпӗр, пули-пулми сайтсенче вӗсене кӗртмелле мар. Унсӑр пуҫне, час-часах страницӑна кӗме май тупнин сӑлтавӗсенчен пӗри вӑл — тӗрлӗ ресурссенче пӗрешкел парольпе усӑ курни. Пӗринче пӗлнипех сӑтӑрҫӑсем тӳрех темиҫе сайта кӗме май тупаҫҫӗ. Ҫавӑн пекех укҫа ыйтсан килӗшме сӗнместпӗр — юлташӑрсем ыйтаҫҫӗ пулин те маларах вӗсемпе телефонпа ҫыхӑнса лару-тӑру мӗнлерех пулнине ыйтса пӗлӗр.
Шупашкар хулин депутатсен пухӑвӗн депутачӗ Анна Спиридонова хӑйӗн пулатарулӑхӗпе куравра паллаштарӗ. Унӑн проекчӗ «Нехудожник» (чӑв. «Ӳнерҫӗ мар») ятлӑ.
«Кашни кун ӳкеретӗп. Мӗн ачаранпах ӳнерпе кӑсӑкланатӑп. Туса пӑхма хӑрамастӑп. Хампа ӗҫлетӗп. Йӑлтах хамӑн призма витӗр куратӑп. Фирма стилӗ ҫук. Кашни кун улшӑнатӑп. Илем шыратӑп…» - ҫапла ҫырнӑ депутат-ӳнерҫӗ.
Курав чӳк уйӑхӗ тӑршшӗпех ӗҫлӗ. Вӑл «Интерьерпа дизайн центрӗнче» (Ярославль урамӗ, 29-мӗш ҫурт) уҫӑлӗ. Куравра 30 ытла картина пулӗ. Унта тӳлевсӗрех кӗрсе курма май пур. Пухӑннӑ укҫа-тенкӗ «Это Чудо» ыркӑмӑллӑх фондне кайӗ.
Курава 18 ҫултан аслӑраххисене кӗртеҫҫӗ.
Ачасемпе ҫамрӑксем валли чӑвашла ҫырнӑ чи лайӑх алҫырусене палӑртнӑ. Кун пек конкурс пирӗн республикӑра саккӑрмӗш хут ӗнтӗ иртнӗ. Ҫӗнтерӳҫӗ-ӗҫсене килес ҫул пичетлӗҫ. Ун валли хыснаран укҫа уйӑрӗҫ.
Чӑваш Енӗн Цифра аталанӑвӗн тата массӑллӑ коммуникаци министерствин пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, конкурс комиссийӗ ӗҫсене 4 уйӑх хушшинче тӗплӗн тишкернӗ.
«Шкул ҫулне ҫитменнисем тата кӗҫӗн шкул ҫулӗнчисем валли ҫырнӑ чи лайӑх хайлав» ята М,Ф. Карягинӑн «Чӗвӗлти чӗкеҫ чӗппи» алҫырӑвӗ тивӗҫнӗ. «Вӑтам шкул ҫулӗнчисем валли ҫырнӑ чи лайӑх хайлав» — В.Д. Николаевӑн «Пьесӑсем, сценкӑсем, шӳтсем» алҫырӑвӗ, «Аслӑ ҫулсенчи шкул ачисем валли ҫырнӑ чи лайӑх хайлав» — «Пӗрремӗш учитель» (авторӗ – Н.И. Сидоров).
Раҫҫей Президенчӗ Владимир Путин ачасене наци чӗлхипе вӗрентесси пирки мӗн шухӑшланине каланӑ. Ҫакӑн пирки «Новости» Раҫҫейӗн информаци агентстви пӗлтернӗ.
Владимир Путин шухӑшланӑ тӑрӑх, ачасене наци чӗлхине вӗрентни вӗсене вырӑс чӗлхи пӗлмелле мар туса хӑвармалла мар. Вырӑс чӗлхи ачана ӳлӗмрен, сӑмахран, Раҫҫейӗн урӑх регионӗнче вӗреннӗ чухне кирлӗ пулӗ. Ҫак шухӑша ҫӗршыв ертӳҫи Вырӑс чӗлхи енӗпе ӗҫлекен канашӑн ларӑвӗнче каланӑ.
Кирлӗлӗх хушшинчи шайлашӑва тупмалла. Наци чӗлхине ачана вӗрентмеллех. Унсӑрӑн наци культури пулаймӗ. Ҫав вӑхӑтрах вырӑс чӗлхине те вӗрентмеллех.
Шкул ачи е студент пӗлӗве Раҫҫейӗн урӑх регионӗнче малалла тӑсас тесен, унта вара программа вырӑсла пулсан ҫыннӑн йывӑрлӑх сиксе тухма пултарать тесе шухӑшлать Владимир Путин.
Ӗнер, чӳк уйӑхӗн 7-мӗшӗнче, чӑваш сӑвӑҫи Мария Волкова ҫуралнӑранпа 85 ҫул ҫитнине тӑван тӑрӑхӗнче, Вӑрмар районӗнче, паллӑ тунӑ. Ҫакӑн пирки Альбина Юрату сӑвӑҫ Фейсбукра пӗлтернӗ.
Мария Волкова 1933 ҫулхи чӳкӗн 7-мӗшӗнче Чӑваш Республикин Вӑрмар районӗнчи Карӑкҫырма ялӗнче юрист ҫемйинче ҫуралнӑ. Пысӑк Енккассинчи вӑтам шкул хыҫҫӑн Шупашкарти педагогика институтӗнче вӗреннӗ. 1960-1964 ҫулсенче Атӑл леш енчи санатори шкулӗнче чӗлхепе литературӑна вӗрентнӗ, ун хыҫҫӑн Кӳкеҫри шкул-интернатра вӑй хунӑ. 1966 ҫултанпа сывлӑхӗ хавшанипе литература ӗҫӗпе кӑна пурӑннӑ, 1976 ҫулхи юпа уйӑхӗн 31-мӗшӗнче вилнӗ.
Уява Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗпе вырӑнти ял тӑрӑхӗ йӗркеленӗ. Унта Раиса Сарпи, Ангелина Павловская, Лидия Сарине, Раиса Воробьева, Альбина Юрату ҫыравҫӑсем хутшӑннӑ.
Чӑваш кӗнеке издательствинче Станислав Сатур сӑвӑҫӑн «Эпӗ» виҫе» ятпа кӗнеке пичетленнӗ. Ҫӗнӗ кӑларӑма Ю. Землянухин художник тунӑ портретпа усӑ курса Д. Литаврин илемлетнӗ.
«Хамӑра пӳрнӗ пӗртен-пӗр кун-ҫула эпир, кашниех, харпӑр хӑй куҫӗпе, харпӑр хӑй чунӗпе хаклатпӑр. Станислав Сатурӑн лирикӑллӑ геройӗ совет саманинче те, «пӑнтӑх» тенӗ тапхӑрта та пурӑнса курнӑ, «демократи ырлӑхне» те ытлашшипех тутаннӑ, пасар пурнӑҫӗ тӑван тӑрӑхне нишлӗхе тӑратса хӑварсан ытлӑ-ҫитлӗ ҫӑкӑр шыраса тӗнчене тухса кайнӑ. Ют ҫӗрте те пӗремӗк ҫисе пурӑнмасть вӑл, нуши-асапӗ ҫителӗклех унӑн. Хыпса ҫунакан чунӗ хупса хӑварнӑ килӗ енне туртӑнать, тӑван чӗлхешӗн тунсӑхлать. Сӳнтерес марччӗ тесе тӑнӑ ҫӗртех сивӗннӗ вучахӗнчи хӑрӑмлӑ ҫекӗл те хитре халь уншӑн. Тӑван тӑрӑхне манман вӑл, манас та, пӑрахас та ҫук. Анчах хӑҫан ҫаврӑнса ҫитӗ-ши каялла?», — тесе пӗлтернӗ ҫӗнӗ кӗнеке пирки Чӑваш кӗнеке издательствин ӗҫченӗ Галина Матвеева.
Чӑваш Енпе чӑваш халӑхӗн историйӗ ҫинчен ҫӗнӗ кӗнеке пичетленнӗ. Ӑна Чӑваш кӗнеке издательствинче «Краткая история Чувашии и чувашского народа» ятпа кун ҫути кӑтартнӑ.
Ҫӗнӗ кӑларӑма Чӑваш автономи облаҫне йӗркеленӗренпе 100 ҫул ҫитнине халалланӑ.
Кӗнеке издательствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, авторсен ушкӑнӗ чӑваш халӑхӗн историйӗн тӗп тапхӑрӗсене тишкерес тӗллевпе ӗҫленӗ. Ку тематикӑпа ӑслӑлӑх литератури сахал мар пулнӑ. Анчах учительсем, аслӑ классенче вӗренекенсем, студентсем, таврапӗлӳҫӗсем, Чӑваш Енпе тата чӑваш халӑхӗпе кӑсӑкланакансем валли кӑларнисем сахалтарах тесе шухӑшлаҫҫӗ Чӑваш кӗнеке издательствинче. Авторсем ӑслӑлӑхпа вӗрентӳ литературипе ҫеҫ мар, хальччен усӑ курман истори ҫӑлкуҫӗсемпе те усӑ курнӑ.
Кӗнекене Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗ хатӗрленӗ. Редакторӗсем – Т.Н. Таймасова тата В.В. Степанов.
+1.3 °C