Чӑваш Енри шкулсенче «Виҫӗ хӗвел» (вырӑсла — Три солнца) ятлӑ кӗске метрлӑ фильма кӑтартаҫҫӗ. Ӑна шкул ачисем хут пухса тунӑ укҫапа ӳкернӗ.
«Вести.Чувашия» телекурав пӗлтернӗ тӑрӑх, макулатура пуҫтарма 286 шкул хутшӑннӑ.
Фильма Шупашкарта, Шупашкар районӗнчи «Ясна» этнокомплексра тата Канаш районӗнчи Ҫӗнӗ Мами ялӗнче ӳкернӗ.
Кӗске метрлӑ кинолента чӑваш халапӗсемпе тата йӑли-йӗркипе паллаштарать, ҫынсене юратма вӗрентет теҫҫӗ ӑна ӳкернисем.
Фильм сценарисчӗ тата режиссёрӗ – Елена Дубровская. Вӑл каланӑ тӑрӑх, кинолентӑна «Киноуроки» (чӑв. Киноуроксем) проекта пурнӑҫа кӗртнӗ май ӳкернӗ. Асӑннӑ проектпа килӗшӳллӗн 37 кинолента ӳкернӗ, пӗтӗмпе 99 фильм ӳкерме тӗллев лартнӑ.
«Виҫӗ хӗвел» фильма Раҫҫейри мӗнпур шкулта класс сехечӗсен вӑхӑтӗнче кӑтартӗҫ.
Сӑмах май каласан, виҫӗ хӗвел пирки юмах-халап ытти хӑш-пӗр халӑхӑн фольклорӗнче те тӗл пулать.
Чӑваш Енӗн юстици министрӗнче тӑватӑ ҫул тӑрӑшнӑ Наталья Тимофеева Совет Союзӗн Геройӗ А.В. Кочетов ячӗллӗ Федерацин Атӑлҫи округӗнчи Чӑваш кадет корпусне ертсе пыма тытӑннӑ. Унччен вӑл ҫулталӑк ытларах Шупашкар районӗн администрацийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗнче ӗҫленӗ.
Наталья Тимофеева Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ юрисчӗ шутланать, ӑна «Чӑваш Республики умӗнче тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» медаль орденӗпе чысланӑ.
Наталья Юрьевна 1979 ҫулхи раштав уйӑхӗн 7-мӗшӗнче Приморье тӑрӑхӗнче ҫуралнӑ. И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче «юриспруденци», «хими» специльноҫсене алла илнӗ. «Чӑвашторгтехника» организацире юрисконсульт, пай пуҫлӑхӗ пулнӑ, кайран ЧР Культура министерствинче консультант-юристра, тӗп специалистра, пай пуҫлӑхӗнче тӑрӑшнӑ. 2011-2015 ҫулсенче Чӑваш Енӗн Пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министерствинче тимленӗ, унта министр ҫумӗ таран вырӑн йышӑннӑ. 2015 ҫулхи юпа уйӑхӗнче Чӑваш Енӗн Пурлӑх тата ҫӗр хутшӑнӑвӗсен комитетне ертсе пыма тытӑннӑ, комитетран министерство туса хунӑ хыҫҫӑн министр пуканне йышӑннӑ. Кайран ӑна министр тивӗҫӗнчен хӑтарнӑ.
Авӑн уйӑхӗн 19-мӗшӗнче пирӗн ҫӗршывра суйлав пулассине эпир пурте пӗлетпӗр-ха. Кӑшӑлвирус саманинче пурӑнатпӑр та, суйлава виҫӗ кун хушши ирттерме палӑртнӑ. Ҫапла вара авӑн уйӑхӗн 17 тата 18-мӗшӗсенчех сасӑлама май килӗ. Суйлав участокӗсем вӗренӳ заведенийӗсенче те вырнаҫнӑ. Ҫавӑнпа та ачасене вӗрентессипе ҫыхӑннӑ ыйту сиксе тухать.
Ӗнер ЧР Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерствинче лару иртнӗ. Унта Алексей Лукшин министр ҫапла каланӑ: «Пилӗк кунлӑ ӗҫ эрниллӗ шкулсем валли икӗ мел пур. Пӗрремӗшӗ: ҫак эрнери шӑматкун вӗренмелле туса ҫитес эрнери эрнекун канма май пур. Иккӗмӗшӗ: ҫитес эрнекун сывлӑх кунӗ ирттерме пулать. Ултӑ кунлӑ ӗҫ эрниллӗ шкулсен те ачасем валли мероприятисем ирттерме шухӑшласа кӑлармалла».
Сывлӑх енчен хавшак ачасем асӑннӑ кунсемшӗн апатшӑн компенсаци илейӗҫ, авӑн уйӑхӗн 16-мӗшӗнче вӗсене типӗ паек парӗҫ.
Суйлав валли оборудование авӑн уйӑхӗн 16-мӗшӗнче вырнаҫтарӗҫ. Ҫавна май ун чухне кружксемпе спорт секцийӗсем пулмӗҫ.
Суйлав хыҫҫӑн пӳлӗмсене дезинфекцилемелле. Ҫак ӗҫе е вырсарникун каҫах пурнӑҫламалла, е тунтикун ирпе ирех.
Кӑҫал пирӗн республикӑри техникумсемпе колледжсенче хысна шучӗпе вӗренме 6360 вырӑн уйӑрнӑ.
Ҫамрӑксене аслӑ шкулсемпе колледжсене вӗренме йышӑнмалли кампание Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев тунтикунсерен ирттерекен канашлура вӗрентӳ министрӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Алексей Лукшин пӗтӗмлетнӗ.
Рабочи профессийӗсене вӗренес кӑмӑллисен хушшинче конкурс 1,2 ҫынпа танлашнӑ. Яшсемпе хӗрсенчен ытларахӑшӗ пушар хуралӗнче, IT, банк тытӑмӗнче, медицинӑпа строительствӑна суйлани сисӗннӗ. Рабочи специальноҫӗсенчен ҫамрӑксем дефектоскопист, электромонтер, автоюсав мастерӗ, крановщик, повар, кондитер, парикмахер т.ыт.т пулас тенӗ.
Етӗрнери агротехникум ҫумӗнче ачасен цифра вӗренӗвӗн «ИТ-куб» ӗҫлеме тытӑннӑ. Кун пирки ЧР Вӗренӳ министерстви пӗлтерет.
«ИТ-кубра «Программирование на Java», «Программирование на Python», «Программирование роботов», «Мобильная разработка», «Кибергигиена и работа с большими данными», «Системное администрирование» енсемпе вӗрентӗҫ. Ачасене 24 специалист, 12 наставник ӑс парӗ. Вӗсем квалификацие ӳстернӗ ӗнтӗ.
Сӑмах май, Чӑваш Енре халӗ 3 ИТ-куб. 2019 ҫулта Канашра уҫӑлнӑ, пӗлтӗр – Вӑрнарта.
Ӗнер, ҫурла уйӑхӗн 31-мӗшӗнче, Чӑваш Республикин Вӗренӳ институтӗнче педагогсен професси ӑсталӑхне татти-сыпписӗр ӳстермелли «Ашмарин-центр» центр уҫӑлнӑ.
Ӑна «Хальхи вӑхӑтри шкул» федераци проктне пурнӑҫа кӗртнӗ май йӗркеленӗ.
Чӑваш Енӗн Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерствинче «Ашмарин-центрта» педагогсене кирлӗ ҫӗнӗ пӗлӗве илме мӗнпур услови туса панине ӗнентереҫҫӗ. Унта хальхи вӑхӑтри ҫӗнӗ йышши технологисемпе усӑ курса тӳлевсӗр вӗрентӗҫ.
Центрта — 10 пӳлӗм. Вӗсенче хальхи йышши оборудовани вырнаҫтарнӑ.
Чӑваш Енри 9 вӗрентекен 200 пин тенке тивӗҫнӗ. Ҫакна РФ Ҫутӗҫ министерствин хушӑвӗнче палӑртнӑ. Ку укҫана вӗсене кӑҫал педагогикӑра тунӑ ҫитӗнӳсемшӗн панӑ.
Премие Шупашкарти 44-мӗш лицейри хими вӗрентекенӗ Екатерина Александрова, Ҫӗнӗ Шупашкарти 2-мӗш шкулти вырӑс чӗлхипе литературин учителӗ Надежда Алексеева, Вӑрмарти Г.Егоров ячӗллӗ шкулти технологи учителӗ Оксана Васильева, Шупашкарти 1-мӗш гимназири математика вӗрентекенӗ Ксения Коллэ, Ҫӗнӗ Шупашкарти кадет лицейӗнчи истори учителӗ Артем Максимов, Ҫӗрпӳ районӗнчи Сӑнав поселокӗнчи математика вӗрентекенӗ Ольга Маряхичева, Сӗнтӗрвӑрринчи 1-мӗш гиназири истори учителӗ Алена Тимофеева, Шупашкарти 20-мӗш шкулти музыка вӗрентекенӗ Светлана Турбина, Шупашкарти 61-мӗш шкулти пуҫламӑш классен учителӗ Надежда Федотова тивӗҫнӗ.
Чӑваш Республикин Вӗренӳ институчӗ «Чӑваш тӗнчи» фотоконкурс ирттерессине пӗлтернӗ. Унта педагогсем, фотоӳнер ӑсталӑхне алла илекенсемпе фотоӗҫе юратакансем хутшӑнайӗҫ. Сӑнӳкерчӗксенче Чӑваш Ен ҫутҫанталӑкне, историне, культурине, чӑваш халӑхӗн йӑли-йӗркине сӑнламалла.
Конкурсӑн теми темиҫе. «Вӗрентекен яту сан сумлӑ, ӗҫӳ хӑватлӑ, пархатарлӑ» ятлинче шкулпа вӗрентекенсен пурнӑҫӗнчи самантсене уҫса памалла, «Ик алӑра пӗр ӗҫ вӗрет» – ялти тата хулари производство коллективӗсен тӑрӑшӑвне кӑтартмалла («Производствӑри портрет», «Репортаж сӑнӳкерчӗкӗ», «Фотоочерк», «Фотофильм»). «Ҫӗр пин тӗрӗ ҫӗршывӗ» чӑваш ӑстисемпе паллаштарма тивӗҫ. Кунта «Ушккӑнпа ӳкернӗ сӑнӳкерчӗксене», «Производствӑри портрета», «Репортаж сӑнӳкерчӗкне», «Фотоочерка», «Фотофильма» йышӑнӗҫ. «Ытарайми тӑван тавралӑх» номинаципе хутшӑнас тесен пейзаж ӳкерсе илмелле. «Тӗнчере 100 тӗрлӗ кӗнчеле» номинацие килӗштерекенсем чӑвашсен пурлӑх мар культурипе (тухья-хушпупа, йӗке-кӗнчелепе, шӗшлӗ-аптрипе тата ыт. те) «Натюрморт» тата «Производство портречӗ» урлӑ паллаштарасса шанаҫҫӗ. «Мӗнле анлӑ ман Тӑван ҫӗршывӑм» номинацие суйланисенчен чӑваш диаспорисенчи сӑнӳкерчӗксене кӗтеҫҫӗ.
Муркаш районӗнчи Кашмашри шкула хӑпартакансене Чӑваш Ен Элтеперӗнчен Олег Николаевран сӑмах лекнӗ. Республика ертӳҫи ӗнер асӑннӑ ялти вӗренӳ учрежденине тӑвас ыйтӑва ӗҫ тӑвакан влаҫра ӗҫлекенсемпе тата подряд организацийӗн пайташӗсемпе сӳтсе явнӑ.
108 вырӑнлӑх шкула тӑвасси графикпа пӑхса хӑварнинчен юлсарах пырать иккен. Ҫакӑ проектпа смета документацине улшӑну кӗртнипе, ӑна патшалӑх экспертизи витӗр ҫӗнӗрен кӑларма тивнипе ҫыхӑннӑ-мӗн.
Чӑваш Ен Элтеперӗ подрядчика ӗҫе хӑвӑртлатма хушнӑ. Шкула вӑл ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗ тӗлне туса пӗтерме хистесе каланӑ. Олег Николаев палӑртнӑ тӑрӑх, ачасемпе вӗсен ашшӗ-амӑшне строителсьтвӑпа ҫыхӑннӑ ӗҫ-хӗл кӑсӑклантармасть, вӗсемшӗн ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗнче вырӑнти ҫӗнӗ шкула каясси пӗлтерӗшлӗ.
Аса илтерер: Кашмашри шкулта ачасене аграри енӗпе хушма пӗлӳ парӗҫ.
Шупашкарта пурӑнакан Екатерина Киргизова Питӗр хулинчи Илья Репин ячӗллӗ художество академийӗнчи «Графика» уйрӑма вӗренме кӗнӗ.
Репин ячӗллӗ академи — Раҫҫейри ӳнер учрежденийӗсенчен чи авалхисенчен пӗри. Унӑн кун-ҫулӗ 1757 ҫулта уҫӑлнӑ Император академийӗнченех пырать.
Екатерина маларах Акцыновсем ячӗллӗ Шупашкарти 6-мӗш художество шкулӗнче Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Елена Карнаева класӗнче вӗреннӗ. Ҫамрӑк художник шкулӑн пултарулӑх пурнӑҫне ҫеҫ мар, хуланне те хастар хутшӑннӑ. Тӗрлӗ шайри конкурсра, куравсемпе пленэрсенче вӑл сахал мар дипломпа наградӑна тивӗҫнӗ. Шупашкарти художество училищине хӗр хӗрлӗ дипломпа вӗренсе пӗтернӗ. Унӑн диплом ӗҫӗ «Мой солдатик» (чӑв. Манӑн салтакӑм) ятлӑ пулнӑ.
+5.3 °C