Комсомольски районӗнче икӗ арҫын ача пӗве патӗнче пӑр тӑрӑх ҫӳренӗ те каялла тухайман. Ара, пӑр ҫӳхе. Паллах, вӗсем хӑраса кайнӑ.
Вӗсене пулӑшма пушар хуралӗн ӗҫченӗсем - пай пуҫлӑхӗ Иван Ананьев тата уйрӑм командирӗ Алексей Вунберов - ҫитнӗ. Вӗсем пусма-патакпа усӑ курса ачасене ҫыран хӗррине тухма пулӑшнӑ.
Унта вӗсен сывлӑхне тӗрӗслесе киле янӑ. Ачасем аманман, хӑранӑ кӑна.
Хӗрлӗ Чутай шкулӗнче ӑс пухакан ачасем «ӑслӑ» вӗлле шутласа кӑларнӑ. Ку ӗҫ хальлӗхе вӗҫленмен-ха.
ЧР Ял хуҫалӑх министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, ӑна ачасем пуҫтараҫҫӗ. Проекта вырӑнти фермер Данис Лобастов шутласа кӑларнӑ. Ачасем «ӑслӑ» вӗллене тӑватӑ урокра туса пӗтерме шантарнӑ.
Мӗнле велле-ха вӑл? Унпа дистанци мелӗпех ӗҫлеме пулать. Смартфон ҫинчи пускӑча пуссах пыла банкӑсене тултарма май пур. Ачасем пыл сӑпасӗнче ку хатӗрпе пӗрремӗш хут пыл пуҫтарӗҫ.
«Мӗн авалтан чӑвашсем пӗрне-пӗри пулӑшса, тимлӗх уйӑрма тӑрӑшнӑ, йывӑр чухне те яланах алӑ пама пӗлнӗ. Пурне те марафона хутшӑнма чӗнсе калатӑп. Ачасене пулӑшу пани, каяллах ырӑпа таврӑнассине пурсӑмӑр та лайӑх пӗлсе тӑратпӑр. Вӗсем — пирӗн пуласлӑх. Ырӑ пурнӑҫпа пурӑнма кашни ача тивӗҫлӗ, ҫак ӑнлава пурин те асра тытмалла», — тесе каланӑ Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев Раҫҫейри Ача-пӑча фончӗн председателӗпе Дмитрий Лихановпа ирттернӗ ӗҫлӗ тӗлпулура.
Пирӗн республикӑра ҫак эрнере «Ачалӑхшӑн, ачалӑх ячӗпе» марафон пуҫланнӑ. Ӑна Раҫҫейри Ача-пӑча фончӗн Чӑваш Енри уйрӑмӗ кӑҫалхипе 35-мӗш хут ирттерет.
Шупашкарта пурӑнакан ремесленник пӗчӗк пушмаксем ӑсталать.
Радик Смирнов коллекцийӗнче — тӑпӑл-тӑпӑл та пӗчӗк 200 ытла атӑ, ҫулла тӑхӑнмали уҫӑ туфли, лодочки, кроссовки, сабо.
Анчах ҫавсене урана тӑхӑнса ҫӳреймӗн. Чи пӗчӗк пушмак тӑршшӗ — 4 миллиметр.
Нумаях пулмасть ӑста Шупашкарти ача пахчисенчен пӗринче пулнӑ, шӑпӑрлансене хӑй ӑсталанӑ атӑ-пушмакпа паллаштарнӑ. Пӗчӗк атӑ-пушмака епле туни ҫинчен те каласа кӑтартнӑ.
Пуш уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Шупашкарта арҫын ывӑлне Республикӑри ача-пӑча клиника пульницине илсе кайма тухнӑ. Анчах вӗсен машини ҫӗмӗрӗлсе ларнӑ. Арҫын ачана вара тухтӑрсен пулӑшӑвӗ питӗ кирлӗ пулнӑ.
Арҫын "Энергозапчаҫ" чарӑну патӗнче дежурствӑра тӑракан инспекторсем патне пырса пулӑшу ыйтнӑ. Полицин аслӑ сержанчӗ Станислав Сергеев тата полицин кӗҫӗн сержанчӗ Тимофей Шаклин арҫынпа ачана служба машинипе пульницӑна питӗ хӑвӑрт илсе ҫитернӗ.
Пӑрачкав районӗнчи Кудеиха ялӗ ҫывӑхӗнче пурӑнакансем арканса пӗтнӗ ҫулшӑн пӑшӑрханни пирки сайтра ҫырнӑччӗ. Аса илтерер: М-12 федераци ҫулне тунипе унти ҫула йывӑр тиевлӗ машинӑсем ҫӗмӗсе пӗтернӗ. Ҫавна май ачасем шкула, ача пахчине каяймаҫҫӗ.
Кун хыҫҫӑн унта ҫул ҫине вӗтӗ чул сарнӑ. Анчах халӗ вӑл пылчӑк ӑшне путса пӗтнӗ. Водительсем ку ҫулпа ҫӳреме шикленеҫҫӗ. Ҫынсем вӗсем патне кӗҫех лавккана апат-ҫимӗҫ кӳрсе килме пӑрахасран шикленеҫҫӗ.
ЧР транспорт министрӗ лару-тӑрӑва тӗрӗслесе тӑнине пӗтернӗ. Прокуратура ҫул-йӗре тивӗҫлӗ шайра тытса тӑма ыйтать. Анчах усси пур-и? Сӑнӳкерчӗкре йӑлтах паллӑ.
Шупашкарти 5-мӗш гимназие ҫӳрекен 24 хӗрпе каччӑ шкулта пӗлӳ илнипех пӗрлех ҫӑкӑр пӗҫерме, тӗрлӗ пылак апат-ҫимӗҫпе сыр хатӗрлеме вӗреннӗ. Ҫак ӑсталӑха вӗсем Чӑваш патшалӑх аграри университетӗнче туптанӑ. Халӗ яш-кӗрӗмпе хӗр-упраҫа професси илнине ҫирӗплетекен свидетельство панӑ.
«Чӑваш Ен» патшалӑх телерадиокомпанийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, 8-шӗ пылак ҫимӗҫ хатӗрлеме, 5-шӗ ҫӑкӑр тавраш пӗҫерме вӗренме кӑмӑл тунӑ. «Технологи урокӗнче ҫуралнӑ пуҫару аслӑ шкулшӑн та, гимназипе унта вӗренекенсемшӗн те, ачасен ашшӗ-амӑшӗшӗн те усӑллӑ пулса тухнӑ», — пӗтӗмлетнӗ свидетельствӑллӑ пулса тӑнӑ ачасемпе тӗл пулса калаҫнӑ хыҫҫӑн тележурналистсем.
Тӑвай районӗнчи Турикас Тушкил ялӗнче пӗр ҫемьере пушар пулнӑ. Йывӑҫ ҫурт ҫунса кӗлленнӗ. Унта нумай ачаллӑ ҫемье пурӑннӑ: 46-ри хӗрарӑм, унӑн 11-ти, 15 ҫулти тата 7-ри ачисем, 45 ҫулти арҫын /хӗрарӑмӑн савнийӗ/.
Пушар тухни пирки ҫур ҫӗр иртни 2 сехет ҫурӑра пӗлтернӗ. Кил хуҫи хӗрарӑмӗ тата 11 ҫулти ача пушарта вилнӗ. 7-ри хӗрача тата 15 ҫулти арҫын ача, 45-ри арҫын чӳрече ҫӗмӗрле урама тухма ӗлкӗрнӗ. Пушара ирхи 4 сехет тӗлне сӳнтернӗ. Пушарнӑйсем ҫулӑме кӳршӗри ҫуртсем ҫине куҫма паман.
Палӑртмалла: ҫемье шутра тӑман. Ку ҫемье эрех-сӑрапа иртӗхни пирки те тивӗҫлӗ органсене пӗлтернӗ тӗслӗх пулман. Халӗ тивӗҫлӗ органсем тӗрӗслев ирттереҫҫӗ.
Иртнӗ ҫул пирӗн республикӑра вилекенсен шучӗ 2021 ҫултинчен 4799 ҫын чухлӗ (е 23,5%) сахалланнӑ. Ҫав шутра ҫуралакансен йышӗ пӗлтӗр виҫӗмҫулхинчен 1124 ҫын (е 10,1%) чакнӑ.
2022 ҫулта ҫуралнисенчен 3399-шӗ (е 34,1 проценчӗ) ҫемьере пӗрремӗш ача пулнӑ, 3376 ача (33,9%) – иккӗмӗш, 2306 ача (23,2%) — виҫҫӗмӗш, 870 ача (8,7%) — тӑваттӑмӗш тата ун хыҫҫӑнхи.
Пуш уйӑхӗнчен тытӑнса ҫӗртме уйӑхӗнче пирӗн республикӑра «Черчен чечексем» фестиваль-конкурс иртӗ. Ача-пӑчан художество пултарулӑхӗн республика шайӗнчи V фестиваль-конкурсне Республикӑн халӑх пултарулӑхӗн центрӗ йӗркелет.
Конкурса ака уйӑхӗн 10-мӗшӗччен муниципалитет округӗсенче йӗркелӗҫ, иккӗмӗш тапхӑрӗн вӑхӑтӗнче видеоӗҫсене Республикӑн халӑх пултарулӑхӗн центрӗ хаклӗ. Ҫӗртме уйӑхӗн 24-мӗшӗнче ҫӗнтерӳҫӗсен гала-концерчӗ иртӗ.
+17.3 °C