Тӑван чӗлхесен пӗтӗм тӗнчери кунӗ умӗн Чӑваш Енри халӑхсен туслӑхӗн ҫурчӗ «Мой язык — мой народ» (чӑв. Ман чӗлхе — ман халӑх) ача-пӑчан республикӑри конкурсне ирттерессине эпир унччен пӗлтернӗччӗ-ха.
Аса илтерер: Унта 8-14 ҫулсенчи ачасем хутшӑнма пултараҫҫӗ. Вӗсен тӑван чӗлхепе ҫырнӑ сӑвва илемлӗ вуламалла, ҫав видеоролика (унӑн тӑршшӗ 1-2 минут пулмалла) Чӑваш Енри халӑхсен туслӑхӗн ҫуртне ярса памалла. Сӑвва вуланӑ чух наци тумне тӑхӑнма сӗнеҫҫӗ. Ҫук пулсан та тем мар.
Конкурса, паянхи куна илсен, эрменсем, тутарсем, ҫармӑссем, мордвасем, узбексем хастар хутшӑнма кӑмӑл туни сисӗнет.
Кӑҫал республикӑри иккӗмӗш ҫемьере11-мӗш ача ҫуралнӑ. Кун пирки ЧР Юстици ӗҫӗсен патшалӑх служби пӗлтерет.
Пӗрремӗш ҫемье Шупашкарта пурӑнать. Иккӗмӗшӗ вара Ҫӗмӗрле хулинче тӗпленнӗ. Икӗ ҫемьере те кӑҫал 11-мӗш ача кун ҫути курнӑ.
ЗАГС статистикине илес тӗк, кӑҫал 225 ҫемьере виҫҫӗмӗш тата ун хыҫҫӑнхи пепкесем ҫуралнӑ.
Паян 10 сехетре Шупашкарти Алкеш поселокӗнче Гоголь урамӗнче вырнаҫнӑ харпӑр ҫурт ҫуннӑ.
Пушар тухнӑ вӑхӑтра ҫамрӑк ҫемье – ашшӗ, амӑшӗ тата 7 уйӑхри ачи – ҫывӑрнӑ. Юрать-ха, вӗсем вӑхӑтра вӑранса пӳртрен тухма пултарнӑ.
7 уйӑхри ачан сывлав органӗсем пиҫсе кайнӑ. Ӑна Республикӑри ача-пӑча клиника пульницине илсе ҫитернӗ.
Пушара 15 минутран сӳнтернӗ. Халӗ ҫулӑм мӗнрен тухнине тӗпчеҫҫӗ.
Хальхи вӑхӑтра кирек епле учрежденин те ҫӗнӗлле ӗҫлеме тивет. Ҫакӑ культурӑпа ӳнере те пырса тивет. Чӑваш Енӗн наци музейӗ, ав, «День музея в школе» (чӑв. Шкулти музей кунӗ) ҫутӗҫ проекчӗ пуҫарса янӑ.
Проектпа килӗшӳллӗн музейри ӑслӑлӑх ӗҫченӗсем чӗрӗ урок ирттереҫҫӗ. Ҫакӑн пек заняти ҫамрӑк ӑрӑва тӑван тӑрӑх историйӗпе кӑсӑклантарса ярасса шанаҫҫӗ.
«Шкулти музей кунӗ» проекта хутшӑнас тесен вӗренӳ учрежденийӗсен музейҫӑсене систермелле ҫеҫ — вӗсем шкула пырса та ҫитӗҫ.
Тӑван чӗлхепе тата литературӑпа федераци шайӗнче олимпиада иртет. Чӑваш Енӗн Культура тата ӳнер институчӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗнче одимпиадӑн инҫет ҫыхӑну мелӗпе йӗркеленӗ пӗрремӗш тапхӑрӗ вӗҫленнӗ.
Чӑваш чӗлхи тата литератури енӗпе Чӑваш Енри, Тутарстанри тата Донецк Халӑх Республикинчи 350 ытла шкул ачи хутшӑннӑ. Вӗсенчен 172-шӗ иккӗмӗш тура лекнӗ.
Иккӗмӗш тапхӑр нарӑс уйӑхӗн 17-мӗшӗнче 10 сехетре Чӑваш патшалӑх университетӗнче куҫӑн мелпе иртӗ.
Шупашкарти Президент пепкелӗх центрӗнче пӗлтӗр чӳк уйӑхӗнче 890 грамм таякан, 32 сантиметр ҫӳллӗш хӗрача ҫуралнӑ. Амӑшӗ пульницӑна чылай маларах лекнӗ, тухтӑрсем варти пепкене упраса хӑварас тесе тӑрӑшнӑ. Ҫапах ача кун ҫути курма васканӑ - вӑл 28-мӗш эрнере ҫуралнӑ.
Ача 1,5 уйӑх реанимацире выртнӑ. Кайран ӑна тин ҫуралнӑ ачасен патологи уйрӑмне куҫарнӑ. Унта амӑшӗ те пӗрле выртнӑ. Офтальмологсем ачан куҫне операци тунӑ.
Кан хыҫҫӑн виҫӗ эрнерен пепкепе амӑшне киле кӑларнӑ. Ача 2,5 кг тайнӑ, 44 сантиметр тӑршшӗ пулнӑ.
Шупашкарта «Тӑван чӗлхе вӗрентекен чи лайӑх учитель» конкурс иртнӗ. Унта 48-мӗш шкулта вӗрентекен Светлана Храмова ҫӗнтернӗ.
Конкурсра иккӗмӗш вырӑна хулари 33-мӗш шкулта ӗҫлекен Ирина Диарова тухнӑ, виҫҫӗмӗшне — 40-мӗш шкулти Лилиана Романова тата 62-мӗш шкулти Марина Мурзакаева.
Хулара чӑваш чӗлхи вӗрентме ҫӑмӑл мар. Учитель тӑрӑшуллӑ, калас тенине ачасем патне ҫеҫ мар, ашшӗ-амӑшӗ патне те ҫитерме пултарсан ҫеҫ вӗренекенсем чӗлхе пӗлни сумлине ӑнланса илейӗҫ.
Нумаях пулмасть Шупашкарти Ленин районӗн администрацийӗн ЗАГС пайӗ йӗкӗреш хӗрачасене хӑйне евӗр ятпа ҫыртарнӑ. Амӑшӗ вӗсене Фелиция тата Флоренция ятсем хунӑ. Икӗ хӗр пӗрчине килте пиччӗшӗ тата аппӑшӗ кӗтеҫҫӗ.
ЧР Юстици ӗҫӗсен патшалӑх служби пӗлтернӗ тӑрӑх, республикӑра ҫулталӑк пуҫланнӑранпа пилӗк йӗкӗреш ҫуралнӑ. Пӗлтӗр Чӑваш Енре 112 йӗкӗреш тата 1 виҫӗреш кун ҫути курнӑ.
Республикӑри ача-пӑча клиника пульницинчи тухтӑрсем ток ҫапнӑ икӗ ачана пулӑшнӑ. Вӗсене халӗ киле янӑ ӗнтӗ.
3-ри арҫын ача тройнике пӑта чикнӗ. Унӑн пӳрнисем пиҫсе кайнӑ. Ачана пульницӑна илсе ҫитернӗ. Юрать-ха, вӑл вӑйлах суранланманни палӑрнӑ.
4 ҫулти хӗрача вара Ҫӗнӗ ҫулта чӑрӑш капӑрлатнӑ чухне шар курнӑ. Юсавсӑр гирляндӑна пула ӑна ток ҫапнӑ.
Тухтӑрсем кун пек чухне пиҫсе кайнӑ вырӑна шыва чикме сӗнеҫҫӗ. Аллерги ҫук пулсан ачана ыратнине ирттерекен эмел пама юрать. Паллах, ҫийӗнчех васкавлӑ медпулӑшу чӗнмелле.
ЧР Элтеперӗ Патшалӑх Канашне янӑ ҫырура республикӑра ҫуралнӑ ачасене парне пама сӗннӗ. Вӑл – чӑваш тӗрриллӗ тум.
«Телейлӗ ачалӑх ҫулталӑкӗнче тахҫантанпах сӳтсе явакан пулӑшу мерине пурнӑҫламалла тесе шутлатӑп. Ку – тин ҫуралнӑ ачана наци символикиллӗ парне парасси», - тенӗ Олег Николаев Элтепер.
Палӑртмалла: унччен республикӑра чӳк уйӑхӗн 26-мӗшӗнче, Чӑваш тӗррин кунӗнче, ҫуралнӑ пепкесене кӑна кунашкал парне панӑ.
+10.4 °C