Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институчӗн преподавателӗсем, ӗҫченӗсем тата студенчӗсем районсемпе хуласенче пултаруллӑ ачасене шыраҫҫӗ. Ҫавна май вӗсем Ҫӗнӗ Шупашкар, Ҫӗмӗрле тата Ҫӗрпӳ хулисене, Ҫӗрпӳ районне, Патӑрьеле ҫитнӗ.
Ҫӗнӗ Шупашкарти ача-пӑча музыка шкулӗн коллективӗпе, акӑ, культура колледжӗн халӑх инструменчӗсен «Крещендо» ансамблӗ тӗл пулнӑ. Пултаруллӑ йыш ачасем валли ятарлӑ музыка программи хатӗрленӗ. Ҫавӑн пекех вӗсем ачасене культура учрежденийӗ, унта епле специальноҫсене алла илме май пурри ҫинчен каласа кӑтартнӑ.
Чӳк уйӑхӗн 17-мӗшӗнче 12 сехет те 10 минутра Шупашкарта Богдан Хмельницкий урамӗнчи 73-мӗш ҫурт патӗнче машина ачана таптаса кайнӑ.
7 ҫулти хӗрача светофор ҫук вырӑнта, «зебра» патӗнче, ҫул урлӑ каҫма тӑнӑ. «Тойотӑпа» пынӑ 62 ҫулти водитель ун ҫине пырса кӗнӗ. Юрать-ха, ача суранланнӑ кӑна. Ӑна пульницӑна илсе ҫитернӗ.
Водитель ӑнлантарнӑ тӑрӑх, вӑл ачана асӑрхаман.
Чӑваш Енре шкул театрӗсен конкурсне ирттерме палӑртнӑ. Ӑна йӗркелекенӗсем — республикӑн Культура министерстви, Вӗрентӳ министерстви, Чӑваш Енри хӗрарӑмсен канашӗ, Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институчӗ. Пултарулӑх ӑмӑртӑвӗн кураторӗ — РФ Патшалӑх Думин депутачӗ Алла Салаева.
Конкурса ҫак номинацисемпе ирттерӗҫ: «Литературӑпа музыка композицийӗ»; «Пӗчӗк формӑллӑ спектакль» (унта 5 ҫын таран вылять, спектакль 20 минутран ытла тӑсӑлмалла мар); «Пысӑк формӑллӑ спектакль» (унта 5 ҫынтан ытларах вылять, спектакль 45 минут таран пырать); «Спектакле илемлетни (сценографи)»; «Ятарлӑ номинаци».
Заявкӑсене Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институтӗнче раштав уйӑхӗн 9-мӗшӗччен йышӑнӗҫ.
Чӑваш Республикин Вӗрентӳ институтӗнче «шкул ачисене хӑйсем пухнӑ пӗлӗвӗпе пурнӑҫра усӑ курма вӗрентес ӗҫре креативлӑ шухӑшлава аталантарасси пысӑк вырӑн йышӑнать» тесе шухӑшлаҫҫӗ. Креативлӑ шухӑшлава мӗнле тата мӗн тӗллевпе аталантармалла? Креативлӑ шухӑшлав чӑваш чӗлхине упраса хӑварма тата аталантарма пулӑшма пултарать-и? Ҫак ыйтусем тавра калаҫма чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентекенсен меслетлӗх пӗрлешӗвӗсен ертӳҫисемпе хастар пайташӗсем чӳк уйӑхӗн 10-мӗшӗнче Вӗренӳ институтне митап сессие пуҫтарӑннӑ.
Митап сессире вӗрентекенсем креативлӑ шухӑшлакансемпе тӗл пулнӑ. Сӑмахран. паллӑ чӑваш блогерӗ, «Контактра» тетелте «Чӑваш ТВ» блога ертсе пыракан Константин Доброхотов тухса калаҫнӑ, чӑвашлӑха Интернет уҫлӑхне кӑларас, ҫамрӑксен креативлӑхне аталантарас вӑрттӑнлӑхсене уҫса панӑ.
Ҫитес ҫул республикӑна ытларах ача курса ҫӳрӗ. Вырӑнти туроператорсем 3-4-мӗш классем валли туризм маршрутне хатӗрлеҫҫӗ.
ЧР экономика аталанӑвӗн министрӗн ҫумӗ Лариса Рафикова пӗлтернӗ тӑрӑх, автобуспа каймалли экскурси программи пулӗ. Ачасене кафере пӗр хутчен ҫитермелле, музея илсе каймалла. Интерактивлӑ пайӗ те пулӗ.
Самах май, Чӑваш Ен ача-пӑча туризмне аталантарас тӗлӗшпе сӑнав проектне хутшӑнать. Кӑҫал 5-9-мӗш классем республикӑна курса ҫӳреҫҫӗ. Ҫулталӑк вӗҫлениччен 3178 ача турҫулҫӳреве кайӗ.
Чӳк уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Трак енри шкулсенче вӗренекенсем (пурӗ 39 ача) чӑваш чӗлхипе тата литературипе регион олимпиадине хутшӑннӑ. Ку хыпара Зинаида Михайлова «Контактра» пӗлтернӗ.
«Паллах, ыйтусене тӗрӗс хуравлама тӑван чӗлхепе литературӑна лайӑх пӗлни, юлашки ыйтура палӑртнӑ темӑна уҫса пама кашниех хӑйӗн шухӑш ҫӑмхине сӳтсе пырса сочинени ҫырса пама пултарни питӗ кирлӗ. Чӑваш чӗлхине юратса вӗренекен ачасем олимпиада ӗҫӗсене тӑрӑшса пурнӑҫлани, ытларах балл пухса ҫӗнтерӳҫӗ ята илни савӑнтарать», — хыпарланӑ Зинаида Михайлова.
Шупашкарта ачасене чӑваш чӗлхи вӗрентмелли курс уҫӑлӗ. Ку хыпара хулари шкулсенчен пӗринче чӑваш чӗлхи вӗрентекен Александр Степанов «Контактра» тӗнче тетелӗнче пӗлтернӗ.
Курса 1-мӗшпе 2-мӗш классенче тата 3-мӗшпе 4-мӗш классенче вӗренекен ачасем валли йӗркелеме палӑртнӑ. Уроксене чӗлхене пӗлменнисене чӗнеҫҫӗ. Чӑваш чӗлхине калаҫу мелӗпе йӗркелессине хыпарланӑ.
Заняти пӗчӗк ушкӑнсенче иртнӗ. Кашнинче — 5 ачаран ытла мар. Уроксене професси ӑсталӑхӗн тӗрлӗ конкурсӗнче темиҫе хутчен те ҫӗнтернӗ Ираида Матьянова (Телейпи) ирттерӗ.
Курса ҫырӑнас текенсене Александр Степанов е хӑйӗнпе, е Ираида Матьяновӑпа ҫыхӑнма сӗннӗ.
7 уйӑхри ачана пуҫӗнчен ҫапнӑ арҫынна пӗтӗмӗшле режимлӑ колоние 4,5 ҫуллӑха ӑсатнӑ.
Ку ӗҫ кӑҫал пуш уйӑхӗн 4-мӗшӗнче Етӗрнере пулнӑ. Вӑл хваттерӗнче хӑнана килнӗ хӗрарӑмпа эрех ӗҫнӗ. Лешӗ пӗчӗк ачипех ҫитнӗ. Ирхи 4 сехетре ача макӑрма пуҫланӑ. Ку арҫынна тарӑхтарнӑ. Вӑл пӗчӗкскерӗн хӑлхине пӑрнӑ, унтан пуҫӗнчен аллипе ҫапнӑ. Арҫын ачан пуҫ купташки хуҫӑлнӑ, пуҫ мими сиенленнӗ.
Прокуратура ыйтнипе ачана амӑшӗнчен туртса илсе кукамӑшне (е асламӑшне) опекӑна панӑ.
Паян ирхине Шупашкарта Эльгер урамӗнче вырнаҫнӑ шкултан палламан арҫын 10 ҫулти арҫын ачана ҫавӑтса тухса кайма тӑнӑ. Ҫакна унӑн 18-ти пиччӗшӗ курнӑ та арҫынна тӗксе янӑ. Лешӗ кун хыҫҫӑн тарнӑ.
Кун пирки ҫийӗнчех полицие пӗлтернӗ. ҪҪХПИ инспекторӗсем палламанскер мӗнле маршрутпа куҫнине палӑртнӑ. Ӑна Университет урамӗнчи ҫурт умӗнче тытса чарнӑ.
Ҫакӑ паллӑ: 38 ҫулти арҫын психиатр патӗнче шутра тӑрать. Шкула пынӑ чухне вӑл нимӗн те ӑнланман, ҫакна мӗншӗн тунине ӑнлантараймасть.
Ҫитес ҫултан Раҫҫейре ачаллӑ пур ҫемье валли те пӗр пособи пулӗ. Ку 17 ҫул тултарман ачасене пырса тивет.
Хальхи вӑхӑтра 0-3 ҫулти, 3-7 ҫулсенчи тата 7-17 ҫулсенчи шӑпӑрлансемшӗн, ача кӗтекен хӗрарӑмсене расна пособи шутласа параҫҫӗ. РФ Президенчӗ Владимир Путин 2023 ҫултан вӗсене пӗрлештерме хушнӑ.
Владимир Владимирович унччен йӗркелӳ ыйтӑвӗсене, пособие мӗнле шутламалли тата тӳлемелли йӗркене татса пама хушнӑ.
Сӑмах май, ҫӗршывра Амӑшӗн капиталне тӑснӑ. Вӑл 2026 ҫулччен вӑйра пулӗ.
+29.3 °C