Шупашкарти Сӑнавлӑ театр хӑйӗн 29-мӗш сезонне хупнӑ. Иртсе кайнӑ сезонта театр ҫӗнӗрен тӑватӑ спектакль лартнӑ, пурӗ 241 спектакль кӑтартнӑ. Вӗсене курма 23 пин ытла ҫын пынӑ. Артистсене тӗрлӗ наградӑпа чыслани те вӗсен ҫӳллӗ шарйи пултарулӑхне ҫирӗплетсе парать.
Театр историйӗ 1986 ҫулта пуҫланнӑ. Ленинградри Культура аслӑ профсоюз шкулти режиссёр уйрӑменчен вӗренсе тухнӑ Валерий Проворов Агрегат заводӗнчи клубра пантомима шкулне йӗркеленӗ. Унтан вӗренсе тухнисем «Дождь» мим-театр труппин тӗп йышне кӗнӗ. 1996 ҫулта мим-театр ҫулталӑк маларах уҫӑлнӑ Чӑваш патшалӑх сӑнавлӑ театрӗн йышӗпе пӗрлешнӗ. Актерсен пӗрремӗш йышӗ Питӗрти театр ӳнерӗн патшалӑх академийӗнчен тата Шупашкарти Ф.П. Павлов ячӗллӗ музыка училищинчи эстрадӑпа джаз уйрӑмӗнчен вӗренсе тухнисем пулнӑ. Театр пантомимима клоунади жанрӗпе ӗҫленӗ май пантомимӑна, клоунадӑна, дель арте камите, драмӑпа балета пӗрлештерет.
Чӑваш Енри «Формат» дуэт Андрей Малаховӑн «Песни от всей души» передачине хутшӑннӑ. Аса илтерер, шоуна «Раҫҫей 1» телеканлапа шӑматкунсерен тата вырсарникунсерен каҫхине кӑтартаҫҫӗ. Пирӗн ентешӗмӗрсем «Ой, калина, ой, малина» юрра шӑрантарнӑ. Кӑларӑма утӑ уйӑхӗн 30-мӗшӗнче кӑтартнӑ.
Руслан Абрамов Услапа ялӗнчен. Вӑл 11 ҫулта амӑшӗсӗр тӑрса юлнӑ, кӑштахран ашшӗне те ҫухатнӑ. Арҫын ачана аппӑшӗ Людмила ӳстернӗ. Вӑл та кӑларӑма хутшӑннӑ май «Белая берёза» юрра шӑрантарса панӑ.
Владимир Ермолаев Шӗнерпуҫ ялӗнчен. Унӑн ашшӗ хуткупӑсҫӑ пулнӑ, анчах ача тӑваттӑра чухне унӑн ашшӗ-амӑшӗ уйрӑлнӑ.
Паян, утӑ уйӑхӗн 4-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче черетлӗ сезон хупӑнӗ. Ӑна культура учрежденийӗ Михаил Лермонтовӑн «Мцыри» романтикӑлла поэми тӑрӑх лартнӑ спектакльпе вӗҫлеме йышӑннӑ.
Асӑннӑ ӗҫе театр «Культура малой Родины» (чӑв. Пӗчӗк тӑван ҫӗршывӑн культури) федераци программипе килӗшӳллӗн хатӗрленӗ. Режиссёрӗ – Калмӑк Республикин искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ тата Калмӑк Республикин халӑх артисчӗ Сергей Бурлаченко. Ӗҫӗн исценировкине Элистари ҫав ӑста хатӗрленӗ. Художникӗ – Питӗрти Мария Шуплецова. Пластика енӗпе режиссёр – Мускавра ӗҫлесе пурӑнакан ӑста, Бурят Республикин тата Тыва Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ Менгилен Сат. Ҫутӑ режиссёрӗ – Питӗрти Михаил Добрышин.
Мцыри ролӗнче – Николай Миронов, Старец – Сергей Никитин,
Дзанни, манахсем, каччӑсем – Никита Бондаренко, Александр Захаров, Никита Чукмарев, хӗрсем – Надежда Полячихина, Екатерина Чекушкина, Мария Благушина.
Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн артисчӗсем Суздаль хулинче иртекен Раҫҫейри наци театрӗсен ҫуллахи пӗрремӗш фестивальне хутшӑннӑ.
Пин ҫулхи хулана вӗсем ӗмӗр каялла Константин Иванов ҫырма пуҫланӑ, 1967 ҫулта Ухсай Яккӑвӗ вӗҫленӗ «Шуйттан чури» хайлавӗ тӑрӑх лартнӑ мистикӑллӑ драмӑпа кайнӑ. Спектакле вӗсем Йывӑҫ ӑсталӑхӗн музейӗн уҫӑ сцени ҫинче кӑтартнӑ.
«Хыпар» издательство ҫурчӗ халӑх тетелӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, «декорацисем вырӑнне – йывӑҫ чиркӳсем, тарасасемпе ҫил арманӗсем, ешӗл ҫеремпе кӑвак тӳпе, хӗвел ҫути, ӗмӗрхи йӑласемпе чӑваш чӗлхи. Спектакль куҫ умӗнче пулса иртекен чӑн-чӑн япала пек туйӑннӑ куракана».
Чӑваш халӑх артисчӗ Борис Кукин театрта ӗҫлеме пӑрахӗ. Паян, ҫӗртме уйӑхӗн 29-мӗшӗнче, вӑл хӑйӗншӗн тӑван пулса тӑма ӗлкӗрнӗ Вырӑс драма театрӗнче «Леди на день» спектакльте сцена ҫине тухӗ. Унтан вӑл театртан кайӗ.
Борис Васильевич пултарулӑх ӗҫӗнче 1964 ҫултанпа тӑрӑшать. Ун чухне вӑл Чӑваш АССРӗн Министрсен Кабинечӗ ҫумӗнчи Радиовещани тата телевидени комитетӗнче дикторта ӗҫлеме тытӑннӑ. 1968 ҫулта Сарту хулинчи И.А. Слонов ячӗллӗ театр училищинчен вӗренсе тухнӑ. Училище хыҫҫӑн пӗр вӑхӑт Алтай крайӗнчи ҫамрӑксен театрӗнче (Барнаул хули) ӗҫленӗ.
1971 ҫулта ӑна Шупашкарти Вырӑс драма театрне чӗнсе илнӗ. Унта Борис Кукин 53 ҫул ытла тӑрӑшнӑ. Ҫав вӑхӑтрах темиҫе ҫул радиора ертӳҫӗ те пулнӑ.
Ӗнер, ҫӗртме уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗн балет артистки Элионора Кларин ҫуралнӑ. Вӑл 20 ҫул тултарнӑ.
Хӗр ташӑ ӑсталӑхне Воронежри хореографи училищинче вӗреннӗ. Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, пултарулӑх ҫулне коллективра нумаях пулмасть пуҫланӑ. Кӗске вӑхӑтрах вӑл репертуара алла илнӗ. Ушкӑн ҫӗршыври хуласем тӑрӑх нумаях пулмасть ирттернӗ турнене хутшӑннӑ. Коллектив черетлӗ сезона хупнӑ майпа ирттернӗ концертра та сцена ҫине тухнӑ.
Ҫу уйӑхӗн 29-мӗшӗнче Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, Чӑваш патшалӑх филармонийӗн «Ҫеҫпӗл» ансамблӗн солистки Ольга Прокопьева 55 ҫул тултарнӑ.
Патӑрьел районӗнчи (халӗ муниципаллӑ округ) Ишлӗ ялӗнче ҫуралнӑскер тӳрех артист пулман. Малтан вӑл васкавлӑ медицина пулӑшӑвӗн службинче медсестрара тӑрӑшнӑ.
Артист пулас ӗмӗт ӑна Ф.П. Павлов музыка училищине илсе ҫитернӗ.
1993-1998 ҫулсенче Чӑваш патшалӑх академи симфони капеллинче, 1998-2005 ҫулсенче Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗнче ӗҫленӗ. 2005 ҫултанпа «Ҫеспӗл» ансамбльте юрлать.
«Юрлама эпӗ ачаранах юратнӑ», — тет паян артистка. Ӗҫе вӑл халӗ хавхаланса ҫӳрет. Унта утса мар, чупса ҫитнине пӗлтерет.
Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗн артисчӗсем патшалӑх стипендине тивӗҫнӗ. Вӑл укҫана ӑслӑлӑхри, литературӑри тата ӳнерти тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн параҫҫӗ.
Стипендие тивӗҫнисен йышӗнче – юрӑпа ташӑ ансамблӗн икӗ артистки: Наталия Алимова тата Юлия Константинова.
Вӗсем — балет артисчӗсем. Маттурскерсем ача-пӑчан вокалпа хореографи студине те ертсе пыраҫҫӗ. Ҫав студие Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗ ҫумӗнче 2021 ҫулта уҫнӑ. Унӑн воспитанникӗсем – Пӗтӗм Раҫҫейри, регионсем хушшинчи тата республикӑри конкурссен лауреачӗсем.
Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче ҫӗртме уйӑхӗн 9-16-мӗшӗсенче Пӗтӗм тӗнчери V оперетта фестивалӗ иртӗ.
Сцена ҫине театрти пултаруллӑ артистсемпе чӗннӗ хӑнасем тухӗҫ: Елена Заставная (Питӗрти «Зазеркалье» театр); Жанна Дромбовская тата Александр Трофимов (Питӗрти Мариински театр); Александр Кузнецов (Питӗрти Михайлов театрӗ); Денис Немцов тата Наталья Глух (Белоруҫри академи музыка театрӗ, Минск хули); Максим Райчёнок (Питӗр).
Фестиваль Имре Кальманӑн «Фиалка Монмартра» опереттипе уҫӑлӗ. Ҫӗртме уйӑхӗн 13-мӗшӗнче Дмитрий Шостаковичӑн «Москва, Черёмушки» музыкӑллӑ камитне кӑтартӗҫ, 14-мӗшӗнче — Иоганн Штраусӑн «Летучая мышь» опереттине, 15-мӗшӗнче — Имре Кальманӑн «Сильва» опереттине.
Фестиваль гала-концертпа хупӑнӗ.
К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх пукане театрӗ «Хӗрлӗ кӗпеллӗ телей» спектакль сцена ҫине кӑларма хатӗрленнине эпир унччен пӗлтернӗччӗ-ха. Аса илтерер: премьерӑна ҫӗртме уйӑхӗнчи репертуара кӗртнӗ. Ӑна ҫитес уйӑхӑн 11-мӗшӗнче кӑтартӗҫ.
«Хӗрлӗ кӗпеллӗ телей» спектакльти тӗп роле, Ҫирахви карчӑк сӑнарне, РСФСР халӑх артистки Нина Яковлева калӑплӗ. Пукане сӑнарӗнче — Светлана Лукиянова.
Спектакле Валерий Яковлев лартнӑ. Композиторӗ — Николай Казаков.
Спектакльте чӑваш халӑх артисчӗ Сергей Иванов, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗсем Валерий Карпов тата Аркадий Андреев, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистки Елизавета Хрисанфова, ҫавӑн пекех Эмилия Назарова, Оксана Драгунова, Евгений Урдюков тата ыттисем вылӗҫ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (12.07.2025 03:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 754 - 756 мм, 19 - 21 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Ҫулӗҫ Анатолий Степанович, чӑваш сӑвӑҫи ҫуралнӑ. | ||
| Фролов Андрей Игнатьевич, Вӑтам Азире Совет влаҫӗшӗн кӗрешекен вилнӗ. | ||
| Чӑваш облаҫӗн РКП(б) комитечӗ ӗҫлеме пуҫланӑ. | ||
| Кузьмин Афиноген Иванович, литература тӗпчевҫи, ҫыравҫӑ ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |