Юпа уйӑхӗн 30-мӗшӗнче К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи дама театрӗн Кӑвак фойинче «Золотые хиты винила» (чӑв. Винилӑн ылтӑн хичӗсем) программа-ретроспективӑна пуҫтарӑннӑ. Концерта Чӑваш патшалӑх филармонийӗ хатӗрленӗ.
Программӑра иртнӗ ӗмӗрӗн 30-40-мӗш ҫулӗсенчи юрӑ-кӗвӗ янӑранӑ. Сӑмахран, «Утомленное солнце нежно с морем прощалось», «О, голубка моя», «Сердце, тебе не хочется покоя».
Сергей Григорьев, Виктория Трепова скрипкӑпа ӑста вылянӑ, Гульсинэ Григорьева — альтпа, Алексей Егоров — виолончельпе, Екатерина Паргеева — фортепианӑпа. Солистсем вара юрланӑ.
Юпа уйӑхӗн 29-мӗшӗнче К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче Надежда Кузьмина артисткӑн пултарулӑх каҫӗ иртессине эпир унччен пӗлтернӗччӗ-ха.
Надежда Кузьмина — актриса та, юрӑҫ та, юрӑсен авторӗ те, киносценарист та.
«Чӗререн савса» пултарулӑх каҫне сцена ӑстин 50 ҫулхи юбилейне халалланӑ. Театрӑн илемлӗх ертӳҫи, СССР халӑх артисчӗ юбиляра Чӑваш Енӗн Элтеперӗн Олег Николаевӑн Тав ҫырӑвӗпе чысланӑ.
«Надежда Кузьмина 25 ҫул каялла ҫак театра килчӗ те унӑн уйрӑлми пайӗ пулса тӑчӗ. Ҫак ҫулсенче вӑл ҫак сцена ҫинче тӗрлӗ жанрлӑ 55 сӑнара калӑпларӗ. Актрисӑна чунӗ уҫҫишӗн, ҫутҫанталӑк панӑ ҫыпӑҫулӑхӗшӗн те куракансем юратаҫҫӗ», – тенӗ Валерий Яковлев.
Артиста саламлама ытти артист та пырса ҫитнӗ.
Чӑваш юрӑҫине Вячеслав Христофорова орден медалӗ панӑ. «Янра, юрӑ» ушкӑнӑн илемлӗх ертӳҫине, солист-вокалиста «Чӑваш Республики умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» орден медалӗпе наградӑласси ҫинчен калакан Хушӑва республика ертӳҫи Олег Николаев ӗнер, юпа уйӑхӗн 24-мӗшӗнче, алӑ пуснӑ.
Вячеслав Христофоров кӑҫалхи ҫурла уйӑхӗн 11-мӗшӗнче 60 ҫул тултарнӑ. Вӑл Елчӗк районӗнчи (халӗ — муниципаллӑ округ) Ҫӗнӗ Пӑва ялӗнче ҫуралнӑ. Культурӑпа ҫутӗҫ училищинче, Хусанти патшалӑх консерваторийӗнче вӗреннӗ. Хӑй вӑхӑтӗнче Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗнче ӗҫленӗ, Чӑваш патшалӑх филармонийӗн «Ҫавал» эстрадӑпа фольклор ансамблӗн солисчӗ пулнӑ, Ф.П.Павлов ячӗллӗ музыка училищинче преподавательте тӑрӑшнӑ.
Ӑна 1998 ҫулта Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ ят панӑ, 2011 ҫулта — Тутарстанӑн тава тивӗҫлӗ артисчӗ ята, 2005 ҫулта — Чӑваш Республикин халӑх артисчӗ ята.
Ӗнер, юпа уйӑхӗн 19-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче Раҫҫей халӑх артистки Нина Григорьева «Театр – ман ӑраскал» моноспектакльпе сцена ҫине тухӗ. 62 ҫул театрта ӗҫлекен артистка паян та куракана хӑйӗн пултарулӑхӗпе тыткӑнлать. Сӑн-пит вылявӗ те, куҫри хӗлхеме те унӑн малтанхиллех.
Моноспектакльте вӑл «Нарспи» спектакльти, Валентин Распутин пьеси тӑрӑх лартнӑ «Анне» премьерӑри сыпӑксене вуласа пачӗ, хӑйӗн кун-ҫулӗ ҫинчен каласа кӑтартрӗ.
Театрӑн тӗп режиссёрӗ Валерий Яковлев пӗлтернӗ тӑрӑх, ун пек моноспектакльсене театрта уйӑхсерен йӗркелеме палӑртаҫҫӗ. Ҫитес уйӑхра Нина Яковлева сцена ҫине тухӗ, кайран — Владимир Семёнов. Ҫапла вара — ҫамрӑк артистсем таранах. Шухӑшӗ ырӑ.
Мана вара, куракана, ҫапах та икӗ япала тӗлӗнтерчӗ. Пӗрремӗшӗнчен, моноспекакль вӑхӑтӗнче артисткӑпа паллаштаракан вырӑсла видео кӑтартни кӑшт аптӑратса ячӗ. Иккӗмӗшӗнчен, электрон билетра 10-мӗш вырӑн тесе кӑтартнӑччӗ те, ретӗнче те пурӗ те 6 вырӑн ҫеҫчӗ тата тепӗр икӗ пукан хушса лартнӑччӗ. Юрӗ-ха, вырӑнне тупса пачӗҫ-ха, ларсах курма май килчӗ.
Ӗнер, юпа уйӑхӗн 19-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче Раҫҫей халӑх артистки Нина Григорьева «Театр – ман ӑраскал» моноспектакльпе сцена ҫине тухӗ. 62 ҫул театрта ӗҫлекен артистка паян та куракана хӑйӗн пултарулӑхӗпе тыткӑнлать. Сӑн-пит вылявӗ те, куҫри хӗлхеме те унӑн малтанхиллех.
Моноспектакльте вӑл «Нарспи» спектакльти, Валентин Распутин пьеси тӑрӑх лартнӑ «Анне» премьерӑри сыпӑксене вуласа пачӗ, хӑйӗн кун-ҫулӗ ҫинчен каласа кӑтартрӗ.
Театрӑн тӗп режиссёрӗ Валерий Яковлев пӗлтернӗ тӑрӑх, ун пек моноспектакльсене театрта уйӑхсерен йӗркелеме палӑртаҫҫӗ. Ҫитес уйӑхра Нина Яковлева сцена ҫине тухӗ, кайран — Владимир Семёнов. Ҫапла вара — ҫамрӑк артистсем таранах. Шухӑшӗ ырӑ.
Мана вара, куракана, ҫапах та икӗ япала тӗлӗнтерчӗ. Пӗрремӗшӗнчен, моноспекакль вӑхӑтӗнче артисткӑпа паллаштаракан вырӑсла видео кӑтартни кӑшт аптӑратса ячӗ. Иккӗмӗшӗнчен, электрон билетра 10-мӗш вырӑн тесе кӑтартнӑччӗ те, ретӗнче те пурӗ те 6 вырӑн ҫеҫчӗ тата тепӗр икӗ пукан хушса лартнӑччӗ. Юрӗ-ха, вырӑнне тупса пачӗҫ-ха, ларсах курма май килчӗ.
Ӗнер, юпа уйӑхӗн 18-мӗшӗнче, артиста тата журналиста тава тивӗҫлӗ ятсем парасси ҫинчен калакан хушусем тухнӑ. Вӗсене республика Элтеперӗ Олег Николаев алӑ пуснӑ.
Вырӑс драма театрӗн артистне Вера Боровковӑна «Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ» ят панӑ.
Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн «Республика» хаҫатӗнче корреспондентра ӗҫлекен Эльвира Хмелёвӑна «Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ» ят панӑ.
Юпа уйӑхӗн 19-мӗшӗнче Раҫҫей халӑх артистки Нина Григорьева «Театр – ман ӑраскал» моноспектакльпе сцена ҫине тухӗ.
Раштав уйӑхӗнче 85 ҫул тултаракан артистка К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче 62 ҫул ӗнтӗ ӗҫлет. Ҫак ҫулсенче вӑл 100 ытла сӑнара калӑпланӑ. Кашнинех — ӗнентерӳллӗ, чуна тивмелле, асра юлмалла. Кӑҫалхи сезонта вӑл, сӑмах май каласан, Валентин Распутинӑн «Последний срок» пьеси тӑрӑх лартнӑ «Анне» спектакльти тӗп роле вылять.
Культура учрежденийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, «Театр – ман ӑраскал» моноспектакле Чӑваш драма театрӗн Пӗчӗк залӗнче кӑтартӗҫ. Раҫҫей халӑх артистки куракан умне ҫывӑххӑн, куҫа куҫӑн, декорацисӗр тата ҫутӑпа тӗрлӗ сцена атрибучӗ усӑ курмасӑр тухӗ. Чӑваш кураканӗ умӗнче чунтан юратнӑ артистка наци тумӗ тӑхӑннӑ хӗрсем хушшинче, илемлӗ халӑх кӗввипе хӑйӗн классикӑллӑ монологӗсене вулӗ».
Паллӑ тележурналист, Чӑваш Республикин искусствӑсен тава тивӗҫлӗ деятелӗ Марина Карягина СССР халӑх артистки Вера Кузьмина 100 ҫул тултарнине халалласа фильм ӳкерет. Кун пирки К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче пӗлтернӗ.
Марина Карягина Вера Кузьмина ҫинчен унччен те фильм ӳкернӗ. Пултаруллӑ журналист кирек ӗҫе те тӗплӗн пурнӑҫлама хӑнӑхнӑ та ку фильм ӑнӑҫӑ пулса тухасси пирки иккӗленӳ ҫук.
Театрта хыпарланӑ тӑрӑх, чӑваш театрӗн аталанӑвне пысӑк тӳпе хывнӑ артистка ҫинчен кадрта аса илсе каласа пама Чӑваш халӑх артисчӗсем Наталия Сергеева, Иван Иванов, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистки Александра Зайцева, СССР халӑх артисчӗ Валерий Яковлев хаваспах килӗшнӗ.
Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ куракансене ҫӗнетсе хатӗрленӗ «Поллианна» мелодрамӑна курма авӑн уйӑхӗн 28-мӗшӗнче чӗнет. Элинор Портер романӗ тӑрӑх хатӗрленӗ ӗҫе Дмитрий Михайлов режиссёр ҫӗнетнӗ. Театрӑн тӗп художникӗ Лариса Комиссарова тумсемпе декорацисене хатӗрленӗ.
Асӑннӑ спектакле театрта 2011 ҫулта пуҫласа кӑтартнӑ. Унтанпа декорацисемпе тумсем кивелнӗ.
Спектакльте вылякан артистсен йышне те ҫӗнетнӗ. Тӗп сӑнара Надежда Полячихина тата Оксана Кашаева калӑплӗҫ. Миссис Сноу ролӗнче — Алевтина Семенова. Мария Благушина тата Никита Бондаренко ҫамрӑк артистсем Милли тата Джимми сӑнарӗсенче вылӗҫ. Спектакльте ҫавӑн пекех — чӑваш халӑх артисчӗ Александр Степанов, Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ артисчӗсем Венера Пайгильдина, Ирина Архипова, Виталий Сергеев, Светлана Дмитриева тата Татьяна Зайцева-Ильина, ҫавӑн пекех Дмитрий Петров.
Паян, авӑн уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, СССР халӑх артисчӗн, Чӑваш академи драма театрӗн илемлӗх ертӳҫин Валерий Яковлевӑн черетлӗ ҫуралнӑ кунӗ. Ҫав ятпа ӑна Чӑваш Ен культура министрӗн пӗрремӗш ҫумӗ Татьяна Казакова ведомство ячӗпе саламланӑ.
«Эсир Чӑваш драма театрне тӗнчипех чапа кӑларнӑ мухтавлӑ режиссер. Эсир чуна парса тӑрӑшнипе театр коллективӗ туслӑ, ҫирӗп, калама ҫук пултаруллӑ. Кашни артистшӑн эсир режиссер кӑна мар, наставник, вӗрентекен те.
Чӑваш халӑх историне, йӑли-йӗркине тарӑннӑн пӗлсе ӑна театр лартакан спектакльсенче анлӑ усӑ курасси сирӗн чи пархатарлӑ ӗҫӗр», — тесе ырланӑ Валерий Яковлева министр ҫумӗ.
Валерий Яковлев 1939 ҫулхи авӑн уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Шӑмӑршӑ районӗнчи Виҫпӳрт Шӑмӑршӑ ялӗнче ҫуралнӑ. Мускаври патшалӑх А.В. Луначарский ячӗллӗ театр искусстви институчӗн актёр тата режиссер факультечӗсенче пӗлӳ пухнӑ.
Теарта пӗлтернӗ тӑрӑх, вӗренсе пӗтернӗренпех Чӑваш драма театрӗнче ӗҫлет: 1967–мӗш ҫулта режиссер, 1979 ҫултан пуласа тӗп режиссер пулса ӗҫлеме пуҫланӑ. 1990 ҫултан вара театрӑн илемлӗх ертӳҫинче тӑрӑшать.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (15.04.2025 21:00) сайра пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 756 - 758 мм, 12 - 14 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Николай Карай, чӑваш сӑвӑҫи, ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Петров Пётр Варфоломеевич, чӑваш сӑрӑ ӑсти ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |