Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ тӗрлӗ акци тӑтӑшах ирттернине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтерсех тӑрать-ха. Вырӑс драма тетарӗ те куракана илӗртессишӗн мӗн те пулин ҫӗннине тупма ӑнтӑлать. «В театр — за 50 рублей» (чӑв. Театра – 50 тенкӗпе) акцие унта 2014 ҫулта шухӑшласа кӑларнӑ. Унтанпа 50 тенкӗлӗх билетпа пурӗ 2 пин ытла ҫын ҫитсе курнӑ.
Кӑҫал ҫак акци вӑхӑтӗнче Николай Гоголӗн «Ревизор» камитне кӑтартнӑ.
Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫинче ҫӗнтернине черетлӗ хутчен уявлама хатӗрленнӗ май «Театра — 50 тенкӗпе» акцие тепӗр хутчен ирттерӗҫ. Ҫу уйӑхӗн 7-мӗшӗнче В. Вахитинӑн «Синяя-синяя речка» драмине йӳнӗпе курма май туса парӗҫ.
Вырӑс драма театрӗн сцени ҫинче спектакль 2014 ҫулхи юпа уйӑхӗнченпе пырать. Ӑна Чӑваш Республикин халӑх артисчӗ Владимир Красотин лартнӑ.
Ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче «Пӗтӗм чӑвашсен диктанчӗ» акци иртнӗ. Кӑҫалхипе вӑл тӑваттӑмӗш хут йӗркеленнӗ.
Кӑҫал диктанта Александр Артемьевӑн «Ҫӑкӑр хакӗ» хайлавӗн сыпӑкӗ тӑрӑх ҫыртарнӑ. Шупашкарта тӑватӑ вырӑнта диктант ҫырнӑ. Акцие шкул ачисем, журналистсем, вӗрентекенсем, студентсем, артистсем, вулавӑш ӗҫченӗсем, чиновниксем тата ыттисем хутшӑннӑ.
Шупашкарта диктанта 335 ҫын ҫырнӑ, Ҫӗнӗ Шупашкарта – 355 ҫын. Районсем те хастарлӑхӗпе палӑрнӑ. Патӑрьел районӗнче 592 ҫын пӗлӗвне тӗрӗсленӗ, Комсомольски районӗнче 426-ӑн алла ручка тытнӑ, Шупашкар районӗнче 695 ҫын диктант ҫырнӑ.
Акцие ака уйӑхӗн 29-мӗшӗнче пӗтӗмлетӗҫ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫал акцие 6 пин ытла ҫын хутшӑннӑ. Пӗлтӗр — 4 305, 2014 ҫулта — 3 700, 2013 ҫулта — 2 300 ҫын диктант ҫырнӑ.
Аса илтерер: акцие «Хыпар» хаҫат, Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗ, И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУ, И.Я.Яковлев ячӗллӗ ЧППУ, ЧР Вӗренӳ институчӗ, Чӑваш наци телекуравӗ, Чӑваш наци радиовӗ йӗркелет.
Ака уйӑхӗн 1-мӗшӗнче республикӑра «Архиври каҫ» Пӗтӗм Раҫҫейри акци старт илнӗ. Вӑрнар район администрацийӗн архив ӗҫӗсен пайӗ акцие хутшӑнса чылай мероприяти хатӗрленӗ.
Архива чи малтанах Вӑрнарти 1-мӗш шкул вӗренекенӗсем килнӗ. Экскурсие архив ӗҫӗсен пайӗн пуҫлӑхӗ Лилия Тихонова ирттернӗ. Малтанах ачасем вӑрҫӑпа ҫыхӑннӑ электрон хӑтлав курнӑ. Лилия Егоровна районти архив мӗнле йӗркеленнине, ӑна камсем ертсе пынине, архив фончӗ пирки каласа кӑтартнӑ.
Ачасем иртнӗ ӗмӗрӗн 50-мӗш ҫулӗсенчи тата хальхи хаҫатсенчи статьясемне те тытса курнӑ. Ӗлӗкхи Патшалӑх акчӗсемпе те паллашнӑ вӗсем. Лилия Витальевна архиври документсемпе те паллаштарнӑ.
Ачасем архив вӗсене питӗ килӗшнине, унти ӗҫ кӑсӑклантарнине палӑртнӑ.
Ҫӗнтерӳ уявӗнче республикӑра чылай мероприяти ирттерме палӑртнӑ. Раҫҫейри тӗрлӗ хулара ҫынсем пӗрле пухӑнса «День Победы» юрра шӑрантараҫҫӗ. Кунашкал акцие Шупашкар та хутшӑнӗ.
Ку мероприяти ҫу уйӑхӗн 8-мӗшӗнче 18 сехетре Хӗрлӗ тӳремре иртӗ. Унта кашниех хутшӑнма пултарать. Юрлама пӗлни, хӑш ӳсӗмре пулни пӗлтерӗшлӗ мар — пурне те хапӑлласах кӗтеҫҫӗ.
Хӗрлӗ тӳреме пынӑ кашни ҫынна хутран ӑсталанӑ ялав парӗҫ, унӑн тепӗр енче юрӑ сӑмахӗсем пулӗҫ. Мероприятие вокал студийӗсем, пултарулӑх ушкӑнӗсем те хутшӑнӗҫ.
Сӑмах май, кунашкал мероприяти пӗлтӗр те иртнӗ. Унта ун чухне 7 пин ытла ҫын хутшӑннӑ.
Нумаях пулмасть Раҫҫейре Пӗтӗм вырӑссен диктанчӗ иртрӗ. Ҫулсерен йӗркеленекен акцие Чӑваш Ен те яланхи пекех хастар хутшӑнчӗ.
Кӑҫал диктанта 500 яхӑн ҫын хутшӑнса пӗлӗвне тӗрӗсленӗ. Аса илтерер: ӑна Шупашкарта тӑватӑ ҫӗрте ҫыртарнӑ: И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУра, ЧР Наци вулавӑшӗнче, Ҫӗнӗ Шупашкарта, Раҫҫей Перекет банкӗн Чӑваш Енри уйрӑмӗнче. ЧПУра диктанта РФ Патшалӑх Думин депутачӗ Алена Аршинова вуланӑ.
Чӑваш Енре 500 яхӑн ҫынран иккӗшӗ диктанта «5» паллӑлӑх ҫырнӑ. Ытти паллӑсем пирки каламаҫҫӗ. Кӑҫал текста Андрей Усачев ҫыравҫӑ хатӗрленӗ. Вӑл «Этот древний-древний мир» ятлӑ пулнӑ.
Сӑмах май, иртнӗ ҫул диктанта ҫичӗ ҫын «5» паллӑлӑх ҫырнӑ.
Шупашкарта Аслӑ Ҫӗнтерӳ кунӗ умӗн «Георги хӑйӑвӗ» акци ирттерме хатӗрленеҫҫӗ. Унпа килӗшӳллӗн, ЧР хула администрацийӗн культура тата туризм аталанӑвӗн управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкарта 35 пин ытла хӑю валеҫме палӑртнӑ.
Хӑюсене хулара ҫу уйӑхӗн 19-мӗшӗсенче валеҫӗҫ. Волонтерсенчен ӑна Модӑсен ҫурчӗ, Республика тӳремӗ, Хӗрлӗ тӳрем тата халӑх нумай пухӑнакан вырӑнсенче илме май пулӗ.
Акцие ирттермешкӗн 30 пин ытла хӑю туяннӑ. Ҫавӑн пекех ака уйӑхӗн 27-мӗшӗнче училище-техникумра, аслӑ шкулсенче Георги хӑйӑвне валеҫме палӑртнӑ. Кун валли тепӗр 5 пин яхӑн хӑю туяннӑ.
Ака уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Раҫҫейре Пӗтӗм вырӑссен диктантне ҫырнӑ. Унта ют ҫӗршывра пурӑнакансем те хутшӑннӑ.
Пирӗн республикӑра акцие хастар хутшӑннине палӑртмалла. Пӗтӗмпе вырӑс чӗлхипе 478 ҫын пӗлӗвне тӗрӗсленӗ.
И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУра диктанта 350 ҫын ҫырнӑ. ЧР Наци вулавӑшне 61 ҫын килнӗ. Ҫӗнӗ Шупашкарти 6-мӗш гимназие вара — 39-ӑн, Раҫҫей Перекет банкӗн Чӑвашри уйрӑмне 28-ӑн пынӑ.
ЧПУра диктанта тӑваттӑмӗш ҫул ҫырнӑ ӗнтӗ. Кӑҫал унта диктант текстне РФ Патшалӑх Думин Вӗренӳ енӗпе ӗҫлекен комитетӑн Председателӗн ҫумӗ Алена Аршинова вуланӑ.
Ку акцие Раҫҫейре 13 ирттереҫҫӗ. Ҫак тапхӑрта вӑл анлӑ сарӑлнӑ.
Ку акцие кашни ҫулах ирттереҫҫӗ. Аслӑ Ҫӗнтерӳ уявӗ ҫывхарнӑ май ветерансене инҫе ҫӳрекен пуйӑспа тӳлевсӗрех илсе ҫӳрӗҫ.
Кунашкал акцие Раҫҫейӗпех ирттереҫҫӗ. Билетсене купе вакунӗсем е «Сапсан» пысӑк хӑвӑртлахлӑ пуйӑсӑн эконом-класӗ валли илме май пур.
Документсене ака уйӑхӗн 15-мӗшӗнчех йӗркелеме тытӑннӑ. Тӳлевсӗр билет илмешкӗн ҫак документсем кирлӗ: Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин участникӗ е сусӑрӗ пулнине ӗнентерекен удостоверени, е «Ленинграда хӳтӗленӗшӗн» удостоверени.
Ветеранпа пӗрле каякан ҫыннӑн та кассӑна хӑйӗн ячӗ-шывне ӗнентерекен документсем илсе килмелле. Акци ҫу уйӑхӗн 3-10-мӗшӗсенче иртӗ.
ЧР Наци вулавӑшӗнче йӑлана кӗнӗ «Библиокаҫ» Пӗтӗм Раҫҫейри акци иртет. Ака уйӑхӗн 22-мӗшӗнче иртекенскере Наци вулавашӗ 145 ҫул тултарнине тата Раҫҫейри Кино ҫулталӑкне халаллӗҫ.
Акци вӑхӑтӗнче 40 ытла лапам ӗҫлӗ. 18 сехетре «Чӑваш кӗнеки» центрта «Манӑн вулавӑш» асаилӳсен каҫӗ пулӗ. 19 сехетре «Литература сӑнарӗ» кастинг йӗркелӗҫ. Ӑна ЧР Кинематографистсен пӗрлӗхӗпе пӗрле ирттерӗҫ. Унта кашниех чӑваш режиссерӗсен умӗнче пултарулӑхне кӑтартма, кинора ӳкерӗнмешкӗн йыхрав илме май пулӗ. Кун валли сӑвӑ, юптару е проза хатӗрлемелле. Е текста кастинг вӑхӑтӗнчех парӗҫ. 16–25 ҫулсенчисене — 19–20 сехетсенче, 26-ран аслӑраххисене 20–22 сехетсенче итлӗҫ.
19 сехетре Александр Яковлев йӗркеленӗ каҫ пуҫланӗ. Вулавӑшра икӗ дискусси клубӗ ӗҫлӗ. 10 ҫултан аслӑрах ачасем валли сӑнавсем, экспериментсем, фокуссем ирттерӗҫ.
Ҫавӑн пекех ҫак каҫ вулавӑшра куравсем ӗҫлӗҫ.
Ака уйӑхӗн 12-мӗшӗнче, Космонавтика кунӗнче, Чӑваш Енре «Спица ҫинчи хӗвел» велочупу ирттерӗҫ. Вӑл Ҫӗнӗ Шупашкар хулинче 10 сехет ҫурӑра пуҫланӗ.
Хастарсемпе спортсменсем велосипед ҫине ларса Андриян Николаев космонавтӑн тӑван тӑрӑхне, Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Шуршӑла, ҫитӗҫ.
Ку акцие 2012 ҫултанпа ирттереҫҫӗ. Пӗлтӗр вӑл Мӑнкунра иртнӗ. Ҫавна май унта 120-130 ҫын хутшӑннӑ. Кӑҫал 100 ҫын хутшӑнасса шанаҫҫӗ. Чупура 20 ҫухрӑм парӑнтарма тивӗ.
Акци «Эпир космоссӑр тата велосипедсӑр пурӑнаймастпӑр» ятпа иртӗ. Финиша ҫитсен «Эпир космоссӑр пурӑнаймастпӑр» фильма кӑтартӗҫ. Вӑл «Оскар» премине тивӗҫнӗ. Ҫавӑн пекех Космонавтика музейне ҫитӗҫ.
+14.3 °C