Шупашкарта Аслӑ Ҫӗнтерӗве 70 ҫул ҫитнӗ май Волонтерсен хулари корпусне йӗркеленӗ. Маларах ун пеккисене республикӑри мӗнпур муниципалитетра йӗркеленӗ.
Волонтер корпусӗн тӗп тӗллевӗ — май килнӗ таран ытларах ҫамрӑка Ҫӗнтерӳ уявне явӑҫтарасси. «Яш-кӗрӗмпе хӗр-упраҫа эпир мероприятисене йӗркелеме тата ирттерме пулӑштарасшӑн кӑна мар, вӑй пӗрлӗхре пулнине кӑтартса парасшӑн», — тенӗ «Роспатриотцентр» пуҫлӑхӗ Ксения Разуваева.
Волонтерсем пӗрер акцие хутшӑннипех лӑпланмӗҫ, системӑлла ӗҫлӗҫ. Кунта асӑну палӑкӗсемпе ҫар мухтавӗн вырӑнӗсене, масарсене тирпейлесе тӑрасси те, шырав ӗҫӗнче пулӑшасси те кӗрет.
Республикӑри ял-хулана ҫутӑпа чи хитре капӑрлатнине палӑртма ирттернӗ республика конкурсне пӗтӗмлетнӗ.
Конкурса мунципалитетсенчен 17 заявка тӑратнӑ. Тӳресене конкурсантсен шухӑшӗн хӑйне евӗрлӗхӗ, йӑлана кӗмен техника меслечӗсемпе усӑ курни тӗлӗнтернӗ. Пӗчӗк кӑна ялсенче те илеме туйнине палӑртнӑ вӗсем.
Капла конкурса ирттерме республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев сӗннӗ-мӗн.
Ҫӗнӗ ҫула хатӗрленсе капӑрлатнине ӗнентерме муниципалитетсем фотоӳкерчӗксем те, видеоматериалсем те ярса панӑ.
Конкурса хутшӑннисене пилӗк ушкӑна пайласа хакланӑ. Республика пӗлтерӗшлӗ хуласем хушшинче Шупашкар ҫӗнтернӗ, район пӗлтерӗшлисенчен — Куславкка. Вӑрмар районӗнчи Энӗшпуҫ та конкурса палӑрнӑ. Икӗ номинаципе ҫӗнтерӳҫӗсене палӑртман, мӗншӗн тесен пӗрер заявка кӑна пулнӑ. Заявка тӑратнисем — Вӑрнар поселокӗ тата Комсомольски районӗнчи Нӗркеҫ ялӗ.
Нумаях пулмасть Шупашкарти «Ковчег» зоокӗтесре икӗ марал вырӑн тупнӑ. Хальлӗхе вӗсем кунти рациона хӑнӑхса ҫитеймен-ха. Ҫынсем панӑ кишӗрпе купӑстана сурса ҫеҫ кӑлараҫҫӗ.
Хальлӗхе вӗсене утӑпа тата сӗлӗпе тӑрантараҫҫӗ, хура ҫӑкӑр ҫитереҫҫӗ. Ҫурҫӗр пӑланӗсем валли ятсем тупман-ха. Аҫипе ами валли кашни ҫын ят сӗнме пултарать. Нарӑсӑн 22-мӗшӗнче вӗсене ят хурӗҫ.
Шупашкара илсе килнӗ пӑлансем ҫамрӑк-ха. Ҫитӗнсен 155 сантиметр таран пулма, 350 килограмм тайма пултараҫҫӗ.
Зоокӗтес ӗҫченӗ Ольга Романова каланӑ тӑрӑх, ҫулла кӗтесе пуянлатасшӑн. Ҫурҫӗр тилли, хурарах тӗслӗ тилӗ, пысӑк кайӑксем илсе килесси пирки шухӑшлаҫҫӗ.
«Чӑвашгражданпроект» институтра Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ архитекторӗн Альфред Ибрагимовӑн куравӗ уҫӑлнӑ. Унта пуҫтарӑннӑ йышлӑ хӑнасем унӑн пултарулӑхӗпе паллашнӑ. Ибрагимовӑн ӗҫӗсен шутӗнче — юсаса ҫӗнетнӗ Наци вулавӑшӗ, Чӑваш Енӗн Аслӑ сучӗн ҫурчӗ, «Мегаполис» ҫурчӗ, «Республика» бизнес-центр, «Волга-Премиум» хӑна ҫурчӗ, Шупашкарти Гладков урамӗнчи «Хаклык» мечет, «Волжский-2» микрорайонти, Мускав проспектӗнчи, Горький проспектӗнчи, Ахазов тата Гагарин урамӗсенчи ҫуртсемпе предприятисем.
Шупашкарӑн тӗп архитекторӗ Вениамин Мамуткин Альфред Лукиановича унӑн биографийӗнче хисепе тивӗҫ страницӑсем тесе ырланӑ. Чӑн та, унӑн ӗҫӗсене Раҫҫейӗн тата Чӑваш Енӗн Стройминӗн Хисеп хучӗсемпе, Раҫҫейӗн архитекторсен союзӗн медалӗпе палӑртнӑ.
Ҫӑхавсене Чӑваш Енре пурӑнакансем «Халӑх тӗрӗслевӗ» порталта пӗлтерме пултарассине эпир пӗлтернӗччӗ. Аса илтеретпӗр, ҫӗнӗ ресурс иртнӗ ҫул вӗҫӗнче ӗҫлесе кайнӑччӗ. Халӗ унта пӗрремӗш ҫӑхавсем ҫитерме тытӑннӑ. Тӗп ыйтӑвӗ ҫул-йӗр пахалӑхӗпе тата картишсене пуҫтарасси-тирпейлессипе ҫыхӑннӑ иккен.
Ҫӗнӗ интернет-портала чи малтанах Шупашкар хула, Шупашкар тата Етӗрне район ҫыннисем ҫырма тытӑннӑ.
Ҫӑхавсемпе сӗнӳсене ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ пулӑшу, ҫыхӑну, социаллӑ сфера, бизнес, экологи, хӑтлӑхпа инфраструктура, ҫул-йӗр тата ял хуҫалӑхӗ енӗпе ҫыхӑннӑ ыйтусене йышӑнаҫҫӗ. Ҫырӑва чӑвашла та, вырӑсла та шӑрҫалама юрать. Сӑнӳкерчӗксем ярса парсан та аван. Ыйтӑва 10 кунта хуравласса шантараҫҫӗ.
Чӑваш Республикин хӗрарӑмсен канашӗ тата Шупашкар хула администрацийӗ кӑҫал та «Чи лайӑх атте» хула конкурсӗ ирттерет. Ҫапла, тӗрӗсех, кӑҫал та. Мӗншӗн тесен унччен те ун пеккине йӗркеленӗ.
Конкурс Ҫӗршыв хӳтӗлевҫин кунӗ умӗн, нарӑсӑн 20-мӗшӗнче, Хусанкай ячӗллӗ Культура керменӗнче иртмелле.
Мероприятин тӗп тӗллевӗ ашшӗн ҫемьери, ачасене воспитани парассинчи вырӑнне кӑтартасси теҫҫӗ. Мероприятие ашшӗ кӑна мар, унӑн ҫемйин хутшӑнмалла.
Конкурса хутшӑнас текенсен хӑйсен кӑмӑлӗ пирки Шупашкарти Карл Маркс урамӗнчи 36-мӗш ҫуртри 408 пӳлӗме ҫырупа е kult@gcheb.cap.ru электрон адреспа шӑрҫаласа пӗлтермелле.
Паян, Тани Юн ҫуралнӑ кунӗнче, кино ӳкерес ӗҫре тӑрмашакан хастарсем пӗрремӗш чӑваш киноактрисине асӑнма унӑн вил тӑпри ҫине кайса килчӗҫ.
Ушкӑнра «Сӑвар ТВ» ертӳҫи, Чӑваш Республикинчи кинематографистсен пӗрлешӗвӗн председателӗ Ультиар Цыпленков, унӑн ҫумӗ Илтимер Ефремов, «Аксар» студи ертӳҫи Алексей Иванов-Сӗрмек, «Хыпар» хаҫат журналисчӗ Надежда Смирнова, Тани Юн тӑванӗ Березкина Светлана Ивановна, продюссер тата режиссер Юрий Спиридонов, Хусанкай ячӗллӗ культура керменӗнчи режиссер Владимир Синяев пулчӗҫ.
Паллӑ актрисӑна ҫӑкӑр-тӑварпа асӑнчӗҫ, унӑн пысӑк калӑпӑшлӑ ӗҫне асаилчӗҫ. «Пухӑннӑ ушкӑнра Шупашкарти пӗр-пӗр урама Тани Юн ятне памалли пирки шухӑш та пулчӗ», — пӗлтерет Илтимер Ефремов. Светлана Березкина Тани Юн вӗсен килӗнче мӗнле пурӑнни пирки, паллӑ артисткӑн пурнӑҫӗнчи йывӑрлӑхӗсем ҫинчен аса илсе каласа пачӗ. Асӑну мероприятийӗ хӗрлӗ тата сарӑ кӗл чечексем хунипе вӗҫленчӗ.
Тани Юн пулас паллӑ актриса 1903 ҫулхи кӑрлачӑн 28-мӗшӗнче Етӗрне районӗнчи Чурпай ялӗнче ҫуралнӑ. Пирӗнтен вӑл 1977 ҫулхи юпан 6-мӗшӗнче уйрӑлса кайнӑ. Ӑна Шупашкарти Карачура патӗнчи ҫӑвара пытарнӑ.
Паян Алексей Ладыков постановлени алӑ пусса хӑш-пӗр автобуссемпе маршруткӑсен ҫулӗсене улшӑнусем кӗртнӗ.
1-мӗш автобус малашне Ҫӗнӗ Кӑнтӑрпа Ҫурҫӗр Анӑҫ микрорайонсене ҫыхӑнтарӗ, Ленин Комсомолӗн урамӗпе иртӗ. 2-мӗш автобус малашне Алькеша тарин ҫӳрӗ (хальхи вӑхӑтра унта 7-мӗш ҫӳрет). 8-мӗш маршрут «Финская долина» (чӑв. Финн айлӑмӗ) микрорайонти ҫынсене транспортпа тивӗҫтерӗ, Шупашкарӑн Кӑнтӑр Анӑҫпа Ҫурҫӗр Анӑҫ микрорайонӗсене ҫыхӑнтарӗ.
Маршруткӑсене илес пулсан 30-мӗш тата 65-мӗшсем малашне Дементьев урамӗне «Садовӑй» микрорайон таран ҫӳрӗҫ. 26-мӗш номерли вара «Ҫӗнӗ хула» тата «Радужнӑй» микрорайонсене транспортпа тивӗҫтерӗ. 34-мӗш, 40-мӗш тата 53-мӗш маршруткӑсене вара пӗтерме йышӑннӑ — вӗсемпе халӑх сахал усӑ курать имӗш.
Нарӑсӑн 7-мӗшӗнче Раҫҫейре Хӗллехи спорт енӗсен кунӗ иртмелле. Ҫав куна ҫулталӑк каялла Сочире уҫӑлнӑ Хӗллехи Олимп вӑййисен кунӗпе ҫыхӑнтарнӑ.
Пирӗн республикӑра ҫав кун тӗрлӗ мероприяти ирттерме палӑртаҫҫӗ. Халӑх чи йышлӑ хутшӑнаканнисен шутне «Пирӗн шанчӑкӑн пӑрӗ» тӑркӑч (коньки) спорчӗ пулӗ. Ӑмӑртӑва шуҫ тупанпа профессилле майпа ярӑнакансем те, ун ҫине хутран-ситрен тӑракансем те хутшӑнаяҫҫӗ. Вӑл Ҫӗнӗ Шупашкарти Андриян Николаев ячӗллӗ тӗп стадионта иртмелле.
Ҫӗнӗ Лапсарти йӗлтӗр базинче вара арҫынсемпе хӗрарӑмсем 5 тата 10 километра тупӑшӗҫ. Шупашкарти «Олимп» стадионта спорт уявӗ иртӗ. Вӑл 16 сехетре пуҫланӗ. Унта фигуристсем, шуҫ тупанпа ярӑнакансем, хоккеистсем хӑйсен пултарулӑхне кӑтартӗҫ. Уяв пӑр ҫинчи каҫхи ташӑ каҫӗпе вӗҫленӗ.
Шупашкарти 3-мӗш ача-пӑча музыка училищинче «Музыка фольклорӗ» уйрӑма Чӑваш Енре пуҫласа уҫнӑ. Професси умӗнхи хушма пӗлӳ паракан учрежденисенче халиччен ун пекки пулман-мӗн.
Ушкӑна Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ Людмила Петухова ертсе пырать. Хӑй вӑл Шупашкарти Федор Павлов ячӗллӗ музыка училищинче фольклор уйрӑмне ертсе пырать.
Музыка шкулӗнчи «Музыка фольклорӗ» программӑна вырӑс тата чӑваш фольклорне, йӑла тата вӑйӑ юррисене, халӑх кӗввисене, фольклорӑн ытти енне ӑша хывтарас тесе йӗркеленӗ иккен. Историлле юрӑсене те, балладӑсемпе эпосла халапсене те кунта шӗкӗлчеме хавас.
Фольклор кӗвви-ҫеммине купӑспа, блокфлейтӑпа каланӑ май ачасем вӑл инструментсене чунтан ӑша хываҫҫӗ иккен. Блокфлейтӑпа калама пӗрремӗш класранах хӑнӑхтараҫҫӗ. «Лада» фольклор ансамблӗ сцена ҫине тухма та ӗлкӗрнӗ ӗнтӗ — ачасем Шупашкарти музыка училищинче иртнӗ фольклор ансамблӗсен «Янра, юрӑ» хула фестивалӗне хутшӑннӑ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (19.04.2025 21:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 748 - 750 мм, 16 - 18 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Петров Юрий Филиппович, ветеринари ӑслӑлӑхӗсен тухтӑрӗ, профессор ҫуралнӑ. | ||
| Петров Леонид Порфирьевич, чӑваш чӗлхин тӗпчевҫи ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |