Нумаях пулмасть Шупашкарти «Ковчег» зоокӗтесре икӗ марал вырӑн тупнӑ. Хальлӗхе вӗсем кунти рациона хӑнӑхса ҫитеймен-ха. Ҫынсем панӑ кишӗрпе купӑстана сурса ҫеҫ кӑлараҫҫӗ.
Хальлӗхе вӗсене утӑпа тата сӗлӗпе тӑрантараҫҫӗ, хура ҫӑкӑр ҫитереҫҫӗ. Ҫурҫӗр пӑланӗсем валли ятсем тупман-ха. Аҫипе ами валли кашни ҫын ят сӗнме пултарать. Нарӑсӑн 22-мӗшӗнче вӗсене ят хурӗҫ.
Шупашкара илсе килнӗ пӑлансем ҫамрӑк-ха. Ҫитӗнсен 155 сантиметр таран пулма, 350 килограмм тайма пултараҫҫӗ.
Зоокӗтес ӗҫченӗ Ольга Романова каланӑ тӑрӑх, ҫулла кӗтесе пуянлатасшӑн. Ҫурҫӗр тилли, хурарах тӗслӗ тилӗ, пысӑк кайӑксем илсе килесси пирки шухӑшлаҫҫӗ.
«Чӑвашгражданпроект» институтра Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ архитекторӗн Альфред Ибрагимовӑн куравӗ уҫӑлнӑ. Унта пуҫтарӑннӑ йышлӑ хӑнасем унӑн пултарулӑхӗпе паллашнӑ. Ибрагимовӑн ӗҫӗсен шутӗнче — юсаса ҫӗнетнӗ Наци вулавӑшӗ, Чӑваш Енӗн Аслӑ сучӗн ҫурчӗ, «Мегаполис» ҫурчӗ, «Республика» бизнес-центр, «Волга-Премиум» хӑна ҫурчӗ, Шупашкарти Гладков урамӗнчи «Хаклык» мечет, «Волжский-2» микрорайонти, Мускав проспектӗнчи, Горький проспектӗнчи, Ахазов тата Гагарин урамӗсенчи ҫуртсемпе предприятисем.
Шупашкарӑн тӗп архитекторӗ Вениамин Мамуткин Альфред Лукиановича унӑн биографийӗнче хисепе тивӗҫ страницӑсем тесе ырланӑ. Чӑн та, унӑн ӗҫӗсене Раҫҫейӗн тата Чӑваш Енӗн Стройминӗн Хисеп хучӗсемпе, Раҫҫейӗн архитекторсен союзӗн медалӗпе палӑртнӑ.
Ҫӑхавсене Чӑваш Енре пурӑнакансем «Халӑх тӗрӗслевӗ» порталта пӗлтерме пултарассине эпир пӗлтернӗччӗ. Аса илтеретпӗр, ҫӗнӗ ресурс иртнӗ ҫул вӗҫӗнче ӗҫлесе кайнӑччӗ. Халӗ унта пӗрремӗш ҫӑхавсем ҫитерме тытӑннӑ. Тӗп ыйтӑвӗ ҫул-йӗр пахалӑхӗпе тата картишсене пуҫтарасси-тирпейлессипе ҫыхӑннӑ иккен.
Ҫӗнӗ интернет-портала чи малтанах Шупашкар хула, Шупашкар тата Етӗрне район ҫыннисем ҫырма тытӑннӑ.
Ҫӑхавсемпе сӗнӳсене ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ пулӑшу, ҫыхӑну, социаллӑ сфера, бизнес, экологи, хӑтлӑхпа инфраструктура, ҫул-йӗр тата ял хуҫалӑхӗ енӗпе ҫыхӑннӑ ыйтусене йышӑнаҫҫӗ. Ҫырӑва чӑвашла та, вырӑсла та шӑрҫалама юрать. Сӑнӳкерчӗксем ярса парсан та аван. Ыйтӑва 10 кунта хуравласса шантараҫҫӗ.
Чӑваш Республикин хӗрарӑмсен канашӗ тата Шупашкар хула администрацийӗ кӑҫал та «Чи лайӑх атте» хула конкурсӗ ирттерет. Ҫапла, тӗрӗсех, кӑҫал та. Мӗншӗн тесен унччен те ун пеккине йӗркеленӗ.
Конкурс Ҫӗршыв хӳтӗлевҫин кунӗ умӗн, нарӑсӑн 20-мӗшӗнче, Хусанкай ячӗллӗ Культура керменӗнче иртмелле.
Мероприятин тӗп тӗллевӗ ашшӗн ҫемьери, ачасене воспитани парассинчи вырӑнне кӑтартасси теҫҫӗ. Мероприятие ашшӗ кӑна мар, унӑн ҫемйин хутшӑнмалла.
Конкурса хутшӑнас текенсен хӑйсен кӑмӑлӗ пирки Шупашкарти Карл Маркс урамӗнчи 36-мӗш ҫуртри 408 пӳлӗме ҫырупа е kult@gcheb.cap.ru электрон адреспа шӑрҫаласа пӗлтермелле.
Паян, Тани Юн ҫуралнӑ кунӗнче, кино ӳкерес ӗҫре тӑрмашакан хастарсем пӗрремӗш чӑваш киноактрисине асӑнма унӑн вил тӑпри ҫине кайса килчӗҫ.
Ушкӑнра «Сӑвар ТВ» ертӳҫи, Чӑваш Республикинчи кинематографистсен пӗрлешӗвӗн председателӗ Ультиар Цыпленков, унӑн ҫумӗ Илтимер Ефремов, «Аксар» студи ертӳҫи Алексей Иванов-Сӗрмек, «Хыпар» хаҫат журналисчӗ Надежда Смирнова, Тани Юн тӑванӗ Березкина Светлана Ивановна, продюссер тата режиссер Юрий Спиридонов, Хусанкай ячӗллӗ культура керменӗнчи режиссер Владимир Синяев пулчӗҫ.
Паллӑ актрисӑна ҫӑкӑр-тӑварпа асӑнчӗҫ, унӑн пысӑк калӑпӑшлӑ ӗҫне асаилчӗҫ. «Пухӑннӑ ушкӑнра Шупашкарти пӗр-пӗр урама Тани Юн ятне памалли пирки шухӑш та пулчӗ», — пӗлтерет Илтимер Ефремов. Светлана Березкина Тани Юн вӗсен килӗнче мӗнле пурӑнни пирки, паллӑ артисткӑн пурнӑҫӗнчи йывӑрлӑхӗсем ҫинчен аса илсе каласа пачӗ. Асӑну мероприятийӗ хӗрлӗ тата сарӑ кӗл чечексем хунипе вӗҫленчӗ.
Тани Юн пулас паллӑ актриса 1903 ҫулхи кӑрлачӑн 28-мӗшӗнче Етӗрне районӗнчи Чурпай ялӗнче ҫуралнӑ. Пирӗнтен вӑл 1977 ҫулхи юпан 6-мӗшӗнче уйрӑлса кайнӑ. Ӑна Шупашкарти Карачура патӗнчи ҫӑвара пытарнӑ.
Паян Алексей Ладыков постановлени алӑ пусса хӑш-пӗр автобуссемпе маршруткӑсен ҫулӗсене улшӑнусем кӗртнӗ.
1-мӗш автобус малашне Ҫӗнӗ Кӑнтӑрпа Ҫурҫӗр Анӑҫ микрорайонсене ҫыхӑнтарӗ, Ленин Комсомолӗн урамӗпе иртӗ. 2-мӗш автобус малашне Алькеша тарин ҫӳрӗ (хальхи вӑхӑтра унта 7-мӗш ҫӳрет). 8-мӗш маршрут «Финская долина» (чӑв. Финн айлӑмӗ) микрорайонти ҫынсене транспортпа тивӗҫтерӗ, Шупашкарӑн Кӑнтӑр Анӑҫпа Ҫурҫӗр Анӑҫ микрорайонӗсене ҫыхӑнтарӗ.
Маршруткӑсене илес пулсан 30-мӗш тата 65-мӗшсем малашне Дементьев урамӗне «Садовӑй» микрорайон таран ҫӳрӗҫ. 26-мӗш номерли вара «Ҫӗнӗ хула» тата «Радужнӑй» микрорайонсене транспортпа тивӗҫтерӗ. 34-мӗш, 40-мӗш тата 53-мӗш маршруткӑсене вара пӗтерме йышӑннӑ — вӗсемпе халӑх сахал усӑ курать имӗш.
Нарӑсӑн 7-мӗшӗнче Раҫҫейре Хӗллехи спорт енӗсен кунӗ иртмелле. Ҫав куна ҫулталӑк каялла Сочире уҫӑлнӑ Хӗллехи Олимп вӑййисен кунӗпе ҫыхӑнтарнӑ.
Пирӗн республикӑра ҫав кун тӗрлӗ мероприяти ирттерме палӑртаҫҫӗ. Халӑх чи йышлӑ хутшӑнаканнисен шутне «Пирӗн шанчӑкӑн пӑрӗ» тӑркӑч (коньки) спорчӗ пулӗ. Ӑмӑртӑва шуҫ тупанпа профессилле майпа ярӑнакансем те, ун ҫине хутран-ситрен тӑракансем те хутшӑнаяҫҫӗ. Вӑл Ҫӗнӗ Шупашкарти Андриян Николаев ячӗллӗ тӗп стадионта иртмелле.
Ҫӗнӗ Лапсарти йӗлтӗр базинче вара арҫынсемпе хӗрарӑмсем 5 тата 10 километра тупӑшӗҫ. Шупашкарти «Олимп» стадионта спорт уявӗ иртӗ. Вӑл 16 сехетре пуҫланӗ. Унта фигуристсем, шуҫ тупанпа ярӑнакансем, хоккеистсем хӑйсен пултарулӑхне кӑтартӗҫ. Уяв пӑр ҫинчи каҫхи ташӑ каҫӗпе вӗҫленӗ.
Шупашкарти 3-мӗш ача-пӑча музыка училищинче «Музыка фольклорӗ» уйрӑма Чӑваш Енре пуҫласа уҫнӑ. Професси умӗнхи хушма пӗлӳ паракан учрежденисенче халиччен ун пекки пулман-мӗн.
Ушкӑна Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ Людмила Петухова ертсе пырать. Хӑй вӑл Шупашкарти Федор Павлов ячӗллӗ музыка училищинче фольклор уйрӑмне ертсе пырать.
Музыка шкулӗнчи «Музыка фольклорӗ» программӑна вырӑс тата чӑваш фольклорне, йӑла тата вӑйӑ юррисене, халӑх кӗввисене, фольклорӑн ытти енне ӑша хывтарас тесе йӗркеленӗ иккен. Историлле юрӑсене те, балладӑсемпе эпосла халапсене те кунта шӗкӗлчеме хавас.
Фольклор кӗвви-ҫеммине купӑспа, блокфлейтӑпа каланӑ май ачасем вӑл инструментсене чунтан ӑша хываҫҫӗ иккен. Блокфлейтӑпа калама пӗрремӗш класранах хӑнӑхтараҫҫӗ. «Лада» фольклор ансамблӗ сцена ҫине тухма та ӗлкӗрнӗ ӗнтӗ — ачасем Шупашкарти музыка училищинче иртнӗ фольклор ансамблӗсен «Янра, юрӑ» хула фестивалӗне хутшӑннӑ.
Республикӑра муниципалитетсен чи лайӑх-тӳре шарине палӑртмасси ырӑ йӑлана кӗнӗ темелле. Пӗлтӗр те ирттерчӗҫ ӑна. 2014 ҫулта районсемпе хула округӗсен тата ял тӑрӑхӗсен чи лайӑх служащийӗсене уйрӑмшар номинаципе палӑртрӗҫ.
«Мунициаплитет районӗн, хула округӗн чи лайӑх муниципалитет служащийӗ» ята Канаш хулин физкультурӑпа спорт пайӗн пуҫлӑхӗ Искандер Мингалеев ҫӗнтернӗ. Иккӗмӗшпе виҫҫӗмӗш вырӑнсене Шупашкар хула администрацийӗн массӑллӑ информаци хатӗрӗсемпе тата информаципе тишкерӳ енӗпе тӑрӑшакан пай пуҫлӑхӗ Татьяна Загоскина тата Канаш район администрацийӗн пурлӑх тата ҫӗр хутшӑнӑвӗсен пайӗн сектор заведующийӗ Валерий Чернов тухнӑ.
«Хула (ял) тӑрӑхӗн чи лайӑх муниципалитет служащийӗ» номинацире Пӑрачкав районӗнчи Семеновскинчи ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ Людмила Канылина — ҫӗнтерӳҫӗ. Иккӗмӗш вырӑна Ҫӗрпӳ районӗнчи Тавӑшкасси ял тӑрӑхӗн ертсе пыракан специалист-эксперчӗ Ольга Алексеева йышӑннӑ, виҫҫӗмӗшӗнче — Йӗпреҫ районӗнчи Пӑва ял тӑрӑхӗн аслӑ специалист-эксперчӗ Людмила Григорьева.
Ӑҫта кирлӗ унта лартса хӑваракан машинӑсене Шупашкарта штрафстоянкине ӑсатаҫҫӗ. Хула пуҫлӑхӗсем хушнипе ирттерекен мероприяти тӗллевне урамсене юртан тасатма кансӗрлекеннисене тиесе каяҫҫӗ.
Пӗр талӑкра, кӑрлачӑн 23-мӗшӗнче кӑна, Шупашкрати 18 урапа штрафстоянкӑна ӑсаннӑ. Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа унта 239 машина лекнӗ. Автомобильсене урапасене лартма юраман вырӑнтан куҫарнине пӗлтереҫҫӗ. Водительсем хӑйсен тимӗр «урхамахӗсене» Илпек, Ленинград, Пролетари урамӗсене, Тӗп пасар патне лартса хӑварма кӑмӑллаҫҫӗ иккен.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (05.05.2025 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 742 - 744 мм, 12 - 14 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 3-5 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Фёдоров Михаил Фёдорович, чӑваш этнографӗ, ҫыравҫи ҫут тӗнчерен уйрӑлнӑ. | ||
| Васан Анатолий Васильевич, чӑваш сӑвӑҫи, литература тӗпчевҫи ҫуралнӑ. | ||
| Н.В. Фёдоров Республика кунне патшалӑх уявӗ шутне кӗртнӗ. | ||
| Республика кунне патшалӑх уявӗсен шутне кӗртнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |