Шупашкарти транспорт тата строительство технологийӗсен техникумӗнче вӗренекен хӗрӗн ӗҫӗ
«Волонтеры могут все» (чӑв. Нимеҫӗсем йӑлтах пултараҫҫӗ) Пӗтӗм Раҫҫейри экологи акцийӗнче ҫӗнтернӗ.
Чӑваш Енӗн Вӗренӳ министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, Софья Клинцева (унӑн ертӳҫи – Татьяна Федорова преподаватель) конкурса «Благоустройство внутреннего двора Чебоксарского техникума ТрансСтройТех» (чӑв. ТрансСтройТех Шупашкарти техникумӑн картишне хӑтлӑлатасси) проекта тӑратнӑ. Софья тӑван техникумӑн шалти картишӗ валли ландшафт хатӗрленӗ. Унта студентсемпе преподавательсене канмалли вырӑн пулӗ.
Проектпа пӑхнӑ тӑрӑх, Шупашкарти Кременский урамӗнчи 34-мӗш ҫурт ҫывӑхӗнчи лаптӑка тапхӑршарӑн илемлетмелле. Унтах пӗчӗк скульптурӑсем вырнаҫтарӗҫ.
Шупашкарти автозаправка станцине сӳтмелле. Апла йышӑну кӑлараканни — Чӑваш Енӗн Арбитраж сучӗ.
Сӑмах Шупашкарти Ҫӗрпӳ тата Гагарин урамӗсем хӗресленнӗ вырӑн пирки пырать. Унти автозаправка станцине сӳтме ыйтаканни республикӑн тӗп хулин администрацийӗ пулнӑ. Суд хула мэрийӗпе килӗшнӗ. Анчах йышӑну саккунлӑ вӑя хальлӗхе кӗреймен-ха.
Шупашкар хула администрацийӗ А.И. Дельман уйрӑм усламҫӑ тата «ТПТК «Волганефтьхолдинг» тулли мар яваплӑ общество тӗлӗшпе суда ҫитнӗ. Автозаправкӑна тӑваканнисем ҫавсем пулнӑ иккен. Суд йышӑнӑвне пӑхӑнсан ответчиксен заправкӑна сӳтмелле, унти объектсене пуҫтарса каймалла, ҫӗр лаптӑкне усӑ курма юрӑхлӑ туса хӑвармалла.
Хула мэрийӗ АЗС муниципалитетӑн ҫӗрӗпе тивӗҫлипе усӑ курманнине пӗлтернӗ. Хулан генпланӗпе килӗшӳллӗн ҫав тӑрӑхра ҫул пулмалла.
Никита Тӗнче (Васильев) каллех ҫулҫӳреве кайма хатӗрленет. Хальхинче вӑл ҫемйипе – мӑшӑрӗпе Анастасийӑпа тата хӗрӗпе Аяпа – ҫула тухӗ. Вӗсем хӗвеланӑҫри ҫӗршывсене кайма палӑртнӑ.
Ҫемье ҫу уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче ҫула тухӗ. Пӗчӗк Ая (вӑл ҫулталӑк та тултарман-ха) ятарлӑ велоприцеп ҫинче пулӗ. Пӗрремӗш маршрут паллӑ ӗнтӗ: Шупашкар – Питӗр.
Никита Тӗнче каланӑ тӑрӑх, Питӗре икӗ уйӑха яхӑн, тен, кайӗҫ, мӗншӗн тесен вӑл ку таранччен ачапа ҫула тухса курман.
Питӗр хыҫҫӑн – Эстони, унтан кӑнтӑр енне – Балкан ҫурмаутравӗсем ҫине – ҫитме палӑртнӑ. 2020 ҫулхи хӗл хыҫҫӑн ӑҫта каяссине пӑлӑртман-ха. Ҫапах ӗмӗчӗ пур: океан урлӑ каҫса урӑх континента лекесшӗн.
Пӑр кунран кун ҫӳхелет, хӑш-пӗр ҫӗрте катӑлса та пырать. Ҫӑлавҫӑсем асӑрхануллӑ пулмалли пирки ҫине-ҫинех аса илтереҫҫӗ, уйрӑмах – пулӑҫӑсене.
Паян ав пӗр каччӑ чутах пӑр катӑкӗ ҫинче ишсе кайман. Кун пек хыпара «Про Город» хаҫата Артур Терентьев халӑх корреспонденчӗ пӗлтернӗ.
Паян Коопераци институчӗ ҫывӑхӗнче, 17 сехетре, ӑнсӑртран пулнӑ ку. Хайхискер пӑр ҫинче тусӗсемпе вылянӑ. Унччен те пулман – пӑр катӑлнӑ, пӗр ҫамрӑк ун ҫинче тӑрса юлнӑ. Пӑр катӑкӗ ҫыранран ишсе кайнӑ.
Ҫӑлавҫӑсене тӳрех чӗннӗ. Вӗсем каччӑ патне катерпа ишсе пынӑ, ҫыран хӗррине илсе тухнӑ. Каччӑ пӑр катӑкӗ ҫинче 5 минута яхӑнах тӑнӑ.
Нарӑс уйӑхӗн вӗҫӗнче Шупашкарта пурӑнакан 28 ҫулти арҫын тӗнче тетелӗнче юсав ӗҫӗсем туни пирки пӗлтерӳ панӑ. Ун патне кӗҫех «полици ӗҫченӗ» шӑнкӑравланӑ, Б.Хмельницкий урамӗнчи ҪҪХПИ ҫуртӗнче юсав ӗҫӗсем ирттерме ыйтнӑ.
Хайхи «полици ӗҫченӗ» ҫав арҫынна кӗсье телефонӗн счечӗ ҫине укҫа хума, ӗҫтешӗсем валли коньяк, канфет туянма ыйтнӑ, ҫакна патшалӑх автоинспекцийӗн дежурнӑй чаҫне илсе пыма каланӑ. 28-тискер ҫаксене туянса 5 пин тенке яхӑн тӑкакланӑ.
Анчах патшалӑх автоинспекцийӗнче ӑна никам та кӗтсе илмен. Унчченхи номерпе шӑнкӑравланӑ – телефона сӳнтернӗ. ҪҪХПИре ӑна ултавҫӑ аллине лекни пирки ӑнлантарнӑ.
Ҫак ултавҫӑ Шупашкар ҫыннисене нумай улталанӑ-мӗн. Ку тӗслӗх хыҫҫӑн вара ӑна тытма май килнӗ. Ултавҫа Краснодар крайӗнче тытса чарнӑ, ӑна акан 8-мӗшӗнче Шупашкара илсе ҫитернӗ. Ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Ака уйӑхӗн 7-мӗшӗнче Сӑр юханшывӗнче ҫухалнӑ икӗ арҫыннӑн виллисене тупнӑ. Вӗсем – йӗкӗреш, 1956 ҫулта ҫуралнӑскерсем.
Ҫак йӗкӗреш Шупашкарта пурӑннӑ. Пӗр кунхине, акан 6-мӗшӗнче, вӗсем Етӗрне хули ҫывӑхне, Сӑр юханшывне, пулла кайнӑ. Хайхискерсем каҫхине ҫыхӑнӑва тухма пӑрахнӑ. Пӗрин арӑмӗ йӗкӗреш ҫухални пирки полицие пӗлтернӗ.
Ака уйӑхӗн 7-мӗшӗнче ирхине Сӑр юханшывӗнче икӗ арҫын виллине тупни пирки хыпар ҫитнӗ. Кун тӗлӗшпе следстви умӗнхи тӗрӗслев ирттереҫҫӗ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, арҫынсем пӑр айне анса кайнӑ, ҫыран хӗррине тухайман – ҫавӑнтах шӑнса вилнӗ.
Шупашкарта 42 ҫулти арҫын тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе тишкерсе пӗтернӗ, суда ярса панӑ. Юсанмалли учрежденире ӗҫлекенскер лифтсенче хӗрачасене тапӑннӑ. Кун пирки «ПроГород Чебоксары» кӑларӑм хыпарлать.
Хайхи ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗлтӗрхи авӑн уйӑхӗнче Шупашкарти ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ районӗнчи нумай хваттерлӗ пӗр ҫуртӑн лифтӗнче вӑл, Красноармейски арҫынни, 11 ҫулти хӗрачана ҫулӑхнӑ. Ҫавӑн хыҫҫӑнах ӑна тытса чарнӑ, хупса хунӑ. Пуҫиле ӗҫе тишкернӗ вӑхӑтра ҫак арҫын ытти преступление туни те ҫиеле тухнӑ. Унран пӗтӗмпе 10 ача шар курни паллӑ пулнӑ.
Каласа хӑвармалла, ӗҫ-пуҫа тӗпченӗ май 1 пин 250 кӳнтеленрен ыйтса пӗлнӗ, тӗрлӗ йышши 80 ытла экспертиза ирттернӗ. Пуҫиле ӗҫ тишкерӗвӗ 35 томлӑ пулса кайнӑ.
Шупашкарти тухтӑрсем усал шыҫӑпа чирлӗ 55 ҫулти арҫынна кӑткӑс операци тунӑ. Унӑн чӗлхине тӗпӗ-йӗрӗпе касса илсе ҫӗннине лартса панӑ. Кун пирки «ПроГород Чебоксары» кӑларӑм хыпарлать.
Хайхи ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫак арҫыннӑн тӑваттӑмӑш тапхӑра куҫнӑ усал шыҫӑ пулнӑ, чӗлхи пӗтӗмпех юрӑхсӑра тухнӑ. Ҫавна май тухтӑрсем ӑна касса илме, хӑйӗн ӳт-мышципе усӑ курса ҫӗннине лартса пама йышӑннӑ. Ку операци чӑннипех питӗ кӑткӑс шутланать-мӗн, ҫавна май пур центрта та ун йышши операцисем тумаҫҫӗ.
Каласа хӑварни вырӑнлӑ пулмалла, асӑннӑ операци ӑнӑҫлах иртнӗ. Халӗ арҫыннӑн хими-пайӑрка сиплевӗ витӗр тухмалла, хӑй тӗллӗн апатланма тата калаҫма хӑнӑхмашкӑн реабилитаци тапхӑрне тӳссе ирттермелле. Врачсем хушнине пурнӑҫласа пырсан вӑл чиперех калаҫма, ҫиме пултарӗ.
Паян ирхине РФ Сывлӑх сыхлавӗн министерствин, Шупашкарти тата Ҫӗнӗ Шупашкарти медицина учрежденийӗсен ӗҫченӗсем Шупашкарти кӳлмеке хускану тума пухӑннӑ. Пӗтӗмпе 600 яхӑн ҫын пухӑннӑ.
Медицина ҫыннисем шӑматкун хускану тума тухасси йӑлана кӗнӗ ӗнтӗ. Вӗсем Пӗтӗм тӗнчери сывлӑх кунне халалланӑ «Пурнӑҫ патне – 10 пин утӑм» акцие хутшӑннӑ.
Зарядка 9 сехетре пуҫланнӑ, ӑна республикӑри фитнес-аэробика федерацийӗн элчисем ирттернӗ. Медицина ӗҫченӗсем хусканусем тунӑ хыҫҫӑн уҫӑлса утнӑ.
Сывлӑх сыхлавӗн министрӗ Владимир Викторов пӗлтернӗ тӑрӑх, медицина ӗҫченӗсем хускану кунне пиллӗкмӗш уйӑх ирттереҫҫӗ.
Шупашкарти следовательсем пӗр коммерци фирмин директорӗ тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе тишкерсе пӗтернӗ. Ҫак пуҫлӑх подшипниксем сутас тӗлӗшпе ӗҫленӗ.
Директор налук тӳлемен тесе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Следстви палӑртнӑ тӑрӑх, 2014 ҫулхи виҫҫӗмӗш кварталтан пуҫласа 2016 ҫулхи тӑваттӑмӗш кварталччен вӑл налук декларацийӗнче суя цифрӑсем кӑтартса налук тӳлессинчен хӑтӑлнӑ. Ҫапла майпа вӑл хыснана 15,5 миллион тенкӗ тӑкак кӳнӗ.
Следстви пуҫлансан усламҫӑн тата организацин пурлӑхне арестленӗ. Кун хыҫҫӑн директор тӑкака, пенисемпе штрафсене – пӗтӗмпе – 20 миллион тенкӗ ытла – саплаштарнӑ. Ҫапла пуҫлӑх явап тытман, ун тӗлӗшпе пуҫарнӑ ӗҫе чарса лартнӑ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (25.04.2025 21:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 743 - 745 мм, 10 - 12 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 0-2 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр енчен вӗрӗ.
| Яковлев Иван Яковлевич, чӑваш халӑхне ҫутта кӑлараканӗ ҫуралнӑ. | ||
| Алентей Григорий Тимофеевич, чӑваш сӑвӑҫи, ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Грибанов Владимир Иванович, сӑвӑҫ, тӑлмач, Чӑваш АССРӗн тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ ҫуралнӑ. | ||
| Трифонова Валентина Ивановна, чӑваш актриси ҫуралнӑ. | ||
| Лебедева Елена Алексеевна, чӑваш чӗлхин тӗпчевҫи ҫуралнӑ. | ||
| Ларионов Николай Николаевич, чӑваш сӑвӑҫи, ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Малов Аркадий Васильевич, чӑваш сӑвӑҫи, тӑлмачӗ ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
| Чӑваш наци радиовӗ пӗрремеш хут эфира тухнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |