«Чӑваш ҫӗрӗ ҫинче Пӗтӗм тӗнчери кинофестивале ҫулсерен ирттерни, хамӑр патра режиссерсене, продюсерсене, Раҫҫейри театрпа кинори паллӑ актерсене, киноведсене, кинокритиксене курма питех кӑмӑллӑ», — тенӗ ӗнер Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Шупашкарти кинофестивале килсе ҫитнӗ хӑнасене.

Тӗл пулӑва пресс-конференци евӗр ирттернӗ. Кинофестиваль умӗн килсе ҫитнисен йышӗнче Раҫҫей халӑх артисчӗ Александр Пашутин, совет тата Раҫҫей кинорежиссерӗ тата сценарисчӗ, ачасен «Ералаш» киножурнал илемлӗх ертӳҫи Борис Грачевский, Франци актерӗ Биби Насери пулнӑ.

Ӗнер каҫхине вара Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче Пӗтӗм тӗнчери кинофестиваль уҫӑлнӑ. Шупашкарта вӑл кӑҫалхипе 12-мӗш хут иртет.

Шупашкара сӑвӑсран ерекен энцефалит вакцинине илсе килнӗ. Прививка тума кӑмӑл пур тӑк – тархасшӑн. Ӑна уйрӑмах командировкӑна ҫӳрекенсене, строительство отрчӗсенче тӑрӑшакан студентсене тума сӗнеҫҫӗ. Энцефалит Тутарстанра, Пермьре, Кировра сарӑлнӑ. Ҫак тӑрӑхсене кайма пуҫтарӑнсан прививка тума ан манӑр.

Хулари 1-мӗш ача-пӑча пульници ҫумӗнче Ҫемье вакцинацийӗн центрне ятарласа йӗркеленӗ. Сӑвӑс ӳте кӗрсе ларсан мӗн тумалла? Унран мӗнле сыхланмалла? Кирек мӗнле ыйтӑва та Гигиена тата эпидемиологи центрне шӑнкӑравласа уҫӑмлатма пулать: 56-29-58, 56-29-54, 66-22-09.

Каласа хӑвармалла: Чӑваш Енре энцефалит инфекцине тупса палӑртман. Анчах боррелиоз ернӗ тӗслӗхсем пулнӑ. Пӗлтӗр унашкал 22 тӗслӗхе тупса палӑртнӑ.

Ҫу уйӑхӗн 26-мӗшӗнче Шупашкарта велосипедпа ярӑнма кӑмӑллакансем пухӑнӗҫ. Чӑваш Ен Пӗтӗм Раҫҫейре иртекен Велопарада пӗрремӗш хут хутшӑнӗ.

Велосипедҫӑсем Хӗрлӗ лапамра 11 сехет тӗлне пухӑнӗҫ. Вӗсем Президент бульварӗпе кайса Мускав проспектне ҫитӗҫ, унтан «Рашча» ҫавраҫулпа ҫаврӑнса каялла килӗҫ. «Студентсен хули» чарӑнура пит-стоп пулӗ. Юлашкинчен мероприятире 2 велосипед, 3 самокат, велосипедҫӑн 10 наборне (фляга, фляга тытмалли хатӗр, мультитуп), 10 веломайка выляттарӗҫ.

Велопарада хутшӑнас килет-и? Тархасшӑн. Ку тӳлевсӗрех. Анчах хӑш-пӗр йӗркене пӑхӑнма тиветех: мероприятие ӳсӗр килме, агитаци ирттерме юрамасть. Ҫавӑн пекех мероприяти йӗркелӳҫисем ирӗк памасӑр ялавсемпе усӑ курма, униформа тӑхӑнма юрамасть.

Велопарадра нимеҫӗсем пулӗҫ. Велочупуҫӑсем сехетре 14-15 ҫухрӑм хӑвӑртлӑхпа ҫеҫ кайӗҫ.

Чулхулари «Срочноденьги» тулли мар яваплӑ обществӑн филиалӗсем Чӑваш Енре те пур. Ҫак кунсенче организацие судра явап тыттарнӑ.

Шупашкарта пурӑнакан 35 ҫулти арҫын шӑпах ҫак компанире кредит илнӗ. Анчах хайхискер вӑхӑтра тӳлесе пыман, парӑма кӗрсе кайнӑ. Лешсем вара ӑна лӑпкӑ пурӑнма паман.

Кредит компанийӗн ӗҫченӗсем Шупашкар арҫыннин «Контактри» страници ҫине хитре мар сӑмахсемпе хӑратса ҫырнӑ, парӑма татма ыйтнӑ. Ку кӑна мар, арҫын хӑйӗн страници ҫине ачисене сӑнӳкерчӗкӗсене вырнаҫтарнӑ. Кусем вара вӗсен айне порнографи сӗмӗллӗ сӑнӳкерчӗксем лартнӑ. Судра ҫакна та шута илнӗ.

Судья арҫын енче пулнӑ. «Срочноденьги» организацие 50 пин тенкӗ штраф тӳлеттерме йышӑннӑ. Постановлени саккунлӑ вӑя кӗмен-ха.

Чӑваш Енри профессионал ҫыравҫӑсен пӗрлешӗвӗ тинех киллӗ пулса тӑнӑ. Пире кун пирки асӑннӑ пӗрлешӗвӗн правленийӗн ертӳҫи, «Хыпар» издательство ҫурчӗн «Тӑван Атӑл» журналӗн редакторӗ Лидия Филиппова пӗлтерчӗ.

Ҫыравҫӑсем малашне Шупашкарти Хусанкай урамӗнчи 20-мӗш ҫуртри (унта Халӑхсен туслӑхӗн ҫурчӗ вырнаҫнӑ) 205-мӗш офисра тӗл пулӗҫ. Вӗсем конференц-залпа, курав залӗпе, музыка аппаратурипе, кирлӗ ытти оборудованипе усӑ курайӗҫ. Ӗҫ пӳлемӗнче хальлӗхе сӗтел-пукан ҫук-ха, анчах ӑна ҫывӑх вӑхӑтра тупса выранҫтарасса шанаҫҫӗ.

Офис уйӑрма май тупнӑшӑн Профессионал ҫыравҫӑсен пӗрлешӗвӗ Чӑваш Енӗн Культура, национальноҫсен ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗн министерствине, Константин Яковлев министра тата этноконфесси пайӗнче ӗҫлекенсене тем пекех тав тӑвать.

Ҫу уйӑхӗн 18-мӗшӗнче Шупашкарта Карл Маркс урамӗнчи пӗр ҫурт тӗлӗнче темиҫе машина ҫапӑннӑ. ЧР ШӖМӗн пресс-служби хыпарланӑ тӑрӑх, аварире тӑватӑ машина шар курнӑ.

Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх «Lada Xray» машинӑри 33 ҫулти водитель «Суту-илӳ ҫурчӗ» еннелле кайнӑ чухне хӑвӑртлӑха пысӑклатнӑ. Вӑл руле итлеттереймен – транспорт хирӗҫ килекен ҫул ҫине тухса кайса «Лада Грантӑпа» ҫапӑннӑ.

Унтан автомобиль ҫине тепӗр икӗ машина пырса тӑрӑннӑ. Аварире «Lada Xray» машина салонӗнче ларнӑ 5 ҫулти хӗрача, «Lada Granta» машинӑра пулнӑ 22 ҫулти хӗрпе каччӑ аманнӑ.

Шупашкарти аэропортра авиапассажирсене тӗрӗсленӗ. Раҫҫейӗн Шалти ӗҫсен министерствин Транспорт ҫинчи лини пайӗпе Чӑваш Енри суд приставӗсем «Узнай о своих долгах» (чӑв. Хӑвӑн парӑмсем пирки пӗл) акци ирттернӗ. Ку вӑл — «Должник» (чӑв. Парӑмҫӑ) профилактика мероприятийӗнсенчен пӗри.

Аэропортри пассажирсем вӗҫсе каймалли залра транспорт полицийӗн ӗҫченӗсем ҫынсене унти суд приставӗсем патне йыхравланӑ. Лешсем пассажирсен парӑм пуррипе ҫуккипе кӑсӑкланнӑ.

Акци вӑхӑтӗнче Мускава тата Анапӑна вӗҫекен 250 ҫынна тӗрӗсленӗ.

Транспорт ҫинчи лини пайӗ парӑмсем (штрафсем, алиментсем, налуксем) пуррипе ҫуккине ҫынсем Патшалӑхӑн пулӑшӑвӗн порталӗнче те пӗлме пултарнине пӗлтерсе унта та кӑсӑкланма май пуррине аса илтерет.

Шупашкартан Симферополь хулине самолетпа ҫитме пулать. Паян-ыранах мар. Ҫииес уйӑхран. Тата тӗрӗсрех каласан, ҫӗртме уйӑхӗн 7-мӗшӗнчен.

Икӗ регионти хуласене «Smartavia» (ку вӑл — «Нордавиа» авиакомпанин ҫӗнӗ ячӗ) ҫыхӑнтарӗ. Предприяти самолечӗсем Шупашкартан Симферополе, Симферопольтен Шупашкара хутлӗҫ.

5N-401/402 рейс эрнекунсерен пулӗ.

«Симферополь — Шупашкар» маршрутпа вӗҫекен самолет 09 сехет те 35 минутра хускалӗ те кунта 12 сехет те 15 минутра пулӗ. Шупашкартан вӑл Симферополе 13 сехет те 10 минутра вӗҫсе кайӗ, кӑнтӑрти хулана 16 сехет те 10 минута ҫитӗ.

Икӗ хулана ҫыхӑнтаракан самолет марки — «B-737-500». Ҫул ҫинче вӑл 2 сехет те 40 минут виҫӗ. Авиарейссене ҫӳретме ҫӗртме 7-мӗшӗнчен пуҫласа ҫурла уйӑхӗн 30-мӗшӗччен палӑртнӑ.

«Smartavia» авиакомпанисӗр пуҫне Симферополе «Nordwind Airlines» те пассажирсене турттарӗ. Унӑн рейсӗсем юнкунсерен пулӗҫ. Самолетсене вӑл ҫӗртме уйӑхӗн 5-мӗшӗнчен тытӑнса юпа уйӑхӗччен 2-мӗшӗ таран вӗҫтерӗ.

Ҫак вырсарникун, ҫу уйӑхӗн 19-мӗшӗнче, Шупашкарти Мускав ҫыранӗнче скандинави уттине кӑмӑллакансем тӑваттӑмӗш хут пухӑнӗҫ. Сӑлтавӗ те пур: «Атӑл ҫинчи сывлӑх» фестиваль иртӗ.

Ҫак мероприятие Атӑл кунне тата Пӗтӗм тӗнчери скандинави уттин кунне халаллӗҫ. Ятарлӑ икӗ туя йӑтса тухнӑ ҫынсем дистанцие парӑнтарнӑ вӑхӑтрах медицина тата спорт тытӑмӗнчи специалистсемпе калаҫма пултарӗҫ.

INWA инструкторӗсем Наталья Безлюдная тата Инна Киселева ӑсталӑх класӗсем ирттерӗҫ. Мероприятие хисеплӗ хӑна, Скандинави уттин пӗтӗм тӗнчери федерацийӗн комитечӗн ӑслӑлӑх пайташӗ, Андрей Волков килӗ. Мероприятие Хусанти, Ярославльти, Йошкар-Олари тата ытти хулари скандинави уттин клубӗсем те хутшӑнӗҫ.

Фестиваль 10 сехетре пуҫланать, старт – 11 сехетре.

ЧР сывлӑх сыхлавӗн министрӗ Владимир Викторов пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Енре санитари авиацийӗн вертолечӗсем вӗҫме пуҫлӗҫ. Ку 2020 ҫулӑн иккӗмӗш ҫур ҫулӗнче пурнӑҫланмалла.

Санитари авиацийӗн вертолечӗсем Чӑваш Енри кӗрсе ҫӳреме йывӑр ялсене ҫитӗҫ, тухтӑрсем пациента пулӑшу парӗҫ. Сӑмах май, кунашкалли республикӑра унччен те пулнӑ: СССР вӑхӑтӗнче ҫак тӗллевпе пысӑках мар Ан-2 самолетсемпе усӑ курнӑ. Вӗсем ытларах чухне «Шупашкар – Улатӑр» маршрутпа вӗҫнӗ. Халӗ вара Чӑваш Енре санитари авиацийӗ ҫук.

Владимир Викторов министр пӗлтернӗ тӑрӑх, халӗ вертолетсем туянас, вӗсем валли анса лармалли 6 лапам тӑвас енӗпе калаҫусем иртеҫҫӗ.