Кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Арбитраж сучӗ Шупашкарти агрегат савутне панкрута кӑларас ӗҫе пуҫӑннӑ. Предприятире хальхи вӑхӑтра сӑнав процедури йӗркеленӗ.

Трактор савучӗсен концерне кӗрекен Шупашкарти савута панкрута кӑларма Внешэкономбанк (чӑв. Тулашэкономбанк) тухнӑ.

Суд ларӑвӗнче савут налукҫӑсем умӗнче 60 миллион тенкӗ ытла парӑма кӗрсе кайнӑ. Суд ларӑвӗ иртнӗ кун тӗлне предприяти парӑма татманни палӑрнӑ.

Шупашкарти агрегат савучӗн вӑхӑтлӑх управляющийӗ пулма Владимир Соломатина шаннӑ. Вӑл — «Содействие» (чӑв. Пулӑшу) арбитраж управляющийӗсен хӑй тӗллӗн йӗркелекен организацийӗн пайташӗ.

Вӑхӑтлӑх управляющине сӑнав тапхӑрӗнче уйӑхсерен 30-шер пин тенкӗ шалу илсе тӑма ирӗк панӑ.

Шупашкарти «Волжский-3» микрорайонта пӗр эрне каялла шкул хӑпартма тытӑннӑ. Туса пӗтерсен вӑл Шупашкарти чи пысӑк иккӗмӗш шкул пулӗ. Документсенче палӑртнӑ тӑрӑх, унта пӗр харӑсах 1100 ача пӗлӳ илме пултарӗ.

Строительство ӗҫӗсем епле пынине тӗрӗслеме шкул ҫӗкленӗ ҫӗре Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн пуҫлӑхӗ Иван Моторин тата Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков ҫитсе курнӑ. Кунта ӗҫе икӗ сменӑпа йӗркелени тӳре-шарана уйрӑмах килӗшнӗ.

Палӑртса хӑвармалла, шкул тума 711 миллион тенкӗ кирлӗ пулӗ. Строительство ӗҫӗсене «Старатель» фирма пурнӑҫлать. Строительсен шкула ҫитес ҫулхи утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗччен туса пӗтермелле. Ҫав вӑхӑтчен вӗсен вӗренӳ корпусӗ, 2 хутлӑ спортзал хӑпартма, стадион тата темиҫе спорт лапамӗ хӑтлама тивӗ.

Китай Халӑх Республикин правительстви хыпарланӑ тӑрӑх малтанлӑха тунӑ пӗтӗмлетӳсем 2017 ҫулта вӗсен экономики 6,9% ӳснӗ. Пӗтӗм тӗнчери валюта фончӗ маларах шутласа кӑларнинчен ку пысӑкрах, вӗсен шучӗпе ку кӑтарту 6,5% пулмалла пулнӑ.

Малтанхи ҫулсемпе танлаштарсан Китай экономикин ӳсӗмӗ хӑвӑртланма пуҫланӑ. Ку вара — темиҫе ҫул хушши, 2010 ҫултанпа, пулманни.

Пӗтӗмпе Китайӑн ВВП виҫи 82,72 трлн. юаньпе танлашнӑ. Тенкӗпе виҫсен вӑл 728,73 трлн.-па танлашать. Раҫҫей виҫи — 88 трлн. тенкӗ. Ыттисемпе танлаштарсан пирӗн патшалӑх 12-мӗш вырӑнсенче тӑрать, Китай — 2-мӗшӗнче. Ҫав вӑхӑтрах вӑл пӗрремӗш вырӑна тухасси те инҫе мар тесе шутлаҫҫӗ.

Елчӗк районӗнчи ҫавӑн ятлӑ ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ ҫын ҫырӑвне вӑхӑтра хуравламаннипе ята кӗнӗ. Кӑлтӑка вырӑнти прокуратура тупса палӑртнӑ.

Тӳре-шара патне шӑрҫалакан ҫырусем темле килӗшмесен те вӗсене 30 кунта хуравламалла. Пуҫлӑхсем ячӗшӗн ҫырса яни те час-часах пулкалать-ха, Елчӗк ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ вара алран кайтӑр тесе те алла ручка илме васкаман курӑнать.

Пуҫлӑх патне Елчӗк ял тӑрӑхӗнче пурӑнакансенчен пӗри хӑй тӗпленнӗ нумай хваттерлӗ ҫурта юсас ыйтупа ҫыру янӑ. Пӗр кун иртнӗ, ик кун, эрне, уйӑх. Капла пулмасть тенӗ курӑнать, надзор органне вӗҫтернӗ.

Хурав кӗтсе ывӑннӑ ҫынна прокуратура майлӑ пулнӑ, васкаман пуҫлӑха административлӑ майпа явап тыттарса 5 пин тенкӗ штраф шаплаттарса та панӑ.

«Шупашкарти троллейбус управленийӗ» муниципалитетӑн унитарлӑ предприятийӗ Чӑваш Енӗн Финанс министерствинчен укҫа шыраса илесшӗн. Ҫакна тума вӑл пулӑшакана шырать. Ку хыпара Чӑваш халӑх сайчӗ иртнӗ эрнере пӗлтернӗччӗ. Контракт хакӗ 12 миллион тесе ҫырнӑччӗ унта. Халӗ вара ку конкурса ирттермессине пӗлтернӗ.

Аса илтерер, Шупашкарти троллейбус управленийӗ Чӑваш Енӗн Финанс министерствине ҫӑмӑллӑхлӑ категорие 2014–2015 ҫулсенче турттарнишӗн саплаштарма ыйтма шухӑш тытнӑччӗ. Укҫана шыраса илессине Шупашкарти троллейбус управленийӗ 2021 ҫулхи кӑрлачӑн 31-мӗшӗччен кӗтме хатӗр тенӗччӗ.

Малтанхи пӗлтерӗве те, хальхине те троллейбус управленийӗ патшалӑх нуши валли туянассине пӗлтерекен сайтра вырнаҫтарнӑ.

Нумай пулмасть Тӗп банк 200 тата 2000 тенкӗллӗ хут укҫасене халӑха кӑларчӗ, вӗсем нумай пулмасть пирӗн тӑрӑха та ҫитрӗҫ. Ҫавах та ҫӗнӗ хут укҫа малтанхисенчен самай уйрӑлса тӑрать — хӑш-пӗр сутӑҫсем тата ахаль ҫынсем суя укҫа лекесрен шикленеҫҫӗ. Кӑна шута илсе «Гоззнак» смартфонсем валли ятарлӑ приложени кӑларӗ.

AppStore тата GooglePlay сервиссенче ӑна кӑрлачӑн 18-мӗшӗнче уҫласа илме май пулӗ. Приложени ҫӗнӗ укҫасенчи кашни уйрӑмлӑхӗ пирки пӗлтерӗ. Ҫав вӑхӑтрах вӑл япӑх тунӑ суя укҫасене те палӑртма пултарӗ.

Аса илтеретпӗр, 200 тенкӗллӗ хут укҫа ҫинче Севастополь хулине сӑнланӑ, икӗ пинлӗххи ҫинче вара — Восточный (чӑв. Тухӑҫ) космодромпа Русский (чӑв. Вырӑс) утрав ҫине хывнӑ кӗпере.

Чӑваш Енӗн Физкультурӑпа спорт шкулӗн лаша спорчӗн шкулӗ валли тӑватӑ лаша туяннӑ. Ун валли пӗр миллиона яхӑн тенкӗ тӑкакланӑ. Укҫана республика хыснинчен уйӑрнӑ.

Голштин ӑрачӗллӗ «Ваттерлоо» тата «Фалькор» икӗ ӑйӑр, ҫурма ӑратлӑ «Проф де Стенд» кастарнӑ ӑйӑр тата тракен ӑрачӗллӗ «Мечта поэта» (чӑв. Поэт ӗмӗчӗ) кӗсре туяннӑ. Халӗ вӗсем тренерсем ӗҫлӗҫ. Лашасене турнирта тепӗр 1,5—2 ҫултан ҫеҫ курма май килӗ.

Паянхи кун лаша спорт шкулӗнче 20 ҫултан аслӑрах лашасемпе тренировка ирттерҫҫӗ. Ҫавӑнпа та унтисем янаварсемшӗн питӗ савӑннӑ.

Ҫывӑх вӑхӑтра шкул лашасене аякри турнирсене илсе каймашкӑн ятарлӑ транспорт туянасшӑн. Ун валли республика хыснинче 6,7 миллион тенкӗ пӑхса хӑварнӑ.

«Этническая Чувашия» (чӑв. Этнос Чӑваш Енӗ) туризм кластерӗ пирки темиҫе ҫул ӗнтӗ калаҫаҫҫӗ. Шупашкара 500 ҫул паркра тата Шупашкар районӗнчи Кӑрмӑш ҫывӑхӗнче аталантаракан ҫак проекта пурнӑҫа кӗртсе юлашки ҫулсенче самай ӗҫ тукаларӗҫ-ха. 2013 ҫултанпа проекта 3 миллиарда яхӑн тенкӗ хывнӑ, ҫав шутран 1 миллиарда яхӑн — федераци хыснинчен.

Ҫапах та паянхи куна «Амазония» центрта малтан шантарнӑ аквапарк та, океанариум та ҫук. Инфраструктурӑн пӗр пайне ҫаратнине маларах Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ.

Туризма аталантарассипе ҫыхӑннӑ федераци программи епле пурнӑҫланнине пӗтӗмлетнине тишкернӗ. Унта Чӑваш Ен премьер-министрӗ Иван Моторин Константин Яковлева хытах критикленӗ иккен. Туризм кластерӗ валли уйӑрнӑ укҫапа епле усӑ курнине федераци казначействи тӗрӗсленӗ мӗн те 24 миллион тенкӗлӗх штрафлама йышӑннӑ. Пӗлтӗрхи отчет та юрӑхлӑ пулмасан штраф виҫи тата тепӗр 200 миллионлӑх ӳсме пултарасси пирки сӑмах пулнӑ.

Канашри ача пахчисенчен пӗрин ертӳҫи тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе следовательсем тишкерсе вӗҫне-хӗрне тухнӑ. Хӗрарӑм шӑпине ҫитес вӑхӑтра суд татса парӗ. Хайхискере ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курса укҫана хӑй кӗсьине чикнӗшӗн айӑпласшӑн.

Следстви версийӗ ҫапларах: 2014 ҫулхи нарӑс уйӑхӗнчен пуҫласа пӗлтӗрхи ҫӗртмеччен хӗрарӑм ертӳҫӗ хӑйне пӑхӑнса тӑракан тӑхӑр ҫынна самай пысӑк преми пама хушусем кӑларнӑ. Хайхи премине вара, налуксене тытса юлнӑ хыҫҫӑн, хӑйне тавӑрса пама ыйтнӑ. Ҫакна вӑл укҫа ача пахчин нушисене татса памашкӑн кирлипе сӑлтавланӑ е пачах нимӗн те шарламан. Хуҫа каланинчен иртейӗн-и вара? Ӗҫтешӗсем укҫана кӑларса тыттарнӑ. Ҫапла майпа саккуна пӑхӑнмасӑр ача пахчин ертӳҫи 170 пин тенкӗ ытла хӑйӗн енчӗкне пуҫтарса чикнӗ имӗш.

Палӑртса хӑварар, следстви пынӑ вӑхӑтра 38 кӳнтеленрен ыйтса пӗлнӗ, пӗтӗм хутсене тӗплӗ тишкернӗ.

Сӑн ӳкерчӗкрен шикленсе банк карточки ҫинчи укҫасӑр тӑрса юлнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Кун пек пӑтӑрмахсем тата сиксе тухнине кура сисчӗвлӗх пирки тепӗр хут аса илтерни ытлашши пулас ҫук.

Маларах, аса илтерер, Шупашкар районӗнчи Ҫӗнӗ Тутаркассинче пурӑнакан 39 ҫулти, Ҫӗнӗ Шупашкарти 27-ри тата Шупашкарти 26-ри хӗрарӑмсем шар курнӑччӗ. Хальхинче 22 ҫулти Шупашкар хӗрӗ улталаннӑ, укҫасӑр тӑрса юлнӑ.

Вирус программа банк карттипе ҫыхӑннӑ телефон номерӗ ҫине смс-ҫыру ӑсатать. Унта кӑсӑклантармалли материал (калӑпӑр, сӑн ӳкерчӗк) пурри пирки ӗнентереҫҫӗ. Вӗсене пӑхас е хӑвӑн патна уҫласа илес тесен пӗр-пӗр каҫӑпа иртме сӗнеҫҫӗ. Ҫак утӑма тӑвакансем туххӑмрах укҫасӑр тӑрса юлаҫҫӗ.