Тӗнчере тӗрлӗрен кӗнчеле тесе ахальтен каламан пулӗ. Чӑваш Енӗн Строительство министерствине пӑхӑнакан организацисенчен пӗрне ертсе пыма тивӗҫ пулнӑ пуҫлӑх хӑйне айван тесе ӗнентерме хӑтланса суд тӑрӑх ҫӳрет иккен. Ҫак тӗлӗнмелле хыпара тӗнче тетелӗнчи «Правда ПФО» хаҫат журналисчӗсем пӗлтернӗ.

Унта ҫырни тӑрӑх хакласан, пуҫлӑх пуканне йышӑннӑ ҫын хӑйӗн тилхепийӗ килӗшменрен кутӑнлашма пуҫламан-мӗн-ха. Пӑтӑрмахӗ тепӗр ҫынпа ҫыхӑннӑ. Хайхи пуҫлӑх унччен пӗрле ӗҫленӗ пӗлӗшӗнчен 6 миллион тенкӗ кивҫен илнӗ пулать, ҫавна вӑл хут ҫырсах ӗнентернӗ иккен. Тӳлес вӑхӑт ҫитсен хута ҫырнӑ чух хӑй ӑслӑ-тӑнлах пулманнине ӗнентерме шухӑш тытнӑ. Мӗнле лару-тӑрура алӑ пусса панине те астумасть имӗш, хӑй сывах маррине вӑл суд урлах ҫирӗплетме ыйтнӑ иккен.

Новосибирск облаҫӗнчи таможньӑра ӗҫлекенсем Китайра кӑларнӑ, анчах Раҫҫейри предприятисен тесе тыттарма пӑхнӑ нуские тытса чарнӑ. Пурӗ 500 пин мӑшӑр ытла нуски пулнӑ ҫыхӑра. Вӗсене илсе килекенсем Раҫҫейри «Уют» тата «Алена» предприятисенче кӑларнӑ тесе ӗнентерме хӑтланнӑ. Юлашкинчен асӑннӑ предприяти — Шупашкартан.

Тавар паллине суйса усӑ куракан тӗлӗшпе РФ Административлӑ майпа правӑна пӑсни ҫинчен калакан саккунӑн 14.10-мӗш статйипе административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ. Суя тавар паллипе усӑ курнине кура «Уют» тата «Алена» предприятисене 14 миллион тенкӗ ытлалӑх шар кӑтартнӑ иккен.

Ют предприятисен ячӗпе усӑ курса чӗркенӗ, тӗрӗссипе Китайран килнӗ нуские сутлӑха кӑлармӗҫ, ӑна ҫунтарса яма йышӑннӑ.

Тӑвайри тӗп вулавӑш тытӑмӗн директорне явап тыттарнӑ. Вӑл хӑйне пӑхӑнса тӑракан 19 ҫынран ялсенчи вулавӑшсем валли вывеска тумашкӑн 700-шер тенкӗ пуҫтарнӑ.

Пӗри вара прокуратурӑран пулӑшу ыйтнӑ. Ведомствӑн пресс-служби хыпарланӑ тарӑх, кун хыҫҫӑн саккуна пӑсса пуҫтарнӑ 13 пин те 300 тенке ҫынсене каялла тавӑрса панӑ. Директор тӗлӗшпе вара административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ. Миравай судья ӑна штраф тӳлеттерме йышӑннӑ. Суд постановленийӗнче штраф виҫине палӑртман.

Сӑмах май, Тӑвайри тӗп вулавӑш тытӑмӗн директорӗн тивӗҫӗсене 1987 ҫулта Сӗнтӗрвӑрри хулинче ҫуралнӑ арҫын пурнӑҫлать. Вӑл 2009 ҫулта И.Я.Яковлев ячӗллӗ ЧППУран вӗренсе тухнӑ, унта «технологи тата предпринимательлӗх» специальноҫе алла илнӗ.

Ҫӗмӗрлере пурӑнакан арҫын ачисемшӗн алимент тӳлемен. «Вперёд21.рф.» веб-сайтра пӗлтернӗ тӑрӑх, куншӑн ӑна тӗрмене хупнӑ.

Ҫӗмӗрле арҫыннин икӗ ача. Арӑмӗ унран алимент шыраса илнӗ. Анчах ҫак арҫын укҫа тӳлемен. 2015-2017 ҫулсенче вӑл алимент тӳлеменшӗн пӗрре мар явап тыттарнӑ. Унӑн парӑмӗ 450 пин тенке ҫитнӗ. Анчах ку та ӑна ӑс кӗртеймен.

Нумаях пулмасть икӗ ача ашшӗ суд сакки ҫине ларнӑ. Суд приговорӗпе килӗшӳллӗн, унӑн юсанмалли колонирен 4 уйӑх лармалла.

Ҫӗмӗрлере пурӑнакан арҫыннӑн питӗ эрех ӗҫес килнӗ. Анчах укҫи пулман ахӑртнех. Хайхискер апат-ҫимӗҫ лавккине чирлӗ ачасем валли укҫа пухмашкӑн вырнаҫтарнӑ ешчӗке куҫ хывнӑ.

Пуш уйӑхӗн 11-мӗшӗнче 61 ҫулти арҫын никам та ҫуккипе усӑ курса ҫав ешчӗке уҫнӑ та нухрата вӑрланӑ. Лавккаран укҫа ҫухални пирки тӳрех йӗрке хуралҫисене пӗлтернӗ. Вӑрра тепӗр икӗ сехетренех тытса чарнӑ.

Арҫын ешчӗкрен 4500 тенкӗ вӑрланӑ. Йӗрке хуралҫисем тытса чариччен вӑл укҫан пӗр пайне эрех туянса тӑкакланӑ.

Шупашкарти пӗр аслӑ шкул вӗрентекенӗ явап тытӗ. Ҫӑмӑл мелпе пуяс килни ӑна суд сакки ҫине илсе ҫитернӗ. Кун пирки РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗн пресс-служби пӗлтерет.

Следовательсем тӗпчесе пӗлнӗ тӑрӑх, 53 ҫулти вӗрентекен кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗн 15-17-мӗшӗсенче 46 студентран сӗтев илнӗ. Унӑн кӗсйине пӗтӗмпе 92 пин тенкӗ кӗнӗ. Студентсенчен кашниех 2-шер пин тенкӗ панӑ. Куншӑн вӗрентекен вӗсене хайӗн предмечӗпе зачёт лартса пама шантарнӑ.

Анчах вӗрентекенӗн ҫӑмӑл мелпе пуясси пулман. Кӑрлач уйӑхӗн 17-мӗшӗнче ӑна йӗрке хуралҫисем тытса чарнӑ. Халь суд пулмалла.

Чӑваш Енри ватӑсем валли Мускавран укҫа уйӑрма йышӑннӑ. Ӗҫлӗ хута РФ Правительствин сайтӗнчи «Документы» ярӑмра ӗнер 14 сехет те 30 минутра пичетленӗ.

РФ Правительствин ертӳҫи Дмитрий Медведев пуш уйӑхӗн 15-мӗшӗнче 427-мӗш номерпе алӑ пуснӑ хутра Раҫҫейӗн сыхлӑх фондӗнчен РФ Сывлӑх сыхлавӗн министерствине 4,35 млрд тенкӗ укҫа уйӑрассине каланӑ. Вӑл паллиативлӑ (йывӑр чирлисен асапне ҫӑмӑллатмалли) пулӑшу валли кайӗ.

Ҫак суммӑран Чӑваш Ене те укҫа лекӗ. Пурӗ 49,88 миллион тенкӗ. Сӑмах май каласан, укҫан пысӑк пайӗ — 148 миллион тенкӗ — Пушкӑртстана кайӗ.

Пульницӑсенче паллиативлӑ пулӑшу уйрӑмӗсем уҫнине тата гериаторсем ӗҫлеме пуҫланине специалистсем ҫӗршывра пурӑнакансен кун-ҫулӗ вӑрӑмланнипе сӑлтавлаҫҫӗ.

Комсомольски районӗнчи пульницӑн хирурги уйрӑмне тӗплӗн юсама тытӑннӑ. Юсав ӗҫӗ епле пынине учрежденин тӗп тухтӑрӗ Николай Васильев хӑй тӗрӗслесе тӑрать. Строительсем тӑрӑшакан уйрӑмра шурӑ халатли тахҫан та пӗрре мар, кунсерен пулать иккен.

1985 ҫулта хута янӑранпа пульницӑна тӗплӗн пӗртте юсаман. Палатӑсемпе пӳлӗмсем хальхи вӑхӑтри йӗркепе килӗшсе тӑман. Ку хыпара Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлав министерствин пресс-служби паян пӗлтернӗ.

Каҫал тӑрӑхӗнчи хирургсене хӑтлӑ тата унта сипленекенсене меллӗ пултӑр тесе республика хыснинчен 30 миллиона яхӑн укҫа куҫарса панӑ. Вӑл тупрапа пӳлӗмсене юсаса ҫӗнетнипе пӗрлех унти ҫутӑ пӑралукӗсене, шывпа канализаци пӑрӑхӗсене, сантехникӑна, ӑшӑтмалли тытӑма ылмаштарӗҫ.

Канаш хулине социаллӑ пурнӑҫпа экономика тӗлӗшӗнчен аталантармалли ятарлӑ территорисен шутне кӗртнӗ. Ку йышӑнӑва Раҫҫей шайӗнче кӑларнӑ. Ӑна РФ правительствин Пуҫлӑхӗ Дмитрий Медведев паян, пуш уйӑхӗн 16-мӗшӗнче, алӑ пуснӑ.

Чӑваш Енри монохуласенчен (ун пеккисем республикӑра пиллӗк) пӗртен-пӗр Канаш ҫеҫ ҫав списока лекнӗ.

Канаша ятарлӑ статус пани инвестици проекчӗсене аталантарма пулӑшмалла. Унта вырнаҫаканн производствӑсене налук-хырҫӑ тӳлессипе ҫӑмӑллӑх кӳрӗҫ.

Канашра тулӑ тӗплӗн тирпейлекен, чукун тата хурҫӑ шӑратакан, тумтир ҫӗлекен производствӑсем, бетон, гипс тата цемент производствисем йӗркелеме, машиностроенипе ҫыхӑннӑ производствӑна аталантарма ӗмӗтленеҫҫӗ.

Ятарлӑ статуса 10 ҫуллӑха параҫҫӗ. Ҫав вӑхӑтра унти предприятисен тупӑш налукне малтанхи пилӗк ҫулта 20 процентран 5 процент таран чакарса парӗҫ, кайранхи тепӗр 5 ҫуллӑха — 10 процент.

Хальхи вӑхӑтра Канаш хулин экономика тӑнӑҫлӑхӗ вырӑнти «Промтрактор-Вакун» предприятирен, автоагрегат савутӗнчен килет.

Шупашкарти аслӑ шкулсенчен пӗринче вӗренекен хӗрарӑм (тӗнче тетелӗнчи кӑларӑмсенчен пӗринче вӑл 47-ре пулнине пӗлтернӗ, анчах Чӑваш Енӗн Шалти ӗҫсен министерствин сайтӗнче ҫулне ҫырман) диплом укҫалла ҫыртарма хӑтланса «кӗмӗлсӗр» юлнӑ.

Тӗпчев ӗҫне ҫырса пулӑшакана студентка тӗнче тетелӗнче шыранӑ. Унта, чӑн та, тем сутса илекен те, тем сӗнекен те пур. Хӗрарӑм куҫ хывнӑ пӗлтерӳ авторӗ хӑйӗн ӗҫне 9 пинпе хакланӑ. Анчах малтан ҫур хакне тӳлемелле. Ҫапларах ыйтнӑ пӗлтерӳ авторӗ.

Диплом кирлӗ студентка турткалашса тӑман — укҫана кӑларса хунӑ. Тӗрӗсрех каласан, куҫарса панӑ. Диплом ҫырма хатӗр ҫын ҫавӑн хыҫҫӑн ҫухалнӑ.

Улталаннине ӑнланса илнӗ студентка пакунлисем патне пулӑшу ыйтма вӗҫтернӗ.