Пӗлтӗр «Пушкин карттипе» культура учрежденийӗсем 162 миллиона яхӑн тенкӗ ӗҫлесе илнӗ. Пӗтӗмпе 161,8 миллион билет сутнӑ. Ҫамрӑксем ытларах театра тата кинотеатра ҫуренӗ.
Чӑваш Ен, Раҫҫейӗпе илес тӗк, «Пушкин карттипе» усӑ курассипе пӗрремӗш вырӑн йышӑнать. ЧР Элтеперӗ Олег Николаев ӑна ҫамрӑксене паспорт илнӗ чухне пама сӗннӗ. Вӑл палӑртнӑ тӑрӑх, культура учрежденийӗсем «Пушкин карттипе» 500 миллиона яхӑн тенкӗ ӗҫлесе илме пултараҫҫӗ. Хальлӗхе 30 процентне кӑна ӗҫлесе илнӗ.
Тӑвай районӗнчи Енӗш Нӑрваш ялӗнче СССР халӑх артисткине Вера Кузьминана халалланӑ музей кӗтесӗ уҫасшӑн. Кун пирки нарӑс уйӑхӗн 6-мӗшӗнче асӑннӑ ялта иртнӗ ҫавра сӗтел вӑхӑтӗнче сӳтсе явнӑ. Унта вырӑнти тӳре-шара та, культура учрежденийӗсенче ӗҫлекенсем те пуҫтарӑннӑ. Артистсенчен вара чӑваш халӑх артисчӗсем Иван Иванов тата Сергей Иванов хутшӑннӑ.
Енӗш Нӑрваш ялӗнче чылай ҫул халӑх театрӗ ӗҫлет. Унта Вера Кузьминана халалланӑ музей кӗтесӗ уҫсан вӑл ҫав тӑрӑхра тӗп культура центрӗ пулса тӑрӗ.
«Вера Кузьминична ҫамрӑк артистсемшӗн яланах тӗслӗх пулса тӑнӑ, унӑн ӗҫченлӗхӗ тата театра парӑнни пире хавхалантарса тӑнӑ. Музей кӗтесӗ уҫни — унӑн эткерлӗхне упарса хӑварассинче пӗлтерӗшле утӑм пулса тӑрӗ», — тенӗ Чӑваш академи драма театрӗн артисчӗ Иван Иванов.
Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче (халӗ ӑна «Атӑл Опера» теҫҫӗ) музей уҫасшӑн.
Иртнӗ эрнере учрежденире коллективӑн пухӑвӗ иртнӗ. Ҫавӑн чухне Андрей Попов илемлӗх ертӳҫи, директор тивӗҫне пурнӑҫлакан Андрей Попов иртнӗ ҫула пӗтӗмлетнӗ, кӑҫалхи плансемпе паллаштарнӑ.
Кӑҫал театрта музей уҫасшӑн. Калӑпӑшлӑ ҫак проекта Раҫҫейӗн Культура министерствипе татаА.А. Бахрушин ячӗллӗ Патшалах тӗп театр музейӗпе пӗрле пурнӑҫа кӗртесшӗн. Музей кашни кунах ӗҫлӗ.
Чӑваш хастарӗсем ҫулсеренех «Хавал» университет уҫаҫҫӗ. Кӑҫал вӑл утӑ уйӑхӗн 16-мӗшӗнчен пуҫласа 22-мӗшӗччен ӗҫлӗ.
Аса илтерер: унта чӑваш чӗлхине вӗренме, тӑван халӑхӑмӑрӑн пуян эткерлӗхӗпе кӗске вӑхӑтра туллин те тӗрлӗ енлӗн паллашма май туса параҫҫӗ.
Кӑҫал «Хавал» ҫуллахи университет «Мечта» санаторире ӗҫлӗ. Вӑл Шупашкартан инҫех мар.
Ҫуллахи университета чӑваш чӗлхипе кӑсӑкланакансене пурне те хапӑл туса кӗтсе илӗҫ.
Астӑвӑм
Чӑваш халӑх ҫыравҫи, драматург, Чӑваш театрне йӗркелекенсенчен пӗри тата сиплевҫӗ П.Н. Осипов ҫуралнӑранпа 125 ҫул ҫитнине К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш академи драма театрӗнче паллӑ турӗҫ.
Петр Николаевич пурнӑҫӗнче тӗлӗнмелле самантсем чылай пулнӑ. Вӑл илемлӗ сӑмах вӑйӗпе чӑвашсене чӑмӑртанма чӗнекен, вӗсен сывлӑхне упракан пулма ҫӗр ҫине килнӗ. Ҫакна палӑртрӗҫ юбилей каҫӗнче тухса калаҫакансем.
П.Н. Осипов хӑйӗн ҫамрӑклӑх ҫулӗсем пирки каласа панине ҫур ӗмӗр каялла кинохроника ӳкерсе илнӗ. Ҫав кадрсене тата вуншар ҫул каялла театрта лартнӑ спектакльсене экран ҫинче кӑтартнине пухӑннисем кӑмӑлласа кӗтсе илчӗҫ.
– Эпӗ Хусанти гимназире вӗреннӗ ҫулсенче чӑваш ҫамрӑкӗсем пӗрле пухӑнса ларма кӑмӑллатчӗҫ, – аса илнӗ Петр Николаевич. – Ҫавӑн пек тӗлпулусенчен пӗрне Н.В. Никольский историк пычӗ те чӑваш халӑхӗн аваллӑхӗ пирки каласа пачӗ, пирӗн тӑхӑмсем атӑлҫи пӑлхар халӑхӗнчен пулса кайнине нумай тӗслӗхпе ҫирӗплетрӗ. Эпир халиччен кун пирки пӗлменччӗ.
«Лайм НD» телекурав онлайн сервис мелодрама тата романтика камичӗ жанрӗсемпе кӗске сериалсем ӳкересшӗн. Ӳкерӗнме Шупашкарти темиҫе паллӑ ҫынна чӗннӗ. Вӗсен йышӗнче – Наци телекуравӗн журналисчӗ пулнӑ Сергей Качинский актер та. Вӑл сериалсен режиссерӗ пулӗ. Проект продюсерӗ – Екатерина Морскова.
Нарӑсӑн 1-мӗшӗнче кастинг иртнӗ. Унта модель евӗр 18-50 ҫулсенчи ҫынсене чӗннӗ. Унта 130-ӑн хутшӑннӑ.
Сериала нарӑсӑн 10-12-мӗшӗсенче ӳкермӗ тытӑнӗҫ.
Ольга Паланӑн « Уй варринче» фильмӗ Новороссийскри «Ҫӗнтерӳҫӗсен еткерӗ» Пӗтӗм Раҫҫейри кинофестивальте ҫӗнтернӗ.
Унта 300 ытла ӗҫ тӑратнӑ. Вӗсен йышӗнче чӑваш колоричӗллӗ кинокартинӑна «Истори еткерлӗхӗ пирки ӳкернӗ чи лайӑх музыка фильмӗ» ятарлӑ номинацире палартнӑ.
Ольга Палан – Чӑваш Енри кинематонграфистсен пӗрлӗхен пайташӗ.
Нарӑс уйӑхӗн 13-мӗшӗнче, кӗҫнерни кун, Наци вулавӑшӗнче поэие юратакансен «Хавхалану» клубӗн черетлӗ поэзи каҫӗ иртӗ.
Вулавӑш ӗҫченӗ Антонина Андреева пӗлтернӗ тӑрӑх, поэзие юратакансене Галина Кӗмӗл (Серебрякова) хӑйӗн пултарулӑхӗпе тарӑнрах паллаштарса сӑввисене вуласа парӗ. Кӑрлач уйӑхӗнче ҫуралнӑ ытти поэта те поэзи уявӗнче хапӑл пулӗҫ.
Чӑваш кӗнеке издательствинче «Ҫӑлкуҫ» кӑларӑм кун ҫути курнӑ.
Унӑн авторӗ – Владимир Кузьмин ҫыравҫӑ.
Кӗнеке издательствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, кӗнекене «Ҫӑлкуҫ» роман, очерксем тата калавсем кӗнӗ. Роман вулакана Шупашкарта промышленность тракторӗсен заводне тунипе паллаштарать иккен.
«Ҫӑлкуҫ» романра 5-мӗш стройтреста ертсе пынӑ В.П. Демин; Р.И. Томашов парторг, «Тракторострой» идеологӗ И.В. Львов; СССР строительство министрӗн ҫумӗ А.Е. Якубанец; КПСС обком секретарӗ П.А. Чичикин; И.И. Долгушин – трактор заводне ертсе пыракансенчен пӗри; Э.А. Аблякимов, А.Г. Щекин, В.К. Горобец инженерсем; В.Н. Николаев, А.М. Захаров, Е.И. Сергеев, В.Н. Земченков, А.Е. Шариков, Ю.Б. Яковлев, О.Н. Кузьмина бригадирсем сӑнарланнӑ.
Нарӑс уйӑхӗн 2-мӗшӗнче Александр Алимасов (02.02.1935 – 08.02.2011) портретист, живописец, график, Чӑваш художникӗсен союзӗн пайташӗ, художество культурин паллӑ деятелӗ, Чӑваш Республикин культура тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ ҫуралнӑранпа 90 ҫул ҫитнӗ.
Александр Никанорович пирки Леонид Петров халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче «тивӗҫлипе хакласа ҫитереймен художник» тесе палӑртнӑ.
«Тӑван халӑх историйӗпе тата хальхи вӑхӑтрисемпе ҫыхӑннӑ тӗрлӗ темӑсемпе ӳкернӗскер, пирӗн шутпа чӑваш искусствине чылай ҫул хушши ҫӳлте тытса пыма пултарнӑ. Пӗр тӗслӗх ҫеҫ. Унӑн мухтавлӑ ӗҫӗсенчен пӗр пӗчӗк пайӗ ҫеҫ – 13 портрет (П.Е. Егоров, Н.Я. Бичурин, Н.И. Ашмарин, Н.В. Никольский, И.Я. Яковлев, К.В. Иванов, В.И. Чапаев, А.Н. Крылов, А.А. Изотов, П.П. Хусанкай, А.Г. Николаев, Н.В. Павлова, Н.В. Федоров) – Мускаври Чӑваш Республикин представительствинче упранать. Унти чӑваш живопиҫӗн пысӑк художествӑллӑ произведенийӗсен йышӗнче (кун пек янӑравлӑ сӑмахсене критиксем каланӑ!) 14-мӗш портрет, пирӗн пурнӑҫа та хӑй ҫапларах пурӑнас хавалӗпе кӗрсе юлнӑскер, ҫук пек туйӑнать. Пулмаллах, вӑл та.
Александр Алимасов (хушамачӗн ӑш-чиккинче темскерле эреш те пурах-тӑр!
+10.8 °C