Электронлă вулавăш

Ман свидетельсем хушшинче хампа пĕрле ĕçлекенсем пулчĕç, вĕсем эпĕ тӳрĕ кăмăллă та урă çын пулни çинчен каласа пачĕç тата Наçтӳç хăй манран нумай мăшкăллани, пусмăрласа пурăнни çинчен пĕлтерчĕç; виçĕ çул хушши хваттер хуçи пулнă Марина Ми-хайловна — эпĕ Наçтӳçе лайăх пăхса «улпут майри пек» тумлантарни çинчен тата вăл манран вăрттăн урăх арçынсемпе пурăнни çинчен каласа пачĕ; Наçтӳçĕн ентешĕ пулнă Петр Михайлов унăн ашшĕ совет влаçне хирĕç тăнă çĕрме пуян çын пулни çинчен, упăш-ки райпотребсоюза çаратнă вăрăлла спекулянт пулни тата Наçтӳç хăй те йĕркеллĕ пурăнманни çинчен каласа пачĕ.

Суд ман свидетельсем каланисене ĕненсе Наçтӳç ыйтăвĕсене йышăнмарĕ; судран вăл намăсланса кăна тухса кайрĕ.

Çакăн хыççăн Наçтӳç ман çума текех çулăхмарĕ. Хула хушшинче тĕл пулсан та вăл хуллен мăкăртатса е ним чĕнмесĕр шăппăн кăна иртсе каякан пулчĕ. Пĕр вăхăтра вăл хăй ĕлĕк ĕçленĕ столовăях ĕçе кĕчĕ, унта кухньăра чашăк-тирĕк çуса тăракан пулчĕ. Анчах кухньăри ĕç ăна кăмăла каймарĕ пулмалла е тата поварсем юратмарĕç-и — унтан часах тухрĕ те ĕçсĕр çапкаланса çӳрерĕ.

Пĕр шăрăх август кунĕ пĕр кĕтмен хушăра çак хĕрарăм каллех эпĕ ĕçлекен çĕре пырса кĕчĕ.

— Айта-ха кĕлитура, калаçмалли сăмах пур,— терĕ вăл мана ĕшенчĕк сасăпа.

Пирус тĕтĕмĕпе тулнă коридорта тăрас килмерĕ те, эпĕ кил хушшине тухма сĕнтĕм. Унта сарай умне купаланă вутă купи хĕррине лартăмăр та салхуллă калаçу пуçланчĕ.

— Ыран ирех пăрахутпа Самара тухса каятăп. Унта ман атте шăллĕ пурăнать. Тата малтанхи упăшкам та тĕрмерен тухнă, Самарта ĕçлет теççĕ. Çавсем патне каяс тетĕп. Ну, укçам сахалтарах. Парччĕ мана пĕр аллă-утмăл-тенкĕ... Урăх нихçан та ыйтас çук. Тен, текех пĕр-пĕрне курасси те пулмасть пулĕ,— терĕ те вăл, унăн хура куçĕсем шывланчĕç, хурланнă пек пулса пит-куçне аллисемпе хупларĕ.

Эпĕ унран упăшки Самарта пурăннине ăçтан, мĕнле пĕлни çинчен ыйтрăм.

— Хамăр яла кайса килтĕм, çавăнта каласа пачĕç. Юлташĕ патне çыру янă,— терĕ вăл.

— Мĕншĕн йĕретĕн-ха тата? — ыйтрăм эпĕ.

Наçтӳç час чĕнмерĕ, ĕсĕклеме тытăнчĕ; куçĕсене шурă тутăрпа шăлчĕ, анчах та вĕсем типмерĕç.

— Ху пĕлетĕн пулĕ... Санран уйрăлнă хыççăн ырринех кураймарăм... Петухов — йытă, хытă улталарĕ мана! Малтан санран уйрăлма хистенçи пулчĕ, уйрăлтăмăр та — хăй таста Хусана тухса тарчĕ,— терĕ вăл нăшăклатса.—Укĕнетĕп халь санпа уйрăлнăшăн! Кам?.. Хамах айăплă! — хушса хучĕ вăл çавăнтах.

— Ăна ăнланатăн пулсан ку аван. Уйрăлса кайнă пирки пирĕн малтан савăнса ĕмĕтленнисем те ахалех пулчĕç,— тавăртăм та эпĕ ăна чăнах та хĕрхенсе кайрăм.— Халь çумра укçа çук-ха ман, Наçтӳç... Ыран миçе сехетре каятăн? Пристане пырăп, унта парăп,— терĕм.

Вăл ман çине ĕненмен пек пăхса илчĕ.

— Улталамăп, чăнах та каятăн пулсан паратăпах,— терĕм эпĕ ăна.

— Ирхине тăхăр сехетре каймалла. Суймастăн пулсан питĕ аванччĕ. Тархасшăн! — терĕ Наçтӳç.

— Эпĕ суякан çын мар, эсĕ ăна ху та пĕлетĕн, — терĕм те эпĕ, калаçу пĕтмеллине пĕлтерсе ура çине тăтăм.

— Пыр, пыр эппин пристане. Чăнах та. Ăсат мана. Тен, ку юлашки курнăçу пулĕ,— терĕ те вăл каллех куçĕсене шăлкаласа урамалла тухса кайрĕ.

Тепĕр кун ирхинĕ эпĕ ăна пăрахут çине лартса ăсатса ятăм. Çул çине аллă тенкĕ укçа патăм.

Уйрăлнă чух вăл ӳкĕнчĕк сасăпа çапла каларĕ:

— Каçар, Çерки! Чăнах та нумай тарăхтартăм пуль сана. Сывă пул!

Пăрахут тапрансан эпĕ Атăл çыранне çӳле хăпартăм, Наçтӳç анаталла каякан прахут хӳрине пырса тăчĕ те ман енне нумайччен тутăрпа сĕлтрĕ.

Ку пирĕн чăнах та юлашки хут уйрăлни пулчĕ. Ун хыççăн нумай çулсем иртрĕç. Наçтӳçрен урăх нимĕнле хыпар-хăнар та илтĕнмерĕ.

 

15

Ленăпа тĕл пулнăранпа та нумай вăхăт иртрĕ. Ку хушăра ман ĕç вырăнĕ те улшăнчĕ. Эпĕ хаçат редакцинчен кĕнекесем кăларакан издательствăна куçрăм.

Пĕрре, кĕркунне çывхарнă вăхăтра, манăн поликлиникăна каймалла пулчĕ. Коридорта врач патне кĕрессе кĕтсе ларнă чух хирург пӳлĕмĕнчен шурă халатлă хĕрарăм варкăшса тухрĕ. Ку никам та мар, Лена санитарка пулчĕ! Вăл çынсен чир историйĕ çинчен çырнă хут листисене тытнă та вĕсене таçта кайса пама васкать. Эпĕ ăна чĕнтĕм. Лена çаврăнса пăхрĕ те йăл кулса илсе самантлăха ман пата пырса ларчĕ.

— Ой, Сергей Андрейч!.. Ăçта çухалтăн вара эсĕ! Пачах курăнми пултăн! — терĕ вăл ман алла тытса чăмăртаса.

— Инçетре, хула хĕрринче, пурăнатăп. Поликлиникăна килмен. Хăвăр килĕре пыма чун туртмасть. Михал Николайча кĕвĕçтерес мар тетĕп,— терĕм эпĕ.

Лена ассăн сывласа илчĕ.

— Çаплах пулĕ çав, çапла! — терĕ те вăл мана хăйĕн занятийĕ пĕтиччен тепĕр сехет кĕтсе ларма сĕнчĕ. Хăй çав самантрах аллисенчи хутсене терапевт кабинетне кайса пама васкарĕ...

Вăл ĕçрен тухсан эпир Атăл хĕрринчи бульвара кайса лартăмăр. Лена чылаях улшăннă: начарланнă, шурă пичĕпе çамки çинче нумай тӳссе курнине тата çамрăклăхĕ иртнине пĕлтерекен çинçе пĕркеленчĕксем курăнаççĕ, кăвак куçĕсем шанса шупкаланнă сенкер чечексем пек туйăнаççĕ. Сасси те унăн йăвашланнă. Анчах чĕрипе вăл çапах та хастарлă та çирĕп-ха: çак хастарлăх тапхăр-тапхăр унăн çутă сăн-сăпатĕнче те йăлтăраса илет... Лена малтан эпĕ мĕнле пурăнни çинчен ыйтса пĕлчĕ, унтан хăйĕн пурнăçĕ çинчен калама тытăнчĕ...

— Пирĕн кил хуçи — кинеми вилсе кайрĕ. Пĕр уйăх çитет ĕнтĕ,— терĕ вăл кулянса. — Михал Николайча каллех ĕçрен кăларса ячĕç. Халь хăй те ăнланчĕ пулмалла: малашне вăл нимле учрежденире те ĕçлесе тăма юрăхсăр. Ĕçкĕпех пĕтрĕ! Ĕçри çынсем урăллă та йĕркеллĕ пулсан ӳснĕçем ӳссе пыраççĕ, а ку аялтан аялалла анса пычĕ... Пирĕн вĕт ачасене тăрантармалла, тумлантармалла! Чухăн пурăнатпăр... Халь акă вăл маляра кайрĕ. Ăçта килчĕ унта çурт ăш-чиккисене шуратать, урай сăрлать. Мĕн ĕçлесе тупнине ĕçсех пĕтерет. Укçи çук чух манăн ĕç укçине те тăпăлтарса илсех ĕçет. Ывăлăм, Коля, вун тăваттă тултарчĕ те, ăна вĕренме пăрахтарчĕ... Хăйпе пĕрле ĕçлеме илсе çӳрет. Сима та шкула каять ĕнтĕ... Чĕрине мĕн ыраттарни çинчен каласа пĕтерсен Лена тĕксĕмленнĕ Атăл çинелле пăхрĕ, каллех тарăннăн сывласа илчĕ.

Атăл тăрăх туран уçă çил вĕрет. Вăл тапхăр-тапхăр вăйланса бульварти ватă çăкасемпе çӳллĕ тирексен тăррисене хумхантарать, сарăхнă çулçăсем çиле май вĕлтĕртетсе нӳрĕ çĕр çине тăкăнаççĕ.

— Эх, Сергей Андрейч! Мăшăрсем тĕлĕшĕнчен иксĕмĕр те телейсĕр пултамăр эпир! — терĕ вăл пăртак шухăшласа ларнă хыççăн.— Иксĕмĕре пĕрлешме май килмерĕ. Епле аван пурăннă пулăттăмăр малтанах пĕрлешнĕ пулсан!.. Пулать иккен пурнăçра: пĕр-икĕ утăм аяккалла пуснипех йăнăш çул çине тухса тăратăн... Чăн та, Мишăна эпĕ ăна малтанах юратса мар, хăй вăрçăран сусăрланса таврăннă хыççăн хĕрхеннипе çех качча тухрăм. Унăн йывăр пурнăçне пăртак та пулин çăмăллатма пултармăп-ши тесе шутларăм. Çăмăлттай шухăшлă çынччĕ вăл... Тепĕр енчен тата атте-анне кăмăлне те хирĕç каяймарăм. Вĕсем Мишăна юратрĕç. Пĕтĕм инкек çакăнтан килсе тухрĕ...— Лена каллех вăраххăн сывласа илчĕ те эпĕ мĕн те пулин каласса кĕтрĕ.

— Эсĕ чăннипех те вăрçă инваличĕсен тусĕ пулнă çав, Елена Яковлевна! Вĕсене пурне те хĕрхенеттĕн. Мана та чи малтанах хĕрхеннипе юратса кайрăн вĕт?! Анчах хăш-пĕр инвалидсем хăйсене хĕрхенсен те ырă тăвакан çынна хисеплеме пĕлмеççĕ. Ну, сан мăшăру халь инвалид мар ĕнтĕ вăл, сывă çын пекех çӳрет,— терĕм эпĕ.

Эпир нумай калаçрăмăр. Вăл та, эпĕ те курнăçма май килменнипе час-часах тунсăхлани çинчен пĕр-пĕрне каласа патăмăр.

Хĕрӳсĕр хĕвел Атăл çыранĕн тăвайккиллĕ сăмсахĕ çинелле анчĕ. Эпир бульвартан тухса кайма тăнăччĕ ĕнтĕ. Çак самантра поликлиника хыçĕнчи калинккерен хăвăрт сарă çӳçлĕ, çинçешке хĕр ача сиксе тухрĕ.

— Ах, Сима ку! Темшĕн мана шырать! — терĕ Лена çӳçенсе кайса.

— Анне, эсĕ мĕн халĕ те киле пымастăн? Атте вăрçать вĕт!.. Ўсĕр таврăнчĕ те апат ыйтрĕ. Çимелли пулмарĕ. Эс таврăнманнине пĕлсен урса кайрĕ. Сĕтел çинчи чашăк-тирĕксене çапса çĕмĕрчĕ. Коля чарма тăчĕ те — ăна пĕрех çапса ывăтрĕ. Эпĕ аран тухса тартăм,— терĕ хĕр ача, амăшĕ патне чупсах пырса тăнăскер. Унăн чĕрĕ чечек пек кăвак куçĕсем сăмахне каланă чух пĕрре хĕсĕнеççĕ, тепре чарăлаççĕ. Ку ĕнтĕ вăл хытă пăлханнине пĕлтерчĕ.

Лена хăвăрт салхуланчĕ, пĕр самант нимĕн калама аптраса тăчĕ. Унтан ачин сапаланса кайнă сарă çӳçне шăлса якатрĕ те:

— Мĕн тăвăпăр ĕнтĕ, ачам? Халь ун патне пырса кĕме те хăрамалла,— тесе хучĕ.

— Эпĕ киле кайма хăратăп! — терĕ хĕр ачи амăшĕ çумпе çыпçăнса.

— Хăрамалла çав... Эпĕ кунтине мĕнле пĕлтĕн тата, Сима? Кам та пулин каласа пачĕ-и? — ыйтрĕ амăшĕ.

— Хăвпа пĕрле ĕçлекен сестра каларĕ,— терĕ хĕр ачи.

Бульвартан тухсан эпир ик-виç минутлăха каллех пĕр урам вĕçĕнче чарăнса тăтăмăр.

— Курса калаçас килет, Сергей Андрейч. Хăш чух чĕрене ыраттаракан хуйха-суйха çынна каласа парсан та ăш-чик уçăлнă пекех туйăнать,— терĕ Лена.

— Курнăçас килет те çав, Михал Николайч кĕвĕçет-çке-ха! Тепле, пĕрле калаçса тăнине курсан пушшех аван мар,— терĕм те эпĕ, Елена Яковлевна ман çине хуйхăллăн пăхса илчĕ.

— Çапла... Ну, сывă пул эппин, тепре куриччен! — хушса хучĕ те вăл шывланнă куçĕсене пӳрни вĕçĕпе шăлкаларĕ. Вара вĕсем Аптека урамĕпе хăйсен килĕ еннелле кайрĕç, эпĕ Атăл хĕррипе анаталла, Хресчен çурчĕ патнелле утрăм.

Çанталăк уçă. Пĕчĕк ушкăна чăмăртаннă сульха кайăксем хырлă-чăрăшлă Йăлăм вăрманĕ енчен вĕçсе килсе кăнтăр-хĕвел анăçнелле каяççĕ. Кĕр çитнине пула вĕсем сайра хутран чăрăлтатса кичем сасă параççĕ. Тӳпере ăш-шалла каякан хур кайăксем какăлтатни илтĕнет.

Кĕркуннен те хăйне майлă илемĕ пур. Çав илемпе йăпанса эпĕ хама пусса илнĕ салхуллă шухăшсене сирсе яма тăрăшатăп. Анчах вăл шухăшсем пур пĕрех сирĕлмеççĕ. Мана Ленăпа унăн ачисен пурнăçĕ пăшăрхантарать. Умра сăпай та таса кăмăллă Лена сăн-пичĕ тăрать, хăлхара — вăл хăйĕн телейсĕр пурнăçĕ пирки ӳпкелешни илтĕнет. Манăн мĕнле те пулин пулăшу парса унăн пурнăçне çăмăллатас килет. Малтанхи вăхăтра вăл манăн ăнман пурнăç пирки кулянатчĕ, ман пурнăçа çăмăллатас тесе вăйĕ çитнĕ таран пур енчен те пулăшма тăрăшатчĕ: мана çӳреме йывăр тесе, пасартан апат-çимĕç илсе пырса паратчĕ, кĕпе-йĕме çăватчĕ, тум-тир таврашне тирпейлетчĕ. Халĕ акă унăн хăйĕн пурнăçĕ йывăрланчĕ. Ăна пысăк пулăшу кирлĕ. Вăл хăй ун пек пулăшăва йышăнма килĕшмест пулсан та манăн ăна пулăшмаллах. Çак шухăш мана канăç пами пулчĕ.

 

* * *

Таттисĕр çуса тăракан сивĕ çумăрлă кун каçхи ĕнтрĕкпе тĕксĕмленнĕ. Лупашкара ларакан лутра хула хушши пĕтĕмпех шӳсе кайнă. Çуртсем çинчен тумла шăпăртатать, çырма-çатрасенче пăтранчăк шыв çавăрăнса юхать.

Эпĕ хула варринче пурăнакан пĕр юлташăм патĕнчен тухрăм та хваттерĕме тӳррĕнрех каяс тесе Трубнăй çырми урлă каçакан сукмакпа утрăм. Çырмара шарласа юхакан шыв урлă хунă каçă патне çитрĕм те тăмлă лапракара пĕр çын выртнине курах кайрăм. Патне пытăм та — пĕшкĕнсе пăхатăп: вараланчăк пиншаклă, çара пуçлă арçын; унăн пичĕ-куçĕ те, аллисем те пылчăкпа вараланса пĕтнĕ, урисем пăтранчăк шывра выртаççĕ. Çынни хăй çапах та сывлать-ха. Питне çӳлелле çавăртăм та — усăнчăк хура мăйăхсем курăнса кайрĕç. Анчах та куçĕсем ун хупă. Вăл шыв урлă хунă вĕрлĕк-каçма тăрăх утма тытăннă пулас та, пылчăк çине персе аннă. Юрать-ха, çурри ытла каçса ĕлкĕрнипе унăн пуçĕ шыв хĕрринчи лапрака çине çех тăрăннă. «Эппей, ку хайхи Попов-çке! Вилет вĕт вăл кунта, мĕскĕн!» — терĕм те эпĕ ăна типĕрех çĕрелле сĕтĕрме пуçларăм. Хăйне çын турткаланине туйнă Попов темскер мăкăртатрĕ, аллисене хускаткаларĕ.

Çырма хысакне туртса çитерсен эпĕ ăна ерипен тăратса лартрăм. Пăртак ларнă хыççăн вăл кăшкăрашма, ятлаçма пуçларĕ:

— Эсĕ кам?! Вăрă?! Бандит! Ăçта илсе каятăн мана?! — тĕккелешме тапратрĕ.

Эпĕ ăна çапах пĕр сĕвек вырăнпа туртса хăпартрăм та вутă каски çинче ларса каннă хыççăн хăйсен килĕ енне çавăтса кайрăм. Вăл мана палламарĕ, анчах йĕркеллĕн çавăтса пынă чух текех вăрçмарĕ те.

Тепĕр çур сехетрен эпĕ Попова хăйсен килнех илсе çитертĕм. Килĕнче Лена çук, ачисем анчах.

— Анне паçăрах ăна шырама тухса кайрĕ те килеймерĕ,— теççĕ ачисем.

Ашшĕ пекех хурарах сăнлă та сахал калаçакан ывăл ачи, Коля, Попов тенкел çине усăнса ларсанах унăн пылчăклă аттисене хывса алăк кĕтессине пăрахрĕ, эпĕ хывса панă таса мар пиншакне кăмака çине хучĕ. Хĕр ачи, Сима, малти пӳлĕм алăкĕнчен шиклĕн пăхса тăрать.

— Аннӳ ăçта? — кăшкăрчĕ Попов пăтранчăк куçĕсемпе ывăлне тĕллесе.

— Сана шырама кайрĕ. Эсĕ час килмерĕн те хăрарĕ, кайса шырас терĕ,— хуравларĕ ăна ывăлĕ.

— Шырама-а? Э-э!.. Мана ăçтан тупаять вăл, чăх чĕри!? Тавай-ха чĕлĕм! Чикарккă чĕркесе пар,— мăкиртатрĕ тăна кĕме пуçланă Попов. Çав хушăрах вăл ӳсĕрме пуçларĕ, çăра сурчăкне урайне сура-сура пăрахрĕ.— Э-э-э!

Ывăлĕ тапак тупса чикаркă чĕркенĕ хушăра Попов кравать çинчи хуçлатса хунă тӳшек çинелле тайăнчĕ. Унтан мана палласа илчĕ те хирĕçме тытăнчĕ:

— А-а, эсĕ! Андреев... Сергей! Э-э-э!.. Мĕн тума килтĕп кунта?!. Кам чĕннĕ сана?.. Лена патне килтĕн-и?

— Мĕнле мĕн тума? Хăвна çавăтса килтĕм-çке-ха! Унсăрăн çырма тĕпĕнчи пылчăкра тахçанччен выртаттăн... Шăнса пăсăлаттăн е вилме те пултараттăн,— терĕм те эпĕ ăна, вăл пушшех хирĕçсе кайрĕ.

— Кам хушрĕ сана мана çавăтса килме? Ну, шăнам эпĕ, вилем — санăн мĕн ĕç?! Калăн — ырă çын Андреев çăлнă тесе!.. Кирлĕ мар эсĕ!.. Тух та кай. Э-э-э!.. — кăшкăрчĕ вăл.

— Чим-ха, Михал Николайч, чипер эсир, йĕркеллĕ калаçăр,—терĕм эпĕ ăна.—Мана никам та хушман. Хамăн ирĕкпех, хĕрхенсе çавăтса килтĕм сире...

— Ахалех! Мана çын хĕрхенни кирлĕ мар. Эпĕ хамах пултаратăп, — хăрăлтатрĕ вăл ӳсĕре-ӳсĕре.

Мана вăл тухса кайма хушрĕ.

— Каланăччĕ вĕт сана: ман киле нихçан та килсе кĕнĕ ан пултăр тесе!.. Ман куçа ан курăннă пул! Э-э-э!..— кăшкăрчĕ Попов ура çине тăма хăтланса. Анчах урисем лĕнчĕртетнине пула каллех кравачĕ çине лаклатса ларчĕ.

Нумай калаçса та пур пĕрех ăна çавăраяс çуккине туйса ку кĕвĕçекен çынна эпĕ урăх ӳкĕтлеме те шутламарăм. Унăн ачисене кăна:

— Аннĕр килсен аçăра Трубнăй çырмаран тупса килни çинчен каласа парăр,— терĕм те пурне те ырă каç сунса алăк патнелле утрăм.

Алăкран тухнă чух мана Попов мамласа вăрçнисем тата: — Э-э! О-о-н! — тенисем çеç илтĕнчĕç.

— Килмĕп, килмĕп, ан хăра! — терĕм те эпĕ, пылчăклă çынна çавăтса килнипе хам та хытах вараланнăскер, чĕреме йывăр туйăм хистенипе васкасах хамăн хула хĕрринчи хваттере утрăм.

 

* * *

Çакăн хыççăн часах пирĕн издательство çĕнĕрен туса пĕтернĕ пичет çуртне, Поповсенчен чылай инçете, куçса кайрĕ. Ĕçе çӳреме çывăх пултăр тесе хам та урăх хваттере — хулан тепĕр енне куçса вырнаçрăм. Çакна пула Ленăна эпĕ нумай вăхăт хушши тĕл пулмарăм. Чăн та, курас тесен курма пулатехчĕ ĕнтĕ, анчах манăн Попова кĕвĕçтерес килмерĕ, тата Лена чĕрине те пăлха тасшăн пулмарăм. Çавăнпа вĕсем пурăнакан çывăхалла та каймарăм. Курнăçмасан хăçан та пулин пĕр-пĕрне манăпăр, ку вара маншăн та, уншăн та лайăхрах пулĕ тесе шутларăм.

Анчах çуркуннепе çуллахи вăхăтсенче Поповне хăйне час-часах курма тӳр килетчĕ. Вăл, сăрпа тата шурă акшар шывĕпе вараланнă тумлăскер, кӳпшек питлĕ те усăнчăк хура мăйăхлăскер, йывăррăн утса хула хушшипе е унталла, е кунталла иртсе каятчĕ. Ун хыççăн ашшĕ пекех вараланчăк тумлă ывăлĕ, маляр мелкипе витре йăтнă Коля, утатчĕ. Юлашки çулсенче унăн ывăлĕ те ӳссе çитнĕччĕ ĕнтĕ. Поповĕ хăй тĕл пулсан та яланах мана курманçи пулса çĕрелле е айăккалла пăхса иртетчĕ. Ывăлĕ кăна хăш-пĕр чух хăюсăррăн ман енне пуçне сулса илетчĕ.

Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... » —

Хаклав:

Шухăшĕ: --...вăйсăр...мухтамаллах   мар...вăйлă
Чĕлхе илемлĕхĕ: --...илемсĕр...чаплах   мар...илемлĕ
Содержанийĕ: --...ăшах...вăтам...тарăн