culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

«Чӑвашкино» патшалӑхӑн киностудийӗ 2018 ҫулта «Люди-легенды» (чӑв. Ҫынсем-легендӑсем) ярӑмпа ӗҫлеме тытӑнчӗ. Мухтавлӑ ентешсем ҫинчен каласа кӑтартакан кашни кинокартинӑра — республикӑмӑр аталанӑвне пысӑк тӳпе хывнӑ сумлӑ та мухтавлӑ пӗр-пӗр ҫыннӑн историйӗ.

Паллӑ ентешсен ҫулталӑкӗнче ҫав ярӑмри фильмсемпе «Чӑвашкинон» «Ютуб» видеохостингри каналӗнче паллашма май туса панӑ. Организацире пӗлтернӗ тӑрӑх, каналта ҫӗнӗ картинӑсене кашни эрнесерен вырнаҫтарса пырӗҫ. Ҫак эрнере, ҫу уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, тӗслӗхрен, Геннадий Айхи пурнӑҫӗпе тата пултарулӑхӗпе паллаштаракан «Люди-легенды: Г.Н. Айги» фильм вырнаҫтарнӑ.

rdub21.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Чӑваш Республикин ача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӑшӗнче «Чӗвӗл-чӗвӗл чӗкеҫсем» клуб малалла ӗҫлет. Нумаях пулмасть иртнӗ занятисенчен пӗрне Шупашкарти 75-мӗш ача пахчине ҫӳрекен шӑпӑрлансем чӑвашсен наци апат-ҫимӗҫӗпе паллашма пухӑннӑ.

Вӗсене чӑвашсен хура ҫӑкӑр пӗлтерӗшлӗ вырӑн йышӑнни ҫинчен каласа кӑтартнӑ. Чылай чухне вӑл пӗртен-пӗр апат пулнӑ. Ҫӑкӑр пӗҫерме кашни хӗрарӑмах пӗлнӗ. Кил хуҫи хӗрарӑмӗсем ҫавӑн пекех кукӑль пӗҫернӗ: кӗрпепе, купӑстапа, ҫырлапа. Каярах ҫӗр улми тата тӑпӑрчӑ икерчи (пӳремеч) пӗҫерме пуҫланӑ.

Ачасене шӑрттан, хуран кукли, шӳрпе, яшка, пӑтӑ тата ытти ҫинчен те каласа кӑтартнӑ.

Чӑваш Енре ҫуралнӑ ӳнерҫӗне «Forbes» финанспа экономика журналӗ малашлӑ тесе хакланӑ.

23 ҫулти Полина Осипова «Ӳнер» ярӑмра малашлӑхлӑ 10 ӑста шутне лекнӗ.

«Forbes» «З0 до 30» лонг-лист хатӗрленӗ. Унта 30 ҫула ҫитмен пултаруллӑ ҫамрӑксене суйласа илнӗ. Вӗсем — професси енӗпе палӑрнисем тата ят-сум ҫӗнсе илме ӗлкӗрнисем.

Шупашкарта ҫуралнӑ Полина Осипова хальхи вӑхӑтра Питӗр хулинче ӗҫлесе пурӑнать.

Ҫу уйӑхӗ ҫу уйӑхӗ пек мар кӑҫал, нормӑран 3,5 градус сивӗрех. Синоптиксем лӑплантарма васкаҫҫӗ: текех питех сивӗ пулмӗ, тӑм ӳкмӗ. Малашне ӑшӑтса пырӗ.

Ҫу уйӑхӗн 7-9-мӗшӗсенче хӗвеллӗ те ӑшӑ ҫанталӑк тӑрӗ, 20 градус таранах пулӗ Ҫӗнтерӳ кунӗнче ҫил те лӑпланӗ.

Ҫу уйӑхӗн 10-13-мӗшӗсенче ҫанталӑк кӑштах пӑсӑлӗ. Ҫу уйӑхӗн 11-мӗшӗнче кунӗпех ҫумӑр ҫӑвӗ. Ҫу уйӑхӗн 15-16-мӗшӗсенче каллех ӑшӑтӗ, аслатиллӗ ҫумӑр та ҫума пултарӗ.

Синоптиксем пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫу уйӑхӗн 17-20-мӗшӗсенче каллех сивӗтме пултарӗ.

cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Ҫӗнтерӳ кунӗнче ретро-троллейбус ҫула тухӗ. 1964 ҫулта туса кӑларнӑскер яланхи пекех 1-мӗш маршрутпа ҫӳрӗ. Ҫула ирхи 9 сехетре тухӗ те 18 сехетре вӗҫлӗ.

Руль умӗнче троллейбус управленийӗн хисеплӗ ҫынни Владимир Поликарпович Спиридонов пулӗ. Вӑл унта 48 ҫул ӗҫленӗ. Водитель те, кондуктор та ҫар тумӗпе пулӗҫ.

Троллейбус мӗнле ҫӳренине "Ӑслӑ транспорт" сарӑмра курма пулать. Ӑна "Ретро 001" тесе палӑртнӑ.

«Электронлӑ сӑмахсар» сайчӗ ҫӗнӗ словарьпе пуянланчӗ. Ку хутӗнче унта 1971 ҫулта тухнӑ «Вырӑсла-чӑвашла словарь» вырнаҫрӗ. Ӑна И.А. Андреевпа Н.П. Петров редакциленӗ. Тӗп редакторӗ — М.В. Лазова.

Ҫак пысӑк сӑмахсара пурӗ 41 пин ытла сӑмах кӗнӗ. Хӑй кӗнеке пурӗ 893 страницӑран тӑрать. Ӑна «Совет энциклопедийӗ» издательство кӑларнӑ пулнӑ. Кӗнекене электронлатас ӗҫе Алина Ивановӑпа (текста юсанӑ) Николай Плотников (кӗнекене ӳкернӗ, саспаллатнӑ, юсанӑ текста сайта вырнаҫтарнӑ) тунӑ.

«Электронлӑ сӑмахсар» сайтӗнче унсӑр пуҫне ытти вырӑсла-чӑвашла словарьсем те пур. Ку вӑл 1972 ҫулта В.Г. Егоров редакциленӗ словарь (18,7 пин сӑмах); Скворцов М.И. тата Скворцова А.В. хатӗрленӗ вырӑсла-чӑвашла словарь (8,9 пин сӑмах, 2002 ҫулта тухнӑ); Скворцов М.И. хатӗрленӗ «Социаллӑ сӑмахлӑхӑн вырӑсла-чӑвашла словарӗ» (3,6 пин сӑмах; 2004 ҫулта тухнӑ). Сайтри тулли словарьсен пӗтӗмӗшле йышӗ вара 15 ҫитрӗ.

«Чӑваш чӗлхи лабораторийӗ» малашне те ҫак сайта ҫӗнӗ словарьсемпе пуянлатас ӗҫе туса пырӗ.

Инкелӗ лару-тӑру министерстви тунӑ сӑн

Ӗнер, ҫу уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, каҫхи 7 сехет хыҫҫӑн Ҫӗрпӳ районӗнчи Михайловка ялӗнче Чапаев урамӗнче нумай нумай хваттерлӗ ҫуртра пушар тухнӑ. Унта иккӗмӗш хутри виҫӗ пӳлӗмлӗ хваттер ҫуннӑ.

Пушар вӑхӑтӗнче ҫуртра пурӑнакан 20 ҫынна эвакуациленӗ. Ҫӑлавҫӑсем ҫулӑма ҫур сехетренех сӳнтернӗ. Телее, инкекре ҫынсем шар курман. Халӗ пушар мӗнрен тухнине тӗпчеҫҫӗ.

Палӑртмалла: ҫав ҫурт кивӗ, 1952 ҫулта хута янӑскер.

«Чӑваш халӑх сайчӗн» малашлӑхӗ пирки малалла пӗлтеретпӗр. Пуш уйӑхӗ йывӑр пулчӗ тенӗччӗ те, ака уйӑхӗнче лару-тӑру тата та йывӑрланчӗ. Тӗплӗрех аяларах ҫырса кӑтартатӑп.

Пӗрремӗшӗ. Эсир пулӑшни сая кайман. Мӗн куҫарса пани йӑлт ӗҫ валли кайрӗ. Акӑ нумай пулмасть кӑна, ҫу уйӑхӗн 3-мӗшӗнче, 1971 ҫулта тухнӑ И.А. Андреевпа Н.П. Петров редакциленӗ Вырӑсла-чӑвашла словарьне туллин кӗртсе пӗтертӗмӗр. Пурӗ 41 479 статья (сӑмах) пулчӗ. Халӗ ҫак сӑмахсарпа пурте туллин усӑ курма пултараҫҫӗ. Ку пӗтӗмпех йӑлт эсир пулӑшнӑ укҫа-тенкӗпе пулчӗ. Унсӑр пуҫне 5 томпа тухнӑ Александр Грин хайлавӗсен пуххин 3-мӗш томне юсаса пӗтертӗмӗр, 4-мӗш томпа ӗҫлеме пуҫларӑмӑр.

Иккӗмӗшӗ. Иртнӗ уйӑхра пурӗ 3100 тенкӗ пухӑнчӗ. Малтанхи уйӑхрипе шутласан пӗтӗмӗшле 45 800 тенкӗ пулать. 15 200 пуш уйӑхӗнче тӑкакларӑмӑр, 15 100 — ака уйӑхӗнче (10 000 словаре юсанӑшӑн, 5 100 — Александр Гринӑн 3-мӗш томӗшӗн). Тата 5 000 словарьшӗн тӳлеме выртать [куҫаракансем пуррине кура пурӗ 20 пин тӳлеме йышӑнтӑм] (шел те, паспорт улӑштарнине пула СБП урлӑ куҫараймастӑп; ҫак кунсенче банка кайса паспорт даннӑйӗсене ҫӗнетмелле).

Малалла...

Сергей Журавлев сӑнӳкерчӗкӗ

Ҫӗнӗ Шупашкарти Таврапӗлӳпе истори музейӗнче «Санӑн яту - Ҫӗнтерӳҫӗ» сӑнӳкерчӗксене куравӗ уҫӑлнӑ.

Тӗрлӗ ҫулта ӳкернӗ сӑнӳкерчӗксен авторӗсенчен ытларахӑшӗ пирӗн хушӑмӑрта ҫук та ӗнтӗ. Тӗслӗхрен, Александр тата Георгий Костинсем, Семен Игнатьев, Вячеслав Романов, Иван Никифоров тата ыттисем.

Курава хатӗрлессишӗн Сергей Журавлев фотоӑста нумай тӑрӑшнӑ тесен те йӑнӑшмӑпӑр. Вӑл, Чӑваш Енри фотокорреспондентсен музейне пуҫарса янӑскер, ӗлӗкхи чылай сӑнӳкерчӗке перекетлӗн пухса пынӑ. Курав валли ҫавсене ҫӗнетсе хатӗрленӗ.

Куравра Валерий Железняковӑн сӑнӳкерчӗкӗсен «Ҫӗнтерӳ кунӗ» ярӑмӗ те вырӑн тупнӑ. Вӗсене пурне те пӗр кун — ҫу уйӑхӗн 9-мӗшӗнче, анчах тӗрлӗ ҫулта, — пурнӑҫланӑ.

Диспансеризаци вӑхӑтӗнче арҫын тухтӑра хырӑмӗ ҫинчи мӑкӑрӑлчӑка кӑтартнӑ. Юлашки тапхӑрта мӑкӑль вӑйлах ӳснӗ-мӗн. Тухтӑр ӑна пӗр тӑхтамасӑр УЗИ тума янӑ.

Унта вара ҫакӑ палӑрнӑ: арҫыннӑн пӳре тӗлӗнче мӑкӑль ӳснӗ. Анчах вӑл хӑш органра пулнине палӑртайман. Пациента Республикӑри онкодиспансера янӑ. Тухтӑрсем ӑна операци тумаллинех палӑртнӑ.

Операци вӑхӑтӗнче шурӑ халатлисем 25 сантиметр тӑршшӗ мӑкӑль касса кӑларнӑ. Операци ансат пулман, ҫапах ӑна пысӑк квалификациллӗ хирургсем, анестезиологсем тата реаниматолгсем ӑнӑҫлӑ ирттернӗ.

Пациентӑн химиотерапи курсӗ витӗр те тухма тивӗ.