Культура
drama21.ru сӑнӳкерчӗкӗ К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче ыран, ҫу уйӑхӗн 16-мӗшӗнче, «Уйрӑлу каҫӗ» спектакль-мюзикл кӑтартӗҫ. Ку ӗҫе театрӑн сцени ҫине пӗлтӗрхи чӳк уйӑхӗн 22-мӗшӗнче пуҫласа кӑларнӑ. Спектакле СССР халӑх артисчӗ Валерий Яковлев Вера Панова драматургӑн «Проводы белых ночей» пьеси тӑрӑх лартнӑ. Театрта пӗлтернӗ тӑрӑх, «режиссер пьесӑна хальхи пурнӑҫпа килӗшӳллӗн ҫӗнетнӗ. Спектакле чӑваш халӑхӗ юратакан паллӑ юрӑсемпе тата кӗвӗсемпе илемлетнӗ». «Уйрӑлу каҫӗ» спектакльти тӗп рольсенче ҫамрӑк артистсем: Светлана Лукиянова, Надежда Зубкова, Василий Иванов, Евгений Урдюков, Григорий Петров тата Екатерина Спиридонова. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сывлӑх
medicin.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Шупашкарти больницӑсене пӗрлештересшӗн. Ҫу уйӑхӗн 12-мӗшенче хула администрацийӗн акт залӗнче ҫав ыйтупа халӑх итлевӗ иртнӗ. Унта пухӑннисем Хулари 1-мӗш клиника больниципе Иккӗмӗш хула больницине тата П.Н. Осипов ячӗллӗ пӗрремӗш хула больницине пӗрлештерес ыйтӑва сӳтсе явнӑ. Республикӑн влаҫ органӗсен официалӑ порталӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, халӑх итлевне хулара пурӑнакансем, общество организацийӗсен хастарӗсем, тухтӑрсем, депутатсемпе тӳре-шара таранах хутшӑннӑ. Республикӑн Сывлӑх сыхлав министерствинче ӗнентернӗ тӑрӑх, виҫӗ больницӑна пӗрлештернӗшӗн медперсонал йышӗ чакмӗ, ҫынсене тухтӑрсем унчченхиллех пулӑшӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Ҫу уйӑхӗн 26-мӗшӗнчен пуҫласа ҫӗртмен 1-мӗшӗччен Шупашкарта Пӗтӗм тӗнчери кинофестиваль иртесси пирки унччен хыпарланӑччӗ. Кӑҫал вӑйӑ киновӗн конкурсне 7 ҫӗршыври 11 кинолента хутшӑнӗ: Таджикистанран, Иранран, Арменирен, Норвегирен, Сербирен тата Раҫҫейрен. Пирӗн ҫӗршывран 5 ӗҫ пулӗ. Ку конкурс жюри пайташӗсене Австрире кинофестиваль пуҫарнӑ Николай Максимов ертсе пырӗ. Этника тата регион фильмӗсен конкурсне 19 ӗҫ хутшӑнӗ, документлӑ фильмсен конкурсне - 14 ӗҫ. Кинофестивалӗн тӗп лапамӗ "Волжский" кинотеатр пулӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Тӗнчере
Ҫӑлкуҫ: sciencexxi.com Швецире электромобильсен аккумуляторӗсене ҫулпа пынӑ чухнех авӑрлама май паракан тӗнчери пӗрремӗш ҫула тума палӑртнӑ. Ҫак технологи электромобиль батарейисен хӑватне 70% чакарма тата электромобильсен ҫулӗ ытла кӗске пулнӑран вӗсен шутне ӳстерме чаракан ҫитменлӗхе пӗтерме май парасса кӗтеҫҫӗ. Швецире ҫулпа пынӑ хушӑран аккумулятора авӑрлакан системӑллӑ тӑватӑ опытлӑ участок пур пулин те ҫӗнӗ проект ыттисенчен хӑйӗн масштабӗпе уйрӑлса тӑрать, тата ҫитменнипе вӑл пӗр чарӑнмасӑр ӗҫлӗ. Проекта пурнӑҫа кӗртме Швецин транспорт администрацийӗ (Trafikverket) подрядчика тупас тӗллевпе конкурс ирттерет. Электричествӑпа тивӗҫтерме мӗнле технологипе усӑ курассине хальлӗхе палӑртман-ха, анчах та мӗнпур вариантсене те пӑхса тухаҫҫӗ — проводлисене те, проводсӑррисене те, вӗсен шутӗнче: провод карса тухнисем те пур, ток яракан электричествӑпа тивӗҫтерекен рельссем те, ҫул ӑшне вырнаҫтарнӑ индукци катушкисем те. Электрификациленӗ трасса Халлсбергпа Эребру хушшинчи E20 автострада ҫинче вырнаҫӗ, вӑл суту-илӳ тӗлӗшӗпе тиев турттармашкӑн машшинсемпе анлӑ усӑ куракан транспорт коридорӗ шутланать. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
Следстви комитечӗ тунӑ сӑн Шупашкарта 9 ҫулти ача газ сӗрӗмӗпе вилнӗ тӗслӗх тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Следстви шухӑшӗпе, ҫурта пӑхса тӑракан должноҫри ҫынсем саккуна пӑснӑ: шыв ӑшӑтакан хатӗр тата вентиляци тытӑмӗ йӗркеллӗ ӗҫлессине тивӗҫтермен. Аса илтерер: ҫу уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Декабристсен урамӗнчи пӗр хваттерте 9-ти ача газ сӗрӗмӗпе наркӑмӑшланса вилнӗ. Вӑл хваттертех сывлама пӑрахнӑ. Амӑшне вырӑнтах медпулӑшу панӑ. Ачан иккӗмӗш сыпӑкри пиччӗшне, 18-ти каччӑна, реанимацие илсе кайнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ял пурнӑҫӗ
Патӑрьел районӗнчи Ҫӑл Атӑк ялӗнче кӗпер ишӗлме пуҫланӑ. Тӳре-шара кун пирки 2 ҫул каяллах пӗлнӗ, анчах пӑр вырӑнтан хускалман. Ҫынсем кӗпер пирки халӑх тетелне ҫырса хунӑ. Кун хыҫҫӑн ӗҫ кӑштах хускалнӑ - тӳре-шара вырӑна ҫитнӗ. Ҫул-йӗр ӗҫченӗсем те, ПАИ инспекторӗсем те пулнӑ. Вӗсем ҫулӑн пӗр пайне пӳлме, бетон блок хума йышӑннӑ. Тунтикун татах килме шантарнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Харпӑр шухӑш
Чӑваш чӗлхи
Шӑп та уйӑх каялла, ака уйӑхӗн 12-мӗшӗнче, «Чӑваш чӗлхин икчӗлхеллӗ ҫӳпҫинче» ҫӗнӗ хатӗр хушӑнма тытӑнчӗ: пуплевӗшсене сасӑламалли меслет. Ку функционал ҫӗнӗ велосипед шутласа кӑларни мар ӗнтӗ — ак ӗнтӗ миҫе ҫул Mozilla Common Voice проект пурнӑҫланать. «Сасӑла» функционал та ҫав ӗҫех тӑвать: сасӑсен йышне, текстпа ҫыхӑнтарнӑ чӑвашла сасӑсене пухать. Mozilla Common Voice проектран мӗнпе уйрӑлса тӑрать?Mozilla Firefox браузера тӑвакан ушкӑн тӗрлӗ чӗлхепе сасӑ пухас ӗҫе тахҫанах пуҫӑннӑччӗ. 2018 ҫулта вара чӑваш чӗлхи валли сасӑсем пухма пуҫларӗҫ. Кун пирки ун чухне ятарлӑ хыпар та эпир вырнаҫтарнӑччӗ. Унтанпа 5 ҫул иртрӗ. Пӗр енчен илсен чӑваш ҫыннисем тухӑҫлӑ ӗҫлерӗҫ теме пулать. Мӗнпурӗ 28 сехетлӗх тӗрлӗ пуплевӗшсене сасӑпа ҫырса пачӗҫ. 112 ҫын хутшӑннӑ. Чи нумай ҫырнӑ ҫын, Kandrat ятлӑскер, 4 пин пуплевӗш сасӑланӑ. Pike тата Ilya Nyagin — кӑшт сахалрах, 2-3 пиншер. Эпӗ мӗнпурӗ ҫырнӑ сасӑ тӑрӑх тӑваттӑмӗш пыратӑп. Пурӗ 1 531 пуплевӗш ҫырнӑ. Mozilla Common Voice проектӑн тӗп ҫитменлӗхӗ — халӑх ытлашшиех хутшӑнас теменни. |
Республикӑра
cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш Енри кашни муниципалитетра «Добро.Центрсем» уҫӑлӗҫ. Ун пеккине пирӗн республикӑра пуҫласа пӗлтӗр уҫнӑ. «Унӑн ӗҫне Раҫҫейри «Добро.Центр» тата Стратегилле пуҫарусен агентстви ырласа йышӑнчӗҫ», – тенӗ Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев Нимеҫӗлӗхе аталантарас енӗпе ӗҫлекен канашӑн ларӑвӗнче. Асӑннӑ центрсен тӗллевӗ — ырӑ кӑмӑллӑх проекчӗсене аталантарма пулӑшасси. Центрта кирек кам та волонтёрсен ретне тӑма, хӑйӗнпе пӗр шухӑшлисене тупма пултарӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Раҫҫейре
cap.ru порталтан илнӗ сӑнӳкерчӗк Пӗтӗм тӗнчери хими диктанчӗ кӑҫал та иртӗ. Ӑна кӑҫалхипе пиллӗкмӗш хут йӗркелеҫҫӗ. Вӑл ҫу уйӑхӗн 13-мӗшӗнче 13 сехетре пуҫланӗ. Мероприяти формачӗ — куҫӑн тата онлайн. Хими диктантне мӗнле майпа ҫырассине унта хутшӑнакансем химдиктант.рф сайтра хӑйсем палӑртайӗҫ. Анчах малтан регистрациленмелле. Программӑна йывӑрлӑх енчен тӗрлӗ шайри 25 ыйтӑва кӗртнӗ. Вӗсене 45 минутра хуравламалла. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ҫул-йӗр
t.me/chuv_prok каналтан илнӗ сӑнӳкерчӗк Пӑрачкав районӗнчи япӑхса пӗтнӗ ҫулшӑн яваплисене тупнӑ. Вӗсене вырӑнти прокуратура явап тыттарӗ. Чӑваш Енӗн прокуратуринче пӗлтернӗ тӑрӑх, асӑннӑ тӑрӑхри Рындино тата Шадриха ялӗсем хушшинчи ҫул шӑтӑк-путӑкланса пӗтнӗ. Пӑтӑрмахшӑн надзор органӗ Чӑвашупрдорпа «Дортех» организацие асӑрхаттару хучӗсем ҫырса панӑ. Ҫула тивӗҫлипе тытса тӑманшӑн вӗсене административлӑ майпа явап тыттарса штрафлама палӑртаҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (12.01.2025 15:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 754 - 756 мм, -1 - 1 градус сивӗ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Чӑваш ачисен «Пионер сасси» (халӗ «Тантӑш») хаҫат тухма пуҫланӑ. | ||
Пулӑм хуш... |