Артем Устюжанин / E1.RU сӑнӳкерчӗкӗ

Екатеринбургра Граждан вӑрҫин паттӑрне Василий Чапаева асӑнса палӑк лартасшӑн. Палӑксем тӗрлӗ вӑрҫа: Граждан вӑрҫинче, Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫинче, Афганистанпа Чечня вӑрҫисенче тата Украинӑра ҫапӑҫнисене – хутшӑннисене асра тытнине палӑртӗҫ.

Палӑксем ҫар комиссариачӗ умӗнче пулмалла.

Композицисен авторӗ – Виктор Мосиелев скульптор. Скульптурӑсен ҫӳллӗшӗ – 2,2 метр. Кашнине хатӗрлеме пӗр тонна таран бронза кайнӑ. Композици тӑватӑ тонна таять. Палӑксем пирки хыпарланӑ e1.ru порталта хыпарланӑ тӑрӑх, кун пек скульптура композицине лартассине ҫынсем ырламан.

Сӑмах май, Василий Чапаев 1887 ҫулхи нарӑс уйӑхӗн 9-мӗшӗнче Шупашкар уесӗнчи Будайкӑра хресчен ҫемйинче ҫуралнӑ. Ҫак вырӑс ялне XX ӗмӗрте Шупашкар хулине кӗртнӗ. 1897 ҫулта Чапаевсен ҫемйи Самар кӗпӗрнинчи Балаковӑна тухса кайнӑ.

Хӗвел системинче астериод ӳкнипе йӗркеленнӗ чи пысӑк кратера тупнӑ. Тӗрӗссипе каласан, вӑл лаптӑк ҫинчен тахҫанах пӗлнӗ, анчах япун астрономӗсем кратер мӗнле майпа йӗркеленнине тӗпчесе пӗлнӗ.

Тӗпчевҫӗсем Юпитерӑн уҫлӑхташӗнче — Ганимедӑра — вырнаҫнӑ пысӑк айлӑмсене тишкернӗ. Лаптӑк ҫийӗн пӑхсан вӗсен пурин те варри пуррине курма май пур. Астрономсем «Вояджер-1» тата «Вояджер-2» зондсем тунӑ сӑнӳкерчӗксене тӗпченӗ те Ганимед ҫинчи айлӑмсем астероид ҫапӑннипе пулни патне тухнӑ.

Унсӑр пуҫне, Хӗвел системинче ӑна чи пысӑк кратер теме пулать. Ӑсчахсем моделлесе пӑхнӑ та ҫакнашкал вырӑн диаметрӗпе 150 ҫухрӑмран кая мар астероид пырса ҫапӑннипе йӗркеленме пултарнине курнӑ. Ҫӑпӑннӑ самантра унӑн хӑвӑртлӑхӗ ҫеккунтра 20 ҫухрӑмпа тан пулма пултарнӑ тесе шутлаҫҫӗ.

Ӑсчахсем кратера малалла та тӗпчесшӗн, ҫавна май вӗсем JUICE мисси пуҫланасса кӗтеҫҫӗ.

Патӑрьелти авари

Ҫурла уйӑхӗн 7-мӗшӗнче Патӑрьелти Мир урамӗнче 12 ҫулти хӗрача ҫул урлӑ каҫнӑ чухне машина айне лекнӗ. Суранланнӑ ачана пульницӑна илсе кайнӑ.

Ҫав кунах 16 сехетре Ҫӗнӗ Шупашкарта 9 султи арҫын ача ҫул ҫине чупса тухнӑ, ӑна «Веста» машина ҫапса кайнӑ. Тухтӑрсем ачана пулӑшнӑ хыҫҫӑн киле сипленме янӑ.

Шупашкарти Эгер бульварӗнче те 9 ҫулти арҫын ача кустӑрма айне лекнӗ. Вӑл тӗмсен хушшинчен ӑнсӑртран тухнӑ. Юрать-ха, ача вӑйлах суранланман.

Паян та 14 сехетре Эгер бульварӗнче ача машина айне лекнӗ. Хальхинче 13 ҫулти хӗрача шар курнӑ.

Ют ҫӗршывран Раҫҫее килекенсен мӗн тумалли пирки Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗн пуҫлӑхӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Елена Прокопьева ҫак чирпе кӗрешекен оперштабӑн ларӑвӗнче ӑнлантарнӑ.

Ют ҫӗршыв ҫыннисен COVID-19 ерменнине ӗнентерекен справка пулмалла. Унӑн вӑйӗ виҫӗ куна пырать.

Хамӑр ҫӗршыв ҫыннисен патшалӑх пулӑшӑвӗсен сайтӗнче анкета ыйтӑвӗсене хуравламалла. Тӑван ҫӗршыва ҫитсен вӗсен виҫӗ кун хушшинче анализ памалла, унӑн кӑтартӑвне патшалӑх пулӑшӑвӗсен порталӗнче вырнаҫтармалла.

Сывлӑх чикӗ урлӑ каҫнӑранпа 14 кун хушшинче хавшасан врача киле чӗнмелле.

Раҫҫее килнӗ ют ҫӗршыв ҫыннисен таҫта тухса ҫӳремесӗр 14 кун пурӑнмалла. Вӗсене халӗ обсерваторта тытмаҫҫӗ.

Ҫурла уйӑхӗн 4-мӗшӗнчепе Мускаври аэропортсенче кӑшӑлвирус анализӗ пама пулать. Унӑн хакӗ – 2700-3000 тенкӗ.

Чикӗ леш енчен килекен самолетсене хальхи вӑхӑтра виҫӗ хулара: Мускавра, Питӗрте тата Дон ҫинчи Ростовра – ҫеҫ йышӑнаҫҫӗ.

Кӑшӑлвируспа чирлекенсен йышӗ, пӗтӗмӗшле илсен, пирӗн республикӑра ӳссех пырать. Ытахальтен мар ӗнтӗ общество транспортӗнче маска тӑхӑннине тӳре-шара тӗрӗслеме рейдсене тухать. Лавккасенче маска тӑхӑнмаллине каллех аса илтерме пуҫларӗҫ. Хӑш-пӗр суту-илӳ точкинче сӑмсапа ҫӑвара хӳтӗлекен хатӗр тӑхӑнмасан тавар сутма юраманни пирки пӗлтереҫҫӗ.

Юлашки талӑкра пирӗн тӑрӑхра COVID-19 диагнозӗллӗ 30 ҫынна тупса палӑртнӑ, 65 ҫын сывалнӑ, вилекенсем пулман.

Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа пурӗ 7 010 ҫынна кӑшӑлвирус диагнозӗ лартнӑ. Ҫурла уйӑхӗн 8-мӗшӗ тӗлне 4 245 ҫын сывалнӑ, 2 765 ҫын чирлет.

Тӗнчере, ҫав шутра пирӗн ҫӗршывра та, кӑшӑлвирус пандемийӗ пуҫланнӑранпа Чӑваш Енре 62 ҫын вилнӗ.

astrakhanfm.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Республикӑра ирттернӗ «Чӑваш Енӗн ҫулталӑк педагог-психологӗ», «Чӑваш Енӗн социаллӑ педагогӗ», «Чи маттур класс ертӳҫи», «Чӑваш Енӗн ҫулталӑкри воспитателӗ», «Чӑваш Енӗн ҫулталӑкри учителӗ» премие тивӗҫнӗ. Йышӑнӑва республика ертӳҫи Олег Николаев ӗнер алӑ пуснӑ.

Ҫӗрпӳри 1-мӗш вӑтам шкулти педагог-психолог Надежда Павлова, Канаш районӗнчи Шӑхасанти социаллӑ педагог Лариса Данилова, Патӑрьелти 1-мӗш вӑтам шкулти класс ертӳҫи Алевтина Михайлова 50-шар пин тенке тивӗҫнӗ.

Шупашкарти 106-мӗш «Кораблик» ача пахчинчи Марина Васильева воспитателе 100 тенкӗ парӗҫ; Шупашкарти 45-мӗш шкулти истори учительне Александр Григорьева – 150 пин тенкӗ.

pbs.twimg.com сайтри сӑн

Синоптиксем мӗн калаҫҫӗ? Ҫулла вӗҫленсе пырать, ӑшӑ ҫанталӑк пуласса кӗтмелле-и?

Канмалли кунсенче 20-25 градус ӑшӑ тӑрӗ, ҫумӑр ҫӑвас хӑрушлӑх пысӑк мар. Тепӗр эрне пуҫламӑшӗнче вара пирӗн пата сивӗ ҫанталӑк килӗ, сывлӑш температури 15-20 градус ҫеҫ пулӗ. Ҫумӑр ҫумасть, анчах кофта е ветровка тӑхӑнма тивӗ, уйрӑмах – ирхине.

Халӗ вырма ӗҫӗ хӗрсех пырать. Тыр-пула пухса кӗртме лайӑх ҫанталӑк пулӗ-и? Синоптиксем ку ӗҫе вӑраха яма сӗнмеҫҫӗ, уйрӑмах – ӑшша юратакан культурӑсемпе. Кӑҫал кӗркуннехи ҫанталӑк иртерех килме пултарӗ.

Хальлӗхе пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫурла уйӑхӗн 23-мӗшӗччен республикӑра ҫумӑр ҫумӗ.

local.yandex.ru сӑн ӳкерчӗкӗ

Россельхозбанкӑн Чӑваш Енри уйрӑмне ялти ипотека валли лимита ӳстерсе панӑ. Ку хыпара кредит учрежденийӗн республикӑри уйрӑмӗн ертӳҫи Ирина Письменская Чӑваш Енӗн Ял хуҫалӑх министерстви районсемпе хуласен администрацийӗсен пуҫлӑхсемпе селектор мелӗпе ирттернӗ канашлу вӑхӑтӗнче пӗлтернӗ.

Хушма лимит виҫи — 1 миллиард тенке яхӑн. Банкӑн халӑхпа ҫыхӑну тытассипе ӗҫлекен специалисчӗ Алексей Ильин пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫал пирӗн республикӑри пине яхӑн ҫемье ҫӑмӑллӑхлӑ кредит илейӗ.

Кивҫен укҫана пуш уйӑхӗнче пама тытӑннӑранпа банк 420 миллион тенкӗлӗх 260 кредит ырланӑ. Унсӑр пуҫне тепӗр 750 миллион тенкӗлӗх 380 заявка пухӑннӑ.

Ялти ипотекӑпа усӑ курас текенсем Ҫӗрпӳпе Шупашкар районӗсенче, ҫавӑн пекех Вӑрнарта, Муркашра, Патӑрьелте тата Комсомольскинче йышлӑ.

Анатолий Киселев тӗпчевҫӗ

Чӑваш Енри тӗпчевҫӗ-криминалист 80 ҫулти ҫынна ҫӑлнӑ. Ҫурла уйӑхӗн 5-мӗшӗнче РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗн тӗпчевҫӗ-криминалисчӗ Анатолий Киселев тата Чӑваш Енри Шалти ӗҫсен министерствин ӗҫченӗсем Горьки чукун ҫул хӗрринчи вырӑна, Вӑрнар поселокӗ тӗлӗнче, тӗпченӗ. Унта вӗсем 1951 ҫулхи хӗрарӑм хыпарсӑр ҫухалнӑ тенӗрен йӗр ҫине ӳкес тӗллевпе кайнӑ.

Анатолий Киселев — опытлӑ тӗпчевҫӗ тесе пӗлтереҫҫӗ РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗнче. Вӑл курӑк ҫинчи карас телефонне асӑрханӑ. Ҫав вырӑнтан темиҫе метрта вӑл ватӑ арҫын выртнине курнӑ. Арҫын аран сывланӑ. Тӗпчевҫӗ хӑвӑртрах васкавлӑ пулӑш машинине чӗнсе илнӗ.

Инкеке лекнӗ арҫын кӳршӗ ялтан пулнӑн. Вӑл киле таврӑнма тӑнӑ. Ҫул ҫинче унӑн вӑйӗ пӗтнӗ, тӑн ҫухатнипе ӳкнӗ.

Васкакан вакка сикнӗ теҫҫӗ. Шупашкарти строительство организацийӗ Воробьев композиторсен урамӗнчи ҫурта те васкаса юсанӑ, те вӑхӑтлӑха каять тесе шухӑшланӑ. Халӗ ӑна ҫӗнӗрен йӗркене кӗртеҫҫӗ.

Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков Фейсбукра пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫул пахалӑхне лаборатори тӗпчевӗ ирттерсе тӗрӗсленӗ, япӑх юсани палӑрнӑ. Ҫула «Автодор» тулли мар яваплӑ общество юсанӑ. Халӗ вӑл ҫиелти сие илме тытӑннӑ ӗнтӗ. Ҫурла уйӑхӗн 10-мӗшӗччен унӑн мӗнпур кӑлтӑка пӗтермелле.

«Япӑх юсанин сӑлтавне тӗрлӗрен ӑнлантарма пулать. Анчах ҫула эпир унпа чылай вӑхӑт кӑлтӑксӑр усӑ курма май килтӗр юсатпӑр. Кӑлтӑка ҫывӑх вӑхӑтра пӗтермелле», — хушнӑ хулан сити-менеджерӗ.