Пӑтӑрмахсем
![]() ҪҪХПИ тунӑ сӑн Чӳк уйӑхӗн 18-мӗшӗнче каҫхине Сӗнтӗрвӑрри районӗнче, «Шурӑ чулсем» уйӑхлӑха пӑрӑннӑ ҫӗрте, арҫынна ҫапса хӑварнӑ. Вӑл вилмеллех суранланнӑ, унӑн чӗри ҫавӑнтах тапма чарӑннӑ. Ҫынна ҫапса хӑварнӑ водитель вырӑнтан тарса ҫухалнӑ. Халӗ ӑна йӗрке хуралҫисем шыраҫҫӗ. Патшалӑх автоинспекцийӗ водителе шыраса тупмашкӑн пулӑшма ыйтать. Ведомство пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫынна шурӑ тӗслӗ «Лада Гранта» ҫапса кайма пултарнӑ. Унӑн малти бамперӗ вӑйлах аманнӑ е пачах ҫук. Унашкал машинӑна курсан 102 номерпе шӑнкӑравласа пӗлтерӗр. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() ШӖМ тунӑ видео скринӗ Чӳк уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Йӗпреҫ районӗнчи вӑрманта пӑшалтан пенӗ сасӑ илтӗннӗ. Ун хыҫҫӑн полицейскисемпе пӗрле охотоведсем вырӑна тӗрӗслеме тухнӑ. Вӗсем тин кӑна персе вӗлернӗ пӑшие асӑрханӑ. Ку ӗҫе кам тунӑ? Ҫав ҫынна шырама тытӑннӑ. Пӑшие персе вӗлернӗ вырӑнтан инҫех мар ку ӗҫе тума пултарнӑ браконьера тытнӑ. Вӑрнар районӗнче пурӑнакан 52 ҫулти арҫыннӑн хӑйӗн ҫумӗнче сунар пӑшалӗ, патронсем пулнӑ, тумтирӗ юнпа вараланса пӗтнӗ. Унӑн пысӑк чӗрчуна персе вӗлерме ирӗк пулман. Анчах вӑл, хӑй каланӑ тӑрӑх, чӑтса тӑрайман – пӑшие курсан персе вӗлернӗ. Арҫынна куншӑн ҫур миллион тенкӗ таран штраф тӳлеттерме пултараҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш Енре дезинфекци тӑвакан кабинӑсем кӑларма тытӑннӑ. Ку ӗҫе Шупашкарти автокомпонентсен савучӗ пурнӑҫлать. Хальлӗхе предприяти продукцие сӑнамашкӑн ҫеҫ кӑларнӑ. Кабинӑра пушмака, алла, тумтире дезинфекци тӑвакан хатӗрсем пур. Ҫавӑн пекех унта ӳт температурине виҫме пулать. Кабинӑн темиҫе модификацине хатӗрленӗ. Пӗрисенче, тӗслӗхрен, пите паллакан видеокамера пур. Сӑмах май, пӗр уйӑх каялла кунашкал кабинӑна Шупашкарта Тӗп пасарта вырнаҫтарнӑ. Кунашкал продукцие Самара ӑсатнӑ, Тутарстана яма та саккас пур. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() forum.zarulem.ws сайтри сӑн Олег Ладыков-кӗҫӗннине юсанмалли колоние ӑсатни пирки пӗр хушӑ шавларӗҫ. Вӑл срокне 8-мӗш колонире, Улатӑртан инҫех мар вырнаҫнинче, ирттерет. Ладыков-кӗҫӗнни колонире условлӑ майпа маларах тухас тесе ходатайство ҫырнӑ. Анчах Улатӑр районӗн сучӗ ӑна тивӗҫтерме хирӗҫленӗ. Эппин, унӑн колонире ҫулталӑкран ытларах, срок вӗҫлениччен, ларма тивӗ. Ходатайствӑран ҫакӑ паллӑ: Ладыков-кӗҫӗнни колонире подсоблӑ рабочире вӑй хурать. Унта ларнӑ вӑхӑтра вӑл шар курнӑ ҫынна кӑмӑл-сипет тӗлӗшӗнчен хур кӑтартнӑшӑн тӑкака саплаштарнӑ (ҫур миллион). Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сумлӑ сӑмах
Чӑвашлӑх
Чӑваш Республикин тӗп хулинче вырнаҫнӑ Литература музейӗн пуҫелӗкӗ ылмашӑнни ҫулталӑк та иртсе кайрӗ ӗнтӗ. Ун пирки эпӗ пӗлтӗрех ҫырасшӑнччӗ, статьяна та пуҫланӑччӗ, анчах пичетлесе кӑларма май ҫитмерӗ. Тӗрлӗ ӗҫсем чӑрмантарчӗҫ (алли ман иккӗ кӑна та, чӑн та тӑватӑ аллӑн ӗҫлеме йывӑр ҫав — Яндекс.Куҫаруҫӑ валли мӑшӑрсем пухасси вӑхӑта чылай ҫисе ярать). Ҫавах та ку ыйту тавра шӑв-шав пушшех те ҫӗклемесӗр хӑварма май ҫук. Чӑваш халӑхӗн литературине халалланӑ музейӗн, уйрӑмах Константин Иванов ячӗпе хисепленекенскерӗн, пуҫелӗкне вырӑсла шаплаттарса хуни чӑн та питӗ тӗлӗнмелле япала. Кун пирки ӑна вырнаҫтарнӑ хыҫҫӑнах халӑх шавла пуҫларӗ-ха. Валери Туркай та, ЧНК конгресӗнчи президиум пайташӗсем те ҫак ӑнланма йывӑр япала пирки пӑшӑрханса каларӗҫ. Мӗншӗн ҫапла пулса тухни пирки эпир хамӑр та музейӗн заведующийӗпе ҫыхӑнтӑмӑр. Пире вара пуҫелӗкӗ ҫеҫ вырӑсла пулни ҫинчен, музей пирки вара тӳрех виҫӗ чӗлхепе ҫырса хуни пирки (ҫав шутра чӑвашла тата акӑлчанла) каласа пачӗҫ. Пуҫелӗке хатӗрленӗ чухне тӳрех вырӑсла та чӑвашла та туни пирки пӗлтерчӗҫ, анчах, имӗш, Шупашкар хулин чиновникӗсем (чӑвашла манса кайнисем пулас) вырӑслине суйласа илнӗ. |
Чӑвашлӑх
![]() Компарти хатӗрленӗ медаль. Вячеслав Ильин танӑ сӑн Кӑҫал Чӑваш Республики пирӗн патшалӑхӑн автономине йӗркеленӗренпе 100 ҫул ҫитнине паллӑ тӑвать. Ҫак ятпа республика влаҫӗсем ятарлӑ медаль те хатӗрленӗччӗ, унпа «Чӑваш халӑх сайчӗн» тӗп редакторне Аҫтахар Плотникова та чысланӑччӗ. Чӑваш автономи облаҫне йӗркеленӗренпе 100 ҫул ҫитнине халалласа асӑнмалӑх медале Раҫҫей компартийӗн Тӗп Комитечӗ те хатӗрленӗ. Нумаях пулмасть Мускав хулинчи чӑвашсен ентешлӗхӗн компетентлӑ комиссийӗ ҫак медальпе кама чысламалли йыша РФ Патшалах Думине тӑратнӑ. Тин кӑна Мускавран таврӑннӑ пирӗн корреспондент Тимӗр Акташ пӗлтернӗ тӑрӑх Раҫҫей Компартийӗн Тӗп Комитечӗ Чӑваш Енри ҫак ҫынсене наградӑлама йышӑннӑ: • Юхма Мишши, чӑваш халӑх ҫыравҫи; • Анатолий Кипеч, чӑваш халӑх ҫыравҫи; • Лидия Филиппова-Михайлова, ЧР Профессиллӗ ҫыравҫӑсен пӗрлӗхӗн председателӗ; • Николай Лукианов, юрист, Чӑваш Наци конгресӗн президиум пайташӗ; • Наталья Володина, патшалӑх деятелӗ, журналист; • Владимир Долгов, РФ, ЧР Журналистсен пӗрлӗхӗсен пайташӗ; • Юрий Тарасов, «Канашсем» ентешлӗхӗн ертӳҫи; • Анатолий Аринин, хастарҫӑ; • Олег Самана, юрӑҫ, бард; • Венера Изратова, Канаш районӗнчи Шӑхасанти вӑтам шкул директорӗ; • Любовь Григорьева, Канаш районӗнчи Шӑхасанти вӑтам шкулӗнчи вӗрентекен, ЧР тава тивӗҫлӗ вӗрентекенӗ; • Светлана Рожкова, Муркаш районӗнчи Муркаш вӑтам шкулӗнчи вӗрентекен; • Людмила Трофимова, палла усламҫӑ, ял хуҫалӑх таварӗсем туса кӑлараканӗ. |
Политика
![]() Чӑваш Енӗн Экономика аталанӑвӗн тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министрӗн пӗрремӗш ҫумӗ пулма Надежда Столяровӑна шаннӑ. Хушӑва республикӑн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче ӗнер пичетленӗ. Ӗҫлӗ хута республикӑн Министрсен Кабинечӗн Председателӗ Олег Николаев алӑ пуснӑ. Министрӑн пӗрремӗш ҫумӗн пуканӗ иртнӗ уйӑхра, юпан 21-мӗшӗнче, вӑл ӗҫрен Инна Антоновӑна хӑтарнӑ хыҫҫӑн пушаннӑ. Халӗ Дмитрий Красновӑн ҫумӗсем тӑваттӑ: Надежда Столярова, Екатерина Кузьмина, Ирина Крылова тата Денис Спирин. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сывлӑх
![]() Паян Раҫҫей Президенчӗ Владимир Путин канашлу ирттернӗ. Унта кӑшӑлвирус лару-тӑрӑвне тишкернӗ. Ҫӗршыв ертӳҫине ковид енӗпе Чӑваш Енри лару-тӑру пирки те каласа кӑтартнӑ. Пирӗн республикӑра кӑшӑлвируспа чирлисем валли хатӗрленӗ койкӑсенчен 95 проценчӗ чирлисемпе тулса ларнӑ. Уйрӑмах йывӑр лару-тӑру ҫӗршыври 10 регионта иккен. Ҫавсен шутӗнче Чӑваш Ен те пур. «Койкӑсене чирлисем йышӑнакан кӑтарту 46 регионта ҫӗршыври вӑтам цифрӑран пысӑкрах. Уйрӑмах йывӑр лару-тӑру 10 регионта. Виҫӗ регионта койкӑсен 95 проценчӗ тулнӑ. Ку вӑл Чӑваш Республики, Орлов облаҫ тата Севастополь», — пӗлтернӗ Путина Раҫсей Правительствин ертӳҫин ҫумӗ Татьяна Голикова. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() drama21.ru сӑнӳкерчӗкӗ Раштав уйӑхӗн 3-мӗшӗнче К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче РСФСР халӑх артистки, Чӑваш АССР халӑх артистки, Вӑрмар районӗн хисеплӗ ҫынни Нина Яковлева ҫуралнӑранпа 80 ҫул ҫитнине халалласа юбилей каҫӗ иртӗ. Нина Яковлева Вӑрмар районӗнчи Пысӑк Енккасси ялӗнче 1940 ҫулхи ҫӗртме уйӑхӗн 8-мӗшӗнче ҫуралнӑ. Хунар ҫутипе кӗнеке вулама юратнӑ тата колхоз театрӗ лартакан спектакльсене каҫса каясла пӑхнӑ. Театр ӳнерне шӑпах ҫавӑн чухне килӗштерме тытӑннӑ та вӑл. Мускаври ГИТИСран вӗренсе тухнӑ, 1961 ҫулта театрта ӗҫлеме тытӑннӑ. Унтанпа вӑл нумай спектакль калӑпланӑ. Ӑна халӑх юратса йышӑнать. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Чӑваш кӗнеке издательствинче «Вутчуль» калавсемпе повеҫсен кӗнеки 1000 экземплярпа пичетленнӗ. Ӑна Чӑваш автономи облаҫне йӗркеленӗренпе 100 ҫул ҫитнине халалланине пӗлтереҫҫӗ. Ҫӗнӗ кӑларӑма паллӑ чӑваш ҫыравҫисен: Валентин Бурнаевскин, Сергей Ялавинӑн, Виктор Рсайӑн, Трубина Мархвин, Александр Артемьевӑн, Анатолий Хмытӑн тата ыттисен — ӗҫӗсем кӗнӗ. Калавсемпе повеҫсенче тӑван халӑхӑмӑрӑн тӗрлӗ тапхӑрти пурнӑҫне сӑнланӑ. Граждан вӑрҫи те, индустриализаципе коллективизаци те, Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫи те, Афган тата Чечен вӑрҫисем, иртнӗ ӗмӗрӗн 90-мӗш ҫулӗсем. Кӗнекене Галина Антонова пухса хатӗрленӗ, художникӗ – Дмитрий Литаврин. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (14.05.2025 15:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 743 - 745 мм, 11 - 13 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 3-5 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Золотницкий Николай Иванович, чӑваш чӗлхе пӗлӗвӗн никӗсне хываканӗ, тӗпчевҫӗ, этнограф вилнӗ. | ||
| Оболенцев Никита Иванович, ҫыравҫӑ, драматург, Чӑваш ССР тава тивӗҫлӗ культура ӗҫленӗ ҫуралнӑ. | ||
| Репьях Станислав, украин сӑвӑҫи, Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ ҫуралнӑ. | ||
| Дементьев Пётр Васильевич, СССРта авиапром ӗҫне пуҫаракансенчен пӗри вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |