Ӗнер, юпа уйӑхӗн 23-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн депутачӗ, парламентӑн социаллӑ политика тата наци ыйтӑвӗсемпе ӗҫлекен комитечӗ ертӳҫин ҫумне нумаях пулмасть суйланнӑ Александр Андреев тӑлӑх тата ашшӗ-амӑшӗн хӳттисӗр юлнӑ ачасен Шупашкарти центрӗнче пулнӑ. Учреждени пуҫлӑхӗ Леонид Читнаев ӑна центр ӗҫ-хӗлӗпе паллаштарнӑ, кӑтартса ҫӳренӗ. Александр Андреев «История Чувашии — история детского дома» (чӑв. Чӑваш Ен историйӗ — ача ҫурчӗн историйӗ) музейпа паллашнӑ.
Центрта паян — 16 ача. Учреждени пуҫлӑхӗ ачасене вӗренме тата пурӑнма мӗнпур услови туса панине ӗнентернӗ. Александр Андреев пӗчӗкскерсене чӑн-чӑн ҫын туса ӳстерме центр тӳпе хывнине палӑртнӑ.
ЧР Патшалӑх Канашӗн сайтӗнче ҫырнӑ тӑрӑх, Андреев депутата, вӑл — Раҫҫейри коммунистсен партийӗн пайташӗ, учрежденин попечительство канашне ертсе пыма сӗннӗ.
Шупашкарта приставра ӗҫленӗ арҫын должноҫӗпе хӑйне кирлӗ пек усӑ курнӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Вӑл ют ҫын пурлӑхне, парӑмҫӑнне арестленӗскере, хӑйӗн валли илнӗ-мӗн.
Следовательсем палӑртнӑ тӑрӑх, 2014 ҫулхи чӳк уйӑхӗнче пристав хӑйӗн ӗҫне пурнӑҫланӑ: парӑма кӗнӗ ҫыннӑн музыка центрне, ноутбукне, ытти пурлӑха арестленӗ. Анчах вӑл вӗсене учет кӗнекине кӗртмен, пурлӑхпа хӑй пӗлнӗ пек усӑ курнӑ.
РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, халӗ ку пуҫиле ӗҫе малалла тӗпчеҫҫӗ. Ҫын пурлӑхне хапсӑннӑ пристава вара 2016 ҫултах ӗҫрен кӑларнӑ.
Паян, чӑваш алфавичӗ йӗркеленӗ, чӑваш ялӗсенче шкулсем уҫнӑ Иван Яковлев вилнӗ кун, унӑн Шупашкарти Наци вулавӑшӗ умӗнче вырнаҫнӑ палӑкӗ умӗнче Асӑну кунӗ иртрэнӗ. Мероприятие чӑваш халӑх поэчӗ Валери Туркай ертсе пынӑ.
Вӑл чӑваш ывӑл-хӗрӗ Иван Яковлев, Константин Иванов, Ҫеҫпӗл Мишши, Петӗр Хусанкай палӑкӗсем патне вӗсен ҫуралнӑ тата ҫут тӗнчерен уйрӑлнӑ кунӗсенче чечек ҫыххисем пырса хурсан ҫав халӑх — вилӗмсӗр тесе каланӑ.
Чечек хума республикӑн культура министрӗ Константин Яковлев, Чӑваш наци конгресӗн президенчӗ Николай Угаслов, Сӗнтӗрвӑрри епископӗ, Шупашкар епархийӗн викарийӗ Игнатий, ЧР Патшалӑх Канашӗн депутачӗ, И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университечӗн ректорӗ Владимир Иванов, Чӗмпӗр облаҫӗнчи чӑвашсен наципе культура автономийӗн ертӳҫи Олег Мустаев, ЧР Профессионал писательсен союзӗн ертӳҫи, «Хыпар» хаҫат редакторӗн ҫумӗ Геннадий Максимов хутшӑннӑ.
Шупашкарта пурӑнакан Сергей Алексеевич Александров ҫурла уйӑхӗн 28-мӗшӗнчех ҫухалнӑ. «Лиза Алерт» отряд ӑна халӗ те шырать.
Сергей Александров – строитель. Ҫурла уйӑхӗн 28-мӗшӗнченпе ӑна никам та курман, тӑванӗсем нимӗн те пӗлмеҫҫӗ.
Ҫамрӑк строитель 180 сантиметр ҫӳллӗш, хыткан кӗлеткеллӗ, ҫӳҫӗ ҫутӑрах, куҫӗ симӗс. Ҫухалнӑ чухне хура ветровка, Париж сӑнланӑ шурӑ футболка, хура шӑлавар, хура пушмак тӑхӑннӑ пулнӑ.
Сергей Александров пирки мӗн те пулин пӗлетӗр тӗк полицие 02 номерпе шӑнкӑравласа пӗлтерӗр.
РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗн ертӳҫи Александр Полтинин республикӑра тин ҫуралнӑ ачасен пурнӑҫне ҫӑлас тӗллевпе бэби-бокссем вырнаҫтарма сӗннӗ. Тӳрех палӑртмалла: кунашкал бокссем чылай регионта пур, ҫав шутра – Тутарстанра та.
Бэби-бокссем чӑннипех те кирлӗ. Кӑҫал ав республикӑра амӑшӗсем тин ҫуралнӑ виҫӗ ачана вӗлернӗ. Кунашкал тӗслӗх Шупашкарта иккӗ пулнӑ, Ҫӗнӗ Шупашкарта – пӗрре. Пӗлтӗр вара пӗр амӑшӗ ачана вӗлернӗ.
Аса илтерер: авӑнӑн 16-мӗшӗнче Шупашкарти Б.Хмельницкий урамӗнчи пӗр ҫуртра ҫӳп-ҫап проводӗнче ача виллине тупнӑ. Амӑшне, 17-ри студенткӑна, тӳрех тупнӑ. Вӑл хӗр пӗрчине ҫуратнӑ та тухса пенӗ.
Бэби-бокса амӑшӗ тин ҫуралнӑ ачине анонимлӑ майпа килсе хума пултарать. Вӑл – ачана ҫӑлмалли вырӑн. Килсе хунӑ пепкене тухтӑрсем илӗҫ, сывлӑхне тӗрӗслӗҫ.
Шупашкарта 22 ҫулти каччӑна пиллӗкмӗш кун шыраҫҫӗ. Артем Петрович Макаровран юпа уйӑхӗн 17-мӗшӗнченпе сас-хура ҫук. Юлашки хутчен ӑна савнӑ хӗрӗ курнӑ.
Ҫав каҫ вӗсем кафере пулнӑ. Артем савнине киле ҫите ӑсатнӑ, хӑй ӗҫсем пур тесе кайнӑ. Ӑҫта тата камсем патне кайнине каччӑ каламан. «Нумайлӑха мар», - ҫапла ҫеҫ пӗлтернӗ вӑл.
Анчах Артем ҫӗрле те таврӑнман. Пике пӑшӑрханса ӳкнӗ. Тусӗсем те Артем ӑҫта пулнине пӗлмеҫҫӗ. Тӑванӗсем полицирен пулӑшу ыйтнӑ.
Артем Макаров 170 сантиметр ҫӳллӗш, вӑтам пӳ-силлӗ, куҫӗ кӑвак, ҫӳҫӗ кӗске. Ҫухалнӑ кун куртка, кӑвак джинс, кроссовка тӑхӑннӑ пулнӑ. Артем ӑҫта пулнине пӗлекенсене 89196683600 (ашшӗ) е 02 номерпе шӑнкӑравлама ыйтаҫҫӗ.
Шупашкар хула администрацийӗн сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкарта «Чӑваш Енри шӑпӑрт мис» пикене суйлӗҫ. Унта хӑлха илтмен сусӑр хӗрсем хутшӑнӗҫ.
Илем конкурсне Шупашкарти тата Ҫӗрпӳри хӗрсем ҫитӗҫ. Конкурс программинче – темиҫе задани. Пикесем артист пултарулӑхне, спортпа туслӑ пулнине, хӑйсене сцена ҫинче тытма пӗлнине кӑтартӗҫ.
Конкурс юпа уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Шупашкарти «Салют» культура керменӗнче иртӗ. Унта кашниех ҫитме пултарать – тӳлевсӗрех кӗртеҫҫӗ. Палӑртмалла: кунашкал конкурса сусӑр хӗрсен хушшинче кашни ҫулах ирттереҫҫӗ.
Юпа уйӑхӗн 30-мӗшӗнче Шупашкарти депутатсен хула пухӑвӗн ларӑвӗ иртет. Унта хваттерсенче вырсарникун юсав ӗҫӗсем ирттерме чарас ыйтӑва пӑхса тухӗҫ. Кайран ку ыйтӑва Патшалӑх Канашне пӑхса тухма парасшӑн.
Ҫак улшӑнусене пӑхса тухсан, вӗсене ырласан ӗҫ кунӗсенче 19 сехетрен пуҫласа 9 сехетчен тата 13 сехетрен пуҫласа 15 сехетчен, вырсарникун, уявсенче хваттерте юсав тунӑшӑн (шавланӑшӑн) ҫынсене 500-1000 тенкӗлӗх штрафлама пултараҫҫӗ. Должноҫри ҫынсен – 1000-1500, юридици сӑпачӗсен 2000-5000 тенкӗ тӳлеме тивӗ. Шӑматкун, ӗҫ кунӗсенче 9-13 сехетсенче, 15-19 сехетсенче юсав тума ирӗк пур.
Кунашкал сӗнӗве Антон Ковалев депутат пуҫарӑвӗпе пӑхса тухасшӑн.
Чӑваш Енӗн полпречӗ пулнӑ Леонид Волковпа ҫыхӑннӑ пуҫиле ӗҫе Чӑваш Ен прокуратури суда ярса панӑ. Ӗҫе Шупашкарти Ленин район сучӗ пӑхса тухӗ.
Аса илтерер, Леонид Волкова ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курса преми илнӗ тесе РФ Пуҫиле кодексӗн 160-мӗш статйин 4-мӗш пайӗпе айӑпласшӑн.
Экс-полпред ӗҫ вырӑнӗпе 2012 ҫулхи кӑрлач уйӑхӗнчен тытӑнса 2015 ҫулхи ҫӗртме уйӑхӗччен усӑ курнӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Тӗпчевҫӗсем палӑртнӑ тӑрӑх, Леонид Волков ҫав вӑхӑтра 1 миллион та 700 пин тенкӗ ытла преми илнӗ.
Экс-полпреда хальхи вӑхӑтра следстви изоляторӗнче тытса усраҫҫӗ.
Пуҫиле ӗҫе малтанласа Федерацин хӑрушсӑрлӑх службин Чӑваш Енри управленийӗн ӗҫченӗсем тӗпченӗ.
Юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне Чӑваш Енре 41 ача вилнӗ. Вӗсенчен 30-шӗ – 1-17 ҫулсенчисем (путса вилекенсем, ҫул ҫинчи аварире шар куракансем, ҫӳллӗшӗнчен ӳкнисем, электричествӑна пула сывлама пӑрахнисем тата ытти сӑлтава пула вилнисем), 11-шӗ вара ҫулталӑк та тултарманнисем.
Ытларах чухне ачасем ашшӗ-амӑшӗн тимсӗрлӗхне пула шар кураҫҫӗ. Хӑш-пӗр тӗслӗхре аслисем эрех ӗҫни паллӑ. 41 ачаран нумайӑшӗ сывлӑш ҫитменнипе вилнӗ.
Шупашкарта тата Ҫӗнӗ Шупашкарта тин ҫуралнӑ ачасене урама кӑларса ывӑтнӑ тӗслӗхсем - чӑннипех те тискер. Б.Хмельницкий урамӗнче 17 ҫулти хӗр ачине ҫуратнӑ та ҫӳп-ҫап проводне пенӗччӗ. Пӗчӗкскер унта вилнӗ, амӑшне вара часах тытса чарнӑ.
Ҫӳп-ҫап сортламалли станцисенче ав тепӗр икӗ ачана тупнӑччӗ. Вӗсем те – тин ҫуралнӑскерсем.
+3.3 °C