Иртнӗ уйӑхӑн вӗҫӗнче, юпа уйӑхӗн 29-мӗшӗнче, Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ ҫамрӑксен театрӗнче Екатерина Ефремова ячӗллӗ «Ахах-мерчен аваллӑхӗ» фестиваль иртнӗ.
Елизавета Долгова тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенчен пӗринче пӗлтернӗ тӑрӑх, халӑхсен хушшинчи «Ахах-мерчен аваллӑхӗ» фестиваль офлайн тата онлайн мелӗпе виҫҫӗмӗш хут иртнӗ. Унӑн авторӗ халӑх маҫтӑрӗ Зинаида Воронова иккен.
«Чӑваш ҫи-пуҫӗнче, тӗрринче халӑхӑмӑрӑн кун-ҫулӗ, ӑс-тӑнӗ, мухтавӗ, шухӑшлавӗ, илемлӗхе туйма пӗлни упранать. «Ахах-мерчен аваллӑхӗн» пӗлтерӗшӗ ҫав тери пысӑк, вӑл чӑваш халӑхӗн йӑли-йӗрки пуянлӑхне уҫса парать. Фестиваль авалтан упранса ҫирӗпленнӗ ал-ӗҫ йӑли-йӗркине упраса хӑварма, ҫитӗнекен ӑрӑва тӑван культура патне туртӑнтарма, ӑстасен пӗлӗвне сарма пулӑшать», — тесе палӑртнӑ Елизавета Долгова.
Хальхи ӳнер центрӗнче ҫак кунсенче Анастасия Максимован «Мой Барбизон» куравӗ ӗҫлет.
Анастасия Николаевна 1988 ҫулта Шупашкарта ҫуралнӑ. 2005-2010 ҫулсенче И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университетӗнче художествӑпа графика факультетӗнче аслӑ пӗлӳ илнӗ. Унтан вӑл, хӗрлӗ дипломпа вӗренсе тухнӑ хыҫҫӑн, художествӑпа графика факультечӗн живопись кафедринче методист, каярах преподаватель пулса ӗҫленӗ.
Анастасия Максимова ял пейзажне сӑнлама юратать. Унӑн ачалӑхӗпе яшлӑхӗ Вӑрмар районӗнчи Тупах ялӗнче иртнӗ. Мӗнпур ӗҫне тенӗ пек вӑл ҫав яла халалланӑ. Хрантсус художникӗсем ӗлӗк-авал хӑйсен хавхаланӑвне Фонтебло вӑрманӗ патӗнче, Барбизон текен вырӑнта, тупнӑ пулсан, Шупашкар ӑстин хавхалану вырӑнӗ — Тупах ялӗ.
Юпа уйӑхӗн 27-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче «Академические исследования этнической самобытности чувашского народа» кӗнекене хӑтланӑ. Унӑн авторӗ — паллӑ этнолог, религиовед, истори наукисен докторӗ Антон Салмин.
Хӑтлава монографи авторӗ, Раҫҫейӗн наукӑсен академийӗн Аслӑ Петӗр ячӗпе хисепленсе тӑракан Антропологипе этнографи музейӗн (Кунсткамерӑн) аслӑ ӑслӑлӑх ӗҫченӗ Антон Салмин олнайн-мелпе хутшӑннӑ. Унсӑр пуҫне Питӗрти чӑвашсен наципе культура автономийӗн хастарӗсем тата автономи ертӳҫи, экономика наукисен кандидачӗ Валериан Гаврилов та кӗнекене инҫет ҫыхӑну мелӗпе хӑтланӑ.
Антон Салмина ӑслӑлӑх тӗнчинче аван пӗлеҫҫӗ. Вӑл чӑвашсен тата чӑвашсен кӳршисемпе ҫыхӑннӑ халӑхсен этнологийӗпе тата историйӗпе ҫыхӑннӑ 270 ӑслӑлӑх ӗҫӗн авторӗ, ҫав шутра — 20 монографин.
Ӗнер, юпа уйӑхӗн 26-мӗшӗнче, Чӑваш Енри халӑхсен туслӑхӗн ҫуртӗнче «Чувашские национально-культурные объединения: вчера, сегодня, завтра» (чӑв. Чӑвашсен наципе культура пӗрлешӗвӗсем: ӗнер, паян, ыран) ятпа ҫавра сӗтел иртнӗ. Ӑна республикӑра иртекен Ентешсен «Знай наших» (чӑв. Хамӑрӑннисене пӗл) форумне йӗркеленӗ май ирттернӗ.
Унта палӑртнӑ тӑрӑх, чӑвашсен федераци шайӗнчи культура автономине йӗркеленӗренпе 22 ҫул ҫитнӗ. Культура министрӗ Светлана Каликова каланӑ тӑрӑх, республикӑра асӑннӑ культура автономийӗн тата Чӑваш наци конгресӗн майӗсемпе усӑ курса наци культурине, йӑли-йӗркине, чӗлхине упраса хӑварас тӗллевпе ӗҫлемелле. Кунсӑр пуҫне Раҫҫей Президенчӗ ҫумӗнчи национальноҫсен канашӗн йышне кӗресшӗн.
Мускаври чӑвашсен ентешлӗхӗн хастарӗсем — «Тӑван ҫершывӑн ывӑлӗсем» офицерсен юлташлӑхен хастарӗсем Кремльте Президент полкӗнче хӗсметре тӑракан Чӑваш Енри каччӑсемпе тӗл пулнӑ.
Раҫҫейӗн Президент полкӗ Патшалӑха сыхлакан федераци службин тытӑмне кӗрет.
Юлташлӑхӑн правленийӗн председателӗн пӗрремӗш заместителӗ Иван Николаев тата организацин офицерсен тӗп тытӑмӗ маттур каччӑсен ячӗпе нумай ӑшӑ сӑмах каланӑ, Хисеп грамотисемпе хавхалантарнӑ.
Тӗлпулӑва хутшӑннӑ Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ Ирина Шоркина, Ольга Оболенская музыкант тата чӑваш эсрадин артисчӗ Алена Силпи концерт лартса панӑ.
Етӗрне районӗнчи Лапракасси ялӗнчи «Вирьял» фольклор ансамблӗ Ненец автономи округӗнчи Нарьян-Мар хулине ҫитнӗ.
Юпа уйӑхӗн 21-23-мӗшӗсенче Нарьян-Мар хулинче «Енава мюд» ятпа халӑх пултарулӑхӗн регионсен хушшинчи фестивалӗ иртнӗ. Унта Раҫҫейӗн 11 регионӗнчи фольклор ушкӑнӗсемпе юрӑҫсем хутшӑннӑ. Фестивалӗн кӑҫалхи теми — «Йӑлана кӗнӗ культурӑри арҫын вырӑнӗ».
Фестивале хутшӑнакан «Вирьял» фольклор ансамбльне Лев Иванов ертсе пырать. Пултарулӑх ушкӑнне йӗркелени 30 ҫултан та иртнӗ. Асӑннӑ ушкӑна ҫӳрекенсем халӑх кӗвӗ инструменчӗсемпе анлӑ усӑ кураҫҫӗ: шӑпӑр, сӑрнай, каккӑр, кавал, шӑхличӗ, параппан.
Самарпа Ӗпхӳри учёнӑйсем Етӗрне районӗнчи Мӑн Явӑшра пулнӑ. «Чӑваш Ен» телерадиокомпани пӗлтернӗ тӑрӑх, унти ученӑйсем пирӗн республикӑра виҫҫӗмӗш ҫул ӗнтӗ экспедици ирттереҫҫӗ.
«Вӑл е ку халӑха пӗрлештерсе тӑракан вӑй — тӗн е йӑла-йӗрке. Чӑвашсем православие йышӑнни темиҫе ӗмӗр, ҫавах та ӑна пӑхӑнакасем те, тӗне кӗменнисем те аслашшӗ-асламӑшӗн йӑлисене манмаҫҫӗ», — тесе палӑртса хӑварнӑ Александр Осиповпа Виктор Степанов хатӗрленӗ телесюжетра.
Екатерина Ягафовапа Игорь Петров ӑсчахсем Вӑрмар районӗнчи Мӑнҫырмара икӗ хут пулнӑ. Паллӑ тӗпчевҫӗсем Раҫҫейӗн тӗрлӗ регионӗнчи чӑвашсем мӗнлерех аталанса пыни ҫинчен статьясем ҫыраҫҫӗ иккен. Ӗҫе туса пӗтерсен кӗнеке кӑларма ӗмӗтленеҫҫӗ.
Шупашкар хулинчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен центрта хӗрарӑмсем чӑваш тумӗ тӑхӑнса сӑн ӳкерӗннӗ. Мероприятие унтисем «Хитре кӗр» ят панӑ. Ӑна социаллӑ учрежденире пурнӑҫа кӗрекен «Илем шкулӗ» программӑна пурнӑҫа кӗртнӗ май йӗркеленӗ.
Кӗркунне йывӑҫсем хӑйсен сарӑ-хӗрлӗ тата ытти тӗслӗ ҫулҫисемлӗ тумӗсемпе куҫа илӗртеҫҫӗ. Ҫутҫанталӑкӑн ҫак вӑхӑтӗнче сӑн ӳкерӗнме питех те аван. Хитре чӑваш тумӗ ытти чух те килӗшӳллӗ те, кӗркунне вӑл тата илемлӗрех курӑнать тесе шухӑшлаҫҫӗ сӑн ӳкерӗннӗ херарӑмсем.
Юпа уйӑхӗн 2-мӗшӗнче Патӑрьел районӗнче пурӑнакансем ентешлӗх уявне пуҫтарӑннӑ. Пуху Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче иртнӗ. Унта район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Рудольф Селиванов та хутшӑннӑ.
Пухӑннисене ентешлӗх ертӳҫи Александр Миронов, ЧР Паташалӑх Канашӗн депутачӗсем Олег Мешков, Валерий Антонов, Юрий Зорин, республикӑри ытти районти ентешлӗх ертӳҫисем саламланӑ.
Сумлӑ ентешӗсене Рудольф Селиванов района йӗркеленӗренпе 95 ҫул ҫитнине халалласа кӑларнӑ медальпе чысланӑ. Уяв Патӑрьел тӑрӑхӗнчен тухнӑ артистсен концерчӗпе вӗҫленнӗ.
Питӗрти чӑвашсен ансамбльне хуткупӑсҫӑ кирлӗ. Ку хыпара Питӗрте пурӑнакан чӑваш хастарӗ Татьяна Шмелёва тӗнче тетелӗнчи ушкӑнсенчен пӗринче хыпарланӑ. Пӗлтерӗве вӑл авӑн уйӑхӗн 20-мӗшӗнче вырнаҫтарнӑ.
Питӗрти чӑвашсен «Телей» ансамбльне хуткупӑсҫӑ (музыкант) кирлӗ. Тепӗр майлӑ каласан, юрлама тата ташлама юратакан ҫын. Вӑл чӑваш культурипе кӑсӑкланни те кирлӗ.
Репетицие Новочеркасск метровӗнчен инҫех мар вырӑнта кашни шӑматкунсерен 10 сехетрен пуҫласа 13 сехетчен тата тунтикунсерен 18 сехет те 30 минутран пуҫласа 21 сехетчен пухӑнаҫҫӗ.
Ыйтса пӗлмелли телефон номерӗ 8-911-72-82-027.
+20.3 °C