Чӑваш чӗлхин «Хавал» ҫуллахи университечӗ (хастарсем ҫапла ят панӑ. Ытти ҫул уйлӑх текенччӗ) кӑҫал та ӗҫлӗ. Шучӗпе 13-мӗш хут иртӗ вӑл. Чӑваш хастарӗсем хальхинче Етӗрне районӗнчи «Сӑр шурӑмпуҫӗ» кану базинче пухӑнӗҫ. Университет утӑ уйӑхӗн 9-мӗшӗнчен пуҫласа утӑ уйӑхӗн 14-мӗшӗччен ӗҫлӗ.
Чӑваш чӗхин ҫуллахи университетне хутшӑнас тесен кӑштах укҫа тӳлемелле. Вӑл программӑна хутшӑнма, чӗлхе вӗреннӗшӗн тӳлеме, кану базинче пурӑннине тата апатланнине саплаштарма кайӗ.
Университет ӗҫе-хӗлӗпе ҫыхӑннӑ ыйтусене Алпарух (Александр) Блинов (унӑн телефон номерӗ +79023285051, халӑх тетелӗнчи страници — https://vk.com/alparuh, Телеграмри — https://t.me/alparuh) урлӑ уҫӑмлатма май килӗ. Мускавра пурӑнакансем Павел (Павӑл) Нягинпа (телефон номерӗ +79530158189, халӑх тетелӗнчи страници — https://vk.com/el4ek е Телеграмри — https://t.me/pavl_v_n) ҫыхӑнайӗҫ. Самарӑрисене Сергей Захаров (тел. +79277529296, халӑх тетелӗнчи страници — https://vk.com/justlikecariboo) пулӑшайӗ.
Ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, Чӑваш чӗлхи кунӗнче, Мускавра «DIVA Ethno Future Sound» ушкӑнӑн концерчӗ пулнӑ.
Чӑваш музыкин этно-проектне чӑваш халӑх юррисене куракансем патне тӗнче шайӗнчи жанрпа ҫитерес тӗллевпе йӗркелесе янӑ. Ӑна Мускавра пуҫарнӑ. Тӗнче шайӗнчи музыкантсем Пысӑк театр сцени ҫине те тухаҫҫӗ, тӗнче шайӗнчи конкурссене те хутшӑнаҫҫӗ. Маттур артистсен концертне чӑваш культурипе тата чӗлхипе кӑсӑкланакансем пухӑннӑ.
«DIVA Ethno Future Sound» ушкӑн концертне Шупашкарта та курма май килнӗ. Асӑннӑ коллектив Чӑваш патшалӑх филармонийӗнче ака уйӑхӗн 28-мӗшӗнче концерт лартса панӑ.
Ака уйӑхӗн 28-мӗшӗнче Мускаври Раҫҫей патшалӑх истори библиотекинче И.Я.Яковлев ҫуралнӑранпа 175 ҫул ҫитнине халалланӑ конференци иртессине эпир унччен пӗтернӗччӗ-ха.
Марина Карягина тележурналист пӗлтернӗ тӑрӑх, конференцие Чӑваг Енӗн Наци вулавӑшӗн директорӗ Роза Лизакова ертсе пынӑ, тӗп хулари библиотекӑн пуҫлӑхӗ Михаил Афанасьев, Чӑваш Енӗн культура министрӗ Светлана Каликова, Раҫҫейӗн наукӑсен академийӗн информатика проблемисене тӗпчекен центр ертӳҫи Юрий Чёрный, Мускаври чӑваш культурин пӗрлешӗвӗн ертӳҫи Лира Смирнова салам сӑмахӗпе тухса калаҫнӑ.
«И.Я. Яковлев еткерне тишкерсе нумай ӗҫ тӑватпӑр. Ҫав ӗҫсене пӗтӗмлетсе форумра Олег Студенцов (гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗ, Шупашкар), Нина Литвинова (Чӗмпӗр), Галина Ертмакова (ЧР патшалӑх истори архивӗ, директор), Александр Семёнов (ЧР патшалӑх истори архивӗ), Андрей Зарубин (Чӑваш патшалӑх Наци музейӗ), Татьяна Баймушкина (ЧР Наци библиотеки, директор ҫумӗ), Галина Быкова (ЧР Наци библиотеки, директор ҫумӗ), Надежда Кириллова (ЧР тава тивӗҫлӗ артисчӗ) тухса калаҫрӗҫ. Эпӗ Вӗрентекенӗмӗрӗн сӑнарне "Чувашия" ГТРК ӳкернӗ телефильмсенче камсем тата мӗнле кӑтартни ҫинчен кӗскен каласа патӑм», — хыпарланӑ «Контактра» Марина Карягина.
Красноармейски тӑрӑхӗнчи Мефодьевсем ачисене чӑваш йӑли-йӗркине хӑнӑхтараҫҫӗ.
Ҫемьере пилӗк ача ӳсет: виҫӗ хӗрпе икӗ ывӑл. Асламӑшӗ тата амӑшӗ кӑтартса пулӑшса пынипе хӗрсем чӑваш тӗррине тӗрлеме тата пир тӗртме ханӑхаҫҫӗ.
Светлана Матвеевна ачаранах тӗрлеме юратнӑ. Ҫав ӑсталӑха хӗрарӑм Натальӑна, хӑйӗн ывӑлӗн Алексейӑн арӑмне, вӗрентнӗ.
«Асатте-асаннесен йӑлана-йӗркине упраса хӑвармалла, ӑна ҫамрӑксене вӗрентмелле», — тет ҫемье пуҫӗ Алексей Валерьевич.
Ӗнер «Культура» телеканал чӑвашсене тата Атӑл тӑрӑхӗнчи ытти вак халӑха ҫутта тухма пулӑшнӑ Иван Яковлев ҫуралнӑранпа 175 ҫул ҫитни ҫинчен сюжет кӑтартнӑ.
Иван Яковлев сумлӑ педагог, ҫыравҫӑ, тӑлмачӑ, хальхи чӑваш алфавитне йӗркелекенӗ тата пӗрремӗш чӑваш шкулне уҫаканӗ пулнӑ.
Аслӑ патриархӑмӑр хӑй пурӑннӑ вӑхӑтра 400 ытла шкул уҫса хӑварнӑ. Чӑваш ачисем валли ҫеҫ мар, ытти халӑхсенни валли те.
Ҫуралсан виҫӗ кунтан тӑлӑха юлнӑскер ырӑ ҫемьене лекнӗ. Каярах ӑна темле ура хума хӑтланакан та пулнӑ, анчах Иван Яковлевӑн ырӑ ячӗ тата ырӑ ӗҫӗсем упранса юлнӑ.
Чӗмпӗр хулинче пӗлтӗр чӑваш алфавитне халалласа палӑк лартнӑччӗ. Ӑна Иван Яковлев уҫнӑ чӑваш шкулӗн картишӗнче вырнаҫтарнӑ. Вырӑнтисем ӗнентернӗ тӑрӑх, ун патӗнчен ҫын татӑлмасть.
«Пӗлтӗртенпе кунтан халӑх татӑлмасть: тӗрлӗ ӗҫлӗ тӗлпулусем иртеҫҫӗ, хула хӑнисем кунта ятарласа сӑн ӳкерӗнме килеҫҫӗ», — теҫҫӗ иккен Чӗмпӗр хулинче пурӑнакан хастар чӑвашсем. Кун пирки Чӑваш Енӗн патшалӑх телерадиокомпанийӗ пӗлтернӗ.
Аса илтерер: ҫӗнӗ чӑваш алфавитне йӗркеленӗренпе 150 ҫул ҫитнӗ ятпа лартнӑ палӑк авторӗ — Виктор Аванмарт скульптор. Палӑка халӑхран пухнӑӑ укҫа-тенкӗпе ӑсталанӑ.
Пирӗн республикӑра Пӗрлехи информаци кунӗсене ирттерессине чӗртсе тӑратни пирки эпир унччен пӗлтернӗччӗ-ха.
Аса илтерер: вӗсен вӑхӑтӗнче тӳре-шара ӗҫ коллективӗсемпе тӗл пулать, вӑл е ку ҫивӗч ыйтусене хускатать, ҫынсен ыйтӑвӗсене хуравлать.
Черетлӗ информаци кунӗ ака уйӑхӗн 19-мӗшӗнче иртӗ. Ун чухне чӑвашсен аслӑ вӗрентекенӗ Иван Яковлев ҫуралнӑранпа 175 ҫул ҫитни пирки те сӑмах хускатӗҫ. Ку темӑна информкунӑн кун йӗркине кӗртнӗ.
Турцинче пичетленӗ кӗнекеyе чӑваш юмахӗсене кӗтнӗ. Ку хыпара эпир Марина Карягина тележурналист, сӑвӑҫ, драматург, сценарист халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче хыпарланинчен пӗлтӗмӗр.
390 страницӑллӑ кӗнекене Синан Гӳзель ҫамрӑк турккӑ ӑсчахӗ чылай чӑваш юмахӗ кӗртнӗ. Ҫӗнӗ кӑларӑма автор Марина Карягинӑна та ярса панӑ.
«Парнешӗн тав! Нумаях пулӑшаймарӑм, вуласа йӑнӑшсене тӳрлетме кӑна хутшӑннӑччӗ, анчах пархатарлӑ автор мана та тав тума чун ӑшши ҫитернӗ», — хыпарланӑ Марина Карягина.
Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Шуршӑлта ҫуралнӑ каччӑ Андриян Николаев космонавт хӳттипе Краснодар крайӗнчи Туапсе районӗнчи Джубга поселокне лекнӗ.
Ку вӑл 1962 ҫулта пулнӑ. Шуршӑл каччине Эдуард Лукина (йывӑр тӑпри ҫӑмӑл пултӑр, вӑл халӗ пурнӑҫран уйрӑлса кайнӑ ӗнтӗ) ҫав ҫулхине ҫара илнӗ. Вӑл Андриян Николаевпа пӗр ялтан пулнине пӗлсен призыв пунктӗнче каччӑна хӑй каяс тенӗ ҫар чаҫне суйлама ирӗк панӑ. Кун пирки арҫыннӑн арӑмӗ Зинаида Лукина Шупашкар хулинчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен комплекслӑ центрти музейпа курав центрӗнче пулнӑ чухне каласа кӑтартнӑ. Учрежденири музейра мухтавлӑ ентешӗмӗре халалланӑ «Чӑваш ҫӑлтӑрӗ» кӗтес пур. Ӑна Андриян Николаева халалланӑ.
Марина Карягина тележурналист, режиссёр, сценарист, сӑвӑҫ тата драматург Азербайджанра пулнӑ.
Унта вӑл «Патшалӑх Ертӳлӗхӗ ҫумӗнчи культура комитечӗ йыхравланипе» кайса килнӗ, «Бакура иртнӗ ҫӳллӗ шайри уявсене» хутшӑннӑ.
Марина Карягина халӑх тетелӗнчи ушкӑнсенчен пӗринче пӗлтернӗ тӑрӑх, пысӑк юбилей каҫӗсенче тухса калаҫнисӗр пуҫне хурӑнташлӑ халӑх ҫыравҫисемпе пӗр-пӗрин литературипе паллашнӑ, сӑвӑсем вуланӑ, кӗнеке презентацийӗсем ирттернӗ, Гейдар Алиев паркӗнче йывӑҫ лартнӑ.
«Каҫпи (Хасар) тинӗсӗ хӗрринчи эрнелӗх ӗҫлӗ ҫулҫӳрев тулли те пуян, усӑллӑ иртрӗ», — пӗтӗмлетнӗ нумай енлӗ ӑста.
+5.3 °C