Хусанта «Лиффт» пӗтӗм Раҫҫейри VII литература фестивалӗнчен пирӗн ентешӗмӗр Марина Карягина Ылтӑн лауреат ятпа таврӑннӑ. Унтан та ытларах — ҫав сумлӑ фестиваль ҫитес ҫул пирӗн республикӑра иртӗ.
Фестиваль вӑхӑтӗнче, сӑмах май каласан, Мускаври Александр Куприн режиссёрӑн «Амфистроф. Встречное течение» фильмне те хавхаланса сӳтсе явнӑ. Аса илтерер: фильмра хальхи вӑхӑтри паллӑ та пултаруллӑ чӑваш поэчӗн Марина Карягинӑн пултарулӑхӗ ҫинчен каласа кӑтартнӑ.
Раҫҫейри писательсен тата Раҫҫейри кинематографистсен союзӗсен членӗ пирки поэзи анинчи ҫӗнӗ ҫӗре ватакан тесен те йӑнӑш мар-тӑр. Мӗншӗн тесен Марина Карягина ку сӑмаха чӑннипех те тивӗҫ. Вӑл — халиччен тӗнче поэзийӗнче пулман амфистроф ӑсти. Специалистсем каланӑ тӑрӑх, ку сӑмах хальлӗхе словарьте те ҫук-ха. Карягина амфистрофӗсем сулахайран сылтӑмалла, сылтӑмран сулахаялла тарӑн шухӑшпа вуланаҫҫӗ. Палиндромра (Марина Карягина ку жанрпа та ҫырать) йӗркесем малтан та, хыҫалтан та пӗр пек вуланаҫҫӗ пулсан, амфистрофра шухӑш пӗлтерӗшӗ улшӑнать, пӗр текстрах икӗ хайлав пулса тухать. «Амфистроф — чӑннипех тӗлӗнтерекен жанр.
Ҫӗнӗ Шупашкарта Чӑваш халӑх ҫыравҫин Юхма Мишшин повеҫӗ тӑрӑх фильм ӳкернӗ. Ҫӗнӗ ӗҫе ҫитес ҫул пуҫламӑшӗнче курма май пулӗ. Кун пирки Телеграмри «Пуинчен малтан. Ҫывӑрса юлмасан» каналта пӗлтернӗ.
Фильм режиссерӗ – Марат Никитин иккен. «Картинӑри ӗҫ-пуҫ 1949 ҫулта пулса иртет. Вӑрҫӑ чарӑннӑранпа тӑватӑ ҫул иртнӗ пулин те ашшӗ ывӑлне кӗтме пӑрахман», — хыпарланӑ ҫӑлкуҫра.
Тӗп сӑнара Чӑваш халӑх артисчӗ Василий Павлов калӑплать.
Паллӑ тележурналист, Чӑваш Республикин искусствӑсен тава тивӗҫлӗ деятелӗ Марина Карягина СССР халӑх артистки Вера Кузьмина 100 ҫул тултарнине халалласа фильм ӳкерет. Кун пирки К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче пӗлтернӗ.
Марина Карягина Вера Кузьмина ҫинчен унччен те фильм ӳкернӗ. Пултаруллӑ журналист кирек ӗҫе те тӗплӗн пурнӑҫлама хӑнӑхнӑ та ку фильм ӑнӑҫӑ пулса тухасси пирки иккӗленӳ ҫук.
Театрта хыпарланӑ тӑрӑх, чӑваш театрӗн аталанӑвне пысӑк тӳпе хывнӑ артистка ҫинчен кадрта аса илсе каласа пама Чӑваш халӑх артисчӗсем Наталия Сергеева, Иван Иванов, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистки Александра Зайцева, СССР халӑх артисчӗ Валерий Яковлев хаваспах килӗшнӗ.
Чӑваш Енре юлашки ҫулсенче темиҫе кинозал та уҫрӗҫ. Уҫни аван-ха, анчах вӗсемпе усӑ курма пӗлмелле. Шӑпах ҫак ыйтӑва тишкернӗ те паян республикӑн культура министрӗ Светлана Каликова ирттернӗ канашлура.
Канашлӑва Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче пуҫтарӑннӑ. Министр шухӑшланӑ тӑрӑх, ӳсекен ӑрӑва воспитани парас, патриотизм темине сарас ыйтупа ӗҫленӗ май паха фильмсене кӑтартни те вырӑнлӑ. Чӑваш Енӗн Культура министерстви Раҫҫейӗн Культура министерстви сӗнекен документлӑ тата илемлӗ фильмсене кӑтартать. Кӑҫал ҫавӑн пек пилӗк фильма кӑтартнӑ. Вӗсем: «Где проходит граница?», «Нюрнберг», «Святой архипелаг», «Сокровища партизанского леса», «Форсаж. Возвращение».
Кӑҫалхи авӑн уйӑхӗнче проката тепӗр виҫӗ фильм: «Свидетель», «Тут все свои», «Финт Боброва» — тухӗ.
Ӗнер, авӑн уйӑхӗн 18-мӗшӗнче, Мускавра Александр Хван режиссёр пурнӑҫӗ татӑлнӑ.
Александр Хван Шупашкарта 1957 ҫулта ҫуралнӑ.
Ӑна 1992 ҫулта ӳкернӗ «Дюба-дюба» фильм тӑрӑх нумайӑшӗ пӗлет-тӗр. Асӑннӑ ӗҫри тӗп сӑнара Олег Меньшиков калӑпланӑ. Асӑннӑ ӗҫ нумай кинофестивале ӑнӑҫлӑ хутшӑннӑ. Александр Хванӑн паллӑрах ӗҫӗсем хушшинче ҫавӑн пекех — «Кармен», «Умирать легко» фильмсем.
Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗн Виктор Петровӑн сценарийӗпе «Ах, качча каяс килет«» фильм ӳкернӗ. Ӑна «Ҫеҫпӗл» кинозалта хӑтланӑ.
Леонид Петров тележурналист пӗлтернӗ тӑрӑх, «фильм сценарине чӑн пурнӑҫа тӗпе хурса ҫырнӑ. Фильмра паянхи ял пурнӑҫне сӑнланӑ. Унта пулса иртекен кулӑшла пӑтӑрмахсем ҫамрӑксем тавра аталанса пыраҫҫӗ».
«Хӗрсем лайӑх пурнӑҫ шыраса ҫӗршывӑн тӗрлӗ кӗтесне ҫитеҫҫӗ, телейӗ юнашарах ҫӳренине вара кайран тек ӑнланаҫҫӗ», — каласа кӑтартнӑ телесюжетра.
Фильма Чантӑрта ӳкернӗ. Массӑлла сценӑсене вырӑнти фольклор ушкӑнӗ хутшӑннӑ.
Уҫӑ тӳпе айӗнче тӳлевсӗр кино курас килсен Шупашкарти «Амазони» парка каймалла. Паян унта тӳлевсӗр сеанссем пуҫланаҫҫӗ.
Фильмсене ҫанталӑк лайӑх чухне каҫхи 8 сехетре кӑтартма тытӑнаҫҫӗ. Вӗсем пурте патриотлӑх воспитанийӗпе ҫыхӑннӑ.
Паян «Подольские карсанты» ятлине кӑтартӗҫ. Ыран «Несокрушимый» фильм экран ҫине тухӗ. Кайран «Девятаев», «Сирийская соната», «28 панфиловцев», «Битва за Севастополь», «Калашников», «Ржев» фильмсене катартӗҫ. Вӗсем ҫак черетпе экран ҫине тухса пырӗҫ.
Кино курмалли лапам пӑр катокӗ пулнӑ ҫӗрте вырнаҫӗ. Киносене ҫурла уйӑхӗн 12-мӗшӗччен кӑтартӗҫ.
Ӗнер, ҫу уйӑхӗн 30-мӗшӗнче, Марина Карягина тележурналист, поэт, сценарист, драматург ҫинчен Мускав режиссёрӗ ӳкернӗ фильма кӑтартассине эпир унччен пӗлтернӗччӗ-ха. Аса илтерер: Мускаври режиссёр Александр Куприн пӗлтӗр Раҫҫейӗн Культура министерствин саккасӗпе Марина Карягина ҫинчен «Встречное течение. Амфистроф» документлӑ фильм ӳкернӗ. Ӑна ӗнер Чӑваш пашалӑх ҫамрӑксен театрӗнчи «Ҫеҫпӗл» кинозалта Шупашкарта иртекен XVI пӗтӗм тӗнчери кинофестивальте кӑтартнӑ.
«Поэзи ҫинчен кино ӳкерме пӗттте ансат пулмарӗ», – палӑртса хӑварнӑ Шупашкарти куракансемпе иртнӗ тӗлпулура режиссёр. «Фильма курсан Марина Карягинан сӑввисене вулас, вӗсене тарӑнрах ӑнланас килсе каять», — тенӗ Мария Готлиб журналист.
Шупашкарта ҫу уйӑхӗн 26-мӗшӗнчен тытӑнса ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗсенче иртекен пӗтӗм тӗнчери кинофестиваль вӑхӑтӗнче чӑваш фильмӗсене кӑтартӗҫ.
Ҫу уйӑхӗн 27-мӗшӗнче Чӑваш ҫамрӑксен театрӗнче 18 сехет те 50 минутра Елена Еделеева режиссёрӑн «Мальчик из Шоршел» фильмне, ҫу уйӑхӗн 29-мӗшӗнче 16 сехетре «Волжский» кинотеатрта тата ҫу уйӑхӗн 30-мӗшенче 15 сехетре Халӑхсен туслӑхӗн ҫуртӗнче Александр Осипов режиссёрӑн «Праведник» фильмне, ҫу уйӑхӗн 31-мӗшӗнче 17 сехет те 15 минутра «Волжский» кинотеатрта Алексей Ивановӑн «Мёртвый рассвет» фильмне кӑтартӗҫ.
Чӑваш киновӗн кунӗнче, ҫу уйӑхӗн 29-мӗшӗнче, сӑмахран, Ҫамӑксен театрӗнче 17 сехетре Станислав Одров режиссёрӑн «У мечты нет возраста», 17 сехет те 40 минутра Сергей Щербаков режиссерӑн «Слеза ангела», 18 сехет те 20 минутра Ольги Палан режиссёрӑн «Посреди мира» / «Уй варринче», Сергей Щербаков режиссёрӑн «Вубар», 19 сехете те 30 минутра Николай Яковлевӑн «Один из нас»/ «Пиртен Пӗри» фильмӗсене кӑтартӗҫ.
Кинофестиваль программипе https://kino-cap.ru сайра тӗплӗнрех паллашма пулать.
Чӑваш наци вулавӑшӗнче Иван Яковлев пирки ӳкернӗ фильм премьери пулнӑ. Вӑл «Пирӗнтен пӗри» ятлӑ.
Кинолентӑна 3 кун ӳкернӗ. Ҫак тапхӑрта сценӑсене виҫӗ регионта ӳкернӗ: Чӑваш Енре, Тутарстанра тата Чӗмпӗр облаҫӗнче.
Иван Яковлева халалласа тепӗр пысӑк проекта пурнӑҫа кӗртӗҫ. Кун пирки ЧР Патшалӑх Думин финанс рынокӗ енӗпе ӗҫлекен председателӗ Анатолий Аксаков пӗлтернӗ. Вӑл ыйтнипе «Культура» телеканал Иван Яковлев пирки фильм ӳкерет. Ҫывӑх вӑхӑтра ӳкерӳ ушкӑнӗ кунта килмелле. Вӗсем Иван Яковлевич вӗреннӗ вырӑнсене те кайса курӗҫ: Чӗмпӗр облаҫне тата Тутарстана.
+16.3 °C