Ҫанталӑк сивӗ тӑрать пулсан та ҫӑлавҫӑсем асӑрхаттараҫҫӗ: Сӑр ҫинче пӑр ҫӳхе-ха. Анчах хӑшӗ-пӗри ҫакна шута илмест. Ку вара инкек патне илсе ҫитерет.
Паян Чулхула облаҫӗнчи Васильсурск патӗнче, Сӑр ҫинче, пилӗк пулӑҫ пӑр айне кайнӑ. Вӗсем пурте – Чӑваш Ен ҫыннисем.
Паян 17 сехет те 40 минутра Воротынец облаҫӗнчи ҫӑлавҫӑсем патне шӑнкӑрав ҫитнӗ: Сӑр ҫинче икӗ арҫын путаҫҫӗ иккен. 48 ҫулти арҫынна ҫӑлма май килнӗ, унӑн 80-ри ашшӗ вара, шел те, вилнӗ.
Тепӗр сехетрен ҫӑлавҫӑсем тепӗр виҫӗ арҫынна ҫӑлма кайнӑ, вӗсем те путма тытӑннӑ. Вӗсене пурне те ҫӑлнӑ, ҫыран хӗррине илсе тухнӑ. Тухтӑрсем палӑртнӑ тӑрӑх, пулӑҫсем шӑнса кӳтнӗ.
Ялта тухтӑр пулса ӗҫлес текенсене ҫула кура тиркемӗҫ. Ҫулланнӑ тесе халӗ те хурламан-ха шурӑ халатлисене. Анчах «Земство тухтӑрӗ», «Земство фельдшерӗ» программӑсемпе усӑ курас тесен специалистсен ҫулне пӑхнӑ. Ялта ӗҫлеме вырнаҫас текенсене малашне пурне те укҫа парса хавхалантарӗҫ. Кунта сӑмах 50 пин ҫын таран пурӑнакан ялсемпе район центрӗсене каякансем пирки сӑмах пырать. Ҫак ыйтӑва ӗнер Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче тишкернӗ.
ЧР Сывлӑх сыхлав министерстви халӗ 411 врач ҫитменнине пӗлтерет, медицина сестрисем те пурӗ 294 ҫын кирлӗ.
Ҫула кура чарӑва пӑрахӑҫласан «Земство тухтӑрӗ», «Земство фельдшерӗ» программӑсемпе 1200 врачпа 250 ытла фельдшер усӑ курайӗ. Хальлӗхе ҫак программӑсемпе 460 врачпа 50-а яхӑн фельдшер ӗҫе вырнаҫнӑ.
Ӗнер, чӳк уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, Ҫӗрпӳ хулинче пӗр арҫын нумайх хутлӑ ҫурт тӑррине хӑпарса кайнӑ. Ӑна иртен-ҫӳрен асӑрханӑ. Арҫын вӑйлах ӳсӗр пулнӑ-мӗн.
Иртен-ҫӳрен ҫурт тӑрринче ҫын пулнине асӑрхасан хӑраса ӳкнӗ, ҫӑлав службине шӑнкӑравласа чӗннӗ. Анчах арҫын унтан хӑйех анма пултарнӑ. Ҫӑлавҫӑсем кайран иртен-ҫӳренрен ыйтса пӗлнӗ, лару-тӑрӑва уҫӑмлатнӑ.
Ҫурт тӑрринчен ансан ӳсӗрскере тухтӑрсен пулӑшӑвӗ кирлӗ пулнӑ. Медиксем ӑна тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн психиатри экспертизи ирттермешкӗн янӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарти пульницӑсенче тухтӑрсем ҫитмеҫҫӗ. Республика влаҫӗ ҫакна татса памалли меслет тупнӑ: медицина факультетӗнчен вӗренсе тухнӑ, спутник-хулари пӗр пульницӑна ӗҫе вырнаҫнӑ специалистсене укҫан хавхалантарма йышӑннӑ.
«Пӗрремӗш звенори ҫамрӑк специалистсене ҫулталӑкри ӗҫ пӗтӗмлетӗвӗпе килӗшӳллӗн 200 пин тенкӗпе хавхалантарӗҫ. Ҫавӑн пекех Ҫӗнӗ Шупашкар хула администрацийӗ пӗр хутчен 500 пин тенкӗ тӳлӗ тата пурӑнмалли кӗтеспе тивӗҫтерӗ», - ҫапла пӗлтернӗ медицина центрӗн пресс-служби.
Палӑртса хӑвармалла: республикӑра «Ял тухтӑрӗ» патшалӑх программи те ӗҫлет. Унпа килӗшӳллӗн, ялсенчи, район центрӗсенчи пульницӑсене ӗҫе вырнаҫнӑ тухтӑрсене 1 миллион тенкӗ параҫҫӗ.
Ҫак уйӑхра Канаш район пульницинче ватӑ ҫынсен пӳлӗмӗ уҫӑлнӑ. Гериатри пӳлӗмӗ 75 ҫул урлӑ каҫнисене йышӑнать. Ӑна аслӑ ҫулхисем валли «Демографи» наци проекчӗпе килӗшӳллӗн уҫнӑ.
Гериатри пӳлӗмӗ кӑҫалхи чӳк уйӑхӗн 1-мӗшӗнче ӗҫлеме пуҫланӑ. Ятарлӑ пулӑшӑва унта 12 ҫынна кӳнӗ те.
Гериатри пӳлӗмӗнче Канаш хулинче, Канаш тата Йӗпреҫ районӗсенче пурӑнакан ватӑсене йышӑнаҫҫӗ. Пӳлӗмре 10 койка вырнаҫтарнӑ.
Чӑваш Енӗн Элтеперӗн Михаил Игнатьевӑн пресс-служби ӗнентернӗ тӑрӑх, гериатрсем ватӑсен пурнӑҫне лайӑхлатассипе чунтан тӑрӑшаҫҫӗ. Нумаях пулмасть Канашри район пульницинче республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев пулнӑ. Вӑл учрежденин инфекци тата терапи уйрӑмӗсем епле ӗҫленипе, хирурги уйрӑмне юсанипе паллашнӑ.
Катастрофа медицина служби Инстаграмри страницинче лайӑх хыпар пӗлтернӗ: тухтӑрсем юн нумай ҫухатнӑ пациента ҫӑлнӑ.
Чӳк уйӑхӗн 17-мӗшӗнчен ҫӗрле васкавлӑ медпулӑшу чӗннӗ: юн нумай ҫухатнӑран арҫыннӑн юн пусӑмӗ пӗчӗкленсе кайнӑ. Тухтӑрсен тӑхтама вӑхӑт пулман – ҫийӗнчех интенсивлӑ терапи тумалла пулнӑ. Тухтӑрсем каланӑ тӑрӑх, юн пусӑмӗ пӗчӗкленсен венӑсем ҫухалаҫҫӗ, ҫавна май эмел яма май ҫук.
Тухтӑрсем пациента шӑмми урлӑ эмел янӑ. Ҫак процедурӑсене туни арҫыннӑн пурнӑҫне ҫӑлма май панӑ. Сывлӑхӗ кӑшт лайӑхлансан тухтӑрсем ӑна пульницӑна илсе ҫитернӗ.
Канашра хӗрарӑм канализации шӑтӑкне кӗрсе ӳкни пирки «Про Город» хаҫата халӑх корреспонденчӗ пӗлтернӗ. Ку чӳк уйӑхӗн 5-мӗшӗнче каҫхине пулнӑ. Ватӑрах хӗрарӑм урампа пынӑ чухне канализаци люкне кӗрсе ӳкнӗ.
Унран инҫех мар – лавкка. Халӑх корреспонденчӗ каласа кӑтартнӑ тӑрӑх, канализаци люкне ҫӗнӗ тротуар ҫинче тунӑ.
Хӗрарӑм урине самаях амантнӑ. Ӑна шӑтӑкран хӗр тата арҫын тухма пулӑшнӑ. Сурана тухтӑрсем ҫӗлесе лартнӑ.
Федерацин травматологи, ортопеди тата эндопротезировани центрӗн (вӑл Шупашкарти Гладков урамӗнче вырнаҫнӑ) специалисчӗсем хӑйсен квалификацине пӗрмаях ӳстереҫҫӗ.
Чӳк уйӑхӗн 6-8-мӗшӗсенче унти травматолог-ортопедсем «Особенности коррекции деформаций позвоночника. Кровесберегающие технологии в хирургии деформаций позвоночника» (чӑв. Ҫурӑм шӑммин форми улшӑннине тӳрлетессин хӑйне евӗрлӗхӗсем. Ҫурӑм шӑммин деформацийӗн хирургийӗнчи юн перекетлекен технологисем) ӑсталӑх сехетӗнче пултарулӑха туптанӑ.
Виҫӗ кунлӑх пӗлӳ марафонне ют ҫӗршывсенчи пысӑк квалификациллӗ специалистсем ирттернӗ. Вӗсем — Казахстанри Нурбек Надиров тата Марат Джетписов (Казахстан), Монголинчи Жадамбаа Оюунтегс Джадамбаа.
Шупашкарти ачасем васкавлӑ пулӑшу музейӗнче пулнӑ, васкавлӑ пулӑшу бригадисен ӗҫне йӗркелесе тӑракан оперативлӑ пай ӗҫӗпе паллашнӑ. Реаниматологсем Симуляци центрӗнче ӑсталӑх сехечӗсем ирттернӗ. Васкавлӑ пулӑшу машинипе те ачасем кӑсӑклансах паллашнӑ.
«Республикӑн синкер медицини тата васкавлӑ медицина пулӑшӑвӗ» хысна учрежденийӗнче нумаях пулмасть шкул ачисен икӗ ушкӑнӗ пулнӑ. Тӑваттӑмӗш тата ҫиччӗмӗш классенче вӗренекенсем музея та кӗрсе курнӑ, хальхи вӑхӑтри оборудованипе те паллашнӑ. Вӗсене дефибрилляторсем те, Жане тимӗр шприц та, йывӑҫ тонометр та, унчченхи пысӑк раци те кӑсӑклантарнӑ.
Экскурсие, сӑмах май, кирек кам та каяйрать. Анчах маларах систерсе хумалла. Телефон номерӗсене те кӑтартнӑ: 23-55-95, 23-55-72.
Юпа уйӑхӗн 10-мӗшӗнче 10 сехет те 15 минутра Шупашкарти пӗр урамра ватӑ хӗрарӑм тӑнне ҫухатнӑ. Ҫакна иртен-ҫӳрен курнӑ та тӳрех васкавлӑ медпулӑшу чӗннӗ. Анестезиологи тата реанимаци бригади вырӑна 5 минутранах ҫитнӗ.
Хӗрарӑма медпулӑшу машинипе пульницӑна илсе кайнӑ, анчах ҫул ҫинче вӑл сывлама пӑрахнӑ. Сергей Кузнецов тухтӑр унӑн клиника вилӗмӗ пулнине палӑртнӑ. Реаниматологсем пӗр тӑхтамасӑр пациента пулӑшма пуҫланӑ.
Ватӑ хӗрарамӑн ӳпкине искуственнӑй майпа сывлаттарнӑ, чӗрине массаж тунӑ, юн тымарӗнчен эмелсем янӑ. Телее, тухтӑрсем ватӑ хӗрарӑмӑн чӗрине ӗҫлеттерсе янӑ. Вӑл чӗрепе юн тымарӗсен чирӗпе аптӑрать-мӗн.
+2.3 °C