Шупашкар районӗнчи Ишлейри участок пульницинчи уйрӑмсен заведующийӗсене штата чакарасси ҫинчен уведомленисем панӑ сӑмах ҫав тӑрӑхра хӑвӑрт сарӑлнӑ. Ҫав хутра хайхисен должноҫӗсене пуш уйӑхӗн 15-мӗш хыҫҫӑн пӗтерессине систернӗ имӗш.
Ҫӗнӗ хыпара илтнисем Ишлей пульницине хупаҫҫӗ тесе пӑлханса кайнӑ. Ку ыйтупа пуш уйӑхӑн 18-мӗшӗнче Ишлейри культура ҫуртне халӑх зал тулли пуҫтарӑннӑ. 200-е яхӑн ҫын пулнӑ. Халӑха пухма районти коммунистсем те ҫине тӑнӑ.
Пухӑва Ишлей ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Евгений Субботин ертсе пынӑ. Ҫынсем ЧР Сывлӑх сыхлав министерствинчен мӗншӗн никам килмен тесе кӑсӑкланнӑ. Пухӑва Шупашкар районӗнчи тӗп пульницӑн тӗп врачӗ Михаил Алексеев хутшӑннӑ. Штата чакарас тенӗ йышӑнӑва пӑрахӑҫланине пӗлтернӗ вӑл. Уйрӑм заведующийӗсем унчченхиллех ӗҫлӗҫ.
Ӗнер, пуш уйӑхӗн 13-мӗшӗнче, Тӑвай районӗнче пурӑнакан хӗрарӑма васкавлӑ медпулӑшу машинипе пульницӑна илсе ҫитернӗ. Хайхискер уксуспа наркӑмӑшланнӑ.
52 ҫулти хӗрарӑм уксуса ятарласа ӗҫмен-мӗн. Вӑл ӑна урӑх шӗвекпе арпаштарса янӑ. Юрать, ку инкекпе вӗҫленмен.
Хӗрарӑма васкавлӑ медпулӑшу пульницӑна илсе ҫитерсен тухтӑрсем ӑна вӑхӑтра пулӑшу панӑ. Ҫакӑ 52 ҫулти хӗрарӑмӑн пурнӑҫне ҫӑлма май панӑ та ӗнтӗ.
Чӑваш Енре «Земство тухтӑрӗ» тата «Земство фельдшерӗ» программӑсемпе яла ӗҫлеме каякансене ытларах тӳлеме пуҫлӗҫ. Ку ыйтӑва паян иртнӗ Чӑваш Ен Правительствин ларӑвӗнче хускатнӑ.
Земство тухтӑрӗсене маларах 1 миллион тенкӗ, фельдшерӗсене ҫур миллион тенкӗ паратчӗҫ. Ӳлӗмрен тухтӑрсене 1,5 миллион тенкӗ пама тытӑнасшӑн, фельдшерсене — 750 пин тенкӗ. Ку укҫа аякри, ҫитме йывӑр ялсене ӗҫлеме вырнаҫнисене лекӗ. Ун пек территорисене палӑртассипе халӗ ӗҫлеҫҫӗ.
«Земство тухтӑрӗ» программа пурнӑҫа кӗме тытӑннӑ хыҫҫӑн 471 килӗшӳ тунӑ, фельдшерсемпе — 63. Юлашкинчен каланисенчен 30-шӗ фельдшерпа акушер пункчӗсене ӗҫе вырнаҫнӑ, 33-шӗ — васкавлӑ медицина пулӑшӑвне.
Маларах асӑннӑ программӑпа Канаш, Патӑрьел, Шупашкар районӗсене ытларах суйлаҫҫӗ.
Иртнӗ эрнере Шупашкарти васкавлӑ медпулӑшӑва шӑнкӑрав килнӗ: 35 ҫулти арҫын тӑнне ҫухатнӑ. Тухтӑрсем ун патне 5 минутран ҫитнӗ.
Арҫыннӑн юн пусӑмӗ чакса ларнӑран, токсинсемпе наркӑмӑшланнӑран венисем курӑнман. Пациента вара венӑран укол тумалла пулнӑ. Екатерина Шивцова фельдшер ҫав вӑхӑтрах йышӑну тунӑ: эмеле шӑмӑ урлӑ ямалла. Палӑртса хӑварар: ку мелпе сайра хутра ҫеҫ, питӗ кирлӗ чухне, усӑ кураҫҫӗ.
Фельдшер укол тусан арҫын хӑйне лайӑхрах туйнӑ. Кайран ӑна пульницӑна илсе ҫитернӗ. Вӑл мӗнле токсинсемпе наркӑмӑшланнине тӳрех палӑртайман.
Каласа хӑварар: республикӑра талӑкӗпех васкавлӑ медпулӑшун 100 бригади ӗҫлет. Пӗтӗмпе – 900 яхӑн тухтӑр, 400 водитель.
Чӑваш Енри тухтӑрсен ӗҫ укҫине ӳстерме 30 миллиона яхӑн тенкӗ уйӑрса панӑ. Ку укҫа – Раҫҫей правительствин медицина страхованийӗн фондӗнчен. Ку распоряжение Раҫҫей правительствин председателӗ Михаил Мишустин пуш уйӑхӗн 6-мӗшӗнче алӑ пуснӑ.
Кӑҫал ҫак фондран Чӑваш Ен валли 29 миллион та 951 пин тенкӗ уйӑрнӑ. Ку укҫаран тухтӑрсене тата вӑтам медицина персоналне (ку йыша фельдшерсем, медсестрасем, акушерсем кӗреҫҫӗ тӗслӗхрен) ӗҫ укҫи тӳлӗҫ.
Палӑртса хӑварар: Раҫҫей правительствин медицина страхованийӗн фондӗнчен ҫӗршыври регионсем валли пӗтӗмпе 18,3 миллиард тенкӗ уйӑрса панӑ.
Вӑрнарта ватӑ арҫынна япӑх пулса кайнӑ. Кӑкӑр тӗлӗнче хӗртсе ыратнӑран васкавлӑ медпулӑшу чӗннӗ. Ку – инфаркт палли.
Васкавлӑ медпулӑшу бригади арҫынна пулӑшнӑ чухне вӑл тӑнне ҫухатнӑ, сывлама пӑрахнӑ. Владимир Степанов фельдшер ҫийӗнчех чӗрине массаж тума тытӑннӑ, ӳпкине искусственнӑй майпа сывлаттарнӑ, уколсем тунӑ. Тепӗр 7 минутран арҫыннӑн чӗри тапма пуҫланӑ. Тӑна кӗрсен ӑна пульницӑна илсе кайнӑ.
Владимир Степанов Вӑрнарти васкавлӑ медпулашу постанцийӗнче 33 ҫул ӗҫлет. Пӗлтӗр вӑл 600 ытла пациента пулӑшу кӳнӗ.
Ӗнер «Раҫҫей лидерӗсем» конкурсӑн «Сывлӑх сыхлавӗ» специализацире палӑртнӑ 30 ҫӗнтерӳҫӗ ятне пӗлтернӗ. Ҫурма финала Чӑваш Енри тухтӑр, Республикӑн клиника офтальмологи пульницин тӗп тухтӑрӗ Дмитрий Арсютов тухнӑ. Вӑл тата Раҫҫейӗн 9 регионӗнчи тепӗр тӑхӑр ҫын суперфинала лекнӗ. Вӗсем «Раҫҫей лидерӗсем» конкурсӑн суперфиналне Сочи хулине пуҫтарӑнӗҫ. Ӑмӑрту пуш уйӑхӗн 27-31-мӗшӗсенче иртӗ.
Дмитрий Арсютов 1977 ҫулта Шупашкарта ҫуралнӑ. И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче «Сиплев ӗҫӗ» специальноҫа алла илнӗ, 2007 ҫулта аспирантурӑран вӗренсе тухнӑ, 2017 ҫулта — экономика енӗпе магистратурӑран. Медицина ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ. 2010 ҫултанпа Республикӑн клиника офтальмологи пульницинче тӗп тухтӑр пулса ӗҫлет. ЧПУра офтальмологипе отоларингологи кафедрин доценчӗ. Чӑваш Патшалӑх Канашӗн депутачӗ.
Пуш уйӑхӗн 4-мӗшӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан 15 ҫулти хӗрачана япӑх пулса кайнӑ. Ачан пуҫӗ ҫаврӑннӑ, ӑш хыпнӑ, ӑшӗ пӑтраннӑ. Васкавлӑ медпулӑшу ун патне 8 минутран ҫитнӗ.
Алексей Сурнаев фельдшер хӗрачана часрах пӗрремӗш пулӑшу панӑ. Унтан ачана машинӑна хурса пульницӑна илсе кайнӑ. Вӑхӑтра пулӑшу пани ачан пурнӑҫне ҫӑлнӑ. Унӑн сахӑр диабечӗ пулнӑ.
Тухтӑрсем палӑртнӑ тӑрӑх, чылай чухне ашшӗ-амӑшӗ ҫак чирӗн пӗрремӗш паллисене шута илмест, ача кайран реанимацие лекет. Шӑпарлан нумай ҫиет, анчах хӑвӑрт начарланать, яланах шыв ӗҫет, «пӗчӗккипе» нумай каять пулсан тухтӑр патне ҫитмеллех.
Чӑваш Енри васкавлӑ пулӑшу тухтӑрӗсем ют япала ҫӑтса янӑ ачапа ватӑ ҫын пурнӑҫне ҫӑлнӑ.
Инкекрен пӗри Вӑрнар районӗнче пулнӑ. Унта 11 уйӑхри пепке ача апачӗн хатӗрӗн хупӑлчине ҫӑтнӑ. Кӑвакарса кайнӑскер патне васкавлӑ пулӑшӑвӑн чи ҫывӑхри бригадине часрах янӑ. Хупӑлчана туртса кӑларнӑ хыҫҫӑн ачана пульницӑна илсе кайнӑ. Халӗ пӗчӗкскерӗн сывлӑхӗ чиперех.
Тепӗр инкек Шупашкарта пулса иртнӗ. Апат ҫинӗ чухне 67 ҫулти арҫын чӑх какайне пыра лартнӑ. Васкавлӑ пулӑшу чӗнсе тухтӑрсем патне унӑн арӑмӗ шӑнкӑравланӑ. Кӑвакарса кайнӑ арҫынна пулӑшма тухтӑрсем тӑватӑ минутран ҫитнӗ. Снежана Князева тата Татьяна Выросова фельдшерсем Геймлих мелӗпе усӑ курса какая туртса кӑларнӑ, кӑвакарса кайнӑ арҫын лӑшах сывласа янӑ.
Паян Шупашкарти шкулсенчен пӗринче, 1-мӗш гимназире, 7-мӗш класра вӗренекен хӗрача вилнӗ.
Пӑтӑрмах физкультура урокӗнче пулнӑ. Ача бассейнра тӑнне ҫухатнӑ. Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлав министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, физкультура учителӗ ачана шывран туртса кӑларса фельдшерпа пӗрле пӗрремӗш пулӑшу пама пикеннӗ. Ҫав вӑхӑтрах вӗсем васкавлӑ пулӑшу чӗнсе илнӗ. Тухтӑрсем 9 минутран ҫитнӗ. Вӗсем шкул ачин клиника вилӗмне палӑртнӑ. Вырӑна тухтӑрсем реанимаци бригадине чӗнсе илнӗ. Асӑннӑ бригада 7 минутран ҫитнӗ. Ачана ҫӑлас тесе шурӑ халатлисем 1 сехет ытла тӑрӑшсан та усси пулман.
Инкек вырӑнне РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗн тӗпчевҫисем ҫитнӗ. Халӗ вӗсем тӗпчев пуҫарнӑ. Вӗсем ачан шывра ишме юранипе юраманни таранах тӗрӗслӗҫ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (23.05.2025 03:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 754 - 756 мм, 7 - 9 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Луутонен Йорма Калерво, чӑвашпа ҫармӑс чӗлхине танлаштарса тӗпчекен ҫуралнӑ. | ||
| Филиппова Лидия Ивановна, чӑваш сӑвӑҫи ҫуралнӑ. | ||
| Родионов Леонид Никонорович, чӑваш драматургӗ ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |