Шупашкарта ҫитес ҫул пысӑк технологиллӗ хӑтлӑ троллейбуссем ҫӳреме пултарӗҫ. Кун пирки ЧР Транспорт министерствин сайтӗнче пӗлтернӗ.
Ҫак кунсенче Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков тӗнчипе паллӑ транспорт компанийӗн ертӳҫипе Владимир Корольпе (унӑн производстви — Беларуҫ Республикинче) тӗл пулнӑ. Унта ҫӗнӗ йышши троллейбуса туянасси пирки калаҫнӑ.
Беларуҫре кӑларнӑ троллейбус энергие 30 процент перекетлеме май парать-мӗн. Унӑн двигателӗ те ытлах шавламасть, салонра кондиционер вырнаҫтарнӑ.
Владимир Король Шупашкар унӑн кӑмӑлне кайнине пӗлтернӗ. Вӑл хула питӗ илемлӗ пулнине палӑртнӑ.
Ӗнер Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Ҫӗнӗ Шупашкарта пулнӑ. «АвтоВАС» акционерсен обществин автостанцийӗнче пассажирсемпе калаҫнӑ, общество транспорчӗ хулара епле ҫӳренипе кӑсӑкланнӑ. Ҫынсем ҫул пахалӑхӗ начаррине, автобуссем ҫула вӑхӑтра тухманнине асӑннӑ. Элтепертен ҫӗнӗ шупашкарсем ятарлӑ ирӗк илмесӗр пассажирсене турттаракансен ҫулне пӳлме те ыйтнӑ имӗш.
Михаил Игнатьев спутник-хулари суту-илӳ точкисене те кӗрсе тухнӑ. Лавккасенчен пӗринче Элтепер вырӑнти продукци пуррипе кӑсӑкланнӑ. «Республика Пуҫлӑхӗ чӑваш производителӗсен алкоголь продукцийӗ кӳрсе килекеннинчен йӳнӗреххине кӑмӑлтан палӑртнӑ», — тесе хыпарлать Чӑваш Ен Элтеперӗн Администрацийӗн пресс-служби. Чӑваш Ен таварӗ валли уйӑрнӑ ҫӳлӗк ҫинче урӑх регионти тавара вырнаҫтарнине те республика ертӳҫи асӑрханӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарти пасарта пулнӑ май Элтепер сутуҫӑсемпе туянакансем валли епле услови туса панипе кӑсӑкланнӑ.
Унтан Михаил Игнатьев вырӑнти культурӑпа кану паркне кӗрсе тухнӑ. Унта уҫӑлма тухнӑ ҫамрӑк амӑшӗсем хӑйсен ашшӗ-амӑшӗ патне Ҫӗнӗ Шупашкара килсен унти медицина центрӗнче тӳлевсӗр йышӑнманни пирки евитленӗ.
Шупашкарти Воробьев композиторсен урамне юсаса ҫӗнетме тытӑнасси пирки пӗлтернӗччӗ. Ҫавна пула паянтан пуҫласа ҫурлан 15-мӗшӗччен троллейбуссемсӗр тата маршрут автобусӗсемсӗр пуҫне ытти мӗнпур транспорта Воробьев композиторсен урамӗпе Ярославль урамӗ пӗрлешнӗ тӗлтен пуҫласа Карл Маркс урамӗпе пӗрлешекен вырӑн таран ҫӳреме чарнӑ.
Автотранспорта Калинин урамӗпе, Шупашкар заливӗ хӗррипе, Константин Иванов, Ярославль, Дзержински урамӗсемпе, Президент бульварӗпе ярӗҫ.
Хулари 37-мӗш, 42-мӗш, 48-мӗш, 51-мӗш, 52-мӗш, 62-мӗш, 63-мӗш номерлӗ маршрутсене Калинин урамӗнчен Шупашкар заливӗ, Константин Иванов, Водопровод урамсемпе, Мускав проспекчӗпе кайтараҫҫӗ. 101с, 101э, 331, 332, 333, 334-мӗш автобуссене маларах асӑннӑ ҫулпа яраҫҫӗ. 232-мӗш автобус Воробьев композиторсен урамне юсанӑ вӑхӑтра Калинин урамӗнчен Ярославль урамне тухӗ, унтан Дзержински тата Карл Маркс урамӗсемпе хӑйӗн яланхи маршручӗ ҫине кайӗ.
Шупашкар ҫыннисем хулари пӗр картишре ӳсекен йывӑҫ-тӗмшӗн пӑшӑрханаҫҫӗ. Ара, кунта нумаях пулмасть урапа лартмалли вырӑн тума тытӑннӑ-ҫке-ха. Ку вара, халӑх шухӑшӗпе, йывӑҫ-тӗме сиенлетме пултарать. Уйрӑмах ҫынсене 150 ҫулхи юманӑн шӑпи кулянтарать.
Урапа лартмалли ятарлӑ вырӑн тунӑшӑн пӗрисем савӑнаҫҫӗ-ха. Теприсем вара самаях хуйха ӳкнӗ. Картишри юмана халӑх телей палли вырӑнне хурать. Ун айӗнче темиҫе ӑру ӳснӗ. Кунта пурӑнакансенчен пӗри ятарлӑ тӗпчев ирттерсе юман миҫе ҫултине палӑртнӑ: 150 ҫултан кая мар. Халӗ вӑл хӑрушлӑхра иккен. Рабочисем йывӑҫпа юнашар ҫӗр чавнӑ. Ун чухне вӗсем юман тымарне сиенлетме пултарнӑ-мӗн. Халах шухӑшӗпе, юмана урапа лартмалли вырӑн та (парковка) япӑх витӗм кӳме пултарать-мӗн. Шупашкарта ҫакнашкал ватӑ йывӑҫсем сахал, вӗсене шутлама алӑри пӳрне те ҫитет. 20 ҫул каялла хӑш-пӗри ҫак картишре хӑйсем тӗллӗн хурӑн, сирень тӗмӗ лартнӑ.
Халӗ хашӗ-пӗри хӑйсем лартнӑ йывӑҫ-тӗме кӑкланӑшӑн кӑмӑлсӑр. Теприсем парковка чӳрече айӗнчех пулнишӗн пӑшӑрханаҫҫӗ. Урапа хуҫисем вара савӑнаҫҫӗ. Ара, ҫулсерен урапа нумайланать. Вӗсене ҫул ҫине лартса хӑвараймӑн-ҫке.
Утӑ уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Шупашкарта пӗчӗк пӑтӑрмах пулса иртнӗ темелле-ши — арҫын общество транспорчӗн чарӑнӑвӗнче троллейбус тӑррине хӑпарнӑ та… ҫывӑрма выртнӑ. Ҫакна куракансем каланӑ тӑрӑх, вӑл самаях ӳсӗр пулнӑ. Ҫав ӳсӗре пула транспорта вӑхӑтлӑх ҫӳреме чарнӑ.
Ҫак лару-тӑрӑва курнӑ Яна Бурдасова каласа кӑтартнӑ тӑрӑх, Чукун ҫул вокзалӗн чарӑнӑвӗнче арҫын троллейбус тӑррине хӑпарса кайнӑ. Яна хайхискер транспортпа тӳлевсӗр каясшӑн тесе шухӑшланӑ. Ӳсӗрскер ҫывӑрма выртнине курсан вара тӗлӗнмеллипех тӗлӗннӗ. Телее, водитель ҫакна асӑрханӑ та транспорта чарнӑ, полицейскисене, МЧС чӗннӗ.
Арҫынна троллейбус тӑрринчен 20 минутран антарнӑ, полици пунктне илсе кайнӑ. Ӳсӗрскере антармашкӑн ҫӑлавҫӑсен самаях тӑрӑшма тивнӗ. Троллейбус тӑррине хӑпарса арҫынна вӑйпа тенӗ пек антарма тӳр килнӗ.
Йӗркене пӑснӑскере административлӑ штраф тӳлеттерме пултараҫҫӗ.
Шупашкарта чарӑну павильонӗсене ҫӗнетнине тӗп хулара пурӑнакансемпе унта килен-каян асӑрханах ӗнтӗ. Общество транспорчӗн чарӑнӑвӗсене Канаш, Етӗрне тата Тӑвай районӗсенче те ҫӗнетме тытӑннӑ. Республикӑн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, вӗсенчи ҫук павильонсене вырнаҫтараҫҫӗ, япӑххисене йӗркене кӗртеҫҫӗ.
Канаш район территорийӗнче «Шӑхасан — Калинино» ҫул ҫинче вырнаҫнӑ лаптӑкра ӗҫӗн 70 ытла процентне пурнӑҫланӑ. Ҫав шутра машинӑсене пӑрӑнса лармалли вырӑнсем йӗркелени те, лартмалли вырӑнсем туни те, ҫул айккинчи чулсене вырнаҫтарни те кӗрет. «Етӗрне — Николаевски — Кӗҫӗн Шемертен» ҫула та хӑтлӑх кӗртнӗ. Тӑвай районӗнче «Аниш» автоҫула унти «Акконд-Агро» ферма тӗлӗнче юсанӑ.
Вокзалҫум лапамра транспорта лартма чарнӑ. Унччен вӑл территорие хӑшӗсем пасар территорийӗ евӗр пулнӑ тесе хаклаҫҫӗ. Унта Мускава кайма йыхравлакан автобуссем шӑкӑрттин тӑрса тухатчӗҫ. Чӑн та, тем тӗрлӗ униформа тӑхӑннӑ хӗрарӑмсем кашни иртен-ҫӳрен патне тенӗ тем пулнӑ пек «ҫулӑхатчӗҫ», «Мускава илсе каятпӑр. Малти вырӑнсене билет туянма май пур» тесе халтан яратчӗҫ.
Йӗркене пӑхӑнмасӑр унта пырса ларакан автобуссене пин тенкӗрен пуҫласа пин ҫурӑ таранччен штрафлассипе хӑратаҫҫӗ. Мускава илсе каякан автобуссене Хулаҫум вокзал территорине лартма чармаҫҫӗ-ха. Автобуссен хуҫисенчен 12-шӗ асӑннӑ вокзалпа килӗшӳ тунӑ иккен. Ҫул укҫи Мускава унчченхиллех 800 тенкӗ пулмалла иккен.
Шупашкар хула влаҫӗсем маршрут автобусӗсене вӗсен водителӗсем каҫпа ӑҫта лартнине тӗрӗсленӗ. Ятарлӑ вырӑна илсе кайса ҫӳремеҫҫӗ иккен, хӑйсем пурӑнакан картишре чарӑнаҫҫӗ. Хулан Кӑнтӑр районӗнче кӑна 20 автобус (ӑнланнӑ тӑрӑх, сӑмах ГАЗельсемпе ҫавӑн йышши ытти маркӑллӑ пӗчӗк автобуссем пирки пырать) асӑрханӑ. Вӗсен хушшинче хулари маршрутсемпе ҫӳрекеннисем те тупӑннӑ, хулаҫум маршрутпа турттараканнисем те. Ку фактпа протоколсем ҫырнӑ, айӑплисене административлӑ майпа явап тыттарма шантараҫҫӗ. Шупашкар влаҫӗсем хулан ытти районне те ҫитсе тӗрӗслессине пӗлтереҫҫӗ.
Сӑмах май, нумай хваттерлӗ ҫуртсен картишӗсене юсанӑ май Ленин районӗнче кӑна 206 машина вырӑнлӑх парковка туса хунӑ. Пӗтӗмпе кӑҫал унта 610 машинӑлӑх вырӑн йӗркелесшӗн. Ҫапах та пӗчӗк автобуссен хуҫисен уншӑн савӑнма кирлӗ мар – вӗсен хӑйсен транспортне ятарлӑ стоянкӑна лартмалла.
Чӑваш Республикинчи хуласенче электричество линийӗсӗр ҫӳрекен троллейбуссем маршрута тухма пултарӗҫ. Кун пирки ЧР Транспорт министерствинче пӗлтереҫҫӗ.
Ҫӗнӗ ҫак проектпа Питӗрти хӑнасем паллаштарнӑ. Кун пирки ЧР транспорт министрӗн ҫумӗ В.Степанов ертсе пынӑ канашлура калаҫнӑ.
«ENER Z» (Питӗр) инжиниринг компанийӗн элчисем хӑйсен проектне хӑтланӑ май Питӗрте ҫакнашкал троллейбуссем ҫӳрени пирки каласа кӑтартнӑ. Вӗсем пысӑк хӑватлӑ литий-ионлӑ аккумуляторлӑ. Ку электричество линине перӗнмесӗр ҫӳреме май парать-мӗн. Питӗр хӑнисем паха енне те палӑртнӑ. Кунашкал троллейбуссем энергие перекетлеме, чӑрмавсенчен пӑрӑнса иртме май параҫҫӗ иккен.
ЧР Транспорт министерствинче палӑртнӑ тӑрӑх, ҫакнашкал аккумуляторлӑ троллейбуссем маршрут сетьне оптимизацилеме пулӑшаҫҫӗ. Кунсӑр пуҫне хулари электричество линине хута яман урамсенче те ҫак троллебуссем ҫӳреме пултарӗҫ.
Республикӑра предприяти-организаци нумай та, пурин ертӳҫи улшӑнни-ылмашни пирки ҫырса пӗтереймӗн. Анчах «Чӑвашавтотранс» патшалӑхӑн унитарлӑ предприятийӗн ертӳҫисем юлашки ҫулсенче ҫулталӑкра пӗрре тенӗ пек ылмашса тӑнине массӑллӑ информаци хатӗрӗсемпе блогерсем хытах сӳтсе яваҫҫӗ. Ҫулталӑкра тесе тӗрӗс мартарах каларӑмӑр пуль-ха: 12 ҫулта — 11 ертӳҫӗ ылмашнӑ. Хальтерех пулса иртнӗ кадр улшӑнӑвӗ Князькин депутат хушамачӗпе ҫыхӑннӑ. Ӑна сӑлтавне ӑнлантармасӑр ӗҫрен хӑтарни те шӑв-шав ҫӗклерӗ.
Халӗ «Чӑвашатвотрансӑн» ҫӗнӗ ертӳҫине лартнӑ. Должноҫе малтанхи пуҫлӑхӑн ҫумӗ пулнӑ Евгений Мореплавцева шанса панӑ.
Конкурс ҫӗртмен 2-мӗшӗнче иртнӗ. Ҫӗнтерӳҫӗ камне паян пӗлтернӗ.
+14.3 °C