Чӑваш Енре ҫывӑх вӑхӑтра тӳлевсӗр ҫул ҫӳреме хакла ларӗ. Республикӑн Транспорт тата ҫул-йӗр министерстви нумаях пулмасть саккун проекчӗ хатӗрленӗ. Унта республикӑн Административлӑ йӗрке пӑсни ҫинчен калакан саккуна улшӑну кӗртесшӗн. Сӑмах май, юлашки икӗ ҫул ҫурӑра транспортра билетсӑр ҫӳренине республикӑра пачах та тӗрӗслемен, никама та штрафламан. Ку хыпара транспорт министрӗ Владимир Иванов саккун проектне ӑнлантарса ҫырнинче пӗлтернӗ.

Административлӑ йӗркене пӑсни ҫинчен калакан саккуна улшӑну кӗртсен штраф виҫи хальхи 100 тенкӗ вырӑнне 1000 тенкӗпе танлашӗ. Багажшӑн укҫа тӳлеменнисен штрафӗ 500 тенке ҫитсе ларӗ. Штраф виҫи хӑпарнине кура тӗрӗслев ирттерме пуҫласса шанма пулать.

Шупашкарта пурӑнакан Наталья Устакишева тӑванӗсемпе пӗр эрне ҫыхӑнӑва тухманран, 39 ҫулти хӗрарӑм машини-качки ҫухалнӑран йӗрке хуралҫисене пӗлтернине Чӑваш халӑх сайчӗ хыпарланӑччӗ. Утӑ уйӑхӗн 22-мӗшӗнче тӗпчевҫӗсем ҫын вӗлернӗ тесе шухӑшланӑран пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Хӗрарӑм утӑ уйӑхӗн 21-мӗшӗнче ача уйлӑхӗнче канакан ывӑлӗ патне кайса килнӗ. Унта вӑл тӗнче тетелӗ урлӑ паллашнӑ арҫынпа кайнӑ.

Темиҫе кунтан право хуралӗ ӗҫченӗсем виҫӗ арҫынпа пӗр хӗрарӑма тытса чарнӑ. Арҫынсенчен пӗри — Тутарстанра пурӑнаканскер, теприсем — Пермь тӑрӑхӗнчен, хӗрарӑм — Шупашкартан. Арҫынсенчен пӗрин ҫумӗнче икӗ тӗрлӗ ҫын пулнине ҫирӗплетекен суя документсем пулнӑ. Ӑна ҫынсене улталанӑшӑн Чӑваш Енри тата Пермь тӑрӑхӗнчи йӗрке хуралҫисем шыранӑ.

Ҫухалнӑ хӗрарӑм машинине Киров облаҫӗнчи Советск хулинчи пасарта тупнӑ. Ӑна виҫӗ хутчен сутма ӗлкӗрнӗ.

Хӗрарӑм виллине Гладков урамӗнче пытарнӑ. Ӑна пӑвса вӗлернӗ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Тӗпчев малалла пырать.

Шупашкарта троллейбуссем туянма укҫа ҫук. Утӑ уйӑхӗн 28-мӗшӗнче иртнӗ отчет пухӑвӗнче Алексей Ладыков сити-менеджер ҫапла хуравланӑ.

Республикӑн тӗп хулинчи транспорта пуҫӗпех ҫӗнетесшӗннине, ҫавӑн валли ҫӗнӗ троллейбуссем тата халиччен пирӗн регионта пулман электробуссем туянасшӑннине эпир маларах пӗлтернӗччӗ.

Сити-менеджертан Шупашкар хулинчи Депутатсен пухӑвӗн депутачӗ Сергей Муравьев троллейбус управленийӗ 100 миллион тенкӗ ытла парӑмрине кура ҫулталӑкне 25-шер троллейбус епле илейрессипе кӑсӑкланнӑ. Чӑн та, Шупашкар хула администрацийӗн сайтӗнче ун пек цифрӑллӑ хыпар вырнаҫтарнӑччӗ.

Алексей Ладыков ыйтӑва тӳрремӗнех хуравламан имӗш. Анчах вӑл хулари пассажир маршручӗсене оптимизацилесен вӑтам тата пысӑк автобуссене ҫула кӑларас шухӑша, ҫавӑн пекех троллейбус туянма хулан укҫа ҫуккине пӗлтернӗ.

Шупашкарти тӳре-шара республикӑн тӗп хулинчи транспорта пуҫӗпех ҫӗнетесшӗн. Ҫавӑн валли вӗсем ҫӗнӗ троллейбуссем тата халиччен пирӗн регионта пулман электробуссем туянасшӑн.

Электробуссем аккумуляторпа ӗҫлеҫҫӗ. Унӑн вӑйӗ ҫула тухсан 20 ҫухрӑм ҫӗнме ҫитнине пӗлтереҫҫӗ.

Транспорта ҫӗнетес ыйтупа Шупашкар хула администрацийӗнче ӗнер канашлу иртнӗ. Унта Беларуҫ Республикин Раҫҫейри элчелӗхӗн Тутарстанри уйрӑмӗн ертӳҫи Олег Исаев хутшӑннӑ.

Шупашкарти троллейбус управленийӗ ҫитес вунӑ ҫулта техника паркне йӑлтах ҫӗнетесшӗн. Ҫулсерен 25 троллейбус туянасшӑн.

Ҫакна та палӑртмалла: республикӑн тӗп хулинче маршрутсене ҫӗнӗлле йӗркелесшӗн, троллейбуссене ытларах ҫӳретесшӗн, ГАЗельсен йышне чакарасшӑн.

ЧР Транспорт министерстви ҫӳллӗ мар икӗ автобус туянасшӑн. Кашни 6,6 миллион тенкӗ тӑрать.

Аукцион ҫурла уйӑхӗн 21-мӗшӗнче иртмелле. Килӗшӳ алӑ пуснӑ хыҫҫӑн 60 кунран автобуссене Шупашкарти Республика тӳремне илсе ҫитермелле.

Ку автобуссем М3 категориллӗ, метанпа ӗҫлеҫҫӗ. Салона 25 ҫынран кая мар вырнаҫать. Автобусра сусӑрсене кӗмелли платформа пулӗ. Ҫавӑн пекех пассажирсене пӗлтермелли таблосем вырнаҫтарӗҫ.

Гаранти 3 ҫул пулӗ. Икӗ автобусӑн малтанхи хакӗ — 13,25 миллион тенкӗ. Ӑна республика хыснинчи укҫапа туянӗҫ.

Полицейскисем Шупашкарта пурӑнакан 33 ҫулти арҫынна тытса чарнӑ. Вӑл машинӑн патшалӑх номерне вӑрланӑ та куншӑн укҫа ыйтнӑ.

ЧР ШӖМӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, арҫын «Лада Гранта» машинӑн номерне йӑкӑртнӑ. «Тимӗр урхамах» Тӑххӑрмӗш пилӗкҫуллӑх проспектӗнче тӑнӑ. Вӑрӑ машина кантӑкӗ ҫинче ҫыру хӑварнӑ: унта кӑтартнӑ номерпе шӑнкӑравламалла та 500 тенкӗ памалла. Ҫапла номере тавӑрма пулать имӗш.

Вӑрра тупма йывӑр пулман. Ӑна часах тытса чарнӑ. 33-ри арҫын унччен те судпа айӑпланнӑ. Вӑл сим-карттӑна урамра тупнӑ мобильникрен кӑларса илнӗ иккен. Патшалӑх номерне хуҫине тавӑрса панӑ ӗнтӗ. Арҫынна вара 1 ҫуллӑха ирӗкрен хӑтарма пултараҫҫӗ.

Шупашкар хулинче тӳлевлӗ парковкӑсем тума палӑртнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернине кунти хыпарсене сиктермесӗр тишкерекенсем астӑваҫҫех пулӗ.

Аса илтерер, республикӑмӑрӑн тӗп хулинче пурӗ тӑватӑ вырӑн суйланӑччӗ: Чукун ҫул вокзалӗ умӗнче (100 вырӑн), Республика тӳремӗ ҫывӑхӗнче (175), Ӗҫлӗ тӑкӑрлӑкра (31) тата Раҫҫей Почтин тӗп офисӗ (28) ҫумӗнче.

Хулари тӳре-шара хутсене тишкернӗ те тӳлевлӗ парковка йӗркелеме саккун ҫуккине ӑнланса илнӗ. Ҫавна кура унтисем республикӑн Патшалӑх Канашне саккун проекчӗ ярса панӑ. Ӑна республика парламенчӗн депутачӗсем кӗрхи сессисенчен пӗринче пӑхса тухаҫҫӗ пулӗ. Аса илтерер, ҫӗртме уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, парламентӑн ҫурхи, юлашки, сессийӗ ӗҫленӗччӗ.

Шупашкарти троллейбуссемпе ҫӳрекенсем авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен тӗнче тетелне тӳлевсӗр тухайӗҫ. Вӗсем валли вай-фай ҫыхӑну йӗркелӗҫ.

Аса илтерер, троллейбуссенче тӳлевсӗр Wi-Fi ӗҫлеттерсе ярассине йӗркелеме ҫыхӑну сферинче ӗҫлекен компанисенчен пӗри конкурсра тивӗҫнӗ. Оборудование кӑҫалхи ҫӗртме уйӑхӗн 24-мӗшӗччен вырнаҫтарма палӑртаҫҫӗ. Официаллӑ майпа ӑна авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнче хута ярӗҫ.

Теста ҫурла уйӑхӗнче ирттерӗҫ. Wi-Fi ҫыхӑну 1, 4, 20, 21-мӗш маршрутпа ҫӳрекен троллейбуссенче пулӗ. Официаллӑ майпа ӑна авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнче хута ярӗҫ.

Унсӑр пуҫне ку ҫыхӑну Хӗрлӗ лапамра тата Лакрей вӑрманӗпе А.Г. Николаев ячӗллӗ парксенче пулӗҫ. Унта канма пыракансем те вай-фай ҫыхӑнӑвӗпе тӳлеасӗр усӑ курайӗҫ.

Шупашкарти троллейбуссенче тӳлевсӗр Wi-Fi ӗҫлеттерсе ярӗҫ. Ҫыхӑну сферинче ӗҫлекен компанисенчен пӗри ку енӗпе конкурс выляса илнӗ. Ҫавӑ хулари общество вырӑнӗсенче тата троллейбуссенче вай-фай ҫыхӑнупа тивӗҫтерӗ. Оборудование кӑҫалхи ҫӗртме уйӑхӗн 24-мӗшӗччен вырнаҫтарма палӑртаҫҫӗ. Официаллӑ майпа ӑна авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнче хута ярӗҫ.

Транспортра вай-фай ҫыхӑну пулсан ҫамрӑксене илӗртессе шаннине тавҫӑрма йывӑр мар. Ку вара хула администрацийӗшӗн те, Шупашкарти троллейбус управленийӗшӗн те меллӗ. Тӗнче тетелне тухмасӑр май ҫук пек туйӑнакан паянхи саманара ку пулӑшу аслӑрах ӑрурисемшӗн те аван.

Тӳлевсӗр интернет 1, 4, 20, 21-мӗш маршрутпа ҫӳрекен троллейбуссенче пулӗ. Унсӑр пуҫне тӳлевсӗр вай-вай вырӑнӗсене Хӗрлӗ лапамра, А. Николаев паркӗнче тата Лакрей вӑрманӗнче ӗҫлеттерсе ярӗҫ.

Паян каҫхине Шупашкарти Гагарин палӑкӗ патӗнче пысӑк инкек пулнӑ. Кун пирки Маргарита Красотина журналист Фейсбукра икӗ сехет каялла пӗлтернӗ. Унта ҫырнӑ тӑрӑх, автомобиль Гагарин палӑкӗ ҫине, тата тӗрӗсрех каласан, постамент картлашки ҫине, пырса кӗнӗ. Инкекре ача аманнӑ. Ӑна пульницӑна васкавлӑ пулӑшу машинипе илсе кайнӑ.

Маргарита Красотина ҫырнӑ тӑрӑх, инкек сӑлтавӗ паллӑ мар. «Те ҫынсем ҫине пырса кӗрес темен, те тротуар ҫине кӗрсе кайнӑ», — тесе хыпарланӑ журналистка.

Халӑх сетӗнче хӑшӗсем ҫырнӑ тӑрӑх, ҫемье коляскӑпа иртсе пынӑ. Инкекре пӗчӗк ача шар курнӑ. Телее, вӑл вилмен. Хыпар-хӑнара ӗненсен, водителӗн права пулман. Тата тепӗр верси — хӑвӑрт пыракан машина хирӗҫ килекен машинӑран пӑрӑнма тӑрӑшнӑ.