Шупашкарти тӳре-шара республикӑн тӗп хулинчи транспорта пуҫӗпех ҫӗнетесшӗн. Ҫавӑн валли вӗсем ҫӗнӗ троллейбуссем тата халиччен пирӗн регионта пулман электробуссем туянасшӑн.

Электробуссем аккумуляторпа ӗҫлеҫҫӗ. Унӑн вӑйӗ ҫула тухсан 20 ҫухрӑм ҫӗнме ҫитнине пӗлтереҫҫӗ.

Транспорта ҫӗнетес ыйтупа Шупашкар хула администрацийӗнче ӗнер канашлу иртнӗ. Унта Беларуҫ Республикин Раҫҫейри элчелӗхӗн Тутарстанри уйрӑмӗн ертӳҫи Олег Исаев хутшӑннӑ.

Шупашкарти троллейбус управленийӗ ҫитес вунӑ ҫулта техника паркне йӑлтах ҫӗнетесшӗн. Ҫулсерен 25 троллейбус туянасшӑн.

Ҫакна та палӑртмалла: республикӑн тӗп хулинче маршрутсене ҫӗнӗлле йӗркелесшӗн, троллейбуссене ытларах ҫӳретесшӗн, ГАЗельсен йышне чакарасшӑн.

ЧР Транспорт министерстви ҫӳллӗ мар икӗ автобус туянасшӑн. Кашни 6,6 миллион тенкӗ тӑрать.

Аукцион ҫурла уйӑхӗн 21-мӗшӗнче иртмелле. Килӗшӳ алӑ пуснӑ хыҫҫӑн 60 кунран автобуссене Шупашкарти Республика тӳремне илсе ҫитермелле.

Ку автобуссем М3 категориллӗ, метанпа ӗҫлеҫҫӗ. Салона 25 ҫынран кая мар вырнаҫать. Автобусра сусӑрсене кӗмелли платформа пулӗ. Ҫавӑн пекех пассажирсене пӗлтермелли таблосем вырнаҫтарӗҫ.

Гаранти 3 ҫул пулӗ. Икӗ автобусӑн малтанхи хакӗ — 13,25 миллион тенкӗ. Ӑна республика хыснинчи укҫапа туянӗҫ.

Полицейскисем Шупашкарта пурӑнакан 33 ҫулти арҫынна тытса чарнӑ. Вӑл машинӑн патшалӑх номерне вӑрланӑ та куншӑн укҫа ыйтнӑ.

ЧР ШӖМӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, арҫын «Лада Гранта» машинӑн номерне йӑкӑртнӑ. «Тимӗр урхамах» Тӑххӑрмӗш пилӗкҫуллӑх проспектӗнче тӑнӑ. Вӑрӑ машина кантӑкӗ ҫинче ҫыру хӑварнӑ: унта кӑтартнӑ номерпе шӑнкӑравламалла та 500 тенкӗ памалла. Ҫапла номере тавӑрма пулать имӗш.

Вӑрра тупма йывӑр пулман. Ӑна часах тытса чарнӑ. 33-ри арҫын унччен те судпа айӑпланнӑ. Вӑл сим-карттӑна урамра тупнӑ мобильникрен кӑларса илнӗ иккен. Патшалӑх номерне хуҫине тавӑрса панӑ ӗнтӗ. Арҫынна вара 1 ҫуллӑха ирӗкрен хӑтарма пултараҫҫӗ.

Шупашкар хулинче тӳлевлӗ парковкӑсем тума палӑртнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернине кунти хыпарсене сиктермесӗр тишкерекенсем астӑваҫҫех пулӗ.

Аса илтерер, республикӑмӑрӑн тӗп хулинче пурӗ тӑватӑ вырӑн суйланӑччӗ: Чукун ҫул вокзалӗ умӗнче (100 вырӑн), Республика тӳремӗ ҫывӑхӗнче (175), Ӗҫлӗ тӑкӑрлӑкра (31) тата Раҫҫей Почтин тӗп офисӗ (28) ҫумӗнче.

Хулари тӳре-шара хутсене тишкернӗ те тӳлевлӗ парковка йӗркелеме саккун ҫуккине ӑнланса илнӗ. Ҫавна кура унтисем республикӑн Патшалӑх Канашне саккун проекчӗ ярса панӑ. Ӑна республика парламенчӗн депутачӗсем кӗрхи сессисенчен пӗринче пӑхса тухаҫҫӗ пулӗ. Аса илтерер, ҫӗртме уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, парламентӑн ҫурхи, юлашки, сессийӗ ӗҫленӗччӗ.

Шупашкарти троллейбуссемпе ҫӳрекенсем авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен тӗнче тетелне тӳлевсӗр тухайӗҫ. Вӗсем валли вай-фай ҫыхӑну йӗркелӗҫ.

Аса илтерер, троллейбуссенче тӳлевсӗр Wi-Fi ӗҫлеттерсе ярассине йӗркелеме ҫыхӑну сферинче ӗҫлекен компанисенчен пӗри конкурсра тивӗҫнӗ. Оборудование кӑҫалхи ҫӗртме уйӑхӗн 24-мӗшӗччен вырнаҫтарма палӑртаҫҫӗ. Официаллӑ майпа ӑна авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнче хута ярӗҫ.

Теста ҫурла уйӑхӗнче ирттерӗҫ. Wi-Fi ҫыхӑну 1, 4, 20, 21-мӗш маршрутпа ҫӳрекен троллейбуссенче пулӗ. Официаллӑ майпа ӑна авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнче хута ярӗҫ.

Унсӑр пуҫне ку ҫыхӑну Хӗрлӗ лапамра тата Лакрей вӑрманӗпе А.Г. Николаев ячӗллӗ парксенче пулӗҫ. Унта канма пыракансем те вай-фай ҫыхӑнӑвӗпе тӳлеасӗр усӑ курайӗҫ.

Шупашкарти троллейбуссенче тӳлевсӗр Wi-Fi ӗҫлеттерсе ярӗҫ. Ҫыхӑну сферинче ӗҫлекен компанисенчен пӗри ку енӗпе конкурс выляса илнӗ. Ҫавӑ хулари общество вырӑнӗсенче тата троллейбуссенче вай-фай ҫыхӑнупа тивӗҫтерӗ. Оборудование кӑҫалхи ҫӗртме уйӑхӗн 24-мӗшӗччен вырнаҫтарма палӑртаҫҫӗ. Официаллӑ майпа ӑна авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнче хута ярӗҫ.

Транспортра вай-фай ҫыхӑну пулсан ҫамрӑксене илӗртессе шаннине тавҫӑрма йывӑр мар. Ку вара хула администрацийӗшӗн те, Шупашкарти троллейбус управленийӗшӗн те меллӗ. Тӗнче тетелне тухмасӑр май ҫук пек туйӑнакан паянхи саманара ку пулӑшу аслӑрах ӑрурисемшӗн те аван.

Тӳлевсӗр интернет 1, 4, 20, 21-мӗш маршрутпа ҫӳрекен троллейбуссенче пулӗ. Унсӑр пуҫне тӳлевсӗр вай-вай вырӑнӗсене Хӗрлӗ лапамра, А. Николаев паркӗнче тата Лакрей вӑрманӗнче ӗҫлеттерсе ярӗҫ.

Паян каҫхине Шупашкарти Гагарин палӑкӗ патӗнче пысӑк инкек пулнӑ. Кун пирки Маргарита Красотина журналист Фейсбукра икӗ сехет каялла пӗлтернӗ. Унта ҫырнӑ тӑрӑх, автомобиль Гагарин палӑкӗ ҫине, тата тӗрӗсрех каласан, постамент картлашки ҫине, пырса кӗнӗ. Инкекре ача аманнӑ. Ӑна пульницӑна васкавлӑ пулӑшу машинипе илсе кайнӑ.

Маргарита Красотина ҫырнӑ тӑрӑх, инкек сӑлтавӗ паллӑ мар. «Те ҫынсем ҫине пырса кӗрес темен, те тротуар ҫине кӗрсе кайнӑ», — тесе хыпарланӑ журналистка.

Халӑх сетӗнче хӑшӗсем ҫырнӑ тӑрӑх, ҫемье коляскӑпа иртсе пынӑ. Инкекре пӗчӗк ача шар курнӑ. Телее, вӑл вилмен. Хыпар-хӑнара ӗненсен, водителӗн права пулман. Тата тепӗр верси — хӑвӑрт пыракан машина хирӗҫ килекен машинӑран пӑрӑнма тӑрӑшнӑ.

Шупашкарта пӗчӗк улшӑнусем пулӗҫ. Кун пирки Шупашкар хула администрацийӗн сайтӗнче пӗлтереҫҫӗ.

Ку улшӑнусем общество транспорчӗн чарӑнӑвӗсене пырса тивеҫҫӗ. Малашне хулара «Лакомка» чарӑну пулмӗ. Ҫавӑн пекех «52-мӗш шкул» чарӑнура та транспортсем пассажирсене лартмӗҫ. Анчах ку чарӑнусем пачах пулмӗҫ тенине пӗлтермест. Вӗсен ячӗсене кӑна улӑштарнӑ.

«Лакомка» вырӑнне «56-мӗш шкул» пулӗ. «52-мӗш шкул вара «53-мӗш шкул» чарӑну пулса тӑрӗ. Чарӑнусен ятне Калинин район администрацийӗ улӑштарма сӗннӗ.

Республикӑмӑрӑн тӗп хулинчи 32-мӗш тата 41-мӗш маршрутсене тытса тӑракан Шупашкарти 2-мӗш пассажирсене турттаракан автотранспорт предприятийӗ ҫур миллионлӑ штраф тӳлӗ. Сӑлтавӗ — ҫул хакне йӳнӗрех тунипе — 22 тенкӗ вырӑнне пассажирсенчен 20 тенкӗ ыйтнипе — ҫыхӑннӑ.

Ку улшӑнусене предприяти ПТК (выр. ЕТК) карточкӑсемпе ӗҫленӗ май йывӑрлӑхсем сиксе тухнӑ хыҫҫӑн тунӑччӗ. 49-мӗшпе 51-мӗш маршрутсем хыҫҫӑн кайса вӗсем пӗтӗмӗшле транспорт карточкисемпе усӑ курма пӑрахнӑччӗ, ҫул хакне 20 тенкӗ таран чакарнӑччӗ. Хула тӳре-шари ҫакна хӑйне май хакларӗ — тӗрӗслевсем ирттерме пуҫларӗ. Ҫапла май предприяти тӗлӗшпе пилӗк административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ, кашни тӗлӗшпе 100 пиншар штраф ҫырса панӑ.

Аса илтеретпӗр, чи малтанах ПТК карточкисемпе ҫапӑҫма 49-мӗшпе 51-мӗш маршрутсем пуҫларӗҫ. Ҫакӑншӑн хула влаҫӗсем вӗсемпе килӗшӗве татрӗ. Ку маршрутсем тӑрӑх автобуссем паян та ҫӳреҫҫӗ пулин те вӗсен шӑпи аванах мар. Сӑмахран, 49-мӗш маршрута хупма йышӑннӑ, ун вырӑнне ҫӗнӗ троллейбус маршрутне ярас шутлӑ. Вӑл 22-мӗш номерпа ҫӳрӗ.

«Чӑвашавтотранс» предприятире тӑрӑшакансем тинех укҫаллӑ пулӗҫ. Чылайранпа кӗтнӗ шалу вӗсен кӗсйине кӗрӗ. Парӑма татас тесе предприяти банкран кредит илнӗ. Пурӗ 62 миллион тенкӗ. Ҫакна Чӑваш Енӗн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерстви ҫӗркаҫ ЧР влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче пӗлтернӗ. Унта ҫырнине ӗненсен, ӗнерех укҫана ҫынсен счечӗсемҫине куҫарма пуҫланӑ, паян вӗсем укҫаллӑ пулмалла.

Аса илтерер, «Чӑвашавтотранс» предприятин ӗҫченӗсем, пурӗ 140 ҫын, забастовкӑна тухма хирӗҫ маррине пӗлтерсе заявлени пани ҫу уйӑхӗн 21-мӗшӗнче паллӑ пулнине Чӑваш халӑх сайчӗ ҫырнӑччӗ. Шалӑва парса татмасан «Чӑвашавтотранс» ӗҫченӗсем ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнче забастовка йӗркелесшӗн пулнӑ. Предприятире парӑма ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗччен татма шантарнӑ.