Ӗнер Шупашкарта Пӗтӗм чӑвашсен «Асам» III кинофестиваль уҫӑлнине Чӑваш халӑх сайчӗ онлайн мелӗпех хыпарласа тӑнӑччӗ-ха. Чӑваш Енӗн Патшалӑх телерадиокомпанийӗн «Ирхи тӗпел» кӑларӑмӗнче Чӑваш Енри кинематографистсен пӗрлешӗвӗн ертӳҫин ҫумӗ Ильтимер Ефремов пулчӗ. Марина Карягина паллӑ тележурналист ертсе пыракан кӑларӑмра «Асам» кинофестиваль пирки калаҫрӗҫ. Ҫавна май Ильтимер Ефремов кӑҫал йӗркеленӗ кинопостерсен куравне миҫемӗш хут ирттернине тата ӑна камсене халалланине хуравлама ыйтрӗ.
Шел те, кӗнекене тивӗҫ ҫын тупӑнмарӗ, мӗншӗн тесен йывӑр мар ҫак ыйтӑва пӗлекен телекуравҫӑ пулмарӗ. Ҫавна май кӗнекене те, фестивале халалласа кӑларнӑ ручкӑна та никам та тивӗҫеймерӗ.
Марина Карягина тележурналист 4 сехет каялла Фейсбукра паян Чӑваш Енӗн патшалӑх телерадиокомпанийӗн тӳрӗ эфирӗнче иртекен «Ирхи тӗпеле» Морис Яклашкина йыхравланине хыпарланӑ.
Морис Яклашкин — Раҫҫей Федерацийӗн тата Чӑваш Республикин халӑх тивӗҫлӗ артисчӗ, Чӑваш патшалӑх академи симфони капеллин тӗп дирижерӗ. Ыйтусене 57-29-56 номерпе тӳрӗ эфир вӑхӑтӗнче йышӑнаҫҫӗ. Кӑларӑм «Россия 1» каналпа ирхи 9 сехетре пуҫланать.
Аса илтерер, Чӑваш АССРӗн искусствин тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, Раҫҫей Федерацийӗн искусствин тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, Раҫҫей Федерацийӗн халӑх артисчӗ, Чӑваш Республики умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн орден медале, «Шупашкар хулин хисеплӗ ҫынни» ята тивӗҫнӗ Морис Яклашкин режиссер кӑҫалхи ҫурла уйӑхӗн 4-мӗшӗнче 70 ҫул тултарнӑччӗ.
Чӑваш Ен пики, 16 ҫулти Елизавета Ащеулова, «Ты супер! Танцы» телекурав проекчӗн суйлав тапхӑрне хутшӑннӑ. Тӳрех палӑртар, ку проекта тӗрлӗ сӑлтава пула ашшӗ-амӑшӗсӗр тӑрса юлнӑ ачасем хутшӑнаҫҫӗ. Лиза та тӑлӑх. Вӑл хӑй «ПроГород Чебоксары» журналистне каланӑ тӑрӑх, питӗ ир тӑлӑха юлнӑ. Ӑна, тин ҫуралнӑскере, амӑшӗ ҫуралсанах хӑйӗн ашшӗ патӗнче пӑрахса хӑварнӑ. Лешӗ ӗҫке ярӑннӑ, ачана пӑхман. Опека органӗн специалисчӗсем пӗчӗкскере кравать айӗнче тупнӑ та ача ҫуртне панӑ.
«Япӑх пурӑнатӑп тесе каламӑп. Анчах ачисене ҫуратса пӑрахса хӑваракансене ӑнланмастӑп. Ма ҫуратаҫҫӗ-ши тульккӑш?» — тенӗ Елизавета Ащеулова «ПроГород Чебоксары» журналистне.
Чӑваш Ен пики бал ташшисемпе кӑсӑкланать, нумай ӑмӑртура мала тухнӑ вӑл. Телекурав проектӗнче вара сцена ҫинче импровизациленӗ, тӳресен виҫӗ сассине тивӗҫнӗ.
Чӑваш Енре пурӑнакан хӗрарӑм 50+ телеканал кӑтартакан кӑларӑма хутшӑннӑ. Вӑл унта аслӑ ӳсӗмре ҫӳҫ ҫирӗплӗхне мӗнле упрамаллине каласа кӑтартнӑ.
Нина Гречко «Раҫҫейри чи вӑрӑм ҫивӗт», «Шупашкарти чи вӑрӑм ҫивӗт» ятсене тивӗҫнӗ. Вӑл ҫӳҫе ҫирӗп ӳстермелли вӑрттӑнлӑхсемпе куракансене те паллаштарнӑ.
Нина Гречко ҫамрӑк чухне ҫӳҫне ҫӑмарта саррипе ҫунӑ. Ун чухне унӑн ҫивӗчӗ алӑ туни хулӑнӑшех пулнӑ. Тата вӑл куракансене хӑйӗн рецепчӗпе паллаштарнӑ: хупах сӗткенне кӑлармалла. Е сухан хуппинчен е салтак тӳминчен настой хатӗрлемелле. Хура ҫӑкӑр та ҫӳҫе ҫирӗплетме пулӑшать-мӗн.
Хӗрарӑм ҫӳҫе ҫунӑ чухне химипе усӑ курма сӗнмен. Вӑл ҫӳҫе ҫӳлерех асӑннӑ отварсемпе черетлесе ҫӳҫе чӳхеме сӗнет.
Акӑ ӑҫта пурӑнса ҫитрӗмӗр. Чӗмпӗр облаҫӗнчи чӑвашсен пӗртен-пӗр хаҫатне хупса ӑна вырӑсла кӑна кӑларса тӑрасшӑн. Кун пирки ӗнер халӑх тетелӗсенче хыпар сарӑлнӑ, паян «Хыпар» хаҫат та ҫырнӑ.
Чӑваш наципе культура автономийӗн ӗҫтӑвком ларӑвӗ нумаях пулмасть Чӗмпӗрте иртнӗ, тӗп ыйту «Канаш» хаҫат пуласлӑхӗ пирки пулнӑ.
«Паян телефонпа Николай Ларионовпа (сӑмах «Канаш» хаҫат редакторӗ пирки пырать) та калаҫрӑм... Олег Мустаев облаҫри чӑваш автономийӗн пуҫлӑхне ларни нумай вӑхӑт та иртмерӗ... И.Я. Яковлев хисепленекен ҫутӗҫ обществине хуптарчӗ, унччен «Еткер» передачӑна пӗтерсе хучӗ... Халь хӑйӗн юлташӗсемпе (депутатсем тата влаҫ ҫумӗнче ҫаврӑнакан такамсем) «Канаш» хаҫата тапӑннӑ: облаҫри пӗртен-пӗр чӑваш хаҫатне вырӑсла кӑларма тытӑнасшӑн («хаҫатӑн тиражӗ пӗчӗккӗ»; пӗр депутатӑн ачисем «Канаш» хаҫата питӗ вуласшӑн тет, анчах чӑвашла пӗлмеҫҫӗ иккен...), хаҫат редакторне Николай Ларионова ӗҫӗнчен кӑларасшӑн... Пухӑннӑ чӑвашсем ҫавна сивлерӗҫ, облаҫра МИХ пуҫлӑхӗ патне ҫыру хатӗрлеме тытӑнчӗҫ», — ҫырнӑ хӑйӗн «Ҫыхӑнура» страницинче Николай Павловский.
Чӑваш Енӗн тӗп хулине «Lavproductions» компанин ӳкерӳ ушкӑнӗ килсе кайнӑ. Пултарулӑх ушкӑнне Андрей Леонтьев журналист ертсе пынӑ. Тӳрех палӑртар, асӑннӑ компани Discovery Сhannel телеканал валли «Раҫҫей ҫулӗсем» ятпа кӑларӑмсен ярӑмне хатӗрлет.
Хальхинче ӳкерӳ ушкӑнӗ Шупашкарти Трактор историйӗн ӑслӑлӑхпа техника музейӗ тата унта кивӗ тракторсене епле майпа ҫӗнӗ сӑн кӗртни пирки кӑсӑклӑ телекӑларӑм хатӗрленӗ, ҫак музейӑн директорӗнчен Альберт Сергеевран интервью илнӗ.
Чӑваш Енӗн Экономика министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, телепередача ӳкернӗ ҫӗре Шупашкарти 5-мӗш гимнази вӗренекенӗсем те хутшӑннӑ. Унсӑр пуҫне каласа хӑвармалла, хайхи журналистсем шурӑ Шупашкар тата Трактор тӑвакансен савучӗ пирки темиҫе сюжет ӳкернӗ.
Шупашкарти шкул ачисен КВН командине телевизорпа кӑтартӗҫ. Шупашкар хула администрацийӗн сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, пирӗн ентешсен команди телевидени сезонне лекнӗ.
Шупашкар ачисен команди «ГТО» ятлӑ. Вӗсене «Ача-пӑча КВНӗ» телевидени сезонне хутшӑнма чӗннӗ. Авӑн уйӑхӗн 23–24-мӗшӗсенче Анапӑра ача-пӑча КВН командисен пӗтӗм тӗнчери фестивалӗн гала-концерчӗ иртнӗ. Шӑпах ҫавӑн чухне пирӗн ентешсен командине сезона хутшӑнакансен списокне кӗртни паллӑ пулнӑ.
Шупашкар ачисем КВНра мӗнле вылянине курас килсен СТС телеканал пӑхмалла.
Паян, авӑн уйӑхӗн 22-мӗшӗнче, ирхи 3 сехет иртсен Шупашкар районӗнчи Хураҫырма ялӗнче пушар тухнӑ. Вут-ҫулӑмра Чӑваш Енӗн патшалӑхӑн телерадиокомпанийӗнче операторта ӗҫленӗ Александр Яковлев пурнӑҫӗ татӑлнӑ.
Саша Яковлева пӗлекенсем ун пирки ыррине ҫеҫ калаҫҫӗ пулӗ. Ашшӗсӗр ӳснӗскер пӗчӗкренех ӗҫе хӑнӑхнӑ. Аслӑ шкулта вӗреннӗ чухне те вӑл пурнӑҫ пиркиех шухӑшланӑ. Вакун пушатма каҫсерен ҫӳренине вӑл каласа пани те асрах.
Операторта ӗҫлеме пуҫласан та Саша пӗр вырӑнта ӗҫленипех ҫырлахман — укҫа тума тӑрӑшнӑ май хӑйӗн Турӑ панӑ пултарулӑхӗпе усӑ курса туйсемпе тӗрлӗ уявсенче фото- тата видео ӳкернӗ. Хӑйӗн студине те уҫнӑччӗ вӑл. «Калаҫма пӗлнинчен нумай килет. Ҫак стакана пӗри 10 тенкӗпе те сутаймасть, эпӗ 100 тенкӗпе ярӑнтарма пултаратӑп», — шӳтлесе те чӑнласа каланӑччӗ вӑл пӗринче.
Пушарта, эпир пӗлнӗ тӑрӑх, Саша малтан хӑйӗн ватӑ тӑванне илсе тухнӑ, амӑшӗ патне кӗрсен вӗсен тухма май килмен...
Чӑваш Енре пурӑнакансен хӑйсене чухӑн ҫын пек туяс мар тесен мӗн чухле ӗҫлесе илмелле? Раҫҫейри Общество телекуравӗ ку ыйтӑвӑн хуравне тупнӑ. Чӑвашра пурӑнакансен сахалтан та 20–30 пин тенкӗ ӗҫлесе илмелле-мӗн.
Экспертсем куракансене хӑйсем пурӑнакан регионта чухӑн туяс мар тесен мӗн чухлӗ укҫа кирли пирки ҫырма ыйтнӑ. Вӑтамран пӗр ҫын пуҫне уйӑхра 27 пин тенкӗ те 991 тенкӗ тухнӑ.
Палӑртмалла: тӗрлӗ регионта ку кӑтарту тӗрлӗрен. Тӗслӗхрен, Камчатка, Алтай, Кабарда-Балкар, Якути, Байкал, Сахалин тӑрӑхӗнче, Аҫтӑрхан, Мускав, Севастополь хулисенче пурӑнакансене ытлӑ-ҫитлӗ пурӑнмашкӑн уйӑхне 40–50 пин тенкӗ кирлӗ. Адыгея, Бурят, Карачай-Черкеси, Крым, Тыва, Курган тӑрӑхӗсенче ҫынсем уйӑхра 15–20 тенкӗпе лайӑх пурӑнаяҫҫӗ-мӗн.
Чӑваш телеканалӗпе «Приложение силы» телепроектӑн иккӗмӗш кӑларӑмне кӑтартӗҫ. Унта ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев хутшӑннӑ.
Телепроектӑн Элтеперпе ӳкернӗ иккӗмӗш кӑларӑмне сывлӑх сыхлавне халалланӑ. Михаил Васильевич эфирта медицина пулӑшӑвне тӳлевсӗр тата тӳлевлӗ парас ыйтусене сӳтсе явӗ. Ҫавӑн пекех пульницӑсенче тухтӑрсем ҫитменни пирки калаҫӗҫ. Кӑларӑма общество ӗҫне хастар хутшӑнакан ҫынсем, пациентсем, ЧР Сывлӑ сыхлавӗн ӗҫченӗсем, медицина факультечӗн студенчӗсем хутшӑнӗҫ.
Кӑларӑма ака уйӑхӗн 18-мӗшӗнче 9 сехетре «Россия 1» телеканалпа регионти эфирта курма май пулӗ. «Россия 24» телеканалпа вара ака уйӑхӗн 22-мӗшӗнче 19 сехетре, Наци телекуравӗпе акан 18-мӗшӗнче 20 сехет ҫурӑра кӑтартӗҫ.
+23.3 °C