Нарӑс уйӑхӗн 11-17-мӗшӗсенче пирӗн ҫӗршывра Пӗтӗм Раҫҫейри ӳкерӳ диктанчӗ иртмелле. Шупашкарти Акцыновсен ячӗллӗ ача-пӑча 6-мӗш шкулӗ ҫав мероприятин муниципалитет лапамӗ пулса тӑрӗ.

Ӳкерӳ диктантне ирттерме Пӗтӗм халӑхсен хушшинчи педагог-художниксен пӗрлешӗвӗ йышӑннӑ. Пуҫарӑва Президент гранчӗсен фончӗ ырланӑ.

Шупашкар хула администрацийӗн культурӑпа туризм аталанӑвӗн управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫав вӑхӑтра «Каждый народ — художник» (чӑв. Кашни халӑх — художник) халӑхсем хушшинчи I ыр кӑмӑллӑх конкурсӗ иртмелле. Ҫамрӑк художниксен конкурса хутшӑнса мала тухсан «Кашни халӑх — художник» сборника илемлетме хутшӑнас шанчӑк пур. Ӳнер кӗнекине 30 пин экземпляр тиражпа кӑлармалла.

«Про Город» сайтран илнӗ сӑн

Паян 10 сехет те 40 минутра Шупашкарти темиҫе шкулта бомба хуни пирки шӑнкӑравласа пӗлтернӗ. Йӗрке хуралҫисем вӗренӳ учрежденийӗсене ҫитсе ачасене эвакуациленӗ, бомба пуррипе ҫуккине тӗрӗсленӗ. Ачасене шкултан кӑларса ҫывӑхри ача-пӑча пахчисене вырнаҫтарнӑ.

«Про Город» хаҫат сайчӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, йӗрке хуралҫисем 1-мӗш гимназие, 1, 2, 38, 40, 55, 56, 61-мӗш шкулсене ҫавӑрса илнӗ. Вырӑна Инкеклӗ лару-тӑру министерствин ӗҫченӗсем те ҫитнӗ.

Сӑмах май, 2017 ҫулхи юпа уйӑхӗн 9-мӗшӗнче Шупашкарти шкулсенче бомба хуни пирки суя шӑнкӑрав пулнӑ.

Муркаш районӗнче 1970 ҫулхи арҫын хӑйӗн тӑван мар хӗрне вӑл 13-ре пулнӑ чух пусмӑрланӑ тесе айӑпласшӑн. РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, арҫын тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе малалла тӗпчеҫҫӗ.

Шӑв-шавлӑ историе ҫакланнӑ ҫемьере арҫын ачисене пӗчченех ура ҫине тӑратни паллӑ. Унӑн арӑмӗ икӗ ачине ашшӗ мар арҫынпа — хӑйӗн упӑшки пулнӑ ҫынпа — пӑрахса хӑварнӑ иккен. Ачисем пирки маннӑскере Чулхула облаҫӗнче тупнӑ, ӑмӑшӗн правинчен хӑтарнӑ.

Тӑван мар ашшӗпе пурӑнакан хӗрача пӗр ҫулхине пӑтӑрмаха ҫакланнӑ тесе сас-хура тухрӗ. Ӑна ача уйлӑхӗнче пусмӑрланӑ иккен. Пуҫтахланнисенчен пӗри чапла вырӑн йышӑнакан этем ывӑлӗ-мӗн. Ачана пусмӑрланине тӗпченине РФ Следстви комитечӗ терӗслесси таранах хыпарланӑччӗ. Пӑтӑрмах ҫиеле тухсан ҫемьере Этем правине хӳтӗлекен уполномоченнӑй та пулнӑччӗ. Нумай ачаллӑ ҫемьен ҫурт-йер ыйтӑвне лайӑхлатма патшалӑх пулӑшнӑччӗ.

Халӗ ачисене пӗччен ӳстерекен арҫынна хӑйне айӑпласшӑн иккен. Арҫын хӑй вӑхӑтӗнче судпа айӑпланни паллӑ.

Ҫӗнӗ Шупашкарти 2-мӗш спорт шкулӗн экс-директорне бассейнра 9 ҫулти ача путса вилнӗшӗн айӑплаҫҫӗ. Вӑл суд умне кӗҫех тӑрӗ. Кун пирки «Честное СМИ» портал пӗлтерет.

Асӑннӑ ҫӑлкуҫ хыпарланӑ тӑрӑх, пуҫиле ӗҫе тишкернӗ вӑхӑтра ирттернӗ тӗрӗслевсем шкул директорӗ пулнӑ ҫыннӑн ӗҫӗнче нумай ҫитменлӗх тупса палӑртнӑ. Пӗрремӗшӗнчен, тӳлевлӗ занятисем иртнӗ вӑхӑтра ӗҫлеме ишев инструкторне штата илмен, бассейна кирлӗ хӳтӗлев хатӗрӗсемпе туллин тивӗҫтермен. Иккӗмӗшӗнчен, тухтӑрсем енчен те тивӗҫлӗ сӑнав йӗркелемен.

Иртнӗ ҫулхи чӳк уйӑхӗн 17-мӗшӗнче хайхи бассейнра инкек пулнӑ: 9 ҫулти ача шыва анса кайнӑ. Ӑна бассейнра ишекенсем асӑрханӑ та туртса кӑларнӑ, анчах арҫын ачана ҫӑлса хӑварма май килмен: унӑн чӗри тапма чарӑннӑ.

Канашра 6 султи хӗрача кӗске вӑхӑтлӑха ашшӗ-амӑшӗсӗр тӑрса юлнӑ, лешсем йӑпӑртлӑха кӑна тухнӑ. Ҫав вӑхӑтра пӗчӗкскер пушар тума ӗлкӗрнӗ.

Кӑрлач уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Канашри Ленин урамӗнчи 38-мӗш ҫуртри пӗр хваттерте пушар тухнӑ. Аслисем килте ҫук чухне хӗрача шӑрпӑк тупнӑ та япаласене чӗртсе янӑ.

Тӗтӗм йӑсӑрланнине чи малтан кӳрши асӑрханӑ. Вӑлах хваттере чупса кӗрсе хӗрачана урама илсе тухнӑ. Юрать, пӗчӗкскер шар курман. Ҫулӑм прихожӑйри стенасене сиенлетнӗ.

Каласа хӑвармалла: пӗлтӗр ачасен айӑпне пула 16 пушар тухнӑ, вӗсенче виҫӗ шӑпӑрлан аманнӑ.

Шупашкарта пурӑнакан хӗрарӑм мӑнукӗн ашшӗпе пӗр чӗлхе ниепле те тупаймасть. Арҫын ывӑлне воспитани парасшӑн, анчах ачан кукамӑшӗ ҫакна хирӗҫ. Ашшӗ Кассем Анас – Сири ҫынни, беженец, хӑй Автралире пурӑннӑ. Арҫын ывӑлӗпе Австралие кайма хатӗрленнӗ ӗнтӗ, кӗтмен ҫӗртен ачана кукамӑшӗ вӑрласа Шупашкара илсе килнӗ.

Виҫҫӗри ачан амӑшӗ пӗлтӗр ака уйӑхӗнче вилнӗ. Хӗрарӑмпа арҫын хут уйӑрттарман, Мускав ҫывӑхӗнче пурӑннӑ. Ҫурла уйӑхӗнче суд арҫын ашшӗ пулнине ҫирӗплетнӗ, генетика экспертизи ирттернӗ. Кукамӑшне мӑнукне ӳстерме ирӗк паракан правӑна чӳк уйӑхӗнче пӑрахӑҫланӑ, ҫак тивӗҫе суд Кассема панӑ.

Ашшӗ ывӑлӗпе Австралие кайма документсем хатӗрленӗ. Ачана та беженец тесе палӑртнӑ. Тӑрук ывӑлӗ ҫухалнӑ. Ӑна кукамӑшӗ Шупашкара илсе килнӗ-мӗн. Кассам полицирен пулӑшу ыйтнӑ. Ашшӗ, кукамӑшӗ тата ача Шупашкарти 2-мӗш полици уйрӑмӗнче тӗл пулнӑ. Пакунлисем кукамӑшӗ майлӑ пулнӑ, ашшӗ полицирен ывӑлӗсӗрех тухса утнӑ.

Арҫын лӑпланман, вӑл ывӑлне пӗрлех илсе каясшӑн. Кассам ШӖМӗн харпӑр хӑрушсӑрлӑх уйрӑмӗнчен пулӑшу ыйтнӑ.

Вӑрнар районӗнчи пӗр ялта пуранакан 49 ҫулти арҫынна 14-ри хӗрачана таптаса кайнӑшӑн судпа айӑпланӑ. Аса илтерер, пӑтӑрмах пӗлтӗрхи кӗркунне пулса иртнӗ. Ӳсӗр этем ачана машинӑпа лартса каяс тенӗ. Лешӗ хирӗҫлесе ҫул айккине пӑрӑннӑ. Тарӑхнӑ водитель кювета пӑрӑнса хӗрача ҫине пырса кӗнӗ. Ҫапла майпа ачан ҫурӑм шӑмми аманнӑ, ӑна пульницӑна вырттарнӑ. РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ачана халӗ те тухтӑр пулӑшӑвӗ кирлӗ.

Пуҫтахланнӑ этеме пӗтӗмӗшле режимлӑ колоние 5 ҫуллӑха хупмалла тунӑ. Суд приговорӗ саккунлӑ вӑя хальлӗхе кӗреймен-ха. Кунсӑр пуҫне ӑна ӳсӗрле руль умне ларнӑшӑн та явап тыттарнӑ. Унӑн правине 1,5 ҫуллӑха туртса илнипе пӗрлех 30 пин тенкӗ штраф хурса панӑ.

Акӑлчансен «Свинка Пеппа» (чӑв. Пеппа сысна ҫури) мультфильмне чӑвашла куҫарнӑ. «Idel.Реалии» тӗнче тетелӗнчи хаҫатра Эрсубай Янгаров пӗлтернӗ тӑрӑх, хастарсем хальлӗхе ҫичӗ серине чӑвашлатнӑ.

Мультфильма «YouTube» видеохостингра тата халӑх ушкӑнӗсенчи «Медиа-контент на чувашском языке» (чӑв. Чӑвашла медиа-контент) лапамра пӑхма пулать.

Мультфильма чӑвашла куҫарас ӗҫе Киевра ҫуралнӑ, вырӑс тата белорус юнӗллӗ Артём Федоринчик лингвист йӗркелесе пынӑ. Хальхи вӑхӑтра вӑл Шупашкарти Вӗренӳ институтӗнче ӗҫлет. Акӑлчан мультфильмне чӑвашла куҫарма Александр Блинов лингвист-полиглотӑн «Хавал» чӑваш халӑх пӗрлешӗвӗ тавра пухӑннӑ хастарсем (тата тӗрӗсрех каласан, Блиновӑн «Ӑнӑҫу чӗлхи» чӗлхе шкулӗнче ӗҫлекенсем) самай пулӑшнӑ. Вӗсем текста та куҫарнӑ, сӑнарсене те чӑвашла калаҫтарнӑ.

Асла Новгородри арҫынсен колонийӗнче... ача ҫуратнӑ.

Унта пӗр хӗрарӑм упӑшки патне пынӑ. Лешӗ юсанмалли 7-мӗш колонире айӑплав вӑхӑтне ирттерет-мӗн.

Арҫын патне 23 ҫулхи мӑшӑрӗ вӑрӑм вӑхӑтлӑх тӗл пулӑва кӑрлачӑн 15-мӗшнче кайнӑ. Ҫав вӑхӑтра вӑл ача ҫуратса панӑ. Шучӗпе ҫӑмӑлланма вӑхӑт ҫитеймен-ха ун. Унӑн ҫие юлни 7-8 уйӑхсенче кӑна пулнӑ.

Ҫутӑ тӗнчене васкакан пепкепе унӑн амӑшне пулӑшма колони ӗҫченӗсем васкавлӑ пулӑшу машинине чӗннӗ. Чылай вӑхӑтлӑх тӗл пулусен пӳлӗмӗнче дежурствӑра пулнӑ колони ӗҫченӗпе унӑн тусӗ хӗрарӑма пулӑшнӑ. Вӗсемпе пӗрле ачан ашшӗ те пулнӑ. Кайран тухтӑрсем пырса ҫитнӗ. Пепке 2 килограма яхӑн виҫепе тата 43 сантиметр тӑршшӗ ҫуралнӑ.

Хӗрарӑмпа ачана тухтӑрсем пульницӑна илсе кайнӑ.

Вӑрмар районӗнче пурӑнакан ҫемьере раштав уйӑхӗн 27-мӗшӗнче ҫиччӗмӗш ача ҫуралнӑ. Анчах ашшӗпе амӑшӗ хӗр пӗрчине тӳрех ят хуман. Хӑйсем вара килӗшнӗ ята ача ҫут тӗнчене киличченех суйласа хунӑ. Сӑмах май, ачана регистрацилеме пӗр уйӑх параҫҫӗ.

Пӗлтӗр ҫут тӗнчене килнӗ хӗрачана кӑрлач уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Вӑрмарти ЗАГСра регистрациленӗ. Ашшӗпе амӑшӗ ӑна Кристина-Наталия ят панӑ.

Кунашкал тӗслӗх Вӑрмар районӗнче унччен пулман. Палӑртмалла: саккун ачана дефис урлӑ ҫырса икӗ ят хума ирӗк парать.