Шупашкарти пӗр шкулта акӑлчан урокӗ пынӑ вӑхӑтра 10 ҫулти хӗрачана пӗрле вӗренекенӗсем пуҫӗнчен темиҫе хутчен ҫапнӑ. Амӑшӗ ку пӑтӑрмах ҫине куҫ хупман – Мускав районӗн судне заявлени кайса ҫырнӑ.

Заявленире ҫырнӑ тӑрӑх, хӗрарӑм хӗрне ҫапнӑ кашни ачаран 25 пин тенкӗ шыраса илесшӗн. Пӗтӗмпе – 50 пин тенкӗ.

Анчах суд кӑмӑл-сипет тӗлӗлшӗнчен сиен кӳнӗшӗн 5 пин тенкӗ ҫеҫ шыраса илмелле тунӑ. Ҫапла майпа шкулӑн, приговорпа килӗшӳллӗн, ача амӑшне 5 пин тенкӗ компенсаци тӳлемелле.

Чӑваш Енӗн Аслӑ сучӗ ҫывӑх вӑхӑтра 45 ҫулти хӗрарӑма явап тыттарӗ. Пуҫиле ӗҫе унта ярса панӑ.

Шупашкарта пурӑнакан хӗрарӑм пӗлтӗрхи нарӑс уйӑхӗн 18-мӗшӗнче усалланнӑ. Ун чухне вӑл пилӗк уйӑхри тӗпренчӗкӗпе пульницӑра сипленнӗ. Ирхи виҫӗ сехет тӗлӗнче ачана вӗлернӗ.

Пепки ҫине алӑ хума ҫемьере укҫа-тенкӗ ҫитсе пыманран тата ачи чирлӗ пулнӑран шухӑш тытнӑ-мӗн. Пӗчӗк ачан пилӗкмӗш теҫеткене ҫывхаракан амӑшӗ депрессие кӗрсе ӳкнӗ. Кун пирки Чӑваш Енӗн прокуратурин пресс-служби пӗлтерет.

Пуҫиле ӗҫе РФ Следстви комитечӗн республикӑри управленийӗн тӗпчевҫисем тӗпченӗ. Хӗрарӑм тӗлӗшпе вӗсем РФ Пуҫиле кодексӗн 105 статйин 2-мӗш пайӗн «в» пункчӗпе ӗҫ пуҫарнӑ май хӳтлӗхсӗррине пӗлсе тӑрса пӗчӗк ачана вӗлернӗшӗн явап тыттарасшӑн.

Паян Шупашкарти Элкер урамӗнче ачасен ӳнер академийӗ уҫӑлнӑ. Вӑл Шупашкарти ача-пӑчан 2-мӗш ӳнер шкулӗн балансӗ ҫинче пулӗ. Академи ҫуртӗнче малтан Федерацин суд приставӗсен Чӑваш Енри управленийӗ вырнаҫнӑ. Тата маларах вара ача пахчи пулнӑ.

Ача-пӑча академине уҫма Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев хутшӑннӑ. Ӑна-кӑна питех чухламан ачасем унран вӑл хӑш студине вырнаҫасшӑнни пирки чупса пырса ыйтнӑ. Республика ертӳҫи пӗчӗкскерсене кӳрентермен. Питех ыйтсан ҫырӑнма хирӗҫ мар тесе хуравланӑ.

Паян уҫӑлнӑ академире тӗрлӗ студи ӗҫлӗ. Тӗслӗхрен, хореографи ӑсталӑхне, бал ташшине хӑнӑхма май килӗ. Инженери, конструктор енӗпе те пултарулӑха аталантарма пулӑшӗҫ. Унтах — ал ӗҫ шкулӗсем.

Ӳнер академине уҫма 52 млн тенке хӑн уйӑрнӑ, вӗренӳ класӗсемпе залӗсене уҫма — тепӗр 13 миллион тенкӗ.

Пӗтӗм Раҫҫейри тӗрӗслев вӑхӑтӗнче Чӑваш Енри шкулсем пӗлӗве объективлӑ хакламан. Вӗсен списокне Вӗренӳ пахалӑхне хаклакан федераци институчӗн сайтӗнче пичетленӗ. Тӗрӗслев пахалӑхне Рособрнадзор пӗтӗмлетнӗ.

Тӳрех палӑртар: список вӑрӑм. Унта Чӑваш Енри шкулсем ҫеҫ мар, Раҫҫейри 3 пине яхӑн вӗренӳ учрежденийӗ пур. Пирӗн тӑрӑхрисенчен ҫакӑнта 21 шкул ҫакланнӑ.

Хулари шкулсенчен унта пӗр вӗренӳ учрежденийӗ кӑна. Вӑл — Шупашкарти 24-мӗш вӑтам шкул. Ыттисем — районсенчисем. Элӗк районӗнчен Чӑваш Сурӑм, Елчӗк районӗнчен Кивӗ Эйпеҫ, Ҫӗмӗрле районӗнчен Кӗҫӗн Тӑван, Комсомольски районӗнчен Анат Тимӗрчкасси, Вӑрнар районӗнчен Малти Ишек шкулӗсем лекнӗ. Унсӑр пуҫне — Красноармейски, Хӗрлӗ Чутай, Патӑрьел, Шупашкар, Етӗрне районӗнсенчи икшер, Вӑрмар районӗнчи пилӗк шкул.

Шупашкарта Федерацин Атӑлҫи округӗн шайӗнче тума пуҫланӑ кадет корпусне кӑҫалхи авӑн уйӑхӗн пуҫламӑшӗ тӗлне хута ярасшӑннине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ.

Унта ҫак эрнере Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев кунсерен тӗрӗслев ирттерет. Объектра вӑл паян та пулнӑ. Ирхи ҫиччӗре строительсене канашлӑва пухнӑ.

«Хӑвӑртлӑха чакарма юрамасть, тӗллевлӗн малашне те ӗҫлесе пымалла, нимӗнле кӑлтӑк та пулмалла мар», – асӑрхаттарса каланӑ Михаил Игнатьев.

Ачасене ҫывӑрмалли 250 вырӑнлӑх корпус хатӗр. Ҫав вӑхӑтрах 150 вырӑнлине туса пӗтермен-ха. Строительсем ӑна ҫурла уйӑхӗн 17-мӗшӗ тӗлне вӗҫлеме шантарнӑ.

Аса илтерер, ҫурла уйӑхӗн 17, 18, 19-мӗшӗсенче кадет корпусӗнче шӑматкунлӑх ирттермелле. Унта вырӑнти хӑй тытӑмлӑхра тата ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсенче тӑрӑшакансене, хула ҫыннисене, кадетсен ашшӗ-амӑшне явӑҫтарасшӑн.

Чӑваш Енри Этем правине хӳтӗлес енӗпе ӗҫлекен уполномоченнӑй сайтӗнчи сӑн ӳкерчӗк

Етӗрне районӗнчи уйлӑхра шар курнӑ ачан ҫемйине ҫурт лартса парӗҫ. Ҫук-ха, тен, хваттер уйӑрӗҫ. Кун пирки уҫӑмлах каламан та, анчах ҫемьен ҫурт-йӗр условине лайӑхлатас енӗпе тимлессине Чӑваш Енри Этем правине хӳтӗлес енӗпе ӗҫлекен уполномоченнӑй сайтӗнче пӗлтернӗ.

Ачан ҫемйи Муркаш районӗнчи пӗр ялта пурӑнать иккен. Ашшӗ тӑватӑ ачине пӗччен ӳстерет. Унпа этем правин хӳтӗлевҫи Надежда Прокопьева тата вырӑнти тӳре-шара тӗл пулнӑ. Ҫавӑн чухне хайхисем ҫемьен ҫурт-йӗр условийӗ чаплах маррине, пӳрчӗ пӗчӗккине асӑрханӑ.

Аса илтерер, Муркаш районӗнчи хӗрачана Етӗрне районӗнчи уйлӑхра пӗлтӗрхи ҫурла уйӑхӗнче пусмӑрланӑ. Пӑтӑрмахпа ҫыхӑннӑ пуҫиле ӗҫӗ РФ Следстви комитечӗн тӗп аппарачӗ хушнипе кӑҫал пуҫарнӑ. Тӗпчев епле пынине тӗрӗслеме пакунлине Мускавранах янӑ.

Етӗрне районӗнчи уйлӑхра ачана пусмӑрланине мускавсем тӗпчеccине паян ирпе эпир хыпарланӑччӗ. Халӗ тата тепӗр ҫӗнӗ хыпар пӗлтӗмӗр. Раҫҫейӗн Следстви комитечӗн ертӳҫин аслӑ пулӑшуҫи Игорь Комиссаров пирӗн республикӑна килсе ҫитнӗ, ачан ашшӗ-амӑшӗпе ҫес мар, тӗрлӗ шайри тӳре-шарапа та тӗл пулнӑ.

Аса илтерер, пӗлтӗрхи ҫурла уйӑхӗнче Етӗрне районӗнчи ача уйлӑхӗнче пӗр хӗрачана темиҫен пусмӑрланӑ сӑмах тухнӑччӗ. Анчах ҫав пӑтӑрмах чылайччен вӑрттӑнлӑхра упраннӑ. РФ Следстви комитечӗн тӗп аппарачӗ хушнипе кӑҫалхи утӑ уйӑхӗнче пуҫиле ӗҫе пуҫарнӑ-пуҫарнах.

Мускавран килнӗ Игорь Комиссаров шар курнипе тата унӑн ҫывӑх ҫыннисемпе, вӗсен пурнӑҫ условийӗпе паллашнӑ. РФ Следстви комитечӗн республикӑри управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, Игорь Комиссаров Чӑваш Ен Элтеперӗпе Михаилом Игнатьевпа, республика прокурорӗпе Василий Пословскийпе, этем правине хӳтелекен Чӑваш Енри уполномоченнӑйпа Надежда Прокопьевӑпа та курса калаҫнӑ.

Мускаври Сербский ячӗллӗ институт

Етӗрне районӗнчи уйлӑхра пӗлтӗр ҫул ҫитмен хӗрачана пусмӑрланӑ тесе кӑҫалхи утӑ уйӑхӗнче тӗпчев пуҫарнӑ. Калаҫтаракан ҫак пӑтӑрмахпа ҫыхӑннӑ ӗҫ-хӗле тӗпчеме пирӗн республикӑна Раҫҫейӗн Следстви комитечӗн ертӳҫин аслӑ пулӑшуҫи Игорь Комиссаров килнӗ. Мускавран ҫитекен пакунлӑ ҫав ҫын пуҫиле ӗҫе тӗпчекенсемпе тата шар курнӑ хӗрачан ашшӗ-амӑшӗпе курса калаҫӗ. Кун пирки РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗ ӗнер пӗлтернӗ. Хамӑр регионти тӗпчевҫӗсен ӗҫне те вӑл хак памалла.

Паян пуҫиле ӗҫе малалла тӗпчеҫҫӗ. Тӗрлӗ экспертиза ирттернӗ май ҫак ӗҫе В.П. Сербский ячӗллӗ психиатрипе наркологин нацин медицинӑпа тӗпчев институчӗн специалисчӗсене те явӑҫтарӗҫ. Ура ҫине РФ Сывлӑх сыхлав министерствин ертӳҫисем таранах тӑнӑ. Ачана Мускаври сиплев учрежденийӗсенче психологи тата кирлӗ ытти медицина пулӑшӑвне кӳмелле.

Шупашкар хула администрацийӗн вӗренӳ управленийӗн пуҫлӑхне Дмитрий Захарова выговор панӑ. Ҫакӑн пирки паян республикӑн тӗп хулинче иртнӗ ирхи планеркӑра паллӑ пулнӑ.

Алексей Ладыков сити-менеджер ертсе пынипе тунтикунсерен иртекен планеркӑра Шупашкарти шкул ачисен пӗрлехи картти пулассине сӳтсе явнӑ. Алексей Ладыковӑн ҫумӗ Алексей Маклыгин ӑна кӑҫалхи юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне ӗҫлеттерсе ярассине пӗлтернӗ. Анчах асӑннӑ вӑхӑта ӗлкӗресси пирки хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ иккӗленсе калаҫнӑ. Вӑл пӗлтернӗ тӑрӑх, хула администрацийӗнчи яваплӑ специалистсем техника ыйтӑвӗсене вӑхӑтра татса парайман. Ҫавӑншӑн вӗренӳ управленийӗн пуҫлӑхне Дмитрий Захарова выговор панӑ.

Шкул ачин пӗрлехи карттипе транспортра, шкулта апат ҫинишӗн, хушма пӗлӳ илнишӗн татӑлма май килӗ. Ача шкула турникет витӗр кӗрсе тухни те паллӑ пулӗ. Карттӑпа ҫыхӑннӑ мӗнпур информаци ачан ашшӗ-амӑшӗ патне ҫитӗ.

Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа Чӑваш Енре 434 хӗрарӑм ЭКП (экстракорпораллӑ пӗтӗлентерӳ) пулӑшнипе ача ҫуратма тӗллевленнӗ. Палӑртмалла: ку мелпе халӗ ытларах усӑ курма тытӑннӑ-мӗн.

Процедурӑна Шупашкарти Президент пепкелӗх центрӗнче тӑваҫҫӗ. Кӑҫал квота 650 процедура валли уйӑрнӑ. ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, 2017 ҫулта ЭКП мелӗпе 185 ача ҫут тӗнчене килнӗ. Кӑҫал вара хальлӗхе 100 ытла пепке ҫак мелпа ҫуралнӑ.

Пӗлтӗр Президент пепкелӗх центрӗ ҫапла хыпарланӑ: ЭКПпа усӑ курнӑ 35 ҫул тултарман хӗрарӑмсен 30 проценчӗ ача ҫуратаять. Аслӑраххисене вара йывӑртарах: тӗнчипе илес тӗк, ЭКП мелӗпе усӑ курнӑ хӗрарӑмсен 5-7 проценчӗ ҫеҫ амӑшӗ пулаять.