Антон Батраков Америкӑран усрава илнӗ ҫемьерен тарса килни пирки республика пӗр вӑхӑт кӗрлерӗ. Ку Ҫӗнӗ ҫул Антона чӑн-чӑн парне кӳнӗ. 20 ҫулти каччӑ «Ласковый май» ушкӑнра юрлама пуҫлӗ.
Ӑна унта Андрей Разин продюсер чӗннӗ. Раштавӑн 5-мӗшӗнче Шупашкарта 90-мӗш ҫулсен вӗҫӗнчи ташӑ каҫӗ иртнӗ. Унта Чӑваш Енри каччӑ юрлама тухасси паллӑ пулнӑ-ха. Анчах кам? Никам та пӗлмен.
Ку хыпара куракансене Андрей Разин пӗлтернӗ. Антон, тӑлӑхскер, музыкӑна кӑмӑллать. Вӑл рэп вулать.
— Ун чухне эп тӑлӑхсен общежитийӗнче япала ҫума хатӗрленеттӗм. Вахтер килчӗ те мана «Ласковый май» директорӗ шӑнкӑравалнине пӗлтерчӗ. Вӑл мана концерта чӗнчӗ.
Антона ушкӑн солисчӗ Денис асӑрханӑ. Вӑл Шупашкарти концерт умӗн Антон пирки сюжет курнӑ та унпа кӑсӑкланнӑ. Нумаях пулмасть Денис Чӑваш Ене Антона илсе кайма килнӗ. Раштавӑн 7-мӗшӗнче Антон Мускава кайнӑ.
Шупашкарта икӗ ача пахчине уҫма хатӗрленеҫҫӗ. Вӗсем кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ районӗнче тата хулан тӗп пайӗнче пулӗҫ.
Чернышевский урамӗнчи ача пахчине 220 шӑпӑрлан валли хута янӑ. Унта 10 ушкӑн пулмалла. Ҫурта кирпӗчренен тунӑ. Пӗтӗмпе — 992,2 тӑваткал метр. Унта строительствӑпа ҫыхӑннӑ темиҫе ыйтӑва уҫӑмлатмалли тата сӗтел-пукан лартмалли, тавралӑха хӑтлӑх кӗртмелли ҫеҫ юлнӑ.
Октябрь: 50 ҫул урамӗнче те ача пахчине туса пӗтернӗпе пӗрех. Унта унчченхи шкула ача пахчи тӑваҫҫӗ. Икӗ хутлӑ ҫурта 185 ача ҫӳреме тытӑнмалла. Унта та 10 ушкӑн пулмалла.
Аса илтерер: ҫулталӑк вӗҫӗччен виҫӗ ача пахчине уҫма палӑртнӑ. вӗсенчен пӗри, Волжски урамӗнчи, ҫурла уйӑхӗн варринчех ӗҫлеме тытӑннӑ.
Юлашки вӑхӑтра ачасене хӑйне евер ятсем пама тытӑннӑ. Уйрӑмах ку Шупашкарта палӑрать.
Иртнӗ уйӑхра тӗп хулара 730 пепке ҫуралнӑ. ЗАГС ӗҫченӗсем ҫавна май пӗтӗмлетӳ тунӑ. Мускав районӗнче ытларах ача кун ҫути курнӑ. Унта 300 яхӑн ача ҫуралнӑ. Ленин районӗнче 204 пепкене регистрациленӗ. Калинин районӗнче вара 228 ача ҫут тӗнчене килнӗ.
Ачасене Авалхи Грецири тата Библири ятсене хуракан йышланнӑ. Иртнӗ уйӑхра ашшӗ-амӑшӗ ачисене ытларах Кирилл тата Елизавета ят хунӑ. Пепкесене Серафим, Марк, Демьян, Марсель, Елисей, Давид, Адриян ят паракан та тупӑннӑ. Хӗрсене Есения, Калерия, Серафима, Стефания, Зоя, Злата ят хуракан пулнӑ.
Палӑртма кӑмӑллӑ: Калинин тата Ленин районӗсенче раштав уйӑхӗнче пӗрер йӗкӗреш ҫуралнӑ.
«Русфонд» ыркӑмӑллӑх фончӗ ачасене малалла пулӑшать. Хальхинче Шупашкарта пурӑнакан 11-ти Захар Романова пулӑшу кирлӗ. Вӑл карланкӑн папилломатозӗпе чирлет.
Захара операци темиҫе хут та тунӑ. Анчах сиплев вӗҫленмен-ха. Сывалмашкӑн пулӑшу кирлӗ ӑна. Кун валли 5542 номер ҫине «дети» тесе ҫырса ямалла. СМС ҫыру яма 75 тенкӗ илеҫҫӗ.
Захар мӗн ҫуралнӑранпах йывӑррӑн сывлать. Карланкинче яланах папилломӑсем ӳсеҫҫӗ те сывлав ҫулне пӳлеҫҫӗ. Виҫӗ уйӑхра реанимацие лекнӗ вӑл. Анчах операцисем тусан та лару-тӑру улшӑнман. Ӑна Мускаври тухтӑрсем сиплеме пуҫланӑ. Ку таранччен ӑна 40 ытла операци тунӑ. Кашнине — наркозпа. Халӗ карланкине ятарлӑ пӑрӑх лартнӑ.
Захар шкулта дистанци мелӗпе вӗренет. Унӑн сывалас шанчӑк пур. Анчах укҫа кирлӗ — 3 209 468 тенкӗ. «Коммерсант» хаҫат вулаканӗсем тата Русфонд 552 968 тенкӗ уйӑрӗҫ, «Пӗтӗм тӗнчери финанс клубӗ» банк 280 тенкӗ парӗ. «Пӗрремӗш канал» 2 миллион ытла тенкӗ пухма палӑртнӑ. «Чӑваш Ен» ПТРК 50 пин тенкӗ пухасшӑн.
Онкологи чи усал чиртен пӗрине пурте пӗлеҫҫӗ. Чире вӑхӑтра палӑртса ҫийӗнчех сиплеме ыттӑнсан амака ҫӗнтерме пулать тесе лӑплантараҫҫӗ-ха тухтӑрсем. Шупашкарта вырнаҫнӑ республика шайӗнчи онкологи диспансерӗ ҫумӗнче тума пуҫланӑ хирурги корпусне специалистсем пысӑк шанӑҫпа кӗтеҫҫӗ. Специалистсенчен ытла вӑл чирлисене кирлӗ тесен те тӗрӗс.
Ӗнер, раштавӑн 7-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ултӑ хутлӑ ҫав корпуса тӑвасси епле пынипе паллашнӑ. Ӑна хута янин хакӗ 950 миллион тенкӗпе танлашать. Хирурги объектне 2012 ҫулта тума тытӑннӑ. Хальхи вӑхӑтра шалти ӗҫсем пыраҫҫӗ-мӗн: стенасене йӗркене кӗртеҫҫӗ, урайсене сараҫҫӗ, электричество, вентиляци, сантехника ӗҫӗпе аппаланаҫҫӗ.
Хирурги корпусне туса пӗтерме килес ҫул федераци хысничнен 294 миллион тенкӗ уйӑрасса шанаҫҫӗ. Республика бюджетӗнче 68,7 миллион пӑхса хӑварнӑ.
Ҫӗнӗ корпуса хута ярсан ҫулталӑкра 5 пин операци тума май килӗ.
Сӑнсем (11)
Чӑваш Ен капюсав енӗпе малта пыракан 20 регионсен йышне кӗнӗ. Кун пек федераци чиновникӗсем шухӑшлаҫҫӗ.
Капюсав ыйтӑвӗсемпе Правительство ҫуртӗнче канашлу иртнӗ. Унта ҫивӗч тӑракан ыйтусене сӳтсе явнӑ. Малтанах ҫакна палӑртнӑ: юлашки вӑхӑтра капюсавшӑн тӳлекенсем нумайланнӑ — 40 процентран 90-а ҫитнӗ. Чиновниксем ку енчен япӑх лару-тӑруллӑ регионсене те асӑннӑ. Анчах вӗсен йышӗнче Чӑваш Ен ҫук. Пачах тепӗр май — вӑл чи лайӑххисен йышӗнче.
ЧР строительство министрӗ Олег Марков каланӑ тӑрӑх, капюсав программи вӗҫленсе пырать. 272 ҫуртран 264-шӗнче юсав тунӑ ӗнтӗ.
Ытларах чухне ҫуртсенче электропралуксене улӑштармалла-мӗн. Иккӗмӗш вырӑнта — канализаци тата шыв пӑрӑхӗсене улӑштарасси. Унтан — газ пӑрӑхӗсем.
Сӑмах май, 2015–2016 ҫулсенче капюсав программине 425 ҫурт кӗртнӗ. Кун валли хальлӗхе 606 миллион тенкӗ кирлӗ. Анчах ку хисеп ӳсме те пултарать.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра Пӗрлехи юмах служби ӗҫлесе кайӗ. Унӑн номерӗ 60-20-16 пулмалла. Унпа 11 сехетрен пуҫласа 19 сехетчен шӑнкӑравлама май килӗ. Пӗрлехи юмах номерӗ раштавӑн 19-мӗшӗнче ӗҫлеме тытӑнӗ.
Вӑл номерпе шӑнкӑравласа хулара пулса иртекен уяв мероприятийӗсем пирки пӗлме май килӗ. Хӗл Мучипе Юрпикене те хӑнана чӗнме май килӗ. Шӑнкӑравлакансен хулара конькипе ӑҫта ярӑнма май пурри, коньки ӑҫта вӑхӑтлӑх илме май килни, утренниксемпе фестивальсем, хулари тата республикӑри учрежденисенче иртекен уявсем пирки йӑлт уҫӑмлатма май пур. Кун ҫинчен Шупашкар хула администрацийӗ хӑйӗн сайтӗнче хыпарланӑ.
Пӗрлехи юмах службине хула администрацийӗ карас ҫыхӑнӑвӗпе тивӗҫтерекен операторсенчен пӗринпе йӗркеленӗ.
Шупашкарта хӑмӑр упа скульптурине лартнӑ. Вӑл — Раҫҫей халӑхӗн символӗ.
Упана «Элара» савут ҫывӑхӗнче, Шупашкар: 500 ҫул парк патӗнче, вырнаҫтарнӑ. Калӑпӑшӗпе вӑл чӑн-чӑн упа пекех.
Скульптурӑна тимӗр каркас ҫине хурӑн турачӗсем ҫирӗплетсе тунӑ. Упа мӑйӗ ҫинче — Раҫҫей ялавӗ тӗслӗ шарф.
Скульптурӑна туратсенчен ахальтен туман. Вӑл упа ҫӑмӗ пекех курӑнать-ҫке-ха. Палӑка предприяти ӗҫченӗсем Ҫӗнӗ ҫул умӗн тунӑ. Иртен-ҫӳрен халӗ ун ҫывӑхӗнче сӑн ӳкерӗнет.
Шупашкарта антитеррор пирки калаҫнӑ. Ҫӗнӗ ҫул уявӗнче ку уйрӑмах ҫивӗч ыйту пулмалла. Ун чухне хулара йӗрке хуралҫисем, дружинниксем пулӗҫ.
Ҫак кунсенче террорпа кӗрешекен комиссийӗн ларӑвӗ иртнӗ. Унта Ҫӗнӗ ҫула хатӗрленнӗ чухнехи антитеррор мероприятийӗсем пирки калаҫнӑ.
Шупашкарта 30 ытла мероприяти иртӗ. Ытларахӑшӗ тӗп урамсенче иртӗ. Уяв мероприятийӗсем 25 лапамра иртӗҫ.
Ҫын ытларах пухӑннӑ ҫӗрте йӗрке хуралҫисемпе друженниксем сыхлӗҫ. Концерт лапамӗсенче 100 ытла полицейски пулӗ.
Хулара иккӗлентерекен ҫынсем пирки пӗлтермелли «хӗрӳ лини» те ӗҫлет.
Шупашкарта пурӑнакан Рустам Ахметсафин паллӑ фильмри трансформера пуҫтарнӑ. Скульптурӑна вӑл кивӗ автозапчастьсенчен, ытти тимӗртен тунӑ.
Хӑй ӑсталанӑ япалана вӑл Мускав ҫывӑхӗнчи ҫӳп-ҫап музейне парасшӑн. Сварщик трансформера иртнӗ эрнере пуҫтарса пӗтернӗ. Ӑна тунӑ чухне вӑл, хӑй каланӑ тӑрӑх, 20 пин тенкӗрен ытла тӑкакламан.
Юлашки виҫӗ ҫулта Рустам art recycle енӗпе ӗҫлет. Ку — тимӗртен тӗрлӗ кӳлепе тӑвасси. Нумаях пулмасть унпа Мускав ҫывӑхӗнчи ҫӳп-ҫап музейӗн ӗҫченӗсем ҫыхӑннӑ та трансформер ӑсталама ыйтнӑ. Саккаса виҫӗ эрнерех туса пӗтернӗ.
Трансформер икӗ метра яхӑн ҫӳллӗш. Вӑл 250 килограма яхӑн таять. Халӗ ку кӳлепе ҫӳп-ҫап музейӗнче ӗнтӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (20.04.2025 21:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 749 - 751 мм, 17 - 19 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 0-2 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Золотов Василий Гордеевич, халӑха ҫутта кӑларас ӗҫе йӗркелекенӗсенчен пӗри ҫуралнӑ. | ||
| Иванов Алексей Иванович, чӑваш чӗлхи тӗпчевҫи, журналист редактор вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |