Чӑваш Енӗн промышленность тата энергетика министрӗ пулнӑ Юрий Волошин паян 80 ҫул тултарнӑ.
Юрий Петрович Харьков хулинче ҫуралнӑ, унтах вӑл ӗҫ биографине пуҫӑннӑ. 1983 ҫулта вӑл Шупашкара куҫса килсе Промышленность тракторӗсен заводӗнче ӗҫлеме тытӑннӑ. 1998 ҫулта ӑна Ҫӗмӗрлери ятарлӑ автомобильсен заводне ертсе пыма шаннӑ. Каярах вӑл Чӑваш Енӗн Правительствинче ӗҫленӗ. Унта Министрсен Кабинечӗн Председателӗн ҫумӗ — промышленность тата энергетика министрӗ пулнӑ.
Ӗҫтешӗсем хакланӑ тӑрӑх, Юрий Волошин — принципа пӑхӑнакан, ҫирӗп ыйтакан, тӗрӗслӗхшӗн ҫунакан тата хӑйӗн ӗҫне парӑннӑ ҫын.
Паян Патӑрьел районӗнчи Турхан ялӗнче Алексей Кокель художникӑн палӑкне уҫнӑ. Кун пирки Раҫҫей Федерацийӗн Патшалӑх Думин депутачӗ Леонид Черкесов Фейсбукра пӗлтернӗ.
Алексей Кокель – академи пӗлӗвӗ илнӗ пирвайхи чӑваш художникӗ. Художник ҫуралнӑранпа кӑҫалхи пуш уйӑхӗн 13-мӗшӗнче 140 ҫул ҫитрӗ. Вӑл Патӑрьел районӗнчи Турханта 1880 ҫулта ҫуралнӑ. Харьковра ӗҫлесе пурӑннӑ. Украинӑн пулас художникӗсене туптанӑ.
Кӑҫалхи пуш уйӑхӗнче художникӑн музей-ҫуртне юсаса ҫӗнетнӗ хыҫҫӑн уҫнӑччӗ. Унта республикӑн ертӳҫи Олег Николаев хутшӑннӑччӗ.
Леонид Черкесов пӗлтернӗ тӑрӑх, Кокель палӑкне уҫас шухӑш Лев Кураковӑн пулнӑ. Уншӑн вӑл ӑна тав тунине палӑртнӑ. Ҫак йӗркесен авторӗ пӗлнӗ тӑрӑх, Алексей Кокелӗн ятне тӑван тӑрӑхра сарас енӗпе культурологи докторӗ, Чӑваш патшалӑх университечӗн профессорӗ Владимир Васильев самай ҫине тӑнӑ. Ӑна вӑл вӑхӑтра университет ректорӗнче тӑрӑшнӑ Лев Кураков академик пулӑшса пынӑ.
Ҫапла туни тӳрем вӗҫӗмех чӑвашла ятлӑ пуласа пӗлтермест-ха. Унти Ирӗк тӳремӗ текен вырӑнта раштавӑн 14-мӗшӗнче вырӑнти хастарсем флешмоб ирттернӗ. Ют чӗлхерен йышӑннӑ ҫав сӑмах «малтан калаҫса татӑлса ирттерекен акци» тенине пӗлтерет.
Флешмоб йӗркелеме шут тытнин сӑлтавӗ — маларах асӑннӑ ҫав тӳреме хупнине хирӗҫленине пӗлтернӗ. Акцие пухӑннисем вӑл тӳреме тӗрлӗ чӗлхепе «Ирӗк тӳремӗ» тесе ҫырса хунисемпе илемлетнӗ. Ҫав шутра чӑвашла шӑрҫалакансем те тупӑннӑ. «Ирӗклӗ вӑрӑн» («ӑ» саспалли «ы» вырӑнне йӑнӑш кайнӑ курӑнать-ха) тесе ҫырнӑ иккен унта.
Официаллӑ ҫӑлкуҫсем пӗлтернӗ тӑрӑх тӳреме ҫӗнӗ ҫул чӑрӑшне лартма тесе карта тытса ҫавӑрнӑ пулать. Харьковра пурӑнакансенчен чылайӑшӗ вара урӑхларах шухӑшлать иккен. Ҫынсем правительствӑна хирӗҫ тухса калаҫма ҫавӑнта пухӑннӑран влаҫрисем ҫавӑнпа карта тытса ҫавӑрма йышӑннӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ.
Арт-проект нумай вӑхӑт тытӑнса тӑман иккен — ҫырса хуниcене тепрер сехетренех такамсем пуҫтарса кайнӑ.
Шупашкар район ҫынни Украинӑри Харьков хулин хисеплӗ ҫынни пулса тӑнӑ. Ҫак чыса асӑннӑ районти Якимово (1961 ҫулта Шупашкар хулине кӗнӗ) ялӗнче ҫуралса ӳснӗ Михаил Карпеев тивӗҫнӗ.
Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫи умӗн вӑл Шупашкарти аэроклуба ҫӳренӗ, унтан Ҫар ретне тӑнӑ. Кӗҫех Карпеев та вӑрҫа лекет. Самолетпа вӑл 310 хутчен сывлӑша ҫӗкленнӗ. Ҫӗнтерӳ кунӗ тӗлне вӑл Совет Союзӗн Геройӗ ята тивӗҫме ӗлкӗрнӗ.
Вӑрҫӑ вӗҫленнӗ хыҫҫӑн Карпеев авиацин генерал-майорӗ ҫар авиацийӗ валли специалистсем хатӗрленӗ. Иртнӗ ӗмӗрӗн 60-мӗш ҫулӗсенче Афганистанра командировкӑра пулнӑ.
Тӑхӑр теҫеткене ҫитнӗ пулин те Михаил Карпеев общество пурнӑҫне хастар хутшӑнать иккен.
Чӑваш патшалӑх ӳнер музейӗнче паян Алексей Коккелӗн реставрациленӗ «Чайная» картинин кӑтартмӑшӗ (презентацийӗ) иртӗ.
Ку ӳкерчӗк художникӑн чи паллисенчен пӗри шутланать. Ӳкерӳҫӗ ӑна 1912 ҫулта диплом ӗҫӗ евӗр хатӗрленӗ пулнӑ. Хаклавҫӑсем лайӑх йышӑннине кура пулӗ Раҫҫей Империйӗн ӳнер Академийӗ ӑна туяннӑ. 1913, 1914 ҫулсенче ку ӳкерчӗк Мюнхена, Венецине ҫитсе курнӑ, унти тӗнче шайӗнчи куравсене хутшӑннӑ. Ӳкерчӗке куравсенче чи чаплӑ вырӑс художникӗсен ӗҫӗ пек кӑтартнӑ пулнӑ. 1930-мӗш ҫулсем пуҫламӑшӗнче ӳкерчӗке Ленинградран Саратоври ӳнер музейне куҫарнӑ. Кайран вӑл Вольск таврапӗлӳ мезейне ҫитнӗ.
1980-мӗш ҫулта вара, шӑп та лӑп Алексей Кокель ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитнӗ тӗле, ӑна Петров-Водкинӑн «У окна» ӳкерчӗкӗпе улӑштарнӑ. Ҫапла май Алексей Кокель картини Чӑваш ҫӗрне ҫитнӗ.
Реставрацилекеме Харьковри ӳнерпе дизайн патшалӑх академийӗн Марина Коряковцевӑпа Елена Панченко пулӑшрӗҫ. Ку вӑл Харьковри аслӑ шкулпа Чӑваш патшалӑх университечӗ хушшинчи тачӑ ҫыхӑнусем пуррине пула пурнӑҫланчӗ.
+3.3 °C