Севастопольти чӑвашсен наципе культура обществин хастарӗсем Крымра пурӑнакан халӑхсен кухнисен III фестивальне хутшӑннӑ. Мероприяти кӑҫал раштавӑн 18-мӗшӗнче иртнӗ. Уява «Лукоморье» паркра ирттернӗ.
Фестивале пирӗн чӑвашсем те кӑмӑлпах пырса ҫитнӗ. Вӗсем наци кухнин вӑрттӑнлӑхӗпе хаваспах паллаштарнӑ. Унчченхи ҫулсенче те ун пек мероприятие хутшӑннисем ытти ҫул курнӑҫнисемпе тепӗр хутчен калаҫнӑ, тӗрлӗ нацин культурин вӑрттӑнлӑхӗсене сӳтсе явнӑ, пӗр-пӗрин ӑсталӑхне ӑша хывнӑ. Уява пынисем чунтан савӑннӑ, калаҫнӑ, шӳтленӗ. Ун пек мероприятисем Крымри тӗрлӗ наци ҫыннисене, ҫав вӑхӑтра вӑл тӑрӑхра тӗпленнӗ чӑвашсене те, тем пек кирлине палӑртса ҫитес ҫулхи фестивальчен ырӑ кӑмӑлпа сывпуллашнӑ.
«Август» фирмӑн Вӑрнарти хутӑш препаратсен савучӗ Ҫӗнӗ ҫула хатӗрленсе велосипедран чӑрӑш хатӗрленӗ. Тӗрӗссипе, Ҫӗнӗ ҫул чӑрӑшне тарасаран та, ача кӳминчен те, вилка-кашӑкран та, сӳсрен те тата ытти хатӗр-хӗтӗртен — пурӗ 33 чӑрӑш — ӑсталанӑ. Хӑйне евӗр (ют чӗлхери сӑмахпа унтисем ӑна креативлӑ теме йышӑннӑ) чӑрӑшсен конкурсне ирттернӗ май савутрисем тем те пӗр шухӑшласа кӑлараҫҫӗ. «Ҫакӑн пек тӗлӗнтермӗш комбинаци авторӗсем — ӑслӑлӑхпа производство центрӗ», — пӗлтернӗ кун пирки савутра пресс-службӑра ӗҫлекен Людмила Иванова «Фейсбукра».
Маларах эпир Вӑрнарти ҫав савут Ҫӗнӗ ҫула СССРти евӗр уявласшӑннине пӗлтернӗччӗ. Аса илтеретпӗр, уяв корпоративне «Назад в СССР» (чӑв. Каялла СССРа) ят панӑ май кӗрекене ларма тумтирне те иртнӗ ӗмӗрӗн 20-80-мӗш ҫулӗсенчи пек тӑхӑнасшӑн.
Паян Каҫал ҫӗрӗ ҫинче ентешлӗх кунӗ иртнӗ. Комсомольскисем уява ҫӗршыври Кино ҫулталӑкне тата Чӑваш Енри Ӗҫ ҫыннин ҫулталӑкне хупнине халалласа ирттернӗ. Мероприяти районти Тӗп клуб тытӑмӗн концерт залӗнче иртнӗ.
Каҫал тӑрӑхӗнчисем тата хаклӑ хӑнасем Комсомольскине ирхи тӑхӑр сехете пырса ҫитнӗ. 9 сехет те 30 минутра вӗсем шкул ачисемпе тӗл пулнӑ. 11 сехетре Мухтав монуменчӗ патне чечек кӑшӑлӗ хунӑ.
Спортпа туслисене каҫалсем 11 сехет те 30 минутра вӑрман хӗрринчи йӗлтӗр йӗрӗ ҫине йыхравланӑ. Футбол кӑмӑллакансем те хӑйсем валли чун канӑҫӗ тупнӑ. Вӗсене «Кӗтне» физкультурӑпа сывлӑх комплексӗнчи футзала 12 сехет те 15 минутра пуҫтарнӑ. «Кӗтнери» тепӗр залта волейбол та вылянӑ.
Мероприятин савӑнӑҫлӑ уявне Тӗп клуб тытӑмӗн залӗнче ирттернӗ.
«Август» фирмӑн Вӑрнарти хутӑш препаратсен савучӗ Ҫӗнӗ ҫула СССРти евӗр уявласшӑн. «Назад в СССР» (чӑв. Каялла СССРа) ят панӑ корпоратива хатӗрленсе халӗ унтисем иртнӗ ӗмӗрӗн 20—80-мӗш ҫулӗсенчи евӗр тумтир шыраҫҫӗ, аслашшӗ-асламӑшӗн сунтӑхне ҫавӑрттараҫҫӗ, ӳркенменнисем ҫӗвӗҫ патне кайсах ҫӗлеттереҫҫӗ.
Корпоратив темине хӑйне евӗр ят панине савутра пресс-службӑра ӗҫлекен Людмила Иванова «Фейсбукра» пӗлтернӗ. «Малтанласа кӑна ансатӑн туйӑнать, — тенӗ пресс-ҫыруҫӑ. — Пионер галстукӗллисем, ахӑртнех, йышлӑн пулӗҫ. Пӗлтӗр ача-пӑчан ыркӑмӑллӑх елкинче пионер формиллӗ ачана курнӑччӗ. Анчах ҫакӑ кӑмӑллах мар туйӑм ҫуратрӗ. Манра Дружина канашӗн ертӳҫи халӗ те пурӑнать пулмалла. Пионер галстукне эпӗ маскарад тумтирӗнче курма хатӗр мар». Унтан Людмила Иванова ача чухне алӑпа хатӗрленӗ дневникри пикесен тумне тишкернине пӗлтернӗ май унти капӑр пикесенчен пӗрин сӑнарне илес шухӑшлине палӑртнӑ.
Ҫӗнӗ ҫул… Асамлӑ вӑхӑт. Шупашкар урамӗсем каҫсерен тӗрлӗ тӗспе ҫуталса куҫа йӑмӑхтараҫҫӗ. Чылай урамра чӑшӑр лартнӑ. Тӗп чӑрӑш – Республика тӳремӗнче. Аякаран пӑхсан, тен, хӑшӗ-пӗри елка теме те хӑяймӗ, конус пек ларать.
Кӑмӑла каять-и е ҫук-и вӑл – хакӗ вара ай-яй ҫыртать. Халӑх фрончӗн хастарӗсем шутланӑ та — унӑн кашни метрӗ 264 пин тенке кайса ларнӑ. Чӑрӑш 25 метр ҫӳллӗш. Ӑна вырнаҫтармашкӑн хула хыснинчен 6,6 миллион тенкӗ тӑкакланнӑ.
Пӗлтӗр РЕН-ТВ телеканал Раҫҫейри чи хаклӑ чӑрӑшсем пирки сюжет кӑтартнӑ. Камера тӗлне пирӗн чаплӑ чӑрӑш та лекнӗ. «Регионсенчи чиновниксем хӑйне евӗр тупӑшу йӗркеленӗ: Ҫӗнӗ ҫул чӑрӑшӗ хаклӑрах? Арифметика интереслӗ пулса тухнӑ. Пасарти хака илес пулсан, 1 метр чӑрӑша теттисемпе пӗрле лартмашкӑн 120 пин тенке яхӑн кирлӗ.
Мускавра, тӗслӗхрен, 1 метршӑн 208 пин тенкӗ тӳленӗ. Шупашкарта вара – 264 пин тенкӗ. Иркутск облаҫӗнчи Братск хулинчи чӑрӑш вара рекорд лартнӑ – 26 пин тенкӗ. Ҫапла майпа чиновниксен хысна укҫипе тунӑ харпӑр дизайнӗ пасар хакӗнчен 2 хут хаклӑрах пулса тухнӑ», — тенӗ сюжетра.
Хаклӑ вулаканӑм! Ҫак статьяна тимлӗн вуласа пыратӑн пулсан эп саншӑн савӑнмаллипех савӑнатӑп!
Ҫӗршывра укҫа-тенкӗ ҫитменнине пула пирӗн пуҫлӑхсем тӗрлӗ майпа перекетлеме тӑрӑшаҫҫӗ. Мӗн тӗлӗнмелли пур? Эсӗ те, хаклӑ вулаканӑмӑр, перекетлетӗн пуль-ха. Санӑн ту тупӑшу ыттисен пекех чакса пырать пуль-ха. Эсӗ те ыттисем пекех йӳнӗрех таварсем ҫине куҫма тӑрӑшатӑн, лавккара йӳнӗреххине суйлатӑн. Ҫак сӑлтавпах ӗнтӗ пирӗн тӳре-шара та чӑваш сӑмахӗсене перекетлет, вӗсемпе сайра хутра усӑ курать. Чӑваш сӑмахӗ ытла та «хаклӑ» мар-и?
Ҫавӑнпа та, хаклӑ вулаканӑмӑр, эпӗ саншӑн хӗпӗртетӗп! Савӑн, ҫак текста эпӗ ҫав тери «хаклӑ» чӑваш сӑмахӗсемпе ҫырса паратӑп, вӗсене вуласа сан чӑваш чуну килентӗр, канлӗх туптӑр! Эпӗ тӳре-шара мар, пуҫлӑх мар. Чӑваш сӑмахӗ «хаклӑ» тесе ӑна перекетлесе тӑмӑп!
Ку тӑрӑхлани пулчӗ ӗнтӗ, сӑмахӗ вара ман Ҫӗнӗ ҫул уявӗ тата чӑваш чӗлхипе усӑ курасси пирки. Ҫак уява илемлетнӗ чухне чӑваш чӗлхипе сахал хутра ҫеҫ усӑ курни пирки кашни ҫул ҫыраҫҫӗ, анчах ӗҫӗ вырӑнтан ниепле те тапранасшӑн мар.
Шупашкарти Республика лапамӗнче тӗп чӑшӑр тӗрлӗ тӗспе йӑлтӑртатма тытӑннӑ. Ӑна ҫутмашкӑн ятарласа флэшмоб ирттернӗ. Вӑл #MannequinChallenge стильпе иртнӗ.
Флэшмоба паян йӗркеленӗ. Унта ҫӗр-ҫӗр ҫын хутшӑннӑ. Чӑрӑша пӗр эрне каяллах лартнӑ, анчах ҫутман. Кӑҫал ӑна савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура ҫутма шухӑшланӑ.
Мероприятие Хӗл Мучи те ҫитнӗ. Ачасем ӑна курсан питӗ савӑннӑ. Унпа пӗрле Юп Пике те ҫитнӗ. Мӗн пулса иртнине видео ӳкернӗ. Кайран ӑна тӗнче тетелне кӑларса хума шантарнӑ.
Флэшмоба акӑлчан юррипе ирттернӗ. Шел, чӑвашла юрӑ янӑраман. Эпир, чӑвашсем, Чӑваш Енре пурӑнатпӑр-ҫке…
Мускавра Нацисен ҫуртӗнче Чӑваш Енре ҫуралса ӳснӗ актерсене, чӑвашла ӳкернӗ илемлӗ тата документлӑ фильмсене халалланӑ уяв каҫӗ иртнӗ. Мероприятие ҫӗршывӑн тӗп хулинче пурӑнакан чӑвашсен ентешлӗхӗн хастарӗсем йӗркеленӗ.
Унта пуҫтарӑннисене Чӑваш Енӗн РФ Президенчӗ ҫумӗнчи полномочиллӗ представителӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Валерий Шакин саламланӑ.
Уяв каҫӗ «Чӑваш кинематографӗн историйӗ» фильмпа уҫӑлнӑ. 1928 ҫулта ӳкернӗ «Ял» фильма кӑтартни пуриншӗн те пысӑк кӗтменлӗх пулнӑ. «Ҫеҫпӗл» кинофильмра ӳкерӗннӗ Владимир Бурмистров уявра хӑйӗн юрлас пултарулӑхӗпе тӗлӗнтернӗ. Вӑл ҫав фильмра янӑранӑ «Нимене» те шӑрантарнӑ.
Василий Чапаевӑн мӑнукӗ Татьяна Чапаева хӑнасене хӗрӗ Алла ӳкернӗ «Пластика речи» фильмпа паллаштарнӑ. Тӗп роле унӑн мӑнукӗ Гриша калӑпланӑ.
Ҫӗнӗ ҫул ҫывхарнӑ май ачасем Хӗл Мучи патне ҫыру ҫырма тытӑннӑ ӗнтӗ. Ҫак кунсенче Роскомнадзор Хӗл Мучи патне ҫыру ямалли 70 ытла сайта хупнӑ.
Вӗсене пурне те ҫырура ачасен ят-шывне, ӑҫта пурӑннине кӑтартнӑшӑн хупнӑ. Паянхи кун тӗлне унашкал 76 ресурса тупса палӑртнӑ. Халӗ вӗсен тӗлӗшпе йышӑну тӑвӗҫ.
Ведомство ачасене асӑрхануллӑрах пулма ыйтать. Хӗл Мучи патне ҫыру янӑ чухне хушамата, ята, ашшӗн ятне туллин палӑртмалла мар, ӑҫта пурӑннине тата хӑш шкулта вӗреннине те асӑнма юрамасть. «Хӗл Мучи пӗрре ҫеҫ. Вӑл сирӗн ят-шыва туллин ыйтмасть», — тенӗ Роскомнадзор ӗҫченӗсем.
Пензӑра нумаях пулмасть улаха пуҫтарӑннӑ. Ӑна вӑл тӑрӑхрисем «Ночь искусств» (чӑв. Ӳнер каҫӗ) пӗтӗм Раҫҫейри культурӑпа ҫутӗҫ марафонне хутшӑннӑ май йӗркеленӗ.
Пензӑри краеведени музейӗнче чӑваш халӑх культурине харӑсах темиҫе лапамра халалланӑ. Мероприятие музейҫӑсем Пенза облаҫӗнчи чӑвашсен наципе культура автономийӗпе пӗрле йӗркеленӗ. Ӑна вӗсем улахран пуҫланӑ та. Чӑвашсен культурипе йӑли-йӗркипе Пензӑри «Шӑпчӑксем» тата Неверкино районӗнчи Илим-Гора ялӗнчи «Асамат» ансамбльсем паллаштарнӑ.
Юлашкинчен асӑннӑ ушкӑна Нина Башкирова ертсе пырать. 1978 ҫулта йӗркеленӗ ушкӑна аслисемпе пӗрлех ачасем те ҫӳреҫҫӗ, вӗсем те чӑваш халӑхӗн культурипе хаваспах паллашаҫҫӗ, ҫывӑхланаҫҫӗ, вӗсем урлӑ ыттисем те пӗлеҫҫӗ.
+22.3 °C