Левтина Марье (Алевтина Нестерова) ҫыравҫӑ Шупашкар хулинчи ватӑсем валли хӑйӗн кӗнекисене парнеленӗ. Ӑна вӑл хулари халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен комплекслӑ центра пырса панӑ.
Центр ӗҫченӗ Татьяна Ильина каласа кӑтартнӑ тӑрӑх, ҫыравҫӑ хӑйӗн пӗрремӗш пьесине 11 ҫулта чухне ҫырнӑ та унтанпа алла калем тытмасӑр пурӑнман.
Ҫыравҫӑ парнеленӗ «Три солнышка», «Цыганская кровь», «Театр - манӑн шӑпа» тата ытти кӗнекене центрӑн социаллӑ ӗҫченӗсем вулама юратакан ватӑсем патне ҫитерсе парӗҫ.
Авӑн уйӑхӗн 23-мӗшӗнче Чӑваш наци вулавӑшӗнче «Современная литература народов России. Поэзия и проза тюркских и монгольских народов» антологин хӑтлавӗ пулнӑ.
880 страницӑллӑ сумлӑ кӗнекене 18 тӗрлӗ чӗлхепе ҫырнӑ 135 авторӑн хайлавӗсем кӗнӗ. Чӑваш ҫыравҫисемпе сӑвӑҫисенчен унта Николай Теветкелӗн, Юрий Сементерӗн, Галина Матвеевӑн, Станислав Сатурӑн, Олег Прокопьевӑн, Людмила Сачковӑн, Валентин Константиновӑн, Улькка Эльменӗн, Владимир Степановӑн, Елен Нарпин хайлавӗсем кӗнӗ.
Ку антологипе Чӑваш наци библиотекинче паллашма пулать.
Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗн ӗҫченӗ кӗслепе паллаштаракан кӗнеке хатӗрлесе кӑларнӑ.
«Кӗсле – музыкальный инструмент чувашского народа в истории и современной культуре» кӑларӑм авторӗ — искусствоведени докторӗ Михаил Кондратьев.
Ҫӗнӗ кӑларӑма 500 экземплярпа кун ҫути кӑтартнӑ. Кӗнекене социаллӑ пӗлтерӗшлӗ литературӑна пичетлеме федераци хыснинчен паракан субсиди укҫипе Чӑваш кӗнеке издательствинче пичетленӗ.
Авӑн уйӑхӗн 23-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче «Современная литература народов России. Поэзия и проза тюркских и монгольских народов» антологие презентацилеме пуҫтарӑнӗҫ. Кӗнекене 2024 ҫулта Мускавра пичетлесе кӑларнӑ. Ӑна хальхи вӑхӑтри Раҫҫейӗн халӑхӗсен литературин антологине пичетленӗ май кун ҫути кӑтартнӑ. Кӗнекене наци литературине пулӑшас программӑпа килӗшӳллӗн пичетлесе кӑларнӑ.
Унччен асӑннӑ ярӑмпа «Поэзи», «Проза», «Драматурги» томсене кун ҫути кӑтартнӑ.
Хальхи кӑларӑма 10 чӑваш авторӗн хайлавӗ кӗнӗ. Вӗсем ҫаксем: Николай Теветкел (Петровский), Юрий Сементер (Семенов), Галина Матвеева (Антонова), Станислав Сатур (Никоноров), Олег Прокопьев – поэзи; Людмила Сачкова, Валентин Константинов, Улькка Эльмен (Ольга Куликова), Владимир Степанов, Елен Нарпи (Елена Перепелкина) – проза.
Чӑваш Енре пурӑнакансем мӗн вулама юратаҫҫӗ? Лев Толстойӑн «Анна Каренина» романне.
Ҫапла палӑртнӑ «Строки» кӗнеке сервисӗн аналитикӗсем.
Лев Толстойӑн хайлавӗсене вулакансен йышӗ, пӗлтӗрхипе танлаштарсан, 86% ӳснӗ. Тӗпчев палӑртнӑ тӑрӑз, вӗсене ытларах 35-44 ҫулсенчи хӗрарӑмсемпе 65 ҫултан аслӑрах арҫынсем вулаҫҫӗ.
18-24 ҫулсенчи ҫамрӑксем «После бала», «Семейное счастье», «Война и мир» хайлавсене кӑмӑллаҫҫӗ иккен.
Палӑртмалла: Чӑваш Енри пӗр ҫын вара Толстойӑн 12 хайлавне вуласа хӑйне евӗр чемпион пулса тӑнӑ.
Ку хайлав Лидия Филиппова журналист-ҫыравҫӑн хӑйӗн ентешне – Ҫеҫпӗл Мишши поэта – халалласа ҫырнӑ иккӗмӗш поэми ӗнтӗ. Пӗрремӗшӗ 2022 ҫулта «Хальхи самана» («Век нынешний») ятпа кун ҫути курнӑ.
Ҫӗнӗ поэмӑна тӑван чӗлхепе пӗрлех вырӑсла (куҫаруҫи Любовь Петрова), акӑлчанла (Надежда Колесникова), украинла (Надежда Лисовая) тата марилле (Дина Рычкова) тӗрӗс тата илемлӗ куҫарма пултарнӑ. Ҫакӑ вулакансен йышне тата та ӳстерме май парать. Сӑмах май, вырӑсла тата акӑлчанла куҫару варианчӗсем виҫҫӗ таранах пулса кайнӑ иккен. Ҫавӑнпа вӗсене уйрӑм кӗнекен кӑларас шухӑш пуррине те пӗлтерчӗ Лидия Ивановна.
Поэмӑра автор Ҫеҫпӗл Мишшин пурнӑҫӗпе пултарулӑхӗн ҫулӗпе утать, Шӑхасанта, Теччӗре, Хусанта, Мускавра, Евпаторире, Харьковра, Киевра, Остерта «пулать», унӑн шӑпине, чун ыратӑвӗне тата хастарлӑхне ӑнланма тӑрӑшать.
«Ҫеҫпӗл йӗрӗпе» поэма - чӑваш литературин хаклӑ еткерӗ пулса тӑчӗ. Вӑл вулакансене Ҫеҫпӗл Мишшин таланчӗпе ҫывӑхрах паллашма, унӑн сӑввисене тарӑнрах ӑнланма хистет.
Поэма хӑйӗн илемӗпе тата шухӑш тарӑнӑшӗпе тыткӑнлать. Лидия Филиппова сӑвӑ йӗркисемпе Ҫеҫпӗл Мишшин чунне уҫса парать, унӑн пурнӑҫ ҫулӗнчи йывӑрлӑхсене, ӗмӗт-шухӑшӗсене вулакан патне ҫитерет.
Чӑваш кӗнеке издательствинче Николай Агаковӑн «Хӗвел ӑшшиллӗ туйӑм» кӗнеки пичетленсе тухнӑ.
Николай Агакова Канаш тӑрӑхӗнче аван пӗлеҫҫӗ тесе хыпарланӑ Ҫеҫпӗл ячӗллӗ вулавӑшра. Унӑн калавӗсем, повеҫӗсем, очеркӗсем «Канаш ен» хаҫатра час-часах пичетленеҫҫӗ.
Ҫӗнӗ кӗнеке редакторӗ – Ольга Федорова, художникӗсем – Игорь Кугураков тата Наталия Орлова.
Кӗнекене аслӑ классенче вӗренекен шкул ачисем валли тесе кӑларнӑ.
Николай Михайлович 1955 ҫулхи авӑн уйӑхӗн 5-мӗшӗнче Канаш районӗнчи Шуркассинче ҫуралнӑ.
Чӑваш кӗнеке издательствинче «Ҫӗнтерӳрен Ҫӗнтерӗве. От Победы к Победе» кӗнеке пичетленсе тухнӑ. Ку хыпара Дмитрий Моисеев ҫыравҫӑ халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче хыпарланӑ.
Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫинче ҫӗнтернӗренпе 80 ҫул ҫитнине халалланӑ кӑларӑма Раҫҫейри писательсен союзӗн Чӑваш Енри уйрӑмӗ кӗнеке пухса хатӗрленӗ.
Кӗнекене Чӑваш Енре тата унӑн тулашӗнче пурӑнакан 30 ытла ҫыравҫӑн калавӗсемпе очеркӗсем, поэмисемпе сӑввисем кӗнӗ.
Кӗнекене туянма ӗлкӗрнӗ Дмитрий Моисеев хыпарланӑ тӑрӑх, чӑвашла ҫырнӑ калавсемпе очерксен сыпӑкӗнче Марина Карягинӑн «Тупа», Арсений Тарасовӑн «Блокада ачи», Валентин Константиновӑн «Умра ялкӑшать кил ҫути», Улькка Эльменӗн «Вӑрҫӑ ачисем», Алина Изманӑн «Анне, киле каяс килет», Дмитрий Моисеевӑн «Илемпи, кӗт мана» тата ыттисен хайлавӗсем, чӑвашла поэмӑсемпе сӑвӑсен пайӗнче Юрий Сементерӗн «Катюша» поэми, Раиса Сарпин, Галина Кӗмӗлӗн, Галина Матвеевӑн, Анатолий Хмытӑн, ят-сумлӑ ытти поэтӑн хайлавӗсем кӗнӗ.
Кӑларӑма Улькка Эльменпе Светлана Гордеева пухса хатӗрленӗ, редакторӗ – Галина Антонова, ӳнерҫи – Дмитрий Литаврин.
Римма Прокопьевӑн ҫӗнӗ кӗнеки кун ҫути курнӑ, вӑл «Пӗчӗкки» ятпа тухнӑ.
Ҫак кӗнекене кӗнӗ хайлав ал ҫырӑвӗ ачасемпе ҫамрӑксем валли чӑвашла ҫырнӑ произведенисен конкурсӗнче ҫӗнтернӗ.
Калу Сентти ятӗнчен пырать. 6-мӗш класра вӗренекен арҫын ача ашшӗ-амӑшӗпе, Телей ятлӑ пиччӗшӗпе тата аппӑшӗпе Салампипе хулара пурӑнать, тӑтӑшах яла килсе ҫӳрет. Туслӑ ҫемьене кӗтмен ҫӗртен кушак иленет. Ӑна вӗсем Пӗчӗкки тесе ят параҫҫӗ.
Вулакан хайлавпа паллашнӑ май тӗп сӑнарпа пӗрле пӑшӑрханать. Чи пӗлтерӗшли – ырра шанмалла, ытлашшипех кулянмалла мар. Сенттин амӑшӗ шӑпах ҫакна вӗрентет.
Ҫитес эрнере, утӑ уйӑхӗн 30-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче Мӗтри Кипекӗн кӗнекине хаклама пуҫтарӑнӗҫ. Унта чӑваш литературине юратакан кашни ҫынах кайма пултарать.
Хатлава пухӑннисем «Паттӑрсем хыпарсӑр ҫухалмаҫҫӗ» кӗнекене хаклӗҫ.
Хӑтлав Чӑваш Республикин Наци библиотекин конференц-залӗнче (119 каб.) иртӗ. Вӑл 11 сехетре пуҫланӗ.
-4.7 °C