Етӗрне тӑpӑхӗнчи Ирҫе ялӗнче пурӑнакансем Культура ҫуртӗнче Екатеринбургри оперӑпа балет театрӗн солисчӗн Наталья Мокеевӑн концертне курса киленнӗ.
Юрӑҫ ҫaк ялтах ҫуралса ӳснӗ. Вӑл ҫулла отпуска кашни ҫул тӑван тӑрӑхне килет, кашнинчех ял халӑхӗ валли тӳлевсӗр концерт лартса парать.
Хальхинче те Наталья Мокеева сцена ҫинче оперӑсенчи арисене, романссемпе паллӑ юрӑceне шӑрантарнӑ. Ял халӑхӗ артиста унӑн илемлӗ те янӑравлӑ caccипе киленме май туса панӑшӑн тав тунӑ.
Чӑваш наци библиотекин «Серебряный век» залӗнче ҫак кунсенче ҫӗнӗ курав уҫӑлчӗ. Ун авторӗ – Раҫҫӗй Федерацийӗн пӗтӗмӗшле пӗлӳ тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, Пушкӑрт Республикин тава тивӗҫлӗ вӗрентекенӗ Анатолий Яковлев. Курава вилӗмсӗр «Нарспи» поэмӑн авторӗ К.В. Иванов ҫуралнӑранпа 135 ҫул ҫитнине халалланӑ.
– Картинӑсен авторӗ нумай ҫул Ӗпхӳри педагогика институчӗн художествопа графика факультетӗнче вӑй хунӑ, педагогика наукисен кандидачӗ. Маларах вӑл Мияки районӗнчи Тимеш ялӗнчи вӑтам шкулта ӗҫленӗ. Кунта вӑл изостуди йӗркеленӗ, ачасене ӳкерме тата илемлӗх вӑрттӑнлӑхӗсене ӑнланса илме вӗрентнӗ, – терӗ курава уҫнӑ май Г. Иванов-Орков искусствовед. – Паянхи экспозицире эреш нумай. Ҫав эрешсем «Нарспи» поэмӑри геройсене, чӑвашсен паллӑ ҫыннисене (И.Я. Яковлев, А.Г. Николаев, К.В. Иванов, Ҫеҫпӗл Мишши), вӑрҫӑ ветеранӗсене, Пушкӑртстанри паллӑ чӑвашсене пӗрлештерсе тӑраҫҫӗ. Автор хальхи вӑхӑтра ӳнер искусствинче сайра тӗл пулакан ҫапнӑ эреш (чеканка) меслетне чӗртсе тӑрас текенсемпе пӗр шухӑшлӑ пулни сисӗнет.
Чӑваш патшалӑх пукане театрӗнче труппа пухӑвӗ иртнӗ. Унта кӑҫалхи ҫӗнӗ сезонта мӗнле спектакльсем лартассине те сӳтсе явнӑ.
Классика ӗҫӗсенчен театрта «Бука» (М. Супонин) тата «Носорог и Жирафа» (Х. Гюнтера) спектакльсене ҫӗнетесшӗн. «Пӗчӗк тӑван ҫӗршвӑн культури» проектпа «Чёрная курица, или подземные жители» ӗҫе куракан патне ҫитерӗҫ. Ӑна лартма Питӗрти ӑстасене чӗнӗҫ.
Пукане театрӗн илемлӗх ертӳҫи Юрий Филиппов Ҫӗнӗ ҫул умӗн пӗчӗк куракансем валли «Двенадцать месяцев» (С. Маршак) хатӗрлессине пӗлтернӗ.
2026 ҫулта театр икӗ премьера пирки ӗмӗтленет: «Кит плывёт на север» (А. Строкина) тата «Шекспир. Пьесы».
Оксанӑпа Егор Матеевскисем Раҫҫейри патриотизм юррисен «Музыка Гордых» конкурсӑн ҫурма финалне тухнӑ тата топ-100 йыша кӗнӗ.
Унта ҫӗршыври 32 регионти дуэтсем хутшӑнаҫҫӗ. Вӗсен пултарулӑхне «Любэ» ушкӑн лидерӗ Николай Расторгуев, Зара, Александр ST Степанов, Алексей Поддубный (DJANGO), Виктория Черенцова, Александр Носков («Зверобой»), Дмитрий Нестеров («Свинцовый Туман»), Александр Шаганов поэт тата ыттисем хаклӗҫ.
Ҫӗнтерӳҫӗсен «Гордость» федераци радиовӗнче юрӑсен ротацийӗ пулӗ. Ҫавӑн пекех вӗсем ҫурла уйӑхӗн 31-мӗшӗнче Чулхулара гала-фестивальте юрлӗҫ.
Ҫурла уйӑхӗн 9-мӗшӗнче Мускавра славян ӳнерӗн «Русское поле» (чӑв. Вырӑс уйӗ) регионсем хушшинчи фестивалӗ иртнӗ. Унта чӑваш юррин «Парне» ансамблӗ хутшӑннӑ. Пӗтӗмпе вара Мускавра 62 регионти 1,5 пин артист пулнӑ.
Халӑх пултарулӑхӗн ҫурчӗн коллективӗ «Чи лайӑх хор коллективӗ» номинацире палӑрса «За сохранение региональных певческих традиций» (чӑв. Регионти юрӑ йӑла-йӗркине упраса хӑварнӑшӑн) ятарлӑ премие тивӗҫнӗ.
Коллектив ертӳҫи — Светлана Тяхмусова.
Чӑваш чӗлхин пултаруллӑ тӗпчевҫи тата ӑста вӗрентекенӗ, халӑх ӗҫӗн хастарӗ Василий Алексеевич Андреев ҫак уйӑхра утмӑл пиллӗк тултармаллаччӗ. Анчах синкерлӗ шӑпа ӑна ҫак ӳсӗме ҫитме памарӗ. 2002 ҫулта, 41-ре чухнех, унӑн канӑҫсӑр чӗри тапма чарӑнчӗ. Хавас, уҫӑ кӑмӑллӑ, вӑйпитти ӗҫтешӗмӗр кӗтмен-туман ҫӗртен ку тӗнчерен кайрӗ...
Василий Андреев 1960 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче Канаш районӗнчи Ешкилт ялӗнче ҫуралнӑ. Шуркасси вӑтам шкулӗ хыҫҫӑн Чӑваш патшалӑх университечӗн историпе филологи факультетӗнче тата Ленинград (хальхи – Санкт-Петербург) университечӗн Хӗвелтухӑҫ факультетӗнче пӗлӳ илнӗ.
Кайран Хӗвелтухӑҫ факультетӗнчех аспирантурӑра вӗренме пуҫланӑ. Тӗрӗк филологийӗ кафедрин пуҫлӑхӗ С.Н. Иванов профессор унӑн ӑслӑлӑх ертӳҫи пулнӑ. Тӗпчев теми – чӑваш чӗлхинчи вӗҫленӳ категорийӗ. Василий Алексеевич тӑван чӗлхери падежсене ҫӗнӗлле хаклать, вӗсен семантикӑпа синтаксис енӗсене шайлаштарать, халиччен никам та асӑрхаман килӗшӳсене палӑртать.
Аспирантурӑра вӗреннӗ чухнех ҫамрӑк тӗпчевҫӗ Пӗтӗм тӗнчери алтаистика конференцийӗн (ПИАКӑн) Ташкентра иртнӗ сессине хутшӑнчӗ, «Чӑваш тата финн-угр чӗлхисенчи абессив (ҫуклӑх падежӗ)» темӑпа тухса калаҫрӗ.
Хусанти Горький ячӗллӗ паркра нумаях пулмасть «Древо жизни»/«Байтирәк» (чӑв. Пурнӑҫ йывӑҫҫи) фестиваль иртнӗ. Утӑ уйӑхӗнче ирттернӗ чух салтак ӑсатас йӑла-йӗркепе паллаштарнӑ, ҫурла уйӑхӗнчине тӗрлӗ халӑхӑн тӑван килне халалланӑ.
Пӑва хулинче пурӑнакан скульптор, хулари ача-пӑча искусство шкулӗн педагогӗ Павел Ярхунов хӑй тунӑ шӑхличӗсемпе паллаштарнӑ. Кун пирки «Сувар» пӗлтернӗ.
Хусанти чӑваш хӗрачи Сочи хулинче иртнӗ «У самого чёрного моря» (чӑв. Хура тинӗс хӗрринче) халӑхсен хушшинчи конкурса хутшӑннӑ.
Унта Раҫҫейӗн тӗрлӗ кӗтесӗнчи тата ют ҫӗршывсенчен пӗчӗк талантсем хутшӑннӑ. Тутарстанри «Сувар» хаҫат пӗлтернӗ тӑрӑх, фестивалӗн Гран-прине Хусанти Туслӑх ҫуртӗнчи Нумай нациллӗ вырсарни шкулӗнчи чӑваш урӑмӗнче вӗренекен Стефания Чаркина ҫӗнсе илнӗ.
Пӗчӗкскер «Линка-линка» чӑваш халӑх юррине шӑрантарнӑ.
Тутарстанри Нурлат хулинче чӑваш туйӗ иртнӗ. Утӑ уйӑхӗн 30-мӗшӗнче Вадим Егоровпа Марина Маланьеван пӗр ҫемьене чӑмӑртаннӑ. Ҫырӑнтару уявне каччӑпа хӗр чӑваш тумӗпе ҫитнӗ. Вӗсен ашшӗ-амӑшӗпе тӑванӗсем те ҫамрӑксенчен юлман, ҫапла капӑрланса туя кайнӑ.
«Сувар» пӗлтернӗ тӑрӑх, хӑнасене «Ҫеҫпӗл», «Шӳлкеме» фольклор ансамблӗсем савӑнтарнӑ.
Чӑваш туйӗсене йӗркелесси Нурлатри Туслӑх ҫурчӗн «Этносвадьба. Национальный колорит» проектпа килӗшӳллӗн пурнӑҫланса пырать иккен. Чӑваш туйне виҫӗ хутчен ирттернӗ.
Чӑвашсем христос турра ӗненме пуҫлани ҫинчен фильм ӳкересшӗн.
Пирӗн тӑрӑхра пурӑнакансем христос тӗнне йышӑнни пирки фильм ӳкерес ыйтӑва РФ Патшалӑх Думин депутачӗ Анатолий Аксаков «Спас» телеканал ертӳҫипе Борис Корчевниковпа тӗл пулсан сӳтсе явнӑ.
Кино урлӑ чӑвашсем тӗнпе ҫыхӑннӑ йӑла-йӗркене ламран лама парса пынине, ҫавна май тӗн культурӑн пӗр пайӗ пулса тӑнине кӑтартса парасшӑн.
Депутатпа журналист православипе ҫыхӑннӑ пуҫарусене пулӑшассине те сӳтсе явнӑ.
+15.3 °C