Чӑвашлӑх
https://vk.com/wall-54381767_227707 страницӑран илнӗ сӑнӳкерчӗк Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра чӑваш мультфильмӗсен фестивалӗ иртӗ. Кунта сӑмах ача-пӑчапа валли ӳкернӗ ӗҫсем пирки пырать. Чӑваш мультфильмӗсен фестивалӗ Республикӑн ача-пӑча вулавӑшӗнче пуш уйӑхӗн 3-мӗшӗнче иртӗ. Вӑл 11 сехетре пуҫланӗ. Унта ҫитсе курас тесен Шупашкарти Иван Яковлев проспектӗнчи 8-мӗш «а» ҫурта ҫитмелле. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
ТНТ видеовӗнчен илнӗ скриншот Чӑваш Енри юрӑҫа федераци каналӗпе кӑтартнӑ. «ТНТ» телеканал эфирӗнче кӑтартакан «Конфетка» шоура асӑннӑ ушкӑн юрӑҫи Денис Иванов пулнӑ. «Конфетка» шоура комеди-клаб продюсерӗсемпе тӑван ҫӗршывӑн шоу-бизнесӗнче ҫӑлтӑрӗсем хутшӑнаҫҫӗ. Вӗсем питех паллӑ мар юрӑсене хита ҫавӑраҫҫӗ. Шоуна «Апельсин каччисем» ушкӑн солисчӗ Денис Иванов хутшӑннӑ. Ертӳҫӗсемпе экспертсем ушкӑнӑн 2000-мӗш ҫулӗсенче паллӑ пулнӑ юррине ҫӗнетнӗ. Дениса ҫавӑ килӗшнӗ. Куракансен сасӑлавӗ тӑрӑх ҫав юрӑ финала лекнӗ, анчах тӗп парнене – 300 пин тенке – ҫӗнсе илеймен. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
Муркаш муниципаллӑ округӗ тунӑ сӑн Кирилл Данилов «Муркаш Улӑпӗ–2023» номинацие тивӗҫнӗ. Кун пирки Муркаш муниципаллӑ округӗ официаллӑ сайчӗ пӗлтерет. «Муркаш Улӑпӗ–2023» конкурс канмалли кунсем умӗн, нарӑсӑн 21-мӗшӗнче Муркашри культура ҫуртӗнче иртнӗ. «Чӑваш пики» конкурсра хӗрсем ӑмӑртаҫҫӗ пулсан, ку конкурса вара каччӑсемшӗн йӗркеленӗ. Хӑйсен маттурлӑхне тӑватӑ конкурсра ҫирӗплетмелле пулнӑ. Чи малтанах вӗсен хӑйсем пирки каласа пама тивнӗ, кайран — Раҫҫей армийӗпе ҫыхӑннӑ ыйтусем ҫине хуравлама. Унтах хӑйсен ҫаврӑнаҫулӑхӗпе тӗл пеме пултарассине дартс вӑййинче кӑтартма тивнӗ. Ҫаван пекех пултаруллӑ пулнине те ҫирӗплетсе памалла пулнӑ. Ҫапла май вара «Муркаш Улӑпӗ–2023» ята Муркаш территори пайӗнчи Кирилл Данилов ҫӗнсе илнӗ. Турай территори пайӗнчи Ростислав Семенов «Тавҫӑруллӑ Улӑп» ята тивӗҫнӗ; Йӳҫкасси территори пайӗнчи Данил Барминов — «Пултаруллӑ Улӑп» ята; Хорнуй территори пайӗнчи Сергей Павлов — «Патвар Улӑп» ята; Оринин территори пайӗнчи Никита Павлов — «Спортпа туслӑ Улӑп» ята. Уява ача-пӑчасен «Фантази» хореографи ансамблӗн номерӗсем илемлетнӗ. Ҫавӑн пекех Муркаш тӑрӑхӗнчи ытти пултарулӑх ушкӑнӗсем те юрӑ-ташӑпа савӑнтарнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ял пурнӑҫӗ
Елчӗк районӗнчи Аслӑ Пӑла Тимеш ялӗнче тахҫан участок пульници пулнӑ. Унта поликлиника та, стационар уйрӑмӗсем те пулнӑ. Ҫав ҫурт кивелнӗ, ӑна юрӑхсӑр тесе йышӑннӑ. Кивӗ ҫуртра сивӗ, хӑтлӑ мар пулнӑ. Пациентсенчен те ҫӑхавсем тӑтӑшах килнӗ. Экспертсем ҫурта юсанин усси ҫук тесе пӗтӗмлетнӗ. Ҫитменнине, ялта ҫыннисем те сахалланса юлнӑ. Ҫавна май ялта тухтӑр амбулаторийӗ, хӑйне евӗр микрополиклиника, тума йышӑннӑ. Ун валли 35 ытла миллион тенкӗ кирлӗ. Аукциона выляса илнӗ подрядчик никӗсне яма тытӑннӑ. Ҫӗнӗ амбулаторие ҫитес хӗл валли туса пӗтерме палӑртнӑ. Унта 1,5 пин ытла ҫын ҫӳрӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ҫутҫанталӑк
Инкелӗ лару-тӑру министерстви архивӗнчи8 сӑн Паян ҫӗрле тата ыран кӑнтӑрла синоптиксем асӑрханма ыйтаҫҫӗ. Уйрӑмах - ҫул ҫинче. Ыран республикӑра ҫил-тӑман вӗҫтерӗ. Хушӑран 500 метр таранах япӑх курӑнӗ. Ҫулсене юр хӳсе лартма пултарать. Шуҫлак пулас хӑрушлӑх та пур. Ҫил кӑнтӑр енчен вӗрӗ. Сывлӑш температури ҫӗрле 0 градусран пуҫласа 5 градус таран сивӗ пулӗ, кӑнтӑрла - 3 градус таран ӑшӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Экономика
Ҫӑлкуҫ: freepik.com/ededchechine Раҫҫей предпринимателӗ Андрей Ковалев шутланӑ тӑрӑх, пӗр доллар хакӗ кӑҫал 100 тенке ҫывхарма пултарать. Бизнесмен каланӑ тӑрӑх, ку ҫӗршывӑн нефтьпе газ тупӑшӗ сахалланнипе ҫыхӑннӑ. Миллиардер хӑйӗн Телеграм-каналӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫӗршывра нефтьпе газ сутнин тупӑшӗ самай чакнӑ, тӑкаксем вара пачах урӑхла — ӳссе пыраҫҫӗ. Бизнесмен шухӑшӗпе ҫакӑ тенкӗ курсне тӳрремӗн витӗм парӗ. «Эпӗ сире тӗп-тӗрӗс калатӑп, шел пулин те, анчах долларшӑн 100 тенкӗ тӳлесси патне эпир кӑҫалах ҫитетпӗр пулас! Унсӑрӑн бюджета саплаштарма май ҫук<…> Енчен те кӑрлач уйӑхӗнчи пек лару-тӑру нарӑс, пуш, акапа ҫу уйӑхӗсене те тӑсӑлӗ пулсан, тен, пирӗн 90-мӗш ҫулсенчи доллар курсне те аса илме тивӗ», — тесе шутлать вӑл. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
ШӖМ тунӑ сӑн Паян 15 сехет тӗлне М-7 автоҫул ҫинче, Муркаш районӗнче, икӗ ҫӑмӑл машина ҫапӑннӑ. ШӖМ пӗлтернӗ тӑрӑх, аварире 5 ҫын аманнӑ. Ҫав йышра - икӗ ача. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, "Киа" водителӗ, 38 ҫулти арҫын, хирӗҫ ҫул ҫине тухса кайса "Лада Грантӑпа" ҫапӑннӑ. Арҫын авари вырӑнӗнчех вилнӗ. Иномаркӑри 35 ҫулти хӗрарӑм, 11-ти хӗрачапа 10-ри арҫын ача аманнӑ. "Лада Грантан" 27 ҫулти водителӗ тата 24-ри пассажирка суранланнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
Вӑрнар районӗнче пӗр хӗрарӑм ҫухалнӑ. Икӗ эрне каяллах. Вӑл ӑҫтине ҫывӑх ҫыннисем нарӑс уйӑхӗн 11-мӗшӗнченпе пӗлмеҫҫӗ. Ӗнер, нарӑс уйӑхӗн 24-мӗшӗнче, «ЛизаАлерт» шырав отрячӗ шырама тытӑннӑ. 41 ҫулти Наталья Костяковӑна хамӑр республикӑра ҫеҫ мар, Мускавра та шыраҫҫӗ. Хӗрарӑмӑн ҫумӗнче икӗ спорт сумки пулнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
ru.dreamstime.com сӑнӳкерчӗкӗ Шупашкарти строительство организацийӗсенчен пӗри пӗлтӗрхи ҫулла кабель ҫухатнӑ. Асӑннӑ организаци Ярмарка урамӗнчи пӗр ҫуртра отделка ӗҫӗпе аппаланнӑ. Стройматериала ӗҫ хыҫҫӑн хваттерте хӑварнӑ, хваттере питӗрсе илнӗ, уҫҫине подъездри сейфа хунӑ. Апла пулин те унти пурлӑх — 400 метр тӑршшӗ кабель — ҫухалнӑ. Вӑрӑсем сейфа ватса уҫҫа кӑларса илнӗ. Йӗрке хуралҫисем кӗҫех вӑрра та тупса палӑртнӑ. Вӑл стройорганизацире тӑрӑшакан рабочисенчен пӗри пулнӑ. Тутарстанри 50 ҫулти арҫын тата унӑн Пермь тӑрӑхӗнчи пӗлӗшӗ вӑрланӑ. Ҫав укҫапа вӗсем эрех туянса ӗҫнӗ. Пуҫиле ӗҫе халӗ суда ярса панӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Кӑсӑклӑ
Ӑслӑлӑх
Паян, нарӑсӑн 25-мӗшӗнче, пӗр паллӑ пулӑм пулса иртнӗ. 186 ҫул каялла, 1837 ҫулта, улшӑнми токпа ӗҫлекен электродвигатель тӗлӗшпе патент ҫирӗплетнӗ. Ҫав вӑхӑтран пуҫланать те ӗнтӗ электродвигательсемпе анлӑн усӑ курас тапхӑр. Ӑҫта кӑна ҫук пуль вӗсем халь… Сире вара ҫак пулӑм мӗнле пулса иртни пирки каласа парас шухӑш пур. 1833 ҫулта ялти тимӗрҫӗ, Америкӑри центртан инҫетре пурӑнакан хӑй тӗллӗн вӗреннӗ электрик Томас Дэвенпорт Джозеф Генри электромагнит шухӑшласа кӑларни пирки, унпа усӑ курса тимӗр тӑприне пуянлатни ҫинчен пӗлнӗ. Томас Дэвенпорт Генри шутласа кӑларнӑ япалана туяннӑ, ӑна тӗпчесе вӑл мӗнле ӗҫленине ӑнланса илсе хӑй те компактлӑ магнитсем ӑсталама тытӑннӑ. Проводсене изоляцилеме арӑмӗн венчете тӑхӑнакан кӗпипе усӑ курнӑ. Томас Дэвенпорт ӑна хӑюсем ҫине пайласа пралуксене чӗркесе ҫыхнӑ. Часах мотор ӑсталаннӑ та — ку вӑл улшӑнми токпа ӗҫлекен пӗрремӗш роторлӑ электродвигатель пулнӑ. 1835 ҫулта Томас Дэвенпорт халӑха ҫавракаланса ҫыхӑнтарнӑ чукун ҫулӑн модельне кӑтартнӑ, ун тӑрӑх пӗчӗк локомотив ҫӳренӗ. |
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (13.01.2025 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 751 - 753 мм, -3 - -5 градус сивӗ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Долгов Василий Архипович, литература тӗпчевҫи, ҫыравҫӑ, сӑвӑҫ ҫуралнӑ. | ||
| Федотов Михаил Романович, чӑваш чӗлхи тӗпчевҫи вилнӗ. | ||
Пулӑм хуш... |