Таврапӗлӳ кӗтесӗ

Ака уйӑхӗн пӗр кунӗнче Ҫӗнӗ Ачча ялӗ ҫумӗнчи ана ҫинче тимӗр сухапуҫ кӑкарнӑ «Фордзон-Путиловец» трактор кӗрлеме пуҫланӑ. Ял ҫыннисем чӑтаймен, «хурҫӑ ута» курма ушкӑнӗпех укӑлчаран тухса тӑнӑ.

– Хайхи трактор тени пӗкӗ ҫӳллӗш кӑна, анчах ҫурпилӗке туххӑмрах ҫавӑрса хучӗ, – тӗлӗнсе сӑмахланӑ шурсухалсем. – Лашапа кунӗпех тертленсен те ку каҫалӑка сухаласа пӑрахаймастӑн.

Трактортан кӑкарнӑ сухапуҫ ҫинче ҫап-ҫамрӑк хӗрача ларса пыни те вӗсене шалт тӗлӗнтернӗ:

– Ак япала, ку пике хамӑр ялсемех иккен, Шалтикасри Йӑванӑн хӗрӗ Евруҫ, кӑҫал кӑна Канашри машинӑпа трактор станцийӗнче плугарьсен курсӗнчен вӗренсе тухрӗ.

1938 ҫулхи ҫуркунне хурҫӑ ут Катек, Йӑлмачча, Вӑтакас Татмӑш ялӗсен хирӗсенче те кӗрленӗ. Ҫак хушӑра 16 ҫулхи Евруҫ халиччен курман техникӑна пӑхса тӑма анчах мар, руль тытса пыма та вӗренсе ҫитнӗ. 1940 ҫулта ӑна Янкӑлчри ялхуҫалӑх механизаци шкулне вӗренме яраҫҫӗ. Кунта хӗрсем валли ятарлӑ курс йӗркеленӗ пулнӑ. Евруҫ унта лайӑх паллӑсемпе вӗренет, комбайнера тата тракториста пулӑшаканӑн квалификацине алла илет.

Малалла...

www.livelib.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Паян, пуш уйӑхӗн 29-мӗшӗнче, Георгий Орлов чӑваш писателӗ поэчӗ, куҫаруҫи ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитнӗ. Вӑл Шупашкар районӗнчи Толиккасси ялӗнче ҫуралнӑ. 2007 ҫулхи авӑн уйӑхӗн 19-мӗшӗнче пурнӑҫран уйрӑлса кайнӑ.

Хӑйӗн нумай сӑввипе поэмине вӑл фронтри пурнӑҫа халалланӑ. Тӑван тӑрӑхри ҫу ҫанталӑк пирки сахал мар сонет, калав тата повесть ҫырнӑ. Вӑл Р. Бернс, С. Есенин, М. Танк, С. Щипачев тата ыттисен ӗҫӗсене чӑвашла куҫарнӑ.

Георгий Орловӑн кӗнекисен шутӗнче: «Вутри юрату», «Кӑрлач-раштав», «Кил ҫути», «Манӑн юрату», «Тривим йысна калавӗсем», «Ҫуралнӑ кил», «Ирхи йӗрсем», «Вуттӑвӑллӑ ҫулсем», «Вутри юрату».

Георгий Орлов пирки тӗплӗнрех РУВИКИ-н чӑваш уйрӑменче вуласа пӗлме пулать.

"Контактри" сӑн

Патӑрьел округӗнче пурӑнакан Хайрикемель Салихова 100 ҫул тултарнӑ.

Унӑн ҫамрӑклӑхӗ Тӑван ҫӗршывшӑн Аслӑ вӑрҫи тӗлне лекнӗ. Ҫав ҫулсенче вӑл окоп чавнӑ, ҫулсем тӑвас ҫӗрте ӗҫленӗ, Ҫӗнтерӗве ҫывхартма пулӑшнӑ. Вӑрҫӑ хыҫҫӑн та колхозра ӗҫленӗ.

Хайрикемель Фасхетдиновна Фагим Сагдтдиновичпа ҫемье ҫавӑрса ача-пӑча ӳстернӗ.

Халӗ кинемей 8 мӑнукпа, 13 кӗҫӗн мӑнукпа савӑнса пурӑнать.

Патшалӑх Канашӗн депутатне, Вӑрнарти аш-какай комбиначӗн президентне Юрий Попова «Раҫҫей ял хуҫалӑхӗн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ» ята панӑ. РФ Президенчӗ хушӑва пуш уйӑхӗн 25-мӗшӗнче алӑ пуснӑ.

Юрий Попов 1961 ҫулта Елчӗк округӗнчи Лаш Таяпа ялӗнче ҫуралнӑ. Шупашкарти строительство техникумӗнче тата Чӑваш патшалӑх ял хуҫалӑх академийӗнче вӗреннӗ. 2005 ҫултанпа Вӑрнарти аш-какай комбиначӗн тӗп директорӗ пулнӑ, 2016 ҫултанпа – предприяти президенчӗ.

Сӑмах май, ку наградӑна унччен Чӑваш Енрен Аркадий Айдак тата Вадим Николаев тивӗҫнӗ.

Юрий Попов пирки РУВИКИ-н чӑваш уйрӑмӗнче тӗплӗнрех вуласа пӗлме пулать.

Инкеклӗ лару-тӑру министерстви тунӑ сӑн

ШӖМ пуҫлӑхӗ Чӑваш Ен полицейскине хӗрарӑмпа ачана пушарта ҫӑлнӑшӑн чысланӑ. Йӗрке хуралҫи хӑй те ун чухне сӗрӗмпе наркӑмӑшланнӑ.

Ку пушар кӑрлачӑн 22-мӗшӗнче Ҫӗмӗрлере пулнӑ. Амӑшӗ тӗпелте чухне 4-ри ачи залра шӑрпӑкпа вылянӑ. Кӗҫех икӗ пӳлӗмлӗ хваттере ҫулӑм ярса илнӗ.

Хӗрарӑм малтан ҫулӑма хӑй тӗллӗн сӳнтерме хӑтланнӑ. Анчах май килмен – ывӑлӗпе подъезда чупса тухнӑ. Унта вара – тӗтӗм.

Дмитрий Антропов чӳречерен тӗтӗм тухнине асӑрханӑ. Подъездра пулӑшу ыйтса кӑшкӑрнине илтсен унталла вирхӗннӗ, тӗттӗмре хӗрарӑма тупнӑ та ӑна урама илсе тухнӑ. Шалта ача юлнине пӗлсен каялла кӗнӗ. Вӑл ӑна урама илсе тухса хӑйӗн бушлачӗпе чӗркенӗ.

Ачапа амӑшне Шупашкара пульницӑна ӑсатнӑ. Полицейски те пӗр каҫ пульницӑра выртса тухнӑ. Ҫак кунсенче ӑна ШӖМ пуҫлӑхӗ Владимир Колокольцев «Ҫӑлнӑ чухне хӑюлӑх кӑтартнӑшӑн» медальпе чысланӑ.

"Контактри" сӑн ӳкерчӗк

Мускавра «Раҫҫей регионӗсем: ҫирӗп аталану малашлӑхӗ» конференци иртнӗ. Унта ертӳҫӗсен хушшинче иртнӗ конкурса пӗтӗмлетнӗ.

Чӑваш Ен валли кӑмӑллӑ хыпар пур: «Паха тӗрӗ» фабрикӑн тӗп директорӗ Наталия Посынкина «Раҫҫейӗн тава тивӗҫлӗ директорӗ» ята тивӗҫнӗ.

Чӑваш Ен Правительствин премьер-министрӗ Дмитрий Краснов пирӗн республика пултаруллӑ хӗрарӑм-ертӳҫӗсемпе мухтаннине палӑртнӑ.

"Контактри" сӑн

Чӑваш Енри актер Даниил Иванов «Саша Таня» сериалӑн ҫӗнӗ сезонӗнче ӳкерӗннӗ. Вӑл ТНТ каналпа пушӑн 31-мӗшӗнче экран ҫине тухӗ.

Даниил Чӑваш патшалӑх культурӑпа искусствӑсен институтӗнче вӗреннӗ, кайран «Щепкӑра» ӑс пухнӑ. Актер ӑсталӑхӗпе вӑл «Властелин колец» фильма курсан кӑсӑкланма тытӑннӑ.

Халӗ Даниил Мускавра пурӑнать, Чӑваш Ене тӑтӑшах килет. Шупашкарта вӑл Мускав шӑв-шавӗнчен канать.

Академи драма театрӗн сӑнӳкерчӗкӗ

Пуш уйӑхӗн 21-мӗшӗнче К.В.Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче РСФСР искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченне Леонид Никонорович Родионова тата СССР халӑх артистне Алексей Константинович Ургалкина халалланӑ пултарулӑх каҫӗ иртнӗ.

Культура учрежденийӗн халӑх тетелӗнчи ушкӑнӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, «тӗлӗнмелле кӑмӑллӑ аса илӳсем, архиври видеосем, спектакльсен сыпӑкӗсем янӑранӑ теарта». Астӑвӑм каҫне камсем пырса ҫитнине кӗске хыпарта пӗлтермен,театрӑн сайтӗнче те ун пек хыпара курмарӑмӑр.

Комплекслӑ центр сӑнӳкерчӗкӗ

Шупашкарта пурӑнакан Мария Столярова паян 105 ҫул тултарнӑ. Мария Михайловна 1920 ҫулта Муркаш районӗнчи Нискасси ялӗнче ҫуралнӑ. Ачаранах вӗренме ӑнтӑлнӑскер Горькинчи (халӗ — Чулхула) педагогика институтне вӗренме кӗнӗ. 1940 ҫулта вӑл Етӗрне районӗнчи Янӑм шкулӗнче ӗҫлеме тытӑннӑ. Вӑрҫӑ ҫулӗсенче шкул ачисемпе пӗрле вырӑнти колхозра нумай тӑрӑшнӑ.

1948-1970 ҫулсенче вӑл маларах асӑннӑ районти Урпаш шкулӗнче ачасене нимӗҫ чӗлхи вӗрентнӗ. 1970-1972 ҫулсенче Шупашкарти 6-мӗш вӑтам шкулта ӗҫленӗ.

Мария Михайловнӑн ача-пӑча пулман, анчах чун юратӑвне вӑл хӑй вӗрентнӗ ачасене панӑ. Паян ӑна тӑванӗн хӗрӗ Нина Петровна пӑхать.

"Контактри" сӑн

Вӑрнар округӗнчи Эльвира Чугунова йӑлтах туса ӗлкӗрет: виҫӗ ывӑлне тата мӑнукӗсене воспитани парать, кил хуҫалӑхне тытса пырать, вӑкӑрсем самӑртать, Кӳстӳмер шкулӗнче физкультура предметне ертсе пырать тата ял спорчӗн вӑййисенче ҫӗнтерет.

Эльвира чи лайӑх трактористка ятне илнӗ. Вӑл МТЗ-82 тракторпа чӑрмавлӑ ҫулпа 2 минут та 47 ҫеккунт кайса малти вырӑна йышӑннӑ. Кунсӑр пуҫне вӑл 16 килограмм таякан кире пуканне 3 минутра 70 хутчен ҫӗклесе палӑрнӑ, 2 ҫухрӑм йӗлтӗрпе чупса пӗрремӗш вырӑна тухнӑ.

Эльвира ял спорчӗн вӑййисене 20 ҫул хутшӑнать, республика шайӗнчинче 6 ҫул вӑй виҫнӗ. Юлашки ултӑ ҫулта пӗрремӗш вырӑнсем кӑна йышӑннӑ. Сӑмах май, нумаях пулмасть Эльвира Чугунова округ шайӗнче иртнӗ «Ҫулталӑкри вӗрентекен» конкурсра лауреат пулса тӑнӑ.