| ҪУР | 05 |
Чӑваш Республики Пуҫлӑхӗн тивӗҫне вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев паян чӑвашлӑхшӑн тӑрӑшакан чылай хастара Чӑваш автономине туса хунӑранпа 100 ҫул ҫитнӗ ятпа кӑларнӑ медальпе чысларӗ. Вӗсен шутӗнче Виталий Петрович Станьял та пулчӗ.
Ҫавӑн пекех Чӑваш наци конгресӗн хастарӗсене те медальпе чысларӗҫ. Вӗсен шутӗнче Эдуард Бахмисов, Петр Ивантаев, Олег Мустаев, Алексей Леонтьев, Геронтий Никифоров, Зоя Яковлева, Николай Лукианов, Анатолий Ухтиаров тата ыттисем пулчӗҫ.
Чыслав Чӑваш наци музейӗн пысӑк залӗнче иртрӗ. Тухса калаҫакансен йышӗнче ЧНК президенчӗ Николай Угаслов, Чӑваш Республики Пуҫлӑхӗн тивӗҫне вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев, чӑваш ҫыравҫи Анатолий Кипеч, Чӗмпӗр Ен чӑвашӗсен автономине ертсе пыракан Олег Мустаев тата ыттисем пулчӗҫ. Анатолий Кипеч, сӑмахран, республикӑмӑрӑн тӗп хулинче чӑвашлӑх сахалланса пыни пирки чарӑнса тӑчӗ, Олег Алексеевич ку ыйту тавра ӗҫлени пирки пӗлтерчӗ.
Аса илтеретпӗр, чӑвашлӑхшӑн самай вӑй хунӑ Виталий Петровича кӑҫал ҫавӑн пекех «Шупашкар районӗн хисеплӗ ҫынни» ята та панӑччӗ. Ку вӑл ҫу уйӑхӗнче пулса иртрӗ.
Красноармейски салинче те бассейн пулӗ. Кун пирки Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев паян Красноармейски салинче пулнӑ чух шантарнӑ. ВЫрӑнтисем бассейн пирки питӗ ӗмӗтленеҫҫӗ иккен. Вӗсем ӑна ачасем валли тутарасшӑн.
«Бассейн проекчӗ хатӗр. Ҫулталӑк вӗҫлениччен экспертиза хатӗрлесе ҫитерсен ҫитес ҫул тума пуҫлӑпӑр», – тенӗ республика ертӳҫи.
Олег Николаев каланӑ тӑрӑх, спортпа туслисен йышне 80 процента ҫитермели тӗллеве вӑл республика Правительстви умне лартнӑ. Инфраструктурӑна хатӗрленӗ чухне ҫынсен кӑмӑлне шута илмелле тесе шухӑшлать республика ертӳҫи.
Калӑпӑр, пӗрисем футбол выляма юратаҫҫӗ, теприсем — чупма, ивҫҫӗмӗшӗсем — ишме.
Паян Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев паян Вӑрмар районӗнче пулнӑ. Вӑл район центрӗнчи «Колосок» (чӑв. Пӗчӗк пучах) 2-мӗш ача пахчинче юсав ӗҫӗ епле пынипе паллашнӑ. Паллашнӑ та тӗлӗннӗ.
Шкул ҫулне ҫитменнисен учрежденине юсассипе ҫыхӑннӑ документацие мӗнпур ӗҫе кӗртмен иккен.
Ача пахчин ертӳҫи Эльвира Васильева ӗнентернӗ тӑрӑх, планпа палӑртнӑ ӗҫсен 80 процентне вӗҫленӗ. Чӳречесене, ӑшӑ пӑрӑхӗсене ылмаштарнӑ, ҫивиттине юсанӑ. Шыв тата канализаци пӑрӑхне ҫӗнетмелле, сантехникӑна улӑштармалла. Ҫав вӑхӑтрах алӑксене ылмаштарассине, кӗрсе тухмалли ҫула юсассине тата ытти хӑш-пӗр ӗҫе шута илмен. Олег Николаев кӑлтӑка ҫывӑх вӑхӑтра пӗтерме хушнӑ.
Чӑваш Ен Элтеперӗ пулнӑ Михаил Игнатьева республика ертӳҫинчен кӑларнипе ҫыхӑннӑ ӗҫ лӑпланса пӗтмен. «Новости» Раҫҫейӗн информаци агентстви пӗлтернӗ тӑрӑх, Михаил Васильевичӑн мӑшӑрӗ Лариса Игнатьева суда ҫӑхав шӑрҫаланӑ.
Аса илтерер: Михаил Игнатьева ҫӗршыв Президенчӗ Владимир Путин «шанчӑкран тухнӑ» тесе кӑҫалхи кӑрлачӑн 29-мӗшӗнче ӗҫрен кӑларнӑччӗ. Михаил Васильевич РФ Президенчӗпе килӗшмесӗр ҫӗршывӑн Аслӑ судне тавӑҫ шӑрҫаланӑччӗ. Мускаврисем суд кунне те палӑртнӑччӗ. Анчах Михаил Игнатьев пурнӑҫран уйрӑлчӗ. Ҫавӑн хыҫҫӑн ӗҫе чарса лартнӑ. Республика ертӳҫи пулнӑ ҫыннӑн мӑшӑрӗ ку йышӑнупа килӗшмен. Лариса Игнатьеван ҫӑхавне авӑн уйӑхӗн 15-мӗшӗнче тишкермелле.
Паян, утӑ уйӑхӗн 24-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗн суйлавне хутшӑнма кӑмӑл тунӑ кандидатсенчен документсене юлашки кун йышӑннӑ. Политика партийӗсем сӗннипе суйлава хутшӑнакансенчен тӑваттӑшӗ те Тӗп суйлав комиссине документсене тӑратнӑ.
Аса илтерер: ӗнер Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев тата Сергей Матвеев («Раҫҫей патриочӗсем») хӑйсемшӗн сасӑ пухса документсене Чӑваш Ен Тӗп суйлав комиссине тӑратнӑ. Унсӑр пуҫне Николай Степанов («Пенсионерсен социаллӑ тӗрӗслӗхӗшӗн партийӗ»), Александр Андреев (Раҫҫей Федерацийӗн коммунистсен партийӗ) тата Константин Степанов (либерал-демократсен партийӗ) кирлӗ чухлӗ сасӑ пухайнӑ.
Ҫапла вара суйлава хӑй тӗллӗн хутшӑнас тенӗ мӗнпур кандидат тенӗ пекех кирлӗ чухлӗ сасӑ пухайман. Юрий Шакеев сасӑ пухма хӑтланнӑ, анчах документсене Тӗп суйлав комиссине тӑратман. Ыттисем муниципалитет «али» витӗр тухма тӑрӑшман та. Николай Коклейкин темиҫе ял тӑрӑхне ҫитнине ӗнентернӗ-ха. Андрей Ильдеменов та ҫине тӑман курӑнать. Юрий Сидоров хӑйӗн заявленине каялла илнӗ. Роман Васильев, Максим Чепель тата Петр Петрянкин сасӑ пухма та тӑрӑшман теҫҫӗ.
Чӑваш Ен Элтеперӗн суйлавне хутшӑнас тесе 12 ҫын документсем панӑ. Паня пӗри вӗсене каялла илнӗ. Вӑл – Юрий Сидоров.
«Регнум» информаци агентстви пӗлтернӗ тӑрӑх, документсем тӑратнӑ кандидатсен хушшинче судпа айӑпланнӑ ҫынсем те пур. Роман Васильев ҫын сывлӑхне асӑрханмасӑр йывӑр сиенн кӳнӗшӗн айӑпланнӑ, айӑпне 2010 ҫулта каҫарттарнӑ.
Палӑртмалла: паян суйлава хутшӑнма кӑмӑл тунӑ кандидатсенчен документсене юлашки кун йышӑннӑ.
Паян Чӑваш Енре кӑшӑлвирус сарӑлнине хирӗҫ ӗҫлекен оперативлӑ штабӑн черетлӗ ларӑвӗ иртнӗ. Унта ҫынсем вилесси нумайланни пирки те сӑмах хускатнӑ. Ҫавна май республикӑра ку ыйтупа ятарласа канашлу ирттермелле. Ҫавӑнта федераци органӗсенче тӑрӑшакансене хутшӑнма ыйтӗҫ.
Ҫынсем вилнин сӑлтавне тишкерес тӗллевӗллӗ канашлу ирттерме Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев Правительствӑн вице-премьерне Алла Салаевӑна тта республикӑн сывлӑх сыхлав министрне Владимир Степанова хушнӑ.
«Республикӑра вилекенсен йышӗ ӳснин сӑлтавне палӑртмалла пирӗн», – тенӗ Олег Николаев. Республика ертӳҫи яваплӑ службӑсем епле ӗҫленине тишкерме сӗннӗ.
Паян, утӑ уйӑхӗн 23-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн Тӗп суйлав комиссийӗнче Элтепер суйлавне хутшӑнас ӗмӗтлӗ икӗ кандидата регистрациленӗ.
Ҫынсем тата депутатсем хӑйшӗн алӑ пуснисене, суйлава хутшӑнма кирлӗ ытти документа чи малтан Олег Николаев илсе пынӑ. Вӑл — Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлаканӗ. Уншӑн Чӑваш Ен Патшалӑх Канашӗн депутачӗсем ҫеҫ мар, районсенчи Депутатсен пухӑвӗн депутачӗсем те, ахаль ҫынсем те алӑ пуснӑ. Патшалӑх пулӑшӑвӗн порталӗ урлӑ та сасӑ паракансем йышлӑ пулнӑ. Олег Николаев пурне те тав тунӑ.
«Раҫҫей патриочӗсем» партин кандидачӗ Сергей Матвеев та паян кирлӗ документсене Тӗп суйлав комиссине илсе ҫитернӗ.
Республикӑра планетари тӑвасси пирки тахҫанах калаҫаҫҫӗ. 2016 ҫулта ЧР Элтеперӗ «А.Г.Николаев летчик-космонавт ячӗллӗ планетари тӑвасси пирки» хушӑва алӑ пуснӑччӗ. Ӑна Шупашкарти А.Г.Николаев ячӗллӗ паркра хута яма, унпа пӗрлех парка та ҫӗнетме палӑртнӑччӗ. Планетари 2018 ҫулта уҫӑлмаллаччӗ.
Халӗ планетарие тепӗр 2 ҫултан тума тытӑнасса шантарнӑ. Ку тӗллевпе 800 миллион тенкӗ уйӑрӗҫ. Ун валли 4 пин тӑваткал метр лаптӑк хатӗрлеме палӑртнӑ. Проектпа смета документацийӗ хатӗр. Федераци хыснинчен – 641,2 млн, Чӑваш Ен хыснинчен 160,3 млн тенкӗ уйӑрӗҫ.
Планетарие 2025 ҫулта туса пӗтерме палӑртнӑ.
Республикӑри пултарулӑх коллективӗсене 2021 ҫулта пурнӑҫа кӗртмелли проектсем валли Чӑваш Ен Элтеперӗн укҫине парӗҫ. Кашни коллектива 2 миллион та 800 пин тенкӗшер лекӗ.
«Кӗмӗле» тивӗҫнӗ организацисен шутӗнче – Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗ (ертӳҫи – Юрий Васильев). Вӑл «Сурский рубеж. Помни. Знай. Не забывай» (чӑв. Сӑр чикки. Асту. Пӗл. Ан ман) театрализациленӗ концерт программи хатӗрлӗ. К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ Наталия Сергеева режиссер ертсе пынипе Михаил Сунтал пьеси тӑрӑх «Эп сӳннӗ чух – эс ҫун!» спектакль лартӗ. Чӑваш патшалӑх филармонийӗ (ертӳҫи – Николай Казаков) «Очень добрая сказка про очень серого волка» – интерактивный мюзикл для детей и взрослых» проекта пурнӑҫа кӗртӗ.
+0.3 °C